چادر واری

خانه مکانی است امن برای استراحت ، زندگی کردن و آسودن . در این مکان معمولا یک فرد یا یک خانواده زندگی می کنند در فرهنگ سنتی به اصطلاح چهار دیواری گفته می شود. قوم عشایر نشین بختیاری سالهاست در خانه هابی زندگی می کنند که دیوار ندارد.

عکس: محسن رضائی

زندگی روستایی یک زن بختیاری

زهره سلیمی

زنان روستا همواره نمادی از استقامت سرزندگی خستگی ناپذیری تلاش توانمندی و بردباری بوده اند. در این میان شیرزنان بختیاری در طول تاریخ همواره زبانزد عام و خاص بوده اند. این مجموعه لحظاتی از زندگی یکی از این زنان را به تصویر کشیده است. این تصاویر تنها لحظاتی کوتاه از تلاش و نیروی حیات این زنان را به تصویر میکشد. در این روستا زنانی هستند که وظایف سنگین خویش را از سحرگاه تا شامگاه به دور از هیاهوی زندگی مدرن شهری به دوش می کشند

آيين انارتكانى و شكرگزارى برداشت انار در منطقه گردشگرى منگره انديمشك

✅در آستانه هفته گردشگرى و همزمان با برداشت محصول انار، آيين انارتكانى و شكرگزارى برداشت انار در منطقه گردشگرى منگره انديمشك برگزار شد.

✅هر ساله ، در اواخر فصل تابستان و اوايل فصل پاييز و همزمان با فصل برداشت انار ، آيين شكرگزارى برداشت انار در منطقه گردشگرى منگره توسط مردم محلى و دوستداران حوزه ميراث فرهنگى و گردشگرى برگزار ميگردد.
امسال نيز براى سومين سال متوالى به همت انجمن مردم نهاد حاميان طبيعت زاگرس انديمشك و مردم محلى منطقه منگره ، اين ميراث ناملموس و معنوى با حضور گردشگران و به ميزبانى خانواده آقاى روح الله ميرعالى از باغ داران محلى منگره، برگزار شد. ↙️هدف از اجراى اين برنامه ، ترويج فرهنگ شكرگزارى ، صله رحم و دورهمى اقوام و خويشاوندان جهت همكارى در برداشت پايان فصل انار ، معرفى هر چه بهتر اين ميراث ناملموس به نسل جديد و ديگر مناطق كشور جهت ثبت ملى اين آيين معنوى و فرهنگى است. ↙️استفاده از پوشش محلى توسط شركت كنندگان ، از ديگر نكات قابل توجه ،جهت احيا رسومات بومى محلى و شناساندن آن به نسل جديد بود

↙️در پايان مراسم ، از شركت كنندگان با غذاى بومى مردم منطقه با عنوان خورشت ميرعالى خانى پذيرايى شد. اين غذا كه با چاشنى ترشى انار حاصل از برداشت انار بومى منطقه تهيه مى شود نوع خاصى از خورشت مى باشد كه فقط مختص اهالى شهرستان انديمشك مى باشد و مى تواند به عنوان يك غذاى محلى منحصربفرد ، ثبت ملى گردد.

↙️انجمن حاميان طبيعت زاگرس انديمشك بدينوسيله از تمام افرادى كه در بحث رسانه اى و پوشش خبرى اين مراسم همكارى نموده اند از جمله آقايان برومند گلرخ ( معاونت توسعه و منابع انسانى ناحيه راه آهن زاگرس) ، مصطفى ساكى(روابط عمومى ناحيه راه آهن زاگرس) ، روح الله میرعالی و خانواده و بستگان(میزبان تور در باغات منگره)،كمال تشكر و قدردانى را دارد.
 

نوشته میثم مرادی

تصاویری زیبا  برداشت خارک و رطب در آبادان

.نوع نخلستان‌های آبادان استعمران، هلاوی، خضراوی، برحی، گنتار، دگل‌ موسه و زاهدی هستند که بیشتر در حاشیه رودخانه بهمنشیر جنوبی، و شمالی و اروندکنار هستند

عکس:خبرگزاری تسنیم.

آیین سوگواري در میان صابئیان (تلفیقی از اندیشهها و آیینها)

یکی از مسائل فرهنگی و اجتماعی در هر جامعه اي، آداب و رسوم سوگواري است. بررسـی آیـین هـاي سوگواري، ازآنجا که میتواند نشان دهندة فرهنگ و باورهاي افراد یک جامعه باشد، بسیار مهم مینمایـد. در ایران نیز از دیرباز، از دوران باستان تا ورود اسلام و تا کنون، آداب و مراسم مختلف سوگواري وجود داشته است؛ از جمله میتوان به سوگواري در میان اقلیتهاي مذهبی و از میان ایشان، صابئین اشاره کرد. این پژوهش بر آن است تا آداب سوگواري در میان صابئین، و در واقع افکار و اندیشه هاي ایشان دربـارة این مراسم را کانون توجه قرار دهد. این پژوهش به شیوة تحلیلی- تاریخی نگارش یافته است.

برای دانلود مقاله روی عکس زیر کلبک کنید

خوزستان؛ تيراژه اقوام

اهواز ـ ايرنا ـ استان خوزستان با گويش‌ها، آيين‌ها و خرده فرهنگ‌هاي گوناگون تيراژه‌ (رنگين‌كمان) اقوام است و وجود قوم هائي چون عرب،‌ بختياري، لر، شوشتري، دزفولي ،بهبهاني ، ترك قشقايي و ديگر اقوام از دير باز تا كنون مويد اين موضوع است.

به گزارش ايرنا خوزستان با داشتن تاريخي كهن از ديرباز سكونت‌گاه اقوام و طوايف زيادي بوده است به همين دليل تاريخ‌شناسان و تاريخ‌پژوهان اين مساله را دليلي بر تنوع قومي اين استان مي‌دانند.
البته بسياري ديگر نيز صنعتي شدن استان خوزستان و وجود صنايع نفت، پتروشيمي، فولاد و... را يكي از عوامل ورود اقوام جديد به استان برشمرده‌اند.
به هر روي عوامل زيادي دست به دست هم داده اند تا خوزستان از نظر خرده فرهنگ‌ها، يكي از استانها با بيشترين فرهنگهاي قومي شناخته شود.
براساس تحقيقات جامعه شناسان بوميان خوزستان، مردم بومي فارس زبان شوشتر، دزفول، بهبهان، ماهشهر، رامهرمز، هنديجان، رامشير (رام اردشير)، زيدون، سربندر (قنواتي) و شادگان (قنواتي) از بازماندگان مردم شهرنشين خوزستان باستان هستند و هر كدام گويش مخصوص به خود را دارند كه تا حدودي با هم متفاو‌ت‌اند.
در اين ميان دو قوم بختياري و عرب بيشترين جمعيت را در اين استان به خود اختصاص داده اند. بختياري‌ها از هزاره‌هاي دور در خوزستان و عراق (تا سده‌هاي اوليه اسلامي) حضور داشته‌اند. شهرهاي اهواز، آبادان، ايذه، مسجد‌سليمان، هفتكل، باغملك، انديكا، لالي، سالند (سردشت دزفول)، صفي‌آباد، قلعه‌خواجه، دهدز و... به صورت اصلي و ساير شهرهاي خوزستان نيز جمعيت قابل توجهي از آن‌ها را در خود جاي داده اند.
در مورد طوايف عرب خوزستان نيز وضع چنين است با اين تفاوت كه تا پيش از جنگ ايران و عراق عمده تمركز جمعيتي عرب‌هاي خوزستان در شهرهاي شادگان، سوسنگرد، هويزه ،خرمشهر ، آبادان و روستاهاي جنوب غربي خوزستان بود اما پس از شروع جنگ جنگ‌زدگان عرب بيشتر در شهرك‌هاي اطراف شهرهاي اميديه، ماهشهر و اهواز سكني يافتند.
اما نكته بسيار مهمي كه در پس تنوع قومي خوزستان خود را آشكار مي‌سازد و از ديرباز در بسياري از مقالات، كتاب‌ها، سايت‌ها و روزنامه‌ها درباره آن بحث و گفت‌وگو مي‌شود نگاه به اقوام از زاويه فرصت است.

گزارش کامل در ادامه مطلب

بزرگترین تعزیه میدانی کشور همزمان با عاشورای حسینی در شهرستان شوش برگزار شد.

به گزارش روابط عمومی و امور بین‎ الملل اداره‎ کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خوزستان، شهر شوش به عنوان کانون عزاداران و عاشقان اباعبدالله الحسین(ع) در ایام تاسوعا و عاشورای حسینی، محل برگزاری بزرگترین تعزیه و شبیه خوانی کشور است. در این آیین واقعه کربلا به صورت تعزیه و شبیه خوانی با حضور هزاران نفر از عزاداران و سوگواران حسینی از نقاط مختلف استان خوزستان و دیگر استان‌های کشور به تصویر کشیده شد. این آیین که از سابقه 100 ساله برخوردار است و در میراث ملی کشور نیز ثبت شده در روز عاشورا اجرا می‌شود. در این آیین باشکوه، تعزیه خوانان در قالب اشعار فصیح فارسی و عربی به بیان وقایع عاشورای سال 61 هجری می‌پردارند. ریشه و تاریخ شبیه خوانی بیت چریم در شهر حر از توابع شهرستان شوش به بیش از دو قرن می‌رسد، تعزیه‌ ملی ﺑﺰﺭﮒ شهر ﺷﻮﺵ نیز که در نوع خود بزرگ‌ترین ﺗﻌﺰﯾﻪ ﻣﯿﺪﺍﻧﯽ ﺩﺭ ﺳﻄﺢ ﻛﺸﻮﺭ به شمار می‌رود، امسال 112 ساله شد. تعزیه‌خوانی در شهر شوش از سال 1285 (ه ش) با تعداد دو نفر در نقش‌های امام حسین (ع) و حضرت عباس (ع) به‌صورت صامت و بدون کلام شروع شد، دو نفر از اهالی شوش در بین عزاداران محرم با پوشیدن لباس رزم تعزیه در میان عزاداران حاضر می‌شدند و عزاداری با مداحی و سینه‌زنی برگزار می‌شد کم‌کم تعزیه از حالت صامت خارج شد و اشعاری در بین نقش‌ها ردوبدل شد. با آمدن باستان شناسان و گروهای حفاری آثار باستانی در کاخ آپادانا، بسیاری از کارگران همراه با مردم شوش در حرم دانیال نبی (ع) عزاداری می‌کردند و نسخه‌های(دیالوگ) تعزیه نیز نوشته شد البته انحرافات و خرافاتی هم در اشعار بود که بعد از انقلاب این موضوع مورد توجه قرار گرفت و با راهنمایی شهید حسن دانش امام‌جمعه وقت شوش اشعاری که در شأن امام حسین (ع) نبود حذف شد و اشعاری توسط حاج محمدعلی محول سروده شد که بعدها همان اشعار به همت علیرضا یا حسنتجدیدنظر شد و نسخه‌های امروزی تدوین شد. حدود 700 نفر در اجرای تعزیه همکاری دارند البته با توجه به متغیر بودن تعداد سیاهی‌لشکر، اسب‌سواران و برخی عوامل دیگر می‌توان گفت گاهی بیش از 700 نفر در زمینهٔ اجرای تعزیه فعالیت دارند.

عکس : وحید صبوری ـ فاطمه ظهیری، ارسالی به روابط عمومی و امور بین الملل اداره کل میراث فرهنگی،صنایع دستی و گردشگری خوزستان

گردشگر  اهل کشور نیوزلند که پس از اقامت در شوشتر(هتل طبیب)  و دیدن مراسم عزاداری در سالهای گذشته و  همچنین توضیحات مهران سعدی مدیر داخلی هتل طبیب شوشتر پیرامون مراسم وآیین های سنتی شوشتر  با حضور در هیات متوسلین به چهارده ‌معصوم شوشتر در مراسم زنجیر زنی روز عاشورا شرکت کرد.

روز عاشورا در شهرستان شادگان

تصاویر این گزارش عزاداری مردم شادگان در ظهر عاشورای حسینی را نشان می‌دهد.

 عکس:ایکنا

اینجا مردم از زیر پای ایفاگران نقش‌ها خاک برمی‌دارند، ما با این صحنه‌ها بزرگ شدیم. زندگیم را وقف نقش «شمری» امام حسین(ع) کرده‌ام، چندین سال است که مردم مرا به این نقش شناخته‌اند و دیگر می‌دانند من بازیگر هستم و به اخلاق و رفتار بنده آگاه هستند. اما هنوز هم وقتی تماشاگر از شهرستان می‌آید به ما بدو بیراه می‌گوید.

به گزارش ایکنا از خوزستان، تعزیه شوش، بزرگ‌ترین تعزیه میدانی کشور است که با شماره ۲۶ در بهمن سال ۷۸ به نام مردم استان خوزستان و شهرستان شوش به ثبت ملی رسید. همه ساله جمعیت زیادی از شهرهای مختلف استان، در روز عاشورا برای دیدن این تعزیه به شوش می‌آیند تا این شبیه خوانی را از نزدیک ببینند.

عبدالرضا یاحسن، شمرخوان و کارگردان تعزیه شوش، درباره این آیین سنتی به خبرنگار ایکنا خوزستان گفت: متولد سال ۱۳۳۱ هستم و از زمانی که کودک بودم، این تعزیه را درک کردم و بازیگرخردسال بودم. پدران ما هم در این تعزیه بودند. بیش از ۶۰ سال است که در این تعزیه هستم و از سال ۵۷ یعنی بیش از ۴۰ سال است که نقش شمر را ایفا می‌کنم. برادر بزرگترم هم شاعر بود و رجزخوانی‌ها را می‌نوشت و کارگردان بود.

چندین سال است که هم کارگردانی و هم نقش شمر این تعزیه را بر عهده دارم. تعزیه شوش خودجوش است. در اکثر استان‌ها کار را هنرمندی انجام می‌دهند؛ یعنی شغل آنها است. ولی در اینجا، این شغل رسمی ما نیست. هیچ کدام از اعضای تعزیه چیزی دریافت نمی‌کنند؛ حتی آب و چای و ... هم از نذورات مردمی است. تمام هزینه‌‌ تهیه لباس، شمشیر، کلاه خود و زره و اسب هم از خود بازیگران است.

در انتخاب اشخاص وجهه اجتماعی افراد مهم است. شخصی که می‌خواهد ایفاگر نقشی باشد، باید شخصیتی قابل قبول برای کوچک و بزرگ منطقه باشد. سعی شده است بیشتر از چهره های برجسته شهر به لحاظ اعتقاد و تدین استفاده شود. با این حال در میان بازیگران ما راننده تاکسی، بیکار، بنا، رئیس اداره، ساندویچ فروش و... هم داریم.

من چهارمین یا پنجمین نفری هستم که ایفاگر نقش شمر در این تعزیه هستم و پیش از من افرادی بودند که هر کدام سی، چهل سال، شمرخوان بودند.

او آغاز اجرای این تعزیه را سال ۱۲۸۵ خورشیدی می‌داند؛ بیش از صد سال است که این تعزیه در شوش اجرا می‌شود. حاج محمدعلی محول، مشهدی محمدعلی یاحسن(عموی بنده)، حاج سلطان علی تعبیرزاده و حاج سیدصدرالدین افسری از مؤسسان این تعزیه هستند. بچه خوان بودم و نقش‌های قبلی را هم دیده و صحبت‌هایشان را در این باره شنیده‌ام. گاهی سیاهی لشکر ما به سیصد، یا چهارصد نفر و تعداد سواران به ۲۰۰ نفر می‌رسد. در این کار، کسی از کسی دعوت نمی‌کند، همه به عشق امام حسین(ع) وارد میدان می‌شوند. اجرا ده سال طول می‌کشد و تمام وقایع مثل جلوگیری از کاروان امام توسط حر، ورود به کربلا، ورود عمر سعد، حبیب بن مظاهر و ... تا شهادت حضرت علی اصغر(ع) و شهادت حضرت اباعبدالله(ع) و به آتش کشیدن خیمه ها در این تعزیه یک روزه اجرا می‌شود.

یاحسن درباره مکان اجرای تعزیه نیز گفت: تعزیه در میدان امام حسین(ع) شوش که زمینی متعلق به اداره میراث فرهنگی است اجرا می‌شود. به همین دلیل اجازه ساخت و ساز در این زمین را نداریم و حتی نمی‌توانیم سکویی برای نشستن تماشاچیان بسازیم یا حتی درختی بکاریم. اندازه زمین قدری از یک استادیوم فوتبال بزرگتر است.

وی گفت: در روز تاسوعا، از ساعت ۵ تا ۸ عصر، تعزیه بازار شام به زبان عربی در شوش اجرا می‌شود که دکترحسین خنیفر رئیس دانشگاه فرهنگیان کشور هم در این تعزیه نقش ایفا می‌کند. در شهرهای اطراف شوش، تعزیه از همین نوع به زبان عربی و فارسی اجرا می‌شود.

تعزیه شوش، چندین شهید هم تقدیم انقلاب کرده است و در تمام طول هشت سال جنگ تحمیلی، این تعزیه قطع نشد. اکثر بازیگران اصلی تعزیه هم رزمنده یا جانباز هستند.

او درباره نقش شمر گفت: روز عاشورا، حس عجیبی است. حضور مردم مشتاق وقتی از زیر پای من که نقش منفی هستم؛ به عنوان خدمتگزار امام حسین(ع) خاک برمی‌دارند، برایم شگفت آور است. گاهی وسط نقش گریه می‌کنم، از هوش می‌روم.

اینجا مردم از زیر پای ایفاگران نقش‌ها خاک برمی‌دارند، ما با این صحنه‌ها بزرگ شدیم. زندگیم را وقف «شمری» امام حسین(ع) کرده‌ام. خیلی چیزها دیده‌ام که نمی‌شود گفت. همین که مردم در طول عمر به ما احترام می‌گذارند و اگر عزتی داریم از پرتو همین است.

مرا به اسم حاجی شمر صدا می‌کنند، قدیم‌ترها بچه‌هایم اذیت بودند وقتی به آنها می‌گفتند پدرتان شمر است. به مادرم می‌گفتند خجالت نمی‌کشی که پسرت شمر است؟ ولی با این وجود، مردم مشوق من بودند. امسال از نظر پا و زانو نمی‌توانم بازی کنم، وقتی گفتم کسی را جای من بگذارید، مرا تشویق کردند که امسال هم باشم.

برای ایفای این نقش، تسلط روی خواندن، جنگیدن و اسب سواری مهم است. همچنین باید تنفر مردم را در حین ایفای نقش برانگیزم. وقتی می‌بینم مردم فحش می‌دهند و سنگ پرت می‌کنند، می‌فهمم نقشم را خوب بازی کرده‌ام.

خوشبختانه چندین سال است که مردم مرا به این نقش شناخته‌اند و دیگر می‌دانند من بازیگر هستم و به اخلاق و رفتار بنده آگاه هستند. اما هنوز هم وقتی تماشاگر از شهرستان می‌آید به ما بدو بیراه می‌گوید.

گزارش کامل در ادامه مطلب