خوزتوریسم

سازه‌های آبی‌تاریخی شوشتر و خیل عظیم گردشگران

با فرارسیدن ایام نوروز و آغاز مسافرت‌های نوروزی، گردشگران بی‌شماری از سراسر ایران و خارج از کشور به استان خوزستان سفر کرده‌اند.

این استان با تاریخچه‌ای ۹هزار ساله و داشتن آثار تاریخی و جاذبه‌های گردشگری، مقصدی محبوب برای تمامی علاقه‌مندان به سفر و گردشگری است.

یکی از شهرستان‌هایی که در برخورداری از سازه‌های آبی معروف است، شوشتر است. وجود سازه‌های آبی تاریخی شوشتر در این شهرستان و سیستم آبیاری با قدمتی به درازای تاریخ ایران، باعث شده تا بسیاری از گردشگران به دیدن این آثار با ارزش بپردازند. سازه‌های آبی شوشتر، به عنوان یکی از بزرگ‌ترین مجموعه‌های صنعتی در عصر پیش از انقلاب صنعتی در جهان شناخته شده‌اند و توسط سازمان یونسکو با عنوان «سازه‌های آبی شوشتر، شاهکار نبوغ و خلاقیت» تجلیل شده‌اند.

این سازه‌های آبی‌تاریخی در دوران ساسانیان برای بهره‌برداری از نیروی آب به‌عنوان محرک آسیاب‌های صنعتی ساخته شده‌اند. مجموعه‌ای که شامل ساختمان آسیاب‌ها، آبشارها، کانال‌ها و تونل‌های عظیم هدایت آب و سیکا (محلی برای استراحت و تفریح) است. این سازه‌ها با شگفتی و جذابیت خاصی برخوردار هستند.

در شهرستان شوشتر بیش از ۱۰۰ بنای آبی وجود دارد که از میان آن‌ها ۱۳ اثر شاخص تحت عنوان نظام آبی شوشتر یا پایگاه میراث جهانی سازه‌های آبی تاریخی شوشتر در سال ۱۳۸۸ به ثبت جهانی رسید.

تاریخچه این مجموعه به دوره ساسانی بازمی‌گردد؛ حدود ۱۷۰۰ سال قبل. در آن زمان، بیش از ۴۶ آسیاب آبی در این مجموعه وجود داشت که برای تولید آرد استفاده می‌شدند و نه تنها تأمین آرد شهرستان شوشتر، بلکه آرد استان‌های همجوار نیز تامین می‌شد.

در این مجموعه، علاوه بر تولید آرد، کارخانه‌ای برای تولید یخ و ادویه‌جات نیز وجود داشت. همچنین تامین برق شهرستان شوشتر نیز در سال ۱۳۱۲ برق ۱۱۰ ولت را تولید می‌کرد. سپس در سال ۱۳۲۲ ارتقا یافت و تولید برق ۲۲۰ ولت در این مجموعه شروع شد.

به گفته امین مهدوی‌کیا مدیر پایگاه میراث‌جهانی سازه‌های آبی تاریخی شوشتر، هر روز تعداد زیادی بازدیدکننده به این مجموعه مراجعه می‌کنند. امسال خدمات مختلفی به بازدیدکنندگان ارائه شد؛ از جمله بازارچه موقت صنایع دستی و نمایشگاه ملی احرام بافی.

او اظهار کرد: در این مجموعه، علاوه بر خدماتی که به گردشگران ارائه می‌شود، یک نمایشگاه برای معرفی نظام آبی شوشتر نیز در دسترس گردشگران قرار دارد تا بازدیدکنندگان از آسیاب‌ها، آبشارها و باغ خان اطلاعات کافی کسب کنند و از بازدید خود لذت ببرند.

مهدوی‌کیا گفت: محوطه آسیاب‌ها و آبشارها شوشتر رتبه سوم و پربازدیدترین مکان گردشگری در سراسر کشور قرار دارد. این میزان بازدید که بعد از محوطه تخت جمشید در شیراز و میدان امام در اصفهان قرار دارد، نشان از جذابیت بالای این منطقه برای بازدیدکنندگان است.

مدیر پایگاه میراث‌جهانی سازه‌های آبی تاریخی شوشتر بیان کرد: میزان فروش بلیت الکترونیکی برای محوطه آسیاب‌ها و آبشارها تاریخی شوشتر روزانه بیش ۱۱هزار است. این آمار نشان می‌دهد که این منطقه به عنوان یک مقصد تفریحی و گردشگری بسیار محبوب است و با استقبال گسترده مسافران همراه است.

باتوجه به اینکه شهرستان شوشتر به عنوان یکی از مقاصد پرطرفدار گردشگران و مسافران در ایام نوروز شناخته شده است. هر ساله تعداد زیادی از گردشگران و مهمانان این شهرستان را برای بازدید انتخاب می‌کنند.

غلامعلی شاهمرادیان بازرس ویژه فرماندار در امور سامان‌دهی، نظارت و کنترل بر اسکله‌های قایقرانی و سواحل و تفرج‌گاه‌های شهرستان شوشتر نیز گفت: آبشارهای شوشتر و سازه‌های آبی تاریخی از جمله مقاصد مورد علاقه گردشگران هستند که در ایام نوروز همواره مورد توجه قرار می‌گیرند. این امر باعث نگرانی و دغدغه میراث استان و مدیریت پایگاه سازه‌های آبی شد به همین دلیل پنج اکیپ نجات غریق و غواصی در این محوطه تاریخی مسقر شدند.

شاهمرادیان با بیان اینکه آبشارها و سازه‌های آبی تاریخی شوشتر در مسیر رودخانه کارون و شاخه گرگر در موقعیت خطرناکی قرار دارد، بیان کرد: به همین دلیل ما تصمیم گرفتیم در این منطقه تیم‌های امداد و نجاتی که از منجیان با تجربه و مسلط بر این امور هستند را در این محل استقرار دهیم تا تمام نقاط حساس را پوشش دهند.

باغ مجلل خان در مسیر آبشارها و آسیاب‌های شوشتر، پتانسیل گردشگری بالا با فضای زیبا

در جریان سفر از مسیر محوطه آبشارها و آسیاب‌های شوشتر به سمت پایین دست رودخانه، یکی از قدیمی‌ترین باغ‌های ایرانی به نام «باغ خان» وجود داشته که با فوق‌العاده بودن پتانسیل گردشگری خود، بازدیدکنندگان را شگفت‌زده می‌کند.

این باغ که در سمت راست سازه‌های آبی تاریخی شوشتر قرار دارد، مساحتی حدود پنج هکتار را شامل می‌شود و درختان زینتی و میوه‌دهنده، به ویژه درختانی مانند موز استرالیایی و گردو استرالیایی را در خود جای داده است. علاوه بر این، در این باغ گونه‌های مختلفی از گیاهان وجود دارد و فضای بسیار زیبایی در آن به چشم می‌خورد. که با همکاری یک بخش خصوصی، این باغ می‌تواند به بزرگترین پتانسیل گردشگری باغ‌های ایرانی تبدیل شود و با حمایت فرهنگی، به یکی از مقاصد گردشگری استان خوزستان تبدیل می‌شود.

علاوه بر باغ خان، در انتهای مسیر آبشارها یک تونلی به نام "نیر" قرار دارد که در دل صخره‌ها به طول حدود سه کیلومتر کنده و به باغ‌های پایین دست و آبیاری می‌رسد. این تونل همچنین دارای ساختاری متقارن است و دیواره‌های باز آن مسیر را احاطه کرده‌اند. آبی که از آبشوی دیواره‌ها عبور می‌کند، تمام باغ‌های پایین دست را آبیاری می‌کند. دستگاه مهندسی آبی این تونل، با شتاب آب و خودکارسازی خاص خود، تنظیم شده است. با توجه به شیب سطح، شتاب آب تنظیم می‌شود تا امکان آبیاری کامل این مسیر فراهم شود.

به طور خلاصه، باغ زیبا و بزرگ خان در مسیر آبشارها و آسیاب‌های شوشتر، با وجود پتانسیل گردشگری بالا و فضای دل‌نشین خود، جذابیت زیادی دارد.

شهر شوشتر در شمال خوزستان واقع شده و فاصله آن تا شهر دزفول تنها ۶۳ کیلومتر است. این شهر به خاطر مجموعه آبشار و سازه‌های آبی خود شهرت دارد و هر ساله میزبان گردشگران بسیاری است. بر اساس تاریخ‌نویسان، ساخت این شهر به دلیل از بین رفتن شهر شوش انجام شده است و به همین دلیل شهری به نام شوشتر به معنای شهری بهتر در نزدیکی شوش ایجاد شده است. این شهر تا اوایل دوره پهلوی به عنوان مرکز استان خوزستان شناخته می‌شد.

شوشتر به دلیل استقامت خود و عبور رودخانه‌های کارون و دز، دارای یک سیستم آبیاری پیچیده و عظیم است که قدمت آن به دوران هخامنشیان و ساسانیان بازمی‌گردد. این سیستم شامل پل‌ها، بندها، آبشارها، کانال‌ها و تونل‌های بزرگی است که به صورت هماهنگ و منظم با یکدیگر در ارتباط هستند و نقش مهمی در هدایت آب ایفا می‌کنند. این مجموعه زیبا و بی‌نظیر با هدف بهره‌برداری بیشتر از منابع آب ایجاد شده است، اما در حال حاضر تنها بخشی از آن باقی مانده است.

قایق سواری در کارون

یکی از تفریحاتی که می توان در استان خوزستان انجام داد قایق سواری در رود کارون است.

تاریخ نشان می دهد که بیشتر تمدن ‌های بزرگ ایران در حاشیه این رود شکل گرفته که هنوز هم از آنها سخن گفته می شود. سرچشمه شاخه‌ های اصلی کارون یعنی ارمند و بازفت، زردکوه بختیاری در استان چهار محال و بختیاری قرار دارند اما شاخه‌ های فرعی این رود، از کوه‌ های گوناگون مانند خرسان از دنا در استان کهگیلویه و بویراحمد و دز از ارتفاعات لرستان سرچشمه می گیرند.

در کشور ما رودها و رودخانه‌های گوناگونی وجود دارد که هر یک از جهتی خاص حائز اهمیت است. رود کارون هم در جنوب کشور پرآب ‌ترین و بزرگ‌ ترین رودخانه ایران می باشد که در سنگ‌نوشته‌ های باستانی از آن با نام یاد شده است. گذشته از آن، رود کارون مهد اولین تمدن ‌های بشری در ایران می باشد.

جنوب کشور ما با همه زیبایی ها و جاذبه هایی که دارد، از جمله مناطقی است که هر ساله مورد توجه گردشگران قرار می گیرد، به گونه ای که معمولا در شهرهای استان خوزستان مانند اهواز، شوشتر و خرمشهر در تعطیلات نوروز و حتی غیر از آن، شاهد حضور گسترده مسافران در ساحل رودخانه کارون برای لنج و قایق سواری خواهید بود. چرا که یکی از زیباترین و لذت بخش ترین تفریحات برای گردشگران همین قایق سواری و لنج سواری بشمار می رود.

پرآب ترین رود ایران یعنی رود کارون در شمال شوشتر به دو شاخه تقسیم شده که در قسمت جنوب شوشتر به هم وصل می‌ گردند. در این بین اصلی ‌ترین شاخهٔ فرعی کارون، رود دز می باشد که در شمال اهواز به کارون می پیوندد.

هر سال گردشگرانی که به شوشتر سفر می کنند قایق سواری بر روی کارون را از تفریحات به یاد ماندنی می دانند.

.با توجه به استقبال گردشگران و علاقه مندان به قایق سواری و تفریحات آبی نیازمند توجه بیشتر مسولین و سازماندهی برای خدمات بهتر می باشد

عکس: علی معرف /ایرنا

مسجد رنگونی‌ها پرطرفدارترین جاذبه گردشگری آبادان در نوروز ۱۴۰۳

دبیر ستاد اجرایی خدمات سفر نوروز آبادان با اشار ه به سفر بیش از یک میلیون گردشگر نوروزی به این شهرستان گفت: در نوروز ۱۴۰۳، بیشترین تعداد بازدید از جاذبه‌های گردشگری مربوط به مسجد رنگونی‌ها به عنوان یکی از مهم‌ترین و زیباترین جاذبه‌های گردشگری شهرستان است.

به‌گزارش میراث‌آریا به نقل از روابط‌عمومی اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی خوزستان، سیدشمس‌الدین نوربخش ‌غفاری سه‌شنبه ۱۴ فروردین‌ماه ۱۴۰۳ با اعلام این خبر اظهار کرد: امسال در تعطیلات نوروزی، بیش از یک میلیون گردشگر به آبادان سفر کردند و این در حالی است که در دوره مشابه گذشته حدود ۸۵۰هزار نفر وارد شهرستان شده بودند که بیانگر افزایش گردشگران و مسافران نوروزی در شهرستان آبادان است.

رئیس اداره میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی آبادان افزود: تعداد بازدید از موزه‌ها و اماکن تاریخی نیز افزایش قابل توجهی داشت که بر این اساس بیشترین تعداد بازدید مربوط به مسجد رنگونی‌ها به عنوان یکی از مهمترین و زیباترین جاذبه‌های گردشگری شهرستان و بعد از آن بازدید از موزه تاریخی آبادان و موزه‌ بنزین‌خانه نفت و موزه کارآموزان صنعت‌نفت است.

او گفت: بیشترین تردد گردشگران نوروزی در شهرستان اّبادان نیز طی نیمه دوم تعطیلات و با خودروهای شخصی به ثبت رسیده است.

نوربخش‌غفاری ادامه داد: ۱۲ هتل و مهمانپذیر و دو بومگردی با یک هزار و ۳۰۰ تخت برای گردشگران نوروزی، ۷۲ واحد آموزشی در قالب ۴۰۰ کلاس درجه یک و دو و همچنین سالن چندمنظوره شهدای شهرداری آبادان با ظرفیت برپایی بیش از ۳۰۰ چادر ببرای اسکان گردشگران نوروزی فراهم بود که با استقبال مواجه شد.

او افزود: همچنین ۶۰هزار نفر باحضور در یادمان‌های دفاع مقدس و باغ‌موزه دفاع‌مقدس آبادان، یاد و خاطره شهدای هشت سال دفاع مقدس را گرامی داشتند.

شبه جزیره شهرستان آبادان، به طول ۴۶ کیلومتر و عرض بین ۳۲ تا ۲۰ کیلومتر در دلتای اروندرود بین رودهای بهمنشیر و کارون و اروند با جاذبه‌های فرهنگی، مذهبی، اقتصادی و هشت سال دفاع‌مقدس هرسال میزبان جمع زیادی از گردشگران است.

آخرین بازمانده آهنگران بازار قدیم دزفول

بازار قدیم دزفول در مرکز شهر دزفول قرار دارد و از چهار راسته موازی به نام‌های «بزازان»، «آهنگران»، «خرده فروشان» و «خرازان» تشکیل شده است، که هم اکنون از چهار راسته فوق، راسته آهنگران و بزازان فعال بوده و دو راسته دیگر را انواع مشاغل تشکیل می‌دهند.
غلامرضا دزفولیان پیشکسوت صنعت آهنگری دزفول و تنها و آخرین بازمانده از آهنگران بازار قدیم دزفول است که شش نسل آهنگری پیشه خانوادگی آنها بوده است.

عکس:محمد مهدی عاملی/ایسنا

آیین رونمایی از ابلاغیه ثبت ۷ روزمحصول در تقویم رسمی کشور

شورای انقلاب فرهنگی ۱۱ مناسبت جدید را برای درج در تقویم رسمی کشور تصویب کرده که ۷ مناسبت آن با هدف توسعه نشاط اجتماعی و احیای فرهنگ روستا مربوط به تولیدات کشاورزی است.

به گزارش گروه فرهنگی خبرگزاری دانشجو، شورای انقلاب فرهنگی ۱۱ مناسبت جدید را برای درج در تقویم رسمی کشور تصویب کرده که ۷ مناسبت آن با هدف توسعه نشاط اجتماعی و احیای فرهنگ روستا مربوط به تولیدات کشاورزی است.

براساس اعلام شورای انقلاب فرهنگی ۳۱ فروردین روز گندم و نان، ۲۰ اردیبهشت روز گل محمدی و گلاب، ۳۱ مرداد روز عسل، ۲۵ شهریور روز خرما، ۵ آبان روز زعفران، ۷ آبان روز انار و ۴ آذر روز زیتون در ضمیمه تقویم رسمی کشور ثبت می‌شود.

ثبت هفت روزمحصول در ضمیمه تقویم رسمی کشور بنابر جشن‌ها و آیین‌های شکرگزاری این محصولات کشاورزی صورت گرفته است.

آیین رونمایی از ابلاغیه ثبت ۷ روزمحصول در تقویم رسمی کشور

سیدمجید امامی اظهار کرد: مدیریت و توسعه و تعالی هویت ملی از مسیر بهسازی و به روز رسانی ابزار‌های حافظه فرهنگی محقق می‌شود و نام گذاری تقویم از بهترین ابزار‌های مدیریت و توسعه حافظه فرهنگی است.

وی افزود: از سوی دیگر احیا و بزرگداشت و توسعه اجتماعات و آیین‌های ملی، مذهبی، منطقه‌ای و سنتی جزو اولویت‌های فرهنگی اجتماعی دولت مردمی بوده است و در این راستا طبعا اولویت‌ها و ضرورت‌های اقتصادی کشور خصوصا در عرصه تولید، تولید محوری و اتکاء به تولیدات بومی و زندگی روستایی و نقش تولیدکنندگان مواد غذایی امری نیست که بشود به سادگی از آن گذشت.

در راستای گسترش نشاط اجتماعی و فرهنگی زیست بوم‌پایه، هفت روز محصول در تقویم کشور نامگذاری شود

دبیر شورای فرهنگ عمومی کشور گفت: در همین چارچوب محصولات کشاورزی و باغی خاصی که برداشت آن‌ها در تاریخ ما آیین‌ها و سنت‌های شکرگذاری و جشن‌های برداشت محصول داشته و از سوی دیگر در راستای نگاه عمیق دینی که در منابع و متون مقدس ما حتی مورد تاکید قرار گرفته اند همه دست به دست هم دادند تا در راستای گسترش نشاط اجتماعی و فرهنگی زیست بوم‌پایه، هفت روز محصول در تقویم کشور نامگذاری شود.

در راستای گسترش نشاط اجتماعی و فرهنگی زیست بوم‌پایه و تعالی هویت ملی از مسیر بهسازی و به روز رسانی ابزار‌های حافظه فرهنگی در سال جهش تولید با مشارکت مردم ۷ روز محصول در تقویم کشور نامگذاری شد؛ ۳۱ فروردین به نام روز گندم و نان، ۲۰ اردیبهشت با عنوان روز گل محمدی و گلاب، ۳۱ مرداد روز عسل، ۲۵ شهریور روز خرما، ۵ آبان روز زعفران، ۷ آبان روز انار و ۴ آذر روز زیتون تصویب و ابلاغ آن‌ها توسط شورای عالی انقلاب فرهنگی و رئیس شورای عالی انقلاب فرهنگی صورت گرفت، که نویدبخش برنامه ریزی‌های فرهنگی، اجتماعی بسیار جدیدی در عرصه نشاط اجتماعی در کشور است و آیین رونمایی از ابلاغیه ثبت ۷ روز محصول در تقویم رسمی کشور در روز ۱۳ فروردین ساعت ۲۰ در نمایشگاه بین المللی قرآن تهران با حضور وزیر فرهنگ، مسئولان وزارت جهاد کشاورزی، اتحادیه‌ها و تشکل‌های تخصصی صورت خواهد گرفت.

وی خاطرنشان کرد: آیین‌ها و جشن‌ها و تذکر جمعی و ملی نسبت به ضرورت خودکفایی، تولید، صادرات و توسعه کار و اشتغال بر پایه این محصولات درون زای کشاورزی مورد توجه بیشتری قرار خواهد گرفت، این کار که به همت شورای فرهنگ عمومی پیگیری شده اتفاق بسیار بزرگی در عرصه تقویمی کشور است و امیدواریم شاهد احیای فرهنگ روستا و تولید کشاورزی شود.

آب خانه تاریخی امین‌زاده شوشتر را با خود می‌برد؟

یک دوستدار میراث‌فرهنگی می‌گوید: خانه تاریخی امین‌زاده در شوشتر به دلیل آبگرفتگی شوادان و بارندگی روزهای اخیر در خطر جدی تخریب قرار گرفته است.

ابوالفضل مهدی‌پور در گفت‌وگو با ایسنا، با اشاره به این‌که خانه تاریخی امین‌زاده در مالکیت شرکت بازآفرینی شهری ایران است، افزود: این شرکت یکی از زیرمجموعه‌های وزارت راه و شهرسازی است.

وی تاکید کرد: این خانه تاریخی در صورت تخریب ممکن است خطرات جانی و مالی برای رهگذران و خانه‌های اطراف داشته باشد.

او با بیان این‌که بخش مهمی از تاریخ، فرهنگ و معماری شوشتر در این خانه نهفته است، گفت: خانه تاریخی امین‌زاده یکی از بناهای شاخص در بافت قدیمی شوشتر بوده و در فهرست آثار ملی ثبت شده است.

خانه تاریخی امین‌زاده در دوران قاجار به دست شخصی بنام امین‌زاده ساخته شد. این خانه در محله کوره شوشتر واقع است، سازه آن سنتی و از مصالحی چون سنگ، آجر و گچ ساخته شده است. این بنا دارای تزیینات بسیار زیبای آجر و سنگ شامل گچ‌بری‌های مشبک و حجارس بر پیشانی ایوان‌ها در ضلع جنوبی، ستون‌های آجری تزیینی در اطراف ورودی‌ها و در ۲ ضلع شرقی و غربی و خوون‌چینی‌های آجری که تمام پیکره نمای خانه را دربرگرفته است.

خانه تاریخی امین‌زاده در چهار طبقه شامل شوادان، شبستان، همکف و طبقه اول است. سر در ورودی بنا با آجرکاری‌های زیبا به‌عنوان نمادی از موقعیت اجتماعی صاحب‌خانه و نشانگر ذوق و سلیقه در کاربرد فنون معماری است، در ۲ طرف ورودی ۲ سکو قرار گرفته که به آنها خواجه‌نشین می‌گویند.

تزئینات داخل بنا نیز از نوع آجرکاری، گچ‌بری مشبک و حجاری بر روی پیشانی ورودی‌ها، ایوان‌ها در ضلع جنوبی، شبه ستون‌های آجری تزئینی در اطراف ورودی‌ها در دو ضلع شرقی و غربی و ایوان‌ها و ورودی‌ که بعدها مسدود شد تشکیل شده است.

خانه تاریخی امین‌زاده در سال ۱۳۷۸ به شماره ۲۴۴۶ در فهرست آثار ملی به ثبت رسید.

قلعه مدرسه خیرآباد ؛ محل فراگیری علم و ادب ایرانی- اسلامی در دوره صفویه

قلعه مدرسه خیرآباد به عنوان یکی از جاذبه‌های گردشگری شهرستان کهن بهبهان که در نزدیکی روستای خیرآباد واقع شده است.

به گزارش خبرگزاری تسنیم در بهبهان؛ قلعه مدرسه خیرآباد به عنوان یکی از جاذبه‌های گردشگری شهرستان کهن بهبهان در نزدیکی روستای خیرآباد واقع شده است. این بنا که در 20 کیلومتری بهبهان و در جاده شیراز ـ بهبهان و در روستایی به نام خیرآباد قرار دارد با وجود موقعیت خوب و مرمت شدن آن در سال 1385 مهیای بازدید مسافران نوروزی است.

خیرآباد منطقه‌ای در جنوب شرقی بهبهان، بر کنار رودخانه‌ای به همین نام، از چند آبادی تشکیل شده است؛ این منطقه به واسطه وجود رودخانه خیرآباد، حاصل‌خیز و آباد است.

در کتاب «فارسنامه ناصری» تألیف میرزاحسن حسینی‌فسایی آمده است که ایالات بهبهان و کهگیلویه در زمان شاه سلیمان صفوی (1086 هجری قمری) حسین علی‌خان زنگنه فرزند شیخ علی‌خان زنگنه کرمانشاهی، وزیر دانشمند سلاطین صفوی عنایت شد.

در سال 1809 حسین علی‌خان زنگنه با آن که مردی صحراگرد و ایلاتی بود و از علوم رسمی زمان، به خصوص علم فقه آشنایی کامل داشت، برای ترویج علم و کمال، در کنار رودخانه خیرآباد مدرسه‌ای به وسعت 9 هزار و 943 مترمربع بنا کرد که از آجر پخته و گچ ساخته شده و دارای طاق‌های کوتاه و بلند، مسجد، حجره برای معلمان، آشپزخانه و حیاط داخلی بود.

در زمان آبادانی این قلعه مدرسه و برای تأمین نیازهای ضروری دانش‌آموختگان، در کنار این بنا بازارچه‌ای متشکل از چند دکان برای عرضه کالا و حمامی مهیا و بنا شد.

تاریخ بنای مدرسه را که با حروف ابجد و با عبارت «منزل علم و دانش است و ادب» نگاشته‌اند معادل 1089 هجری قمری است.

مدرسه علمیه خیرآباد از همان تأسیس تا سال‌های بعد، دارای اهمیت بود و جمعی از علما در آن به تدریس اشتغال داشتند و گروهی از فضلا از آن برخاستند.

دانشمند نامی سیدعبدالله جزایری، در تألیف خود به نام اجازه کبیر که در سال‌های 1168 هجری قمری نوشته است، از دانشمندان و فضلایی که با آن‌ها ملاقات کرده از جمله آقا محمدرضا فرزند ملاهادی که فاضلی محقق و بلندپایه و مدرس بود، نام برده است. قلعه مدرسه خیرآباد مربوط به دوره صفوی و به شماره 3840 در سال 1380 در فهرست آثار ملی کشور ثبت شد.

این بنا به صورت چهار ایوان، حیاط مرکزی و حجره‌های اطراف آن است، همه پوشش‌ها به صورت طاق و قوس و چهار طرف بنا گنبد خانه‌دار که پوشش آن‌ها به صورت دورچین و یا چهاربخشی است.

در جاده اصلی بهبهان به گچساران و شیراز که منتهی به روستای خیرآباد می‌شود، تابلوی کوچکی وجود دارد که برای بسیاری از عابران و رانندگان، تشخیص وجود قلعه مدرسه‌ای در همین نزدیکی دشوار است.

وجود محوطه‌ها و بناهای مربوط به دوره ایلام در محوطه ارگان، وجود تنگه‌های تاریخی و طبیعی مانند تنگ‌تکاب که جنگ میان آریوبرزن و اسکندر مقدونی در آن صورت گرفت، وجود باغ‌های گل نرگس، برخورداری از دریاچه و ویلاهای اقامتی مارون، وجود چشمه آب درمانی گراب، مست، غذاها و کلوچه‌های بهبهانی و همچنین عبای صادراتی و مرغوب آن بخش کوچکی از توانمندی‌های این شهرستان برای جذب گردشگر است.

منبع : تسنیم

حال و هوای گردشگران نوروزی در اسکله رکعت دزپارت

شهرستان دزپارت و شهر دهدز، یکی از مهم ترین مقاصد گردشگری طبیعی در استان خوزستان است. همه ساله و بخصوص در ایام نوروز، میلیون ها گردشگر از سراسر کشور از مناطق مختلف کوهستانی و سواحل دریاچه ای این شهرستان دیدن می کنند. رود کارون، دریاچه سد کارون سه، تنگ قاسمی، پل های قوسی، روستاهای ساحلی، آبشار شیوند و....از جمله مناطق پربازدید در حوزه گردشگری آبی دزپارت است. شهردهدزدر فاصله ۱۹۰ کیلومتری شهرکرد و ۲۲۵ کیلومتری اهواز قرار دارد. جاده توریستی ایذه به دهدز، یکی از زیباترین جاذبه های گردشگری خوزستان محسوب می شود.

مهر گزارش می‌دهد؛

تشکوه رامهرمزآتشی از دل خاک خوزستان

رامهرمز- تشکوه یکی از جاهای دیدنی رامهرمز است که خیلی از گردشگران برای بازدید از آن مشتاق هستند. جاذبه‌های این کوه، این منطقه را به یکی از دیدنی‌ترین نقاط در خوزستان تبدیل کرده است.

خبرگزاری مهر؛ گروه استان‌ها: همیشه طبیعت خوزستان با دنیای خارق‌العاده‌اش مسافران و گردشگران را شگفت‌زده می‌کند و به همین دلیل جای جای این استان یکی از جذاب‌ترین مقاصد برای سفر است. کوه تشکوه رامهرمز با شعله‌های آتشین یکی از تماشایی‌ترین جاهای دیدنی این استان به شمار می‌رود.

تشکوه در منطقه‌ای در نزدیکی اهواز است که بعد از روستای ماماتین و در نزدیکی روستای گنبد لران قرار دارد؛ بلندی‌های زاگرس از شمال تا جنوب ایران قاب‌هایی تماشایی دارد. تشکوه بخشی از بلندی‌های این رشته‌کوه در خوزستان است. قطعاً تصویری از پدیده‌های طبیعی مثل آتشفشان‌های فعال یا نیمه‌فعال از این کوه مورد انتظار است اما کوهی که همیشه شعله‌های آتشین و روشن دارد، کمی عجیب به نظر می‌رسد.

تشکوه یکی از جاهای دیدنی رامهرمز است که خیلی از گردشگران برای بازدید از آن مشتاق هستند. جاذبه‌های طبیعی در این کوه، این منطقه را به یکی از دیدنی‌ترین نقاط در خوزستان تبدیل کرده است. در بخش‌های مختلف از دامنه این کوه، شعله‌های دائمی آتش زبانه می‌کشد و چشم‌انداز شگفت‌انگیزی می‌سازد.

شعله‌های رقصان آتش در تشکوه همیشه روشن هستند و با تاریک‌شدن هوا، نور شعله‌های آتش مشخص‌تر از همیشه است. هر شعله آتش روی دامنه کوه مثل چراغی سوسو می‌زند و جذابیت کوه را به اوج می‌رساند.

خیلی از اسم‌گذاری‌ها ریشه در گویش منطقه دارد. بومی‌های رامهرمز در گویش محلی به آتش، تَش می‌گویند. به همین خاطر این اسم را روی این کوه گذاشتند. تشکوه یا همان کوه‌های آتشین بهترین اسمی بود که شکوه این کوه را نشان می‌دهد.

خوزستان منبع عظیمی از سوخت و انرژی را در خودش دارد. زمین‌شناس‌ها بعد از آزمایش روی خاک، متوجه شدند که مقدار زیادی گوگرد در این منطقه وجود دارد. وجود گوگرد دلیل اصلی شعله‌ور شدن آتش‌ها است. علاوه بر گوگرد، گازهای هیدروکربوری در این فرایند نقش دارند. این گازها در لایه‌های مختلف زمین به وجود می‌آیند و از شکاف‌های سطحی خارج می‌شوند.

یکی دیگر از ویژگی‌های عجیب تشکوه رامهرمز این است که در اطراف این کوه نمی‌توان شعله‌ای را روشن کرد چرا که حجم گاز خروجی از سطح کوه بسیار زیاد است و ترکیبات هوای مجاور کوه را تغییر می‌دهد.

تشکوه رامهرمز یکی از پدیده‌های طبیعی و کمیاب جهان است؛ البته می‌شود کوه دیگری با همین ویژگی را در باکو، پایتخت کشور جمهوری آذربایجان پیدا کرد. به خاطر میدان‌های گازی در این منطقه، شعله‌هایی از آتش در دامنه این کوه روشن می‌شود.

جاهای دیدنی اطراف تشکوه رامهرمز

در فاصله کمی از تشکوه رامهرمز و در منطقه آغاجاری، کوه دیگری وجود دارد که بومی‌ها به آن کوه سوخته می‌گویند. منطقه آغاجاری یکی از میدان‌های نفتی خوزستان را تشکیل می‌دهد. انرژی جمع‌شده در زیر این منطقه، جذاب‌ترین پدیده‌های طبیعی را به وجود می‌آورد.

کوه سوخته نسبت به تشکوه رامهرمز کوچک‌تر است و می‌توان آن را برادر تشکوه نامیده‌اند. در هر بخش کوه و لابه‌لای سنگ‌ها، شعله‌های آتش روشن است و چشم‌انداز جذابی به کوه می‌دهد. شعله‌های آتش، دود سیاهی را اطراف کوه پخش می‌کنند.

همچنین بیشتر سطح کوه سوخته، سیاه است و با کوه‌های کناری تفاوت دارد. لرزش زمین و عوامل فرسایش، شکاف عمیقی را در نزدیکی قله کوه تشکیل داده است. به‌خاطر خارج‌شدن مقدار زیادی گاز از این شکاف می‌توان شعله‌های روشن آتش را مشاهده کرد.

یکی از آثار تاریخی رامهرمز، امامزاده‌ای است که ساخت مقبره آن به دوره سلجوقی و تیموری می‌رسد. گنبد مخروطی این بنا معماری برجسته‌ای دارد. گچ‌بری‌های روی گنبد را با ظرافت تمام انجام داده‌اند.

آبشار توف نمکی به‌زیبایی از دل کوه به طرف پایین روان است و به حوضچه پای کوه می‌ریزد. به خاطر شوری آب، ماهی‌های مختلفی در آن زندگی می‌کنند. اطراف آبشار چشمه‌های گوگردی هم وجود دارد.

بوم‌گردی‌های دارای مجوز خوزستان در کدام شهرها قرار دارند؟

برای سفر به خوزستان، اقامتگاه‌های بوم‌گردی روستایی، یکی از اصلی‌ترین مقاصد هدف گردشگران در حوزه طبیعت‌گردی است؛ پیدا کردن یک مکان مناسب در نزدیکی محل هدف، همواره یکی از دغدغه‌های اصلی گردشگران در شرایط پیش از سفر بوده است.

به‌گزارش روابط‌عمومی دبیرخانه ستاد اجرایی خدمات سفر خوزستان، باتوجه به شروع فصل بهار و سفرهای نوروزی، بسیاری از گردشگران به دنبال پیدا کردن محل مناسبی برای اسکان خود و خانواده‌شان در خوزستان هستند؛ کسانی که از زندگی شهری و حضور در میان چهاردیواری خسته و به دنبال اقامت در میان سرزمینی خارج از دود و صدای ماشین می‌گردند. جایی که تا چشم کار می‌کند طبیعت است و سرزندگی.

در خوزستان صفحه‌های اینستاگرامی و کانال‌های بسیاری به شکل شبانه‌روزی درحال تبلیغ اقامتگاه‌های بسیاری هستند که هویت اصلی دارا بودن مجوزات قانونی این بوم‌گردی‌ها همواره در هاله‌ای از ابهام است؛ چالشی بزرگ که در گزارش‌های دریافتی ستادهای نوروزی و خدمات سفر به درگیری‌های لفظی و گاه زدوخوردهای بسیاری اشاره شده است که منشاء اصلی آنها نبود وجاهت قانونی فعالیت برای این مکان‌های به اصطلاح فرهنگی ـ تفریحی است.

پدرام بهداروند کارشناس نظارت بر بوم‌گردی‌های خوزستان در این‌باره اظهار کرد: باتوجه به رشد فزاینده سفر در مناطق روستایی، روز به روز بر تعداد بوم‌گردی‌ها و اقامتگاه‌های روستایی افزوده می‌شود. اما این‌که ما در کدام مکان و با چه نظارتی اقامت داشته باشیم، به کسب اطلاعات پیش از سفر ما بستگی دارد.

کارشناس نظارت بر بوم‌گردی‌های خوزستان افزود: بوم‌گردی لچک در روستای تاریخی خونگ‌اژدر، بوم‌گردی تاریشا و بوم‌گردی وارگه در روستای ده‌شیخ بخش سوسن و بوم‌گردی پاپیلا، واقع در روستای آب‌زهلی بخش سوسن، از اماکن دارای مجوز قانونی در حوزه شهرستان ایذه محسوب می‌شوند.

او ادامه داد: در حوزه شهرستان دزپارت نیز، بوم‌گردی کی قباد در روستای درازدره و بوم‌گردی قلعه‌سرد نیز دارای مجوز هستند که از مقاصد اصلی گردشگران محسوب می‌شوند؛ کمااینکه در بخش محوطه تاریخی و آثار باستانی نیز، بوم‌گردی آوان شوش در هفت‌تپه و روستای آوان و بوم‌گردی چغازنبیل در روستای خماط از جمله بوم‌گردی‌های اقامتی دارای مجوز هستند

به طور کلی اولین اقامتگاه‌های بوم‌گردی از سال ۱۹۹۴ میلادی با هم‌اندیشی انجمن‌های تخصصی اکولوژ به جهان معرفی شد. پایه این اقامتگاه‌ها با هویت درهم تنیده شده‌اند؛ در واقع اقامتگاه‌ها، در دل طبیعت و محیط روستایی با رعایت اصولی که به طبیعت و زیست‌محیط آسیب نزند و با معماری بومی و طبیعت همساز باشد ساخته می‌شوند و یا خانه‌های قدیمی در روستا که موجود هستند بازسازی می‌شوند.

یکی از مهم‌ترین اهداف اقامتگاه‌های بوم‌گردی این است که ساختار بومی و هویت را حفظ کند و همچنین با توسعه پایدار همراه با ساماندهی روستایی خدماتی جامع به گردشگران و طبیعت‌گردها بدهد. اقامتگاه‌های بوم‌گردی فقط برای اقامت شب نیستند بلکه در آن‌ها فعالیت‌های پخت و پز برای سرویس دادن به طبیعت‌گردها، فروش و آموزش محصولات سنتی و صنایع‌دستی، برگزاری و آشنایی با آداب و رسوم و نمایش موسیقی سنتی و... نیز انجام می‌شود.

معماری ارگانیک و سبک معماری در اقامتگاه‌های بوم‌گردی و مبلمان و طراحی داخلی آنان به صورت بومی، بخشی دیگر از جاذبه‌های گردشگری است.