خوزتوریسم

برگزاری چهارمین دوره نکوداشت چهره‌های ماندگار میراث فرهنگی در شهریور ۱۴۰۴

چهارمین دوره نکوداشت چهره‌های ماندگار میراث فرهنگی کشور در تاریخ چهارم شهریور ۱۴۰۴ برگزار می‌شود تا از ده چهره پیشکسوت و برجسته در حوزه میراث فرهنگی تقدیر به عمل آید.

چهارمین دوره نکوداشت چهره‌های ماندگار میراث فرهنگی کشور با هدف قدردانی از ۱۰ چهره برجسته و پیشکسوت در حوزه میراث فرهنگی و ارج نهادن به خدمات علمی و پژوهشی آنان، در تاریخ سه‌شنبه ۴ شهریور ۱۴۰۴ تحت شعار «ایران، سرای امید» برگزار می‌شود.

این رویداد با حضور مقامات کشوری، مسئولان فرهنگی، مدیران هنری، اصحاب رسانه و پژوهشگران در حوزه‌های مختلف فرهنگی و دانشگاهی برگزار خواهد شد.

دوره نخست این مراسم در تیرماه ۱۴۰۱ با حضور ۱۲ چهره برجسته میراث فرهنگی برگزار شد و از ۱۲ استاد بزرگ این حوزه، از جمله محمدرضا اولیا، عبدالله جبل‌عاملی و حمیده چوبک تجلیل به عمل آمد. در دومین دوره در خردادماه ۱۴۰۲ نیز از ۱۰ شخصیت برجسته از جمله زنده‌یاد یعقوب دانش‌دوست، زهره بزرگمهری و سیدمنصور سید سجادی تقدیر شد.

سومین دوره نکوداشت در خردادماه ۱۴۰۳ برگزار شد که در آن از ۸ استاد بزرگ شامل زنده‌یاد صادق ملک شهمیرزادی، عبدالمجید ارفعی و احمد جلالی تقدیر به عمل آمد..

هدف از برگزاری این آیین، علاوه بر تجلیل از مفاخر و بزرگان این حوزه، گسترش فرهنگ احترام به پیشکسوتان، الگوسازی برای نسل جوان و متخصصان و ترویج حفاظت مردمی از میراث فرهنگی است.

هنر چوقابافی

چوقا یا چوخا، بالاپوش مردان و عشایر لر بختیاری در جنوب غرب ایران است که همواره بدون آستین است و به‌دست زنان بختیاری و از پشم گوسفند بافته می‌شود

. این پوشش فقط مخصوص مردان است و در بین مردم شهرنشین این قوم نیز در مراسم گوناگون استفاده می‌شود.

مردان در تابستان در زیر چوقا، پیراهن و در زمستان لباس گرم می‌پوشند.

چوقا در لر‌های ساکن استان لرستان کمتر به کار گرفته می‌شود و بیشتر در میان لر‌های بختیاری مورد استفاده قرار می‌گیرد. نه پوششی سفید است و نه سیاه؛ بلکه پوششی است با دو رنگ سیاه و سفید.

معمولاً بلندی چوقا باید به حدی باشد که تا زیر زانو برسد. در نقش آن خطوط سیاه به صورت عمودی وارد خطوط سفید می‌شوند.

آستین کوتاه چوقا بیشتر حالت نمایشی دارد و به عنوان جیب نیز می‌توان از آن استفاده کرد. برای بافت این پوشش مردانه از دار خوابیده استفاده می‌کنند و تکنیک بافت آن نیز مانند تکنیک گلیم بافی است با این تفاوت که خیلی ریز بافت‌تر است و تار و پود نازک دارد.

طول پارچه مخصوص چوقا ۲٫۵ الی ۳٫۵ متر و عرض آن ۵۰ الی ۷۰ سانتیمتر است و با تاری از جنس پنبه (گاه پشم) و پود پشمی بافته می‌شود.

ظاهر ساده و زیبای چوقا بافی بختیاری با دیگر لباس های محلی مانند پوشاک رنگارنگ زنان لر ایرانی ، هماهنگ بوده و زیبایی ویژه ایی به پوشش این مردمان عزیز کشورمان می دهد.

اموزش چوقا بافی در ایران معمولا محلی و سینه به سینه انجام می گردد.

برای بافت چوقا لوازم و وسایلی استفاده می‌شود که بسیار به وسایل گلیم‌ بافی شباهت دارد. برای این صنایع دستی باید یک دارِ چوقا بافی آماده گردد و در ادامه، الیاف از میان تار و پودهای آن عبور داده می شود.

از الیاف پنبه و پشم طبیعی برای این صنعت و هنر محلی استفاده می شود.نمی ‌توان گفت که در بافت چوقا، طرح و نقش ‌های متنوعی وجود دارد، چرا که این بالاپوش ها مخصوص قبایل و اقوام بختیاری هستند و به یک سبک و روش تهیه می‌شوند.

مردان عشایر بختیاری در منطقه خوزستان این بالاپوش ها را می پوشند و همراه با کلاه نمدی سیاه رنگ، مشغول به کار و فعالیت می شوند. برای مراسم جشن یا مراسم محلی، لباس های چوقا بافی در ایران جزو لباس رسمی و هماهنگ مردان بختیاری محسوب می شود

باغ موزه خانگی - آبادان

باغ موزه خانگی آبادان در مقام كامل‌ترین موزه معماری و شهرسازی ایران، علاوه بر ۵۹۷ نمونه آجر جمع‌آوری شده؛ آثار ارزشمند اولین‌های شهرهای مسجد سلیمان و آبادان در خود جای داده است.آبادان از شهرهای كهن، با اهمیت و راهبردی ایران در جنوب غربی كشور و در استان خوزستان است.ایمان اسپرغم هنرمندی از دیار آبادان كسی كه تلاش كرده، نشانه‌های گذشته آبادان را گرد‌هم‌آورد و در قالب نمایشگاهی كوچك به مخاطبان پیشكش كند.

عکاس : مرضیه بهبهانی

موکب‌هایی ساده از دل مردم

مردم میهمان نواز خوزستان با امکانات محدود اما قلبی بزرگ در مسیر پیاده‌روی زائران حسینی موکب‌هایی برپا کرده‌اند. این موکب‌ها نه با زرق‌وبرق شهری بلکه با ساده‌ترین امکانات مانند نان محلی، چای ذغالی،آبی خنک و خرمای نخلستان‌های خودشان، جلوه‌ای از میزبانی خالصانه و بی ریا را به نمایش گذاشته‌اند. آنها با نیتی پاک و بدون هیچ چشم‌داشتی با تمام وجود از زائران امام حسین (ع) پذیرایی می‌کنند.

عکس:ایرنا/علی معرف

بانوی حصیرباف خوزستان، کارآفرین برتر ملی شد/

سهیلا جلیل‌زاده در گفت‌وگو با میراث‌آریا: با تکیه بر ریشه‌های بومی و باور به زنان شادگان، راه توسعه را گشودم

در آیین ملی تجلیل از کارآفرینان برتر، سهیلا جلیل‌زاده، بانوی پیشکسوت، هنرمند و کنشگر اجتماعی خوزستانی، به‌واسطه سال‌ها تلاش در عرصه آموزش، تولید و کارآفرینی در حوزه صنایع‌دستی، شایسته‌ تقدیر شناخته شد.

به گزارش خبرنگار میراث‌آریا، در مراسم ملی تجلیل از کارآفرینان برتر که با حضور وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی و جمعی از مدیران ملی برگزار شد، سهیلا جلیل‌زاده، از چهره‌های برجسته صنایع‌دستی کشور، به‌عنوان یکی از برترین کارآفرینان ایران مورد تقدیر رسمی قرار گرفت.

این بانوی هنرمند، که بیش از دو دهه از زندگی خود را وقف تولید، آموزش و ترویج صنایع‌دستی در شهرستان شادگان کرده، نقش بی‌بدیلی در توانمندسازی اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی زنان منطقه ایفا کرده است.

«در دل نخلستان‌های شادگان، با وجود تمامی محدودیت‌ها، باور داشتم که ریشه‌های توسعه از دل فرهنگ و هنر بومی می‌روید؛ زنان این سرزمین، سرمایه‌های پنهان ما هستند.»

این بخشی از گفت‌وگوی جلیل‌زاده با میراث‌آریا است؛ بانویی که امروز، نماد پایداری، هویت و کارآفرینی در جنوب ایران شناخته می‌شود.

وی با اشاره به ظرفیت‌های طبیعی و فرهنگی شادگان افزود: شادگان، به‌واسطه برخورداری از صدها هزار نخل و تنوع زیستی در تالاب بین‌المللی خود، بستر ارزشمندی برای خلق محصولات حصیری و جذب گردشگران داخلی و خارجی دارد. ما توانستیم این ظرفیت را به یک جریان پویا و پایدار در اقتصاد محلی بدل کنیم.

سهیلا جلیل‌زاده، یکی از بازیگران اصلی در فرآیند ثبت ملی شادگان به‌عنوان «شهر ملی حصیربافی»، امروز نیز در خط مقدم آموزش و اشتغال روستایی قرار دارد و با راه‌اندازی کارگاه‌های بومی، ده‌ها خانواده را به استقلال مالی و مهارت‌آموزی رسانده است.

او، بی‌تردید، چهره‌ای الهام‌بخش برای سیاست‌گذاران فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی کشور است؛ تجسم عینیِ این حقیقت که توسعه پایدار، از دل فرهنگ بومی و توانمندسازی جامعه محلی می‌گذرد.

معاون گردشگری استان خوزستان در گفت‌وگو با میراث‌آریا خبر داد

اجرای آئین‌های ثبت‌ملی محرم در مرز چذابه برای نخستین‌بار/ حضور فعال موکب‌های صنایع‌دستی خوزستان در اربعین

معاون گردشگری اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی خوزستان از اجرای بی‌سابقه آئین‌های عزاداری ثبت‌ملی‌شده محرم در مرز چذابه همزمان با راهپیمایی عظیم اربعین حسینی خبر داد و گفت: با هدف صیانت از میراث ناملموس و تقویت هویت فرهنگی، اجرای روزانه آیین‌های سنتی عاشورایی در قالب گروه‌های آیینی در دستور کار قرار گرفته است.

تبار قریب‌ممبینی، معاون گردشگری اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان خوزستان در گفت‌وگو با خبرنگار میراث‌آریا، با اشاره به اقدامات ویژه این استان در پایانه‌های مرزی برای میزبانی از زائران اربعین حسینی، اظهار کرد: هر ساله استان خوزستان به‌عنوان یکی از محورهای اصلی تردد زائران اربعین، نقش فعالی در ساماندهی زیرساخت‌ها و خدمات‌رسانی ایفا می‌کند که از جمله این اقدامات می‌توان به استقرار موکب‌های متنوع در مرزهای شلمچه و چذابه اشاره کرد. این موکب‌ها شامل موکب‌های پذیرایی و نیز غرفه‌هایی برای عرضه محصولات اصیل صنایع‌دستی استان هستند.

وی با تأکید بر جایگاه بی‌بدیل فرهنگ عاشورایی در هویت بومی خوزستان، افزود: برای نخستین‌بار و به ابتکار این اداره‌کل، مجموعه‌ای از آئین‌های عزاداری ثبت‌ملی‌شده محرم، در قالب اجراهای آیینی گروهی در مرز چذابه به نمایش درخواهند آمد. این برنامه‌ها با هدف معرفی و پاسداشت میراث ناملموس و انتقال آن به نسل‌های جدید، از روز ۱۶ مردادماه به‌صورت روزانه در نقطه صفر مرزی اجرا می‌شوند.

قریب‌ممبینی با اشاره به نمونه‌هایی از این آیین‌ها خاطرنشان کرد: تعزیه‌خوانی شهرستان شوش، واویلاخوانی شوشتر، چوب‌زنی دزفول، و آیین سه‌سنگ بهبهان از جمله آیین‌هایی هستند که در فهرست ملی میراث فرهنگی ناملموس به ثبت رسیده‌اند و در مرز چذابه برای زائران اجرا خواهند شد. علاوه بر این، برخی آیین‌های شاخص دیگر که در مسیر ثبت ملی قرار دارند نیز در این برنامه‌ها حضور خواهند داشت.

او با اشاره به هم‌افزایی بخش گردشگری استان در ایام اربعین ادامه داد: تمامی تاسیسات گردشگری استان خوزستان بسیج شده‌اند تا با حداکثر توان در خدمت زائران اربعین باشند. نظارت میدانی، ساماندهی خدمات و ارتقای کیفیت اماکن اقامتی از جمله اقداماتی است که به‌صورت مستمر توسط اداره‌کل در حال انجام است تا موج عظیم زائران در مسیر ورود و خروج، خدماتی در شأن این رویداد معنوی دریافت کنند.

معاون گردشگری خوزستان در پایان تأکید کرد: اربعین فرصتی تمدنی برای معرفی ظرفیت‌های فرهنگی و میراثی خوزستان است و ما بر آنیم تا در کنار خدمات‌رسانی، میراث غنی معنوی استان را نیز در معرض دید میلیون‌ها زائر از ایران و دیگر کشورها قرار دهیم.

سرپرست جدید اداره میراث فرهنگی شوشتر معرفی شد/ تأکید فرماندار بر اولویت قرار دادن ثبت جهانی مسجد جامع و رونق گردشگری شوشتر

مراسم تکریم و معارفه سرپرست جدید اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی شوشتر با حکم مدیرکل میراث فرهنگی خوزستان در دفتر فرماندار برگزار شد. در این نشست بر لزوم رسیدگی به روند پاسخ‌دهی به استعلام‌های ساخت‌وساز در بافت تاریخی، پیگیری ثبت جهانی مسجد جامع و تقویت سرمایه‌گذاری در حوزه گردشگری تأکید شد.

به گزارش خوزتوریسم به نقل از روابط عمومی فرمانداری شوشتر، مراسم تکریم و معارفه سرپرست اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی شهرستان شوشتر روز چهارشنبه با حضور آرش قنبری فرماندار و محمودی معاون توسعه مدیریت و منابع در محل دفتر فرماندار برگزار شد.

در این مراسم، داود نجار آسیابانی مورد تقدیر قرار گرفت و امیر فرهادپور با حکم مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان خوزستان به عنوان سرپرست جدید این اداره منصوب شد. فرهادپور پیش از این در سمت‌هایی از جمله معاونت، مسئول یگان حفاظت و مسئول حراست اداره میراث فرهنگی شوشتر فعالیت داشته و از کارکنان باسابقه این حوزه به شمار می‌رود.

فرماندار شوشتر در این نشست، با تأکید بر اهمیت میراث تاریخی و فرهنگی شهرستان، خواستار تسریع در پاسخ‌دهی به استعلام‌های مردمی برای مرمت و ساخت‌وساز در بافت‌های تاریخی شد.

وی اظهار کرد: برخی از مناطق شهرستان دارای ارزش میراثی هستند و برای هرگونه اقدام در آن‌ها باید استعلام لازم از میراث فرهنگی انجام شود. با این حال، باید تدبیری اندیشیده شود که ضمن رعایت ضوابط میراثی، برای جلب رضایت مردم در این روند تسریع شود.

قنبری با اشاره به جایگاه ویژه شوشتر در حوزه گردشگری، خواستار هماهنگی بیشتر بین پایگاه سازه‌های آبی و اداره میراث فرهنگی در مناسبت‌هایی چون نوروز شد. وی ثبت جهانی مسجد جامع شوشتر را یکی از اولویت‌های مهم شهرستان دانست و بر ضرورت پیگیری این موضوع از سوی مدیریت جدید تأکید کرد.

وی همچنین افزود: جذب سرمایه‌گذاران در حوزه میراث فرهنگی، به‌ویژه در زمینه اسکان و بهره‌برداری گردشگری، باید در دستور کار قرار گیرد. برنامه‌ریزی برای تعریف مسیرهای گردشگری مشخص، طراحی رینگ گردشگری با امکان بازدید از ۱۴ اثر جهانی شهرستان و ارتقای خدمات گردشگری از دیگر محورهای مطرح‌شده در این جلسه بود.

فرماندار شوشتر همچنین به پیگیری‌های مستمر آیت‌الله جزایری و نماینده مردم شوشتر و گتوند در موضوع مرمت و بازسازی پل تاریخی شادروان اشاره کرد و خواستار تداوم این پیگیری‌ها در چارچوب برنامه‌های اجرایی میراث فرهنگی شد.

در پایان این مراسم، از خدمات داود نجار آسیابانی در مدت مسئولیت قدردانی شد و برای امیر فرهادپور در مسئولیت جدید، آرزوی توفیق و موفقیت شد.

آیین و سنن کهن محرم شوشتر در مسجد شیخ‌جعفر شوشتری (ره) شهرستان شوشتر برگزار شد

همزمان ماه محرم و ایام سوگواری سرور و سالار شهیدان امام حسین (ع) در راستای احیا و حفظ آیین و سنن کهن محرم، مداحی و نواهای محرمی کهن دیار شوشتر برنامه ای به همت اداره میراث فرهنگی گددشگری و صنایع دستی شوشتر و هیأت های مذهبی و عزاداران حسینی ، صبح روز جمعه ( وم امرداد۱۴۰۴ ) ، در مسجد شیخ جعفرشوشتری (ره) برگزار گردید.

از جمله برنامه های اجرا شده می توان به آیین کهن سبیل خوانی (سبیل عطشان) و نواختن دُهُل و سُرنا وآین ای واویلا که از سنت های قدیمی شوشتر می باشند اشاره نمود.

در ادامه این رویداد فرهنگی مذهبی نواها و مداحی های سنتی کهن شهر شوشتر توسط پیرغلامان و سینه سوختگان اهل بیت عصمت و طهارت به اجرا در آمد.
هدف از اجرای این برنامه حفظ آیین‌ و سنن محرمی و جلوگیری از فراموشی این سنت‌های بومی در قالب ترویج میراث معنوی حاکم بر این کهن شهر بوده و از دلایل انتخاب محل انجام این مراسم برای چنین موضوعی می‌توان به شخصیت برجسته علمی و دینی مالک این بنا در جهان اسلام و همینطور به تاریخی بودن این مسجد بعنوان بخشی از مجموعه حاج شیخ جعفر شوشتری اشاره نمود که البته از گذشته تاکنون یکی از محل های اصلی برای ترویج فرهنگ شیعیان در این شهر بشمار می رفته است.

در پایان این رویداد که با استقبال کم نظیر مردمی همراه بود، به پاس سال ها خدمتگزاری صادقانه و خالصانه پیرغلامان امام حسین(ع) مراتب تقدیر از ایشان با لوح تقدیر و تندیس نماد نخل مقام حسین شوشتراز طرف گروه طلا سازی محمود و اداره میراث میراث فرهنگی گردشگری و صنایع دستی شوشتر به عمل آمد .

شایان ذکر است، این برنامه با حضور چشم گیر اقشار مردم و محبان اهل بیت (ع) و همراهی جمعی از مسئولین محلی و استانی انجام گردید.

بخش دوم عکسها در ادامه نوشته

گزارش تصویری کامل در ادامه نوشته

راه‌آهن‌ شمال به جنوب؛ اولین میراث صنعتی ایران

یک محقق فرهنگی با بیان این که در میان شهرهای ایران که راه آهن از آنها عبور می‌کند، شهر اندیمشک از چند جهت موقعیت خاص‌تری در پیوند با راه آهن نسبت به شهرهای دیگر دارد، گفت: زایش و توسعه اندیمشک نوین در دوران معاصر، حاصل عبور همین پروژه خط راه آهن‌سراسری در دشت لور به عنوان خاستگاه تمدن باستانی این قسمت از جغرافیای خوزستان است.

ایمان مولائی‌نژاد در یادداشتی که در اختیار ایسنا به مناسبت سالروز ثبت جهانی راه آهن ایران قرار داده است به تاریخ معاصر اندیمشک از «ایستگاه شماره ۴۱ تا جهان شهر ریلی ایران» پرداخته است که در ادامه می‌خوانید.

در این یادداشت آمده است؛

«راه آهن‌ سراسری شمال به جنوب ایران به عنوان اولین میراث صنعتی کشور در سوم مردادماه ۱۴۰۰ بر اساس معیارهای دو و چهار فرهنگی در فهرست آثار جهانی یونسکو قرار گرفت. این مسیر ریلی سراسری با طول یک‌هزار و ۴۰۰ کیلومتر طولانی‌ترین راه‌آهن تاریخی ثبت جهانی دنیا و چهارمین راه‌آهن ثبت شده در فهرست میراث جهانی یونسکو بعد از راه آهن ایتالیا ، سوییس و هند است.

در میان شهرهای ایران که راه آهن از آنها عبور می‌کند، شهر اندیمشک از چند جهت موقعیت خاص‌تری در پیوند با راه آهن نسبت به شهرهای دیگر دارد، چرا که زایش و توسعه اندیمشک نوین در دوران معاصر، حاصل عبور همین پروژه خط راه آهن‌سراسری در دشت لور به عنوان خاستگاه تمدن باستانی این قسمت از جغرافیای خوزستان است. گرچه نشانه های تمدن از سیستم آبرسانی چشمه کزرمه به دشت لور گرفته تا قنات های تاریخی بالارود و دز ، در جغرافیای فعلی اندیمشک تجلی یافته ، ولی اندیمشک نوین بیش از هر چیز مرهون عبور خط سراسری راه آهن است. آنجا که ایستگاه شماره ۴۱ راه آهن سراسری ایران، رفته رفته نام و نشانی متفاوت به خود می‌گیرد و به یکی از مهم ترین ایستگاه های تشکیلاتی راه آهن کشور تبدیل می شود.

از سال ۱۳۲۵ خورشیدی مرکزیت ناحیه لرستان سابق ( زاگرس فعلی ) را در خود جای م‌ دهد و راه آهن همه امورات مهم شهر اندیمشک را در دست می‌گیرد، از ساخت مدرسه و درمانگاه گرفته تا باشگاه ورزشی و رسیدگی به فضای سبز شهری، تامین آب و برق اولیه شهر ، بهداشت و درمان و حتی فرمانداری شهر ، و اینگونه است که اندیمشک را می توان یک "ریل شهر" یعنی شهری که اساس و سنگ بنای آن را ریل و راه آهن برعهده داشته است نامید .بعدها همین راه آهن به کمک شاهکار صنعت آب و برق ایران در قرن بیستم می‌آید و بخشی از ادوات و تجهیزات ساخت سد دز در دهه ۳۰ خورشیدی از طریق راه آهن به این شهر وارد می شود. ساخت سیلوی اندیمشک که یکی از دوازده مورد سیلوی صنعتی کشور ساخته شده توسط اتحاد جماهیر شوروی سابق در دهه چهل خورشیدی است در مجاورت ریل قطار، نشانه‌ای دیگر از نقش تسهیل‌گری راه آهن در توسعه شهری و این بار در زمینه حمل و نقل محصولات کشاورزی بود.

امروز اگر در بافت قدیم راه آهن اندیمشک قدم بزنید متوجه نام گذاری با سلیقه کوچه و خیابان های این بافت خواهید شد، روزگاری نام خیابان اصلی منتهی به ایستگاه راه آهن شهر ، "باغ ملی" و فضای سبز بین ایستگاه و منازل سازمانی موسوم‌ به نُه فامیلی، "سه باغ" نام داشت و اکنون نیز اسامی خیابان ها و کوچه هایی مانند "ارکیده" ، "همیشه بهار" ، " نبق" و ... با پلاک های منقوش با آرم راه آهن و نه شهرداری شهر ، نشان از استقلال و توجه ویژه راه آهن در بحث فضای سبز و طراحی شهری و یک صد همراهی این صنعت با لحظه لحظه زندگی مردمان این شهر است . وجود درختان بومی چون نخل و کُنار با نظم‌ و فاصله مشخص و با قدمتی بیش از نیم‌قرن در محله و خیابان اصلی راه آهن این شهر و رسیدگی مداوم به فضای سبز این منطقه شهری ، گواه همزیستی مسالمت آمیز فضای سبز و توسعه شهری ست که در ساختار اداری راه آهن به خوبی تدوین و اجرا شده است تا جایی که در نشریات قدیمی راه آهن از اندیمشک با عنوان " شهر گل سرخ " یاد شده است .

با ثبت جهانی راه آهن ایران، "ریل شهر ایران" این بار در عرصه جهانی خود را به دنیا معرفی کرد و با عنوان "جهان شهر ریلی ایران" یعنی شهری که پتانسیل و شهرت جهانی خود را در بستر ریل و راه آهن به دست آورده است پذیرای گردشگران ، پژوهشگران و علاقه مندان میراث صنعتی خواهد بود .جهانی بودن راه آهن اندیمشک از همان ابتدای تاسیس با استخدام شرکت های باتجربه خارجی شکل ویژه ای به خود گرفت . "هاریس نالتی" مدیر خط ایرلندی تبار قطعه ساخت راه آهن اندیمشک بعد از اتمام‌ این پروژه، ماندگار شدن در ایران و اندیمشک را به بازگشت به وطن خویش ترجیح می دهد و راه آهن زمینه ساز تبادل و پیوست فرهنگی بین انسان هایی از ملیت های مختلف می‌گردد. به کارگیری برخی نخستین فارغ التحصیلان رشته راه آهن از کشورهای خارجی از جمله آلمان چون مهندس علی انتظام وزیری (اولین رئیس ناحیه اندیمشک) و روسیه مانند رجبعلی شاهورانی (اولین رئیس جریه ناحیه اندیمشک) نشان از تجارب بین المللی کارکنان این ناحیه از آغاز تاسیس است که در ادامه فعالیت های هشتاد ساله خود ، از جهت پرورش نیروهای متخصص فراوان ، شرایط جغرافیایی - توپوگرافی و وجود ابنیه فنی خاص و منحصر به فرد و .... در ادبیات فنی - اداری ریلی کشور به دانشگاه راه آهن ایران شهرت یافته است.

ساخت ابنیه فنی منحصربه فرد همچون پل های تاق سنگی باشکوه "دم دم" و "شهبازان" با الهام از معماری پل های راه آهن اروپا، عصاره تجارب بین المللی شرکت سوئدی - دانمارکی کامپساکس در مقام طراح و مشاور بود که پیش از ورود به ایران ، ساخت راه آهن ترکیه را به اتمام رسانده بودند.

بعدها در دوران جنگ جهانی دوم و جنگ تحمیلی عراق علیه ایران و تسهیل ساخت دو مورد از بزرگترین اَبَرپروژهای سدسازی دنیا ، نقش بین المللی راه آهن‌ اندیمشک در دهه های مختلف تکرار می گردد ، جایی که در جنگ جهانی دوم قسمتی از مسیری با عنوان دالان پارسی (Persian Corridor) که برای انتقال کمک‌های تأمین‌شده از جانب کشورهای آمریکا و بریتانیا به‌موجب قانون وام و اجاره، از طریق ایران به جمهوری سوسیالیستی آذربایجان شوروی حمل می‌شد، از این شهر و به واسطه ریل و جاده عبوری از آن، گذر می کرد. در جریان ساخت سد دز در دهه ۳۰ و مقدمات ساخت سد بختیاری به عنوان یکی از بلندترین سدهای بتنی دنیا از ایستگاه راه آهن اندیمشک جهت انتقال مصالح و تجهیزات استفاده می شد.

در دوران جنگ تحمیلی عراق علیه ایران، در چهارم آذر ۱۳۶۵، این شهر و خصوصا محوطه صنعتی راه آهن آن شاهد طولانی ترین بمباران هوایی تاریخ ایران و دومین در دنیا بعد از جنگ جهانی دوم بود ولی بازسازی به موقع آسیب های وارده توسط پرسنل تلاشگر راه آهن ، مانع خدمات رسانی آن نگردید.

در نهایت، آن همه پیشینه تاریخی در مقیاس جهانی با توجه ویژه وزارت میراث فرهنگی کشور نسبت به این اثر صنعتی همراه شد و ثبت راه آهن سراسری ایران در فهرست یونسکو، باعث شد ارزش تاریخی - فرهنگی این شاهکار مهندسی قرن بیستم، به نحوی شایسته به دنیا معرفی گردد.

با وجود اقلیم گرم و خشک اندیمشک، ایستگاه راه آهن این شهر در تمام فصول سال پذیرای گردشگران است. در ماه‌های گرم سال، قطار محلی اندیمشک به دورود، مناسب ترین وسیله جهت بازدید از جاذبه‌های گردشگری بین ایستگاه دو شهر اندیمشک و دورود از جمله آبشار بیشه است. همچنین تفریحات آبی منطقه "چم سبز" در حد فاصل سد دز اندیمشک و تفرجگاه ساحلی قلعه مختار در تمام روزهای گرم سال برقرار است و با طی هفده کیلومتر می‌توان خود را از ایستگاه راه آهن اندیمشک به این منطقه گردشگری رساند. در فصل پاییز و زمستان ، زیبایی مسیر ریلی اندیمشک‌ به اوج‌ خود می‌رسد و در روزهای تعطیل، سکوی ایستگاه اندیمشک مملو از تورهای گردشگری عازم مسیر ریلی این‌ شهر است.

اخیرا پایگاه استانی میراث جهانی راه آهن در ساختمان اداره کل راه آهن زاگرس در شهر اندیمشک راه اندازی شده و وظیفه حفظ و حراست از ارزش های این‌اثر صنعتی، فرهنگی، تاریخی و ترویج و انتقال آن به نسل‌های آینده را بر عهده دارد.

توجه ویژه به استمرار فعالیت‌های این پایگاه، ارتقا محتوای موزه راه آهن اندیمشک به عنوان اولین موزه تخصصی راه آهن کشور، نصب تابلوهای راهنمای گردشگری در ایستگاه‌های مسیر ریلی، راه اندازی مجدد قطار گردشگری اندیمشک - لرستان و برگزاری رویداد فرهنگی گردشگری ریلی می‌تواند زمینه‌ساز توسعه و رونق گردشگری راه آهن در این خطه گردد.»