خوزتوریسم

دستور بازگشایی تمام موزه‌ها و محوطه‌های تاریخی داده شد

به دنبال اعتراض‌ها و انتقادهایی به طولانی شدن تعطیلی موزه‌ها، کاخ‌ها و محوطه‌های تاریخی پس از جنگ ۱۲ روزه، اداره کل موزه‌ها در وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی سرانجام دستور بازگشایی تمام موزه‌ها در سراسر کشور را ابلاغ کرد.

، موزه‌ها و اماکن تاریخی از ۲۳ خردادماه ۱۴۰۴ همزمان با آغاز جنگ ۱۲ روزه با هدف حفاظت از آثار و بناهای تاریخی تعطیل شدند. اشیاء برخی از این موزه‌ها به مخازن امن منتقل شده و با توجه به شرایط موجود، تعطیلی برخی از آنها از جمله موزه ملی ایران، کاخ گلستان و سعدآباد تا کنون ادامه داشته است. هرچند، از اوایل مردادماه، معاون میراث فرهنگی اعلام کرده بود که موزه‌ها و محوطه‌های تاریخی در هماهنگی با شورای تامین استان‌ها می‌توانند بازگشایی شوند.

اینک و پس از اعتراض‌هایی که از سوی تورگردانان و گردشگران نسبت به طولانی شدن تعطیلی این اماکن تاریخی، اداره کل موزه‌ها در وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی با ابلاغ دستور بازگشایی موزه‌ها، کاخ‌ها و محوطه‌های تاریخی به مدیران موزه‌های ستادی اعلام شده است که «با توجه به تعطیلی موقت موزه‌ها به دلیل شرایط ناشی از جنگ رژیم صهیونیستی و در راستای ایفای نقش موزه‌ها در تقویت روحیه ملی افزایش همبستگی اجتماعی و تداوم ارائه خدمات فرهنگی به جامعه، مقرر است با برنامه‌ریزی منظم و مدون نسبت به ایجاد بستر لازم برای اجرای رویدادهای فرهنگی متنوع با تولید محتوای فاخر برای گروه‌های سنی مختلف اقدام شود تا موزه‌ها پویا و فعال شود.

همچنین به منظور فراهم ساختن امکان بازدید از کلیه موزه‌های کشور و ارائه خدمات مطلوب به بازدیدکنندگان کلیه موزه‌های تحت پوشش این وزارتخانه از تاریخ ۲۹ شهریورماه ۱۴۰۴ مطابق روال عادی گذشته فعالیت خود را از سر می‌گیرند.

ساعت کاری موزه‌ها از طریق وبگاه‌ها تارنماها و صفحات مجازی هر استان مجموعه و موزه اطلاع رسانی و اعلام شود.

مدیران موزه‌ها نیز مکلفند نسبت به آماده‌سازی کامل فضای نمایشگاهی رعایت اصول حفاظتی و ایمنی و همچنین اطلاع رسانی عمومی اقدام کنند

منبع ایسنا

احیای آیین کهن جشن دیسون هلون(جشن آغاز مدارس( در گذشته شوشتر

کهن شهر شوشتر یکی از شهرهای تاریخی ایران است که قدمت و اهمیت آن در میان شهرهای باستانی کشور از گذشته های دور زبانزد بوده است.

این کهن شهر از گذشته های دور تاکنون میزبان آئین‌های مذهبی و سنتی، فرهنگی بسیاری بوده است که بسیاری از این آیین ها به مرور زمان فراموش و تنها در کتب، روایت های بزرگان و ریش سفیدان باقی مانده است
هر چند چند سالیست به همت فعالان فرهنگی و اجتماعی شوشتر این آیین ها مانند غم به در،پلوپزون،دوعیدون،بادبادک و بادگیرهای سنتی شوشتر احیا شده است.

یکی از آیین های سنتی و کهن شوشتر آیین دیسون هلون که دیسون به معنای مکتب خانه (مدرسه)در قدیم و هلون به معنای جشن و شادی است.

شوشتر از گذشته های دور مهد ادبا و بزرگان بوده است که از دل همین دیسون (مکتب خانه)به درجات عالی رسیدند و شوشتر در گذشته دیسون های بسیاری زیادی وجود داشته است که میتوان از معروف ترین دیسون به دیسون حقانی اشاره کرد.
" طبق توضیحات مهندس چهارمحالی، پژوهشگر تاریخ این کهن دیار و دلسوز میراث گذشتگان، در گذشته‌های دور در شوشتر وقتی می‌خواستند برای اولین بار کودکی را به مکتب یا دیسون ببرند، آیین‌هایی ویژه و شعرهایی سنتی خوانده می‌شد از جمله این آیین ها حمام بردن ..کوتاه کردن مو ..خرید گیوه نو ..و همچنین خنچه همراه با رحل و قرآن و قلم نی و دوات بوده است .و همراه با خواندن این شعر کودک را همراهی میکردند

دیسون هلونی داریم

مکتب رونی داریم

اول روز مکتب

جشن و سروری داریم

این آیین‌ها نه تنها نمادی از احترام به علم و دانش بودند، بلکه در دل خود دعای خیر و آرزوی موفقیت برای کودک به همراه داشتند
مناسبت گرامی‌داشت این رسوم کهن، جشن بزرگ مردمی دیسون هلون در شوشتر در تاریخ ۲۹ شهریور ۱۴۰۴ در سرای جهانی افضل شوشتر برگزار و علاقه مندان از سراسر استان خوزستان با آیین‌ها، شعرها و آداب قدیمی این دیار آشنا و در کنار مردم شوشتر لحظات به‌یادماندنی به یادگار گذاشته شد.
قابل ذکر است در این جشن فراخوانی به مناسبت ماه مهر جهت اهدا لوازم تحریر برای دانش آموزان بی بضاعت برگزار و علاقه مندان با اهدای پکیج به استقبال ماه مهر رفتند.

از آیتم های این جشن
دف نوازی و اجرای موسیقی محلی
نمایش گروه هنری ترنج
نمایش طنز استاد زراعتکار
(بردن دانش اموز به ارایشگاه)
اجرای اهنگ مربوط به دیسون هلون
بردن پک های لوازم تحریر به کارونسرای افضل با همراهی مردم
اجرای موسیقی های شوشتری توسط اساتید موسیقی
صبحت های عوامل راجع به تاریخچه این آیین میتوان اشاره کرد

اجرای نمایش مربوط به دیسون ها در زمان قدیم
اهدای تندیس اوسونا به عوامل
و اجرای سرود ای ایران توسط مردم و تقدیر و تشکر از عوامل نیرو انتظامی
نوشتن نام بهترین معلم بر روی تابلو
و در اخر تشکر ویژه از مردم عزیز که در این برنامه شرکت اشاره کرد

گزارش: ابوالفضل مهدی پور

عکس:هستی فتوتی..سجاد موسی زاده.رضا حاجی زاده

*سایه‌ی غروب در قلب آبادان؛ روایت تصویری از زندگی، نگاه و نفس‌های آخر روز*

در واپسین ساعات روز، آبادان زیرسایه‌ی غروب،چهره‌ای تازه به خود می‌گیرد؛ نخل‌هایی که درنورکمرنگ خورشید ایستاده‌اند، مرغابی‌هایی که بر سطح آرام رودخانه شناورند، ماهیگیرانی که تورشان را در آب رها می‌کنند، لنج‌هایی که به اسکله نزدیک می‌شوند، و دوچرخه‌سواری که در حاشیه‌ی نور رکاب می‌زند. در میانه‌ی این همه حرکت و مکث، عکاسی ایستاده تا لحظه‌ها را ثبت کند. این گزارش تصویری، تماشای زندگی‌ست در سایه‌ی نور و غروب؛ در قلب آرام ولی تپنده‌ی آبادان. تماشای سکوتی دل‌چسب و پرمعنا از شهری که هنوز هم نفس می‌کشد، می‌جوشد و با غروبش، قصه‌ای تازه روایت می‌کند

عکاس: مرضیه بهبهانی

برگزاری آیین رونمایی از پوستر اولین همایش گرامیداشت زنان تأثیرگزار در حوزه گردشگری خوستان

مدیرعامل انجمن سفیران گردشگری خوزستان؛از آیین رونمایی پوستر اولین همایش گرامیداشت زنان تأثیر گزار در حوزه گردشگری خوزستان در مهرماه ۱۴۰۴ همزمان با هفته گردشگری خبر داد.
زیبا راکی گفت: آیین رونمایی از پوستر اولین همایش زنان تأثیرگزار در گردشگری خوزستان مقدمه ای بر برگزاری همایشی به منظور پاسداشت فعالیت و تلاش زنان موفق و فعال خوزستانی در حوزه گردشگری و تأثیر تداوم حضورشان در آن حوزه است.
راکی افزود : این آیین همزمان با روز جهانی گردشگری و با مروری بر عملکرد و حضور زنان تأثیر گزار گردشگری خوزستان توسط انجمن سفیران گردشگری خوزستان با همکاری سایر انجمن های مردم نهاد برگزار می گردد.

ظرفیت بی‌نظیر خانه‌های تاریخی شوشتر برای سرمایه‌گذاری بخش خصوصی

خانه‌های تاریخی شوشتر ظرفیت بی‌نظیری برای سرمایه‌گذاری در حوزه بومگردی و گردشگری و همچنین ایجاد اشتغال دارند و می‌توان با همکاری بخش خصوصی و همیاری دیگر دستگاه‌ها و ارگان‌های مربوطه به اقامتگاه‌های سنتی، رستوران و بازارچه‌های صنایع‌دستی تبدیل شوند.

ابواالفضل مهدی‌پور، فعال میراث‌فرهنگی و راهنمای گردشگری، در یادداشتی نوشت: معماری خانه‌های سنتی ایران از دیرباز زبان‌زد خاص و عام بوده زیرا با طراحی منحصربفرد خود علاوه بر ایجاد زیبایی و تنوع در عرصه معماری توانسته است زیبایی غیرقابل‌وصفی را نیز در تمامی نقاط این کشور به‌وجود آورد.

خانه محل آرامش و آسایش اهالی ساکن در آن است و وجود بستری برای ایجاد آرامش از ویژگی‌های معماری خانه‌های ایرانی است و وجود قسمت‌های مختلف خانه‌های قدیمی برای ایجاد محلی امن و آرام علت دیگری بر وجود ذوق و قریحه و تبحر معماران ایرانی در طراحی و ساخت این ابنیه‌هاست.

یکی از مهمترین ویژگی‌های بافت تاریخی شهر شوشتر که این دیار باستانی را به سرزمینی گردشگرپذیر و محبوب تبدیل کرده خانه‌هایی است که در دل کوچه‌پس‌کوچه‌های این شهر جای گرفته و هر خشت آن را هنرمندانی با دقتی خاص چیده‌اند که بندبند آن تداعی‌گر فرهنگ و هنر این سرزمین است.

دکتر غلامحسین معماریان، استاد تمام و عضو هیئت علمی دانشگاه علم و صنعت ایران، در مورد وضعیت بافت تاریخی شوشتر به این نکته اشاره کرده است که: شوشتر شهری پرآب است و ۲ رودخانه از کنار بافت تاریخی آن عبور می‌کند. رودخانه کارون تبدیل به ۲ شعبه اصلی شده که یکی از آنها شطیط و دیگری گرگر نام دارد. همچنین نهر داریون از بخشی از شهر شوشتر می‌گذرد. همان‌گونه که می‌دانید بخشی از رودخانه گرگر وارد مجموعه آسیاب‌های شوشتر می‌شود که به ثبت جهانی رسیده است.

او ادامه می‌دهد: بافت تاریخی شوشتر در حدود چهار دهه اخیر در معرض نابودی کامل قرار گرفته است. به گونه‌ای که هنگامی که در بافت تاریخی این شهر قدم می‌زنید دیگر به ندرت خانه‌های قدیمی را می‌بینید.

شرایط به گونه‌ای است که در بافت تاریخی که وسعت آن حدود ۲۴۰ هکتار برآورد شده است الان به سختی می‌توان ۲۰۰ خانه تاریخی را دید. این در حالی است که شاید در گذشته بیش از ۲ هزار خانه تاریخی در این بافت وجود داشته است. بنابراین بسیاری از خانه‌های تاریخی در بافت شوشتر تخریب شدند و آنچه از بافت باقی مانده کوچه‌هاست و خانه‌هایی قدیمی که همچنان پابرجاست.

با وجود همه تغییرات در بافت شهری هنوز هم می‌توان با گشت‌وگذار در کوچه‌پس‌کوچه‌های شوشتر و دیدار از خانه‌های قدیمی تصویری از شهر شوشتر در گذشته در ذهن ثبت کرد.

حس‌وحال قدم زدن در این خانه‌ها آنقدر زیبا و چشم‌نواز است که نه‌تنها مردمان ایران بلکه از سراسر جهان با این کوچه‌ها و پس‌کوچه‌ها و این خانه‌ها حال خوشی پیدا می‌کنند.

ساختمان‌های قدیمی شوشتر هنوز هم در گوشه و کنارش نفس می‌کشند و دلخوشی کوچکی هستند برای کسانی که معتقدند روزی شکوه معماری قدیمی و سنتی ایرانی بالاخره با مدرنیته زمان حال گره خواهد خورد و حاصل این پیوند شوشتری زیبا و دیدنی می‌شود.

خانه‌های قدیمی و معماری بومی و اصیل شوشتر بخشی از حافظه تاریخی آن هستند. آن‌وقت‌ها که هنوز مردشهر در آهن و فولاد و بتن محصور نشده بودند با خاک و سنگ، آب و آفتاب در بستر آگاهی و تجربه‌های دیرین فضاهایی را سامان دادند که امروزه یادگارهای آن جزو میراث فرهنگی ما و آیندگان سرزمین هست؛ خانه‌هایی که براساس الگوی معماری ایرانی و اقلیم منطقه شوشتر ساخته شده و المان‌های معماری منطقه به وفور در این خانه‌ها می‌توان دید.

المان‌های مانند ستون‌های گرگری با نقش بیَک، ایوان‌های شدادی، شبستان، شوادون، هشتی، سی‌سرا، کوره و... .

خانه‌هایی که در گذشته مأمن مردان و زنان قدیمی و سنتی بودند و امروزه با توجه با مدرنیته شدن هنوز دلسوزانی هستند که در کنار هم با تلاش و سخت‌کوشی پا جای پای گذشتگان می‌گذارند و به احیای این خانه‌ها می‌پردازند.

خوشبختانه با یاری بخش خصوصی چند سالی است شاهد رونق بازسازی و کاربری دادن به خانه‌های تاریخی شوشتر که در حال فراموشی بودند هستیم؛ خانه‌هایی مانند خانه سرابی، خانه مستوفی، خانه شیخ سوینی، خانه طبیب و افضل، خانه مقدم، خانه جامعی، خانه انگورزاده، خانه نقلی اوسونا، خانه جزایری، خانه بابو، خانه حاجی، خانه رحیمی‌زاده، خانه زایر و خانه‌های دیگر که یا در حال مرمت و یا تعیین کاربری و یادآور شکوه فرهنگ و معماری کهن دیار شوشتر هستند.

کلوچه‌پزون» در خانه تاریخی قطب دزفول

رئیس اداره میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی دزفول اعلام کرد: مراسم سنتی «کلوچه‌پزون» همزمان با روز ثبت‌ملی کلوچه دزفولی به همت انجمن مردم‌نهاد دزپارس در خانه تاریخی قطب برگزار شد.

به‌گزارش میراث‌آریا، حمیدرضا خادم ۱۸ شهریور ماه ۱۴۰۴ با اعلام این خبر و ضمن قدردانی از انجمن‌های مردم‌نهاد به ویژه انجمن دزپارس گفت: امسال برای نخستین بار، به مناسبت روز ملی شدن پخت کلوچه دزفول به عنوان سوغات محلی شهرستان، این مراسم در خانه تاریخی قطب برپا شد که خوشبختانه با استقبال خوب مردم همراه بود.

رئیس اداره میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی دزفول افزود: امیدواریم با ثبت و اجرای مداوم این رویدادها، بیش از پیش ظرفیت‌های فرهنگی، صنایع‌دستی، غذاها و شیرینی‌های محلی و آیین‌های سنتی مردم هنرمند دزفول معرفی و حفظ شود.

او همچنین تأکید کرد: این اداره همواره پشتیبان چنین برنامه‌هایی است و جا دارد از تلاش همه انجمن‌ها و فعالانی که برای ماندگاری این آیین‌ها همکاری می‌کنند، قدردانی کنیم.

خادم با اشاره به این‌که استقبال گسترده مسافران و گردشگران از کلوچه دزفول در سال‌های اخیر موجب راه‌اندازی ده‌ها کارگاه تولید این شیرینی سنتی در شهرستان شده است افزود: کلوچه سنتی دزفول با مواد اولیه ساده‌ای همچون آرد، آب، شکر و شیر تهیه می‌شود و در تاریخ ۱۰ شهریور ۱۳۹۵ به همراه کلوچه شوشتر به دلیل شباهت‌ها و ویژگی‌های منحصربه‌فرد، به عنوان سوغات ویژه این دو شهرستان در فهرست ملی به ثبت رسید.

آبادان شهر خلاق خوراک دریایی یا موسیقی جنوبی

هر شهری که به این شبکه می‌پیوندد، باید نشان دهد در یکی از این حوزه‌ها پیشینه قوی، ظرفیت‌های موجود و برنامه آینده‌نگر دارد در واقع، شهرهایی که به جمع این شهرهای خلاق اضافه می‌شوند، تعهد می‌دهند که فعالیت‌های مثبتشان را با هم به اشتراک بگذارند

یونسکو از سال ۲۰۰۴ جریان شبکه شهر خلاق را به منظور ترویج همکاری میان شهرها مطرح کرد؛ خلاقیت در این گام یونسکو، عامل راهبردی برای پیشرفت پایدار شهری به شمار می‌رود. شبکه شهرهای عضو آن، برای رسیدن به هدف مشترکشان با هم کار می‌کنند. هدف مشترک آنها، قرار دادن خلاقیت و صنایع فرهنگی در مرکز برنامه‌های توسعه‌ محلی و همکاری‌های بین‌المللی است. یونسکو شبکه‌ای به نام شبکه شهرهای خلاق (UCCN) دارد که شهرها را در ۷ حوزه اصلی دسته‌بندی می‌کند:

ادبیات،موسیقی،صنایع دستی و هنرهای سنتی،طراحی،فیلم، هنرهای رسانه‌ای ، خوراک هر شهری که به این شبکه می‌پیوندد، باید نشان دهد در یکی از این حوزه‌ها پیشینه قوی، ظرفیت‌های موجود و برنامه آینده‌نگر دارد در واقع، شهرهایی که به جمع این شهرهای خلاق اضافه می‌شوند، تعهد می‌دهند که فعالیت‌های مثبتشان را با هم به اشتراک بگذارند و بین بخش‌های عمومی و خصوصی و جامعه مدنی، همکاری ایجاد کنند تا به موارد زیر دست پیدا کنند:

آفرینش، تولید و توزیع فعالیت‌ها، محصولات و خدمات فرهنگی را تقویت کنند؛
توسعه کانون‌های خلاقیت و نوآوری و گسترش فرصت‌ها برای افراد آفریننده و حرفه‌ای در بخش فرهنگی؛
بهبود دسترسی به زندگی فرهنگی و شرکت در آن، به ویژه برای گروه‌ها و افراد به حاشیه رانده‌شده و آسیب‌پذیر؛
ادغام کامل فرهنگ و خلاقیت در طرح‌های پیشرفت پایدار.

اهداف شبکه شهرهای خلاق یونسکو:

• تقویت خلاقیت

• تولید، توزیع و بهره‌مندی از محصولات و خدمات فرهنگی در سطح محلی

• ترویج خلاقیت و بیان خلاقانه، به ویژه در میان اقشار آسیب‌پذیر از جمله زنان و جوانان

• افزایش دسترسی به زندگی فرهنگی و شرکت در آن

• بهرمندی از محصولات فرهنگی

• تلفیق صنایع فرهنگی و خلاق در برنامه‌های توسعه محلی

شهرهای خلاق ایران در یونسکو:

همانطور که برای ثبت آثار ملموس و ناملموس در یونسکو طرحی آماده می‌شود و پس از به تصویب رسیدن کمیته یونسکو به ثبت می‌رسد. ثبت شهرها به عنوان شبکه شهری خلاق هم مراحل و روال خودش را دارد. ایران تا کنون توانسته پنج شهر خود را به عنوان شهر خلاق در یونسکو ثبت کند.

اصفهان؛ شهر خلاق صنایع دستی و هنرهای مردم
رشت؛ شهر خلاق خوراک شناسی
بندر عباس؛ شهر خلاق صنایع دستی و هنرهای مردم
سنندج؛ شهر خلاق‌ موسیقی
کرمانشاه؛ شهر خلاق خوراک

آبادان با ترکیب منحصر به‌فردی از خوراک دریایی و موسیقی می‌تواند الگویی از شهری باشد که خلاقیت را در زندگی روزمره مردم جاری کرده و در سطح ملی و جهانی بدرخشد.

شهر خلاق موسیقی:
شهرهایی که در این گروه ثبت می‌شوند باید؛
دارای میراث موسیقایی غنی (سنتی یا مدرن) باشند.
میزبان جشنواره‌ها، کنسرت‌ها و مراکز آموزش موسیقی باشند.
موسیقی بخشی از زندگی روزمره مردم و هویت شهر باشد.
با دیگر شهرهای موسیقایی تبادل فرهنگی داشته باشند.

نمونه‌های جهانی:
لیورپول (انگلستان) : به‌خاطر گروه بیتلز و سنت موسیقی پاپ
بوگوتا (کلمبیا) : به‌خاطر تنوع موسیقی سنتی و نوآورانه
اوزاکا (ژاپن) : به خاطر موسیقی جاز و پاپ

ارتباط با آبادان:

آبادان به‌خاطر موسیقی محلی جنوب (نی‌انبان، دمام، مقامات عربی) و همچنین سابقه در موسیقی مدرن (جاز، پاپ و راک از دهه ۳۰ و ۴۰) می‌تواند در این حوزه مطرح شود.
وجود آیین‌های موسیقایی (محرم، عروسی‌ها، جشن‌های بومی) نشان‌دهنده پیوند موسیقی با زندگی مردم است.

شهر خلاق خوراک
شهرهایی که در این گروه ثبت می‌شوند باید:دارای تنوع غذایی ریشه‌دار و بومی باشند.از غذا به‌عنوان بخشی از هویت فرهنگی و اجتماعی استفاده کنند.جشنواره‌ها، بازارچه‌ها و برنامه‌هایی برای معرفی خوراک داشته باشند.در توسعه پایدار و گردشگری خوراک فعال باشند.

نمونه‌های جهانی:
چنگدو (چین) : به‌خاطر غذاهای تند و فرهنگ رستورانی
پارما (ایتالیا) : مهد پنیر پارمزان و پروشوتو
بغداد (عراق) : به‌خاطر آشپزی سنتی عربی

ارتباط با آبادان:
غذاهای آبادانی ترکیبی از فرهنگ‌های ایرانی، عربی، هندی و حتی غربی است. نمونه‌ها: قلیه‌ماهی، فلافل آبادانی، سمبوسه، حمیس، ماهی صبور تنوری، امگشت، قهوه عربی و .... فرهنگ غذاخوری در آبادان بسیار اجتماعی و و با فرهنگی غنی می باشد آبادان می‌تواند میزبان جشنواره بین‌المللی خوراک جنوب ایران باشد.
بنابراین آبادان می‌تواند به‌طور همزمان در دو زمینه:
۱- موسیقی (به‌خاطر تنوع و هویت فرهنگی) و ۲- خوراک (به‌خاطر اصالت و ترکیب فرهنگی) ، نامزد ورود به شبکه شهرهای خلاق یونسکو شود.
ظرفیت‌های موجود:
رستوران‌ها و بازارچه‌های محلی.
گروه‌های موسیقی بومی و جشنواره‌های محلی.
حضور سینما و هنر نمایش به‌عنوان پشتوانه فرهنگی.
صنایع دستی مرتبط (حصیربافی، هنرهای بومی).

برنامه‌ها و اقدامات پیشنهادی:
برگزاری سالانه جشنواره بین‌المللی خوراک جنوب ایران در آبادان.
ایجاد مرکز موسیقی بومی خوزستان برای آموزش، پژوهش و اجرا.
ثبت و معرفی غذاها و آیین‌های محلی به‌عنوان میراث ناملموس.
توسعه گردشگری خلاق (تورهای شکم‌گردی، کارگاه‌های موسیقی، جشنواره‌های خیابانی و ...).
همکاری با دیگر شهرهای خلاق یونسکو برای تبادل فرهنگی.

تأثیرات مثبت انتخاب آبادان به‌عنوان شهر خلاق:
رونق گردشگری فرهنگی و توسعه اقتصادی.
افزایش اشتغال در حوزه صنایع خلاق.
ارتقای هویت و غرور محلی.
پیوند فرهنگی آبادان با جهان.
تاثیر انتخاب آبادان بعنوان شهر خلاق خوراک دریایی:

تقویت اقتصاد محلی و گردشگری
آبادان یکی از مراکز مهم صید و فروش انواع ماهی و خوراک‌های دریایی در ایران است. بازارهای پرجنب‌وجوش ماهی و غذاهای محلی‌ای مانند “قالیه ماهی” ، “میگو پلو” ، “امگشت“ و ... از جاذبه‌های فرهنگی و خوراکی این شهر هستند.
معرفی آبادان به‌عنوان «شهر خلاق خوراک دریایی» می‌تواند باعث جذب گردشگرانی شود که به دنبال تجربه‌های فرهنگی و خوراکی منحصر به‌فرد هستند.

اشتغال‌زایی و تقویت صنایع محلی
چنین برندی می‌تواند زمینه‌ساز حمایت از تولیدکنندگان محلی غذا، کسب‌وکارهای مرتبط با صنایع دریایی و رستوران‌های بومی باشد. همچنین می‌تواند از توسعه صنایع دستی مرتبط با غذا یا دریا نیز حمایت کند؛ مشابه اقدامات بندرعباس در تقویت صنایع دستی محلی.

حفظ هویت فرهنگی و میراث خوراکی
پشتیبانی از غذاها و رسوم بومی می‌تواند به حفاظت از دانش محلی، معرفی انواع غذا، و رسوم مرتبط با خوراک دریایی منجر شود؛ چیزی که در بسیاری از «شهرهای خلاق» در دنیا مورد تأکید قرار می‌گیرد.
تشویق تعاملات جمعی و ارتقای کیفیت زندگی شهری
ایجاد جشنواره‌ها، بازارهای خوراکی یا نمایشگاه‌های مرتبط با غذاهای دریایی می‌تواند ترکیب فرهنگ، هنر و اجتماع را تقویت کند، مشابه سازوکارهایی که در شهرهای خلاق دیگر رخ می‌دهد.

تأثیرات فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی
فرهنگي و هویت‌بخش:
تقویت موسیقی محلی جنوب و احیای رشته‌های بومی مثل موسیقی بندری، عربی، ایرانی و دستگاهی.
بازتعریف هویت فرهنگی آبادان از طریق هنر موسیقی با پیوند نسل گذشته و حال.
تقویت حس تعلق خاطر و جالب مشارکت مردمی .
 اقتصادی و گردشگری:
 برگزاری فستیوال موسیقی جنوب ایران می‌تواند گردشگران فرهنگی را جذب کند؛ هنرمندان محلی و بین‌المللی را گرد هم آورد و اقتصاد شهری را تقویت کند.
 ایجاد استودیوهای ضبط، فروشگاه‌های موسیقی، پوشش رسانه‌ای و برند «آبادان، شهر موسیقی جنوبی».

اجتماعی و آموزشی:
گسترش آموزش موسیقی در مدارس و مراکز هنری؛ ایجاد آکادمی تخصصی موسیقی جنوب.
تقویت حس انسجام اجتماعی از طریق رویدادهای موسیقی خیابانی، کارگاه‌های آموزشی و جشنواره‌های محلی.
پیوند میان نسل‌ها و اشنایی جوانان با میراث موسیقی‌ای که گذشته‌گان در خاطر و ذهن خود حفظ نموده‌اند
نتیجه گیری:
آبادان با تکیه بر هویت خوراک‌های بومی جنوب و دسترسی به منابع عظیم دریایی و آبی، می‌تواند به قطب تجربه‌محورِ خوراک دریایی تبدیل شود؛ مکانی که «اقتصاد محلی، گردشگری، آموزش مهارتی، و پایداری منابع» همزمان بتوانند رشد کنند.
در صورتی که آبادان به «کانون جهانی موسیقی جنوب» تبدیل شود؛ شهری خواهد بود که موسیقی در آن نه فقط یک هنر، بلکه یک سبک زندگی، یک جاذبه گردشگری و یک موتور محرک توسعه شهری محسوب خواهد شد.

*سازه نیوز :نجلا درخشانی

*کارشناسی ارشد مرمت شهری

فستیوال بزرگ آبی تابستانی شوشتر برگزار شد

فیستیوال بزرگ آبی تابستانی شوشتر با هدف القای فرهنگ و آداب و رسوم سنتی کهن شهر شوشتر در کنار اثر باستانی بند میزان شوشتر برگزارشد

نشاط اجتماعی یکی از مهمترین اولویت‌های زندگی است، نشاط اجتماعی امید به زندگی را افزایش می‌دهد و یکی از مولفه‌های اصلی رفاه و جزو مهمترین شاخصه‌های توسعه به شمار می‌رود و همچنین نقش بسیار مهمی در سلامت و پویایی اجتماعی و ایجاد آرامش به وجود خواهد آورد.

بر همین اساس فستیوال بزرگ آب تابستانی شوشتر با هدف نشاط اجتماعی با استقبال بی‌نظیر و پرشور شهروندان شوشتر و گردشگرانی از سراسر استان خوزستان مواجه و لحظات شاد و خاطر انگیزی را برای مردم ثبت و ضبط کرد.

در این فستیوال بزرگ برنامه‌های متنوع نظیر مسابقه شیرجه ...سرو غذاها و نوشیدنی های محلی ..موسیقی محلی ...ورزش های آبی ...آیین سنتی ختمی زنون (ختمی: برگ درخت سدر که در گذشته به عنوان مواد شوینده کاربرد داشته است) برگزار شد.

با برگزاری این نمونه فستیوال ها، میتوان فرهنگ و سنت‌های بومی را زنده نگه داشت و آن‌ها را به‌عنوان بخشی از میراث ارزشمند ایرانی به آیندگان منتقل کرد و به رونق اقتصاد محلی، ایجاد فرصت‌های شغلی و جذب گردشگران بیشتر منجر شود.

این فستیوال با حمایت مالی بخش خصوصی و جمعی از دوستداران میراث فرهنگی و با مشارکت هنرمندان و فعالان فرهنگی اجرا شد.

قابل ذکر است تا کنون سه فستیوال بزرگ آبی تابستانی در شوشتر برگزار شده است .

پ.ن: وجود رودخانه کارون و شاخه های جدا شده ازآن شطیط و گرگر در شوشتر ظرفیتی خدادای است که میتوان در فصول گرم که استان خوزستان گردشگر پذیر نیست با توسعه زیر ساخت سواحل و آموزش های تفریحات آبی آنها استفاده کرد و به عنوان یک برند در ظرفیت گردشگری آبی کشور به آن اشاره کرد . به طوری که در تمام فصول سال از آن استفاده کرد.

گزارش ابوالفضل مهدی پور

با سپاس فراوان از حسین زرگران
عکس: سجاد موسی زاده..رضا حاجی زاده

Statement by the World Federation of Tourist Guides Associations on World Tourism Day

We're ONE MONTH AWAY from WORLD TOURISM DAY 2025, happening on 27 September!

On the 27th of September we will celebrate the power of tourism to connect cultures, create opportunities, and foster peace across the globe.

As tourist guides, we are at the very heart of this mission - opening doors to understanding, sharing stories that bridge divides, and inspiring travelers with knowledge and passion. Let’s unite this year in celebrating our role as global ambassadors, showing the world the positive impact of tourism when it is guided with excellence, respect, and care. Together, let’s make this World Tourism Day a reminder of why our work matters everywhere.

بیانیه فدراسیون جهانی انجمن‌های راهنمایان گردشگری با موضوع روز جهانی گردشگری

یک ماه تا روز جهانی گردشگری ۲۰۲۵ که در ۲۷ سپتامبر برگزار می‌شود، فاصله داریم! 🌍✨️

در ۲۷ سپتامبر، ما قدرت گردشگری را در پیوند فرهنگ‌ها، ایجاد فرصت‌ها و تقویت صلح در سراسر جهان جشن خواهیم گرفت.

ما به عنوان راهنمایان گردشگری، در قلب این ماموریت قرار داریم - گشودن درها به روی تفاهم، به اشتراک گذاشتن داستان‌هایی که شکاف‌ها را از بین می‌برند و الهام بخشیدن به مسافران با دانش و اشتیاق. بیایید امسال در تجلیل از نقش خود به عنوان سفیران جهانی متحد شویم و تأثیر مثبت گردشگری را هنگامی که با تعالی، احترام و مراقبت هدایت می‌شود، به جهانیان نشان دهیم. بیایید با هم، این روز جهانی گردشگری را به یادآوری این نکته تبدیل کنیم که چرا کار ما در همه جا اهمیت دارد.

چغازنبیل، نخستین میراث جهانی ایران با چه چالش‌هایی دست‌وپنجه نرم می‌کند؟

چغازنبیل که حدود ۴۶ سال پیش به عنوان نخستین اثر تاریخی ایران وارد فهرست میراث جهانی یونسکو شد، اینک با چالش‌هایی همچون محدودیت منابع مالی، فشارهای ناشی از توسعه‌های پیرامونی و تغییرات اقلیمی، در جدال است.

عاطفه رشنویی، مدیر پایگاه میراث جهانی چغازنبیل و هفت‌تپه با مرور کارنامه یک‌سال تلاش برای میراث جهانیِ چغازنبیل و هفت‌تپه و مسیر حفاظت، پژوهش و توسعه پایدار قرار آن، در نوشتاری که در اختیار ایسنا قرار گرفته است، نوشت: دوره یک‌ساله اخیر برای پایگاه میراث جهانی چغازنبیل و هفت‌تپه، دوره‌ای سرشار از فعالیت‌های حفاظتی، پژوهشی، آموزشی و مدیریتی بود. این مجموعه با تأکید بر رویکردی جامع‌نگر، تلاش کرد تا حفاظت کالبدی آثار، معرفی علمی و عمومی آن‌ها و پیوند دادن میراث جهانی با توسعه پایدار جوامع محلی را هم‌زمان پیش ببرد.

در بخش حفاظت و مرمت آثار

در سال گذشته، پروژه‌های مرمتی و حفاظتی متعددی در دو محوطه اجرا شد. در مجموعه چغازنبیل، تمرکز بر تحکیم سازه‌های خشتی، آجری و تجدید کاه‌گل حفاظت زیگورات و تثبیت دیوارهای پیرامونی، ساماندهی دفع نزولات جوی، صیانت از بخش‌های آسیب‌دیده دروازه‌ها و حصارها توأم با حفاظت فیزیکی و سعی در تفسیر بهتر در دستور کار بود.

در محوطه هفت‌تپه نیز اقدامات حفاظتی برای صیانت و نگهداری از بقایای معماری عیلامی، کاخ‌ها و آرامگاه‌ها انجام گرفت. استفاده از مصالح بومی و اجرای طرح‌های نوین پایش رطوبت و دما، بخشی از دستاوردهای این مجموعه در این مسیر به شمارمی‌رود.

پیگیری و اخذ سند مالکیت ۵۴۰ هکتار عرصه چغازنبیل در زمینه حفاظت و نگهداری این میراث جهانی گامی بلند ودرخشان در دستاوردهای یکسال گذشته این پایگاه به شمار می‌آید، علاوه‌بر این موارد، مرمت یکصد شیء مفرغی از اموال مخزن موزه هفت‌تپه و ساماندهی و ثبت تمام اشیاء تاریخی موجود در موزه و مخزن هفت‌تپه نیز از مهمترین دستاوردهای یکسال گذشته این پایگاه میراث جهانی بوده است.

پژوهش‌های علمی و همکاری‌های دانشگاهی

پایگاه در این دوره میزبان چندین هیأت پژوهشی و گروه‌های دانشجویی بود. مطالعات ژئوفیزیک با هدف بازشناسی شهر دوراونتاش در بخش‌هایی از این میراث جهانی به شناسایی ساختارهای مدفون کمک کرد و پژوهش‌های میان‌رشته‌ای در حوزه‌های باستان‌سنجی و زیست‌باستان‌شناسی، داده‌های ارزشمندی برای شناخت بهتر تمدن عیلامی فراهم آورد. همچنین نشست‌های علمی مشترک با دانشگاه‌ها و مراکز پژوهشی معتبر کشور برگزار شد که نقش مؤثری در تبادل دانش و پرورش پژوهشگران جوان ایفا می‌کند.

گردشگری فرهنگی و آموزش عمومی

بهبود زیرساخت‌های بازدید، نصب تابلوهای راهنما و طراحی مسیرهای ایمن برای گردشگران از جمله اقدامات شاخص در این بخش بود.

برگزاری کارگاه‌های آموزشی برای راهنمایان گردشگری، اجرای تورهای ویژه دانش‌آموزی و دانشجویی و افزایش حضور گردشگران نشان داد که این میراث جهانی بیش از پیش به عنوان یک بستر فرهنگی ـ آموزشی شناخته می‌شود.

مشارکت جوامع محلی و توسعه پایدار

پایگاه جهانی در این سال تلاش کرد تا جوامع محلی را بیش از گذشته در فرآیند حفاظت و معرفی میراث سهیم کند. حمایت از فعالیت‌های صنایع دستی، آموزش زنان روستایی برای تولید محصولات فرهنگی ـ هنری، و برگزاری جشنواره‌های محلی با حضور دانش‌آموزان روستاهای پیرامون میراث جهانی با محوریت میراث عیلامی از جمله اقدامات این حوزه بود. این برنامه‌ها نشان داد که میراث فرهنگی می‌تواند به عنوان سرمایه‌ای مشترک، زمینه‌ساز توسعه پایدار و ارتقای کیفیت زندگی مردم منطقه باشد.

مدیریت بحران و حفاظت اضطراری

با توجه به تهدیدهای اقلیمی و انسانی، پایگاه برنامه‌های متعددی برای افزایش تاب‌آوری محوطه‌ها اجرا کرد. تدوین نقشه‌های اضطراری، استقرار تیم‌های پایش مداوم، همکاری با دستگاه‌های محلی در زمینه مدیریت آب و سیلاب، و آموزش جوامع محلی برای مواجهه با بحران‌ها بخشی از این اقدامات بود. این رویکرد، آمادگی جمعی برای حفاظت از میراث در شرایط پیش‌بینی‌ناپذیر را ارتقا داد.

چالش‌ها و چشم‌انداز آینده

با وجود دستاوردهای یادشده، چالش‌هایی همچون محدودیت منابع مالی، فشارهای ناشی از توسعه‌های پیرامونی و تغییرات اقلیمی، همچنان پیش روی پایگاه قرار دارد. با این حال، رویکرد مدیریتی پایگاه بر امید، آینده‌نگری و تداوم همکاری‌های ملی و بین‌المللی استوار است. در سال‌های آینده، تقویت زیرساخت‌های پژوهشی، توسعه شبکه‌های همکاری علمی و تبدیل چغازنبیل و هفت‌تپه به الگویی منطقه‌ای برای مدیریت پایدار میراث جهانی، از اهداف اصلی این مجموعه خواهد بود.

کارنامه یک‌ساله پایگاه جهانی چغازنبیل و هفت‌تپه نشان می‌دهد، حفاظت از میراث جهانی تنها در مرمت و نگهداری آثار خلاصه نمی‌شود، بلکه نیازمند ترکیبی از پژوهش، آموزش، گردشگری فرهنگی و مشارکت مردم است. این پایگاه با بهره‌گیری از ظرفیت کارشناسان، همراهی جوامع محلی و پشتیبانی نهادهای ملی، مسیر پایداری را برای پاسداشت یکی از مهم‌ترین میراث‌های جهانی ایران ترسیم کرده است.