خوزتوریسم

موزه شوش

موزه شوش در جوار قلعه و محوطه باستانی شوش در استان خوزستان واقع شده است و يکی از مهم‌ترين موزه‌های اشيای ايران باستان و از جمله مکان های دیدنی شوش به‌ شمار می‌رود این موزه به منظور به نمايش گذاردن اشياء تاريخي بدست آمده از كاوش‌هاي باستان‌شناسي در دهه‌ي چهل خورشيدي بنا شده است.

پیمان حمیدی پور/آنا

۰

نگاهی به یک آیین سنتی در استان خوزستان

بازاری برای روزه‌داران

بازارهای سنتی اهواز این روزها میزبان روزه‌دارانی است که برای جشن پایان روزه‌داری دنبال خرید لباس نو و خوراکی برای پذیرایی هستند

ماه مبارک رمضان برای مسلمانان در نقاط مختلف جهان با آیین‌ها و مراسم مختلفی همراه است؛ ایران و استان خوزستان هم از این قاعده مستثنی نیستند. مردم خوزستان و به‌ویژه عرب‌ها این روزها سوای آیین‌های ماه رمضان و آیین گرگیعان در شب پانزدهم این ماه، در روزهای پایانی ماه رمضان آرام‌آرام پس از یک ماه مهمانی خدا خود را برای روز عید فطر آماده می‌کنند؛ منازل و خیابان‌ها پرجنب‌وجوش می‌شود و بازار‌ها در آخرین روز‌های مانده به عید جان و حال تازه‌ای به خود می‌گیرند.

عید فطر، گرچه عیدی است که پس از ورود اسلام به ایران، جزو مناسبت‌های این دیار قرار گرفته، اما مانند همهٔ مناسبت‌های اسلامی که با میراث فرهنگی ایران گره خورده، رنگ‌وبوی ایرانی به‌خود گرفته است و مردم هر خطه از کشور، آن را به رسم خود جشن می‌گیرند. در میان همهٔ تفاوت‌هایی که برگزاری آیین‌های عید فطر در مناطق مختلف دارد، رسم خوزستانی‌ها را شاید بتوان متفاوت‌تر از هر جایی دانست. عرب‌های خوزستان عید فطر را مهمتر از هر عیدی در طول سال برگزار می‌کنند و هر آنچه را که در عید نوروز رسم است، در این عید بجا می‌آورند. از خانه‌تکانی گرفته تا خرید لباس نو و خرید پیش از عید و دید‌وبازدید. همین اهمیت هم موجب شده است بازارهای خوزستان در ایام ماه رمضان و به‌ویژه در روزهای پایانی این ماه رونق دیگری بگیرد که بیش از همه می‌توان این رونق را در بازارهای سه‌گانهٔ اهواز یعنی «نادری»، «کیان» و «فرحانی» دانست.

بازارهای سه‌گانه

یک فعال و دوستدار میراث فرهنگی خوزستان با بیان اینکه پایان رمضان و آغاز عید فطر در میان مردم عرب خوزستان با دو رسم «ام‌الوسخ» و «ام‌الحلس»» همراه است به «پیام ما»‌ می‌گوید: «ام‌الوسخ یا روز چرکین روزی است که مردم عرب طی آن به نظافت خانه‌ها خود می‌پردازند، اجناس جدید برای منزل خریداری و خانه را برای فرارسیدن عید و اکرام مهمان تمیز و آماده می‌کنند. و ام‌الحلس که نامی محلی و قدیمی از ایام رمضان است به‌معنای روز نظافت و رسیدگی شخصی است و در این روز مردم به ظاهر خود رسیدگی می‌کنند.»

در میان همهٔ تفاوت‌هایی که برگزاری آیین‌های عید فطر در مناطق مختلف دارد، رسم خوزستانی‌ها را شاید بتوان متفاوت‌تر از هر جایی دانست. عرب‌های خوزستان عید فطر را مهمتر از هر عیدی در طول سال برگزار می‌کنند و هر آنچه را که در عید نوروز رسم است، در این عید بجا می‌آورند

«قاسم‌منصور آل‌کثیر» با بیان اینکه در این روزها همهٔ بازارهای شهرستان‌های مختلف رونق خاصی دارد، می‌افزاید: «همهٔ بازارهای خوزستان حال‌وهوای خاصی دارند؛ از بازار دانیال در شوش‌دانیال، سوق‌الکویت یا بازار کویت و بساطی‌های آخر شب در سوسنگرد، شوشتر، بازار امیدیه، شادگان و حمیدیه تا بازارهای خرمشهر و کوره و آبادان و دیگر شهرها تا شب عید فطر ادامه دارد. اما ازآنجاکه اکثر اهالی خوزستان برای خرید به اهواز سر می‌زنند، بازارهای اهواز حال‌وهوای دیگری دارد.»

او سه بازار اصلی اهواز در این ایام را «نادری»، «کیان» و «فرحانی» نام می‌برد و توضیح می‌دهد: «در تاریخ طبری به نام سوق‌‌الاهواز اشاره کرده که به‌معنای بازار اهواز است و از آن زمان به‌عنوان بازار بزرگ در بین شهرستانی‌ها و روستاها جا افتاده بود. با نگاهی به تاریخ طبری و همچنین خریدهای عید فطر این تردد میان شهرستان‌ها با اهواز را می‌توان رسمی دیرین در نظر گرفت.»

گزارش در ادامه نوشته

شترسواری نوروزی در میراث‌جهانی شوش

مدیر پایگاه میراث‌جهانی شوش از استقبال گسترده گردشگران ورودی به این شهرستان از ایستگاه شترسواری و سوارکاری خبر داد.

به‌گزارش میراث‌آریا به نقل از روابط‌عمومی اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی خوزستان، علی بویری ۱۹ فروردین‌ماه ۱۴۰۳ اظهار کرد: از ابتدای نوروز، برپایی ایستگاه شتر و اسب‌سواری در محوطه میراث‌جهانی شوش با استقبال قابل توجه مسافران و گردشگران نوروزی مواجه شده است.

مدیر پایگاه میراث‌جهانی شوش خاطرنشان کرد: این برنامه با رعایت ضوابط حفاظتی و مشخص شدن مسیر کوتاهی برای تجربه شترسواری توسط پایگاه میراث‌جهانی و مشارکت تشکل‌های مردم‌نهاد فعال گردشگری اجرا شده است.

او یادآوری کرد: شوش در شمار بزرگترین پرورش‌دهنده اسب اصیل عرب و شتر در کشور است که یکی از جاذبه‌های گردشگری خوزستان و شهرستان شوش نیز به شمار می‌آید.

سازه‌های آبی تاریخی شوشتر نهمین مقصد پر بازدید محوطه‌های تاریخی کشور

مدیر پایگاه میراث جهانی سازه‌های آبی تاریخی شوشتر با اشاره به فروش ۱۲۲ هزار و ۵۰۰ بلیط الکترونیکی در میراث جهانی سازه‌های آبی تاریخی شوشتر در ایام نوروز گفت: سازه‌های آبی تاریخی شوشتر بین دیگر محوطه‌های تاریخی کشور رتبه نهم از نظر تعداد بازدید را کسب کرده است.

امین مهدوی کیا شنبه در گفت‌ و گو با خبرنگار ایرنا بیان کرد: شوشتر دارای ۱۳ اثر ثبت جهانی است که همه در قالب محوطه‌های میراث جهانی و سازه‌های آبی تاریخی شوشتر نام‌گذاری شده است.

وی افزود: بیش از بر ۱۰۷ هزار فروش بلیت الکترونیکی در این اثر تاریخی مربوط به محوطه آسیاب‌ها و آبشارها بوده است که در تجمیع با دیگر محوطه‌های ثبت جهانی مثل قلعه سلاسل حدود ۱۲۲ هزار و ۵۰۰ بلیت الکترونیکی در این ایام فروخته شده است.

مدیر پایگاه میراث جهانی سازه های آبی تاریخی شوشتر ادامه داد: از لحاظ فروش بلیت الکترونیکی بین محوطه‌های تاریخی که مجموعه‌های فرهنگی، محوطه‌های ثبت ملی و جهانی را شامل می‌شود رتبه نهم را در کشور کسب کردیم و در ارزیابی نسبت به محوطه های میراث جهانی رتبه پنجم بازدید در کشور را دارد.

وی ادامه داد: بازدید از این اثر تاریخی نسبت به سال گذشته رشد ۳۰ هزار نفری داشته و این درحالی است که سال گذشته این آمار کمتر از۹۶ هزار نفر بود است .

مهدوی کیا با اشاره خدمات متفاوت به گردشگران در ایام نوروز نسبت به سال های گذشته افزود: برپایی بازارچه موقت صنایع دستی در محوطه‌های میراث جهانی شوشتر و بهره مندی از صنعتگران تولید کننده، حفاظت و نحوه مرمت این اثر تاریخی و همچنین معرفی نظام آبی شوشتر در قالب یک کار نمایشگاهی و به صورت کلیپ و با زیرنویس به گردشگران ارایه شد.

مدیر پایگاه میراث جهانی سازه های آبی تاریخی شوشتر ادامه داد: استقرار اکیپ اورژانس و نجات غریق ازجمله کارهای متفاوتی با سال‌های گذشته بود که با توجه به اینکه محوطه‌های میراث جهانی ارتباط مستقیم با آب و رودخانه دارند اقدامات پیشگیرانه حائز اهمیت بود تا گردشگری ایمنی را در محوطه داشته باشیم .

وی با بیان اینکه سازه های آبی و تاریخی شوشتر رتبه اول بازدید در خوزستان را به لحاظ محوطه‌های پر بازدید بر اساس فروش بلیط الکترونیکی کسب کرده است گفت: خدمات ستاد نوروزی به گردشگران تا ۲۴ فروردین و ایام عید فطر ادامه دارد.

مهدوی کیا با تاکید بر همکاری و کمک رسانی دستگاه های متولی بیان کرد: به لحاظ این که میراث جهانی ارتباط مستقیمی با آب و رودخانه دارد این محوطه به تامین حقابه خود نیاز دارند و در صورتی که عملیات پاکسازی و لایروبی این رودخانه ها که متولی آن وزارت نیرو است؛ انجام نشود در واقع حقابه این آثار تامین نشده و این نوسانات دائم آب و تماس با جدارهای ماسه ای این محوطه ها فرسایش آن را تشدید می کند.

وی افزود: این مطالبه ای است که ضرورت دارد وزارت نیز به تعهداتش عمل کند و کمک رسان ما در حفظ و صیانت از این محوطه ها باشد.

پامنار؛ بهشت گمشده جنوب

دزفول با تنوع طبیعی، فرهنگی و تاریخی خود یک مقصد گردشگری منحصربه‌فرد است. بازدید از پامنار، قلعه شاداب و جزیره‌های سد دز تجربه‌ای فراموش‌نشدنی را برای شما به ارمغان می‌آورد. همچنین، آشنایی با صنایع دستی محلی و لذت بردن از طبیعت زیبا و آرام این منطقه، سفری پرماجرا و متفاوت را برای شما به ارمغان می‌آورد.

میراث آریا: روستای پامنار در نزدیکی شهر دزفول واقع شده است. این روستا به دلیل طبیعت خیره‌کننده‌اش، یک مقصد محبوب برای گردشگران است. با مشرف بودن به سد دز، که یکی از بلندترین سدهای جهان است، پامنار به یک لوکیشن استثنایی تبدیل شده است.

پامنار در فاصله ۴۰ کیلومتری شهر دزفول قرار گرفته و به دلیل طبیعت بی‌نظیر خود، جاذبه‌ای مهم در دزفول محسوب می‌شود. این روستا در نزدیکی سد دز و کرخه قرار دارد و به‌واسطه وجود دریاچه شهیون که در واقع آب انباشته شده سد دز است، آب و هوایی بسیار دلپذیر دارد.

قرارگیری این روستا در میان این دو سد باعث شده تا هوا در این منطقه بسیار مرطوب و دلپذیر باشد. این ویژگی‌ها به همراه پوشش گیاهی منحصربه‌فرد، این منطقه را بسیار زیبا می‌سازد که با درختانی از جمله سدر، بلوط و نخل تزئین شده‌اند.

دشت‌های اطراف نیز به بهار پر از گل‌های شقایق و نرگس می‌شوند و بوی مطبوع آن‌ها هر بیننده‌ای را به دنیای خیال می‌برد. و جانورانی نیز مانند کبک، تهیو، خرگوش، روباه و پلنگ در اطراف روستا دیده می‌شوند.

در نزدیکی روستای پامنار، قلعه شاداب قرار دارد که یکی از بزرگترین قلعه‌های طبیعی ایران است. این قلعه در گذشته به عنوان یک دژ قوی در مقابل حملات و غارتگران استفاده می‌شد و تا سه دهه قبل مسکونی بوده است. اکنون این قلعه خالی از سکنه است، اما زیبایی و تاریخی بودن آن همچنان جذابیت خود را حفظ کرده است.

قلعه شاداب در دوران ساسانیان، در روستای پامنار دزفول ساخته شد. این قلعه با مساحتی نزدیک به ۱۲هزار مترمربع از جاذبه‌های تاریخی منطقه به شمار می‌رود.

نام این قلعه از کدخدای طایفه به نام شاداب البدل گرفته شده است. قلعه شاداب در گذشته متعلق به زمین دار بزرگی بود که به نام قلعه شاه حسین شناخته می‌شد. در دوران ساسانی، این قلعه به نام دژ انوشبرد یا دژ فراموشی شناخته می‌شد. این قلعه یکی از طولانی‌ترین قلعه‌های طبیعی ایران است و شکل‌گیری کوه‌ها در این منطقه به صورت طبیعی ناشی از فرسایش زمین است.

گزارش:میراث آریا

گزارش کامل در ادامه نوشنه

زراس، گنجینه‌ طبیعت در دل خوزستان

استان خوزستان به تعدد جاذبه‌های گردشگری خود شهرت دارد، علاوه بر نخل‌ها و رود کارون، یکی از جاذبه‌های زیبا و خیره کننده روستای «زراس» است. این روستا که در شمال شرقی خوزستان و در دل کوه‌های سر به آسمان قرار گرفته با طبیعتی فراموش نشدنی هر بیننده‌ای را به یاد بهشت می‌اندازد.

گزارش میراث آریا: روستای زراس که به عنوان اولین و زیباترین دهکده تفریحی و توریستی خوزستان شناخته می‌شود، اکنون به یکی از مقاصد محبوب گردشگران تبدیل شده است. با وجود جاذبه‌های چشمگیر خود، این روستا در فصل بهار میزبان گردشگران فراوانی است.

موقعیت جغرافیایی روستای زراس در ۶۹ کیلومتری جنوب شرقی ایذه قرار دارد و مساحت آن حدود ۲۰۶ هکتار است. این روستا که فاصله حدود ۲۵۰ کیلومتری با شهر اهواز دارد، به عنوان یکی از مهم‌ترین نقاط گردشگری خوزستان و جاهای دیدنی ایذه شناخته می‌شود.

منطقه‌ای مرتفع و در بالای سد کارون ۳ قرار گرفته است که این امر به همراه مزیت‌های منحصربه‌فرد دیگر، باعث شده‌ است که هر ساله تعداد زیادی از گردشگران خانه‌های خود را ترک کرده و به این منطقه سفر کنند. روستای زراس با مناظر طبیعی خیره کننده‌ای که شامل کوهستان‌ها و سرسبزی‌های فراوان است، گردشگران را به خود جذب می‌کند.

در این روستا، گردشگران می‌توانند از فصل بهار و زیبایی‌های فراوان آن بهره‌برداری کنند. با فرا رسیدن بهار، روستای زراس به یک بهشت کوچک تبدیل می‌شود که زیبایی‌های خاص خود را به نمایش می‌گذارد.

با توجه به جاذبه‌های فراوان و منحصربه‌فرد روستای زراس، این منطقه به عنوان یک مقصد تفریحی و گردشگری مورد توجه قرار گرفته است. هر ساله، گردشگرانی از سرتاسر مناطق مختلف به زراس سفر می‌کنند تا از زیبایی‌های طبیعی و مناظر خیره کننده‌ای که این روستا ارائه می‌دهد، لذت ببرند.

در اطراف روستای زراس ایذه، کوه‌های سر به‌فلک کشیده و جنگل‌های بلوط آرامشی خاص را به ارمغان می‌آورند. این روستا با داشتن آبشار شیوند واقع در مقابل خود و سد دریاچه کارون ۳، به یک ناحیه با آب و هوای مطبوع و دلپذیر تبدیل شده است.

گزارش کامل در ادامه نوشته

رییس هیات انجمن‌های ورزشی استان عنوان کرد

پاراگلایدر در خوزستان بدون سایت معتبر/ ورزش‌های هوایی با قابلیت جذب گردشگر ورزشی

رییس هیات انجمن‌های ورزشی خوزستان گفت: علی‌رغم این‌که ورزش‌هایی همچون پاراگلایدر می‌تواند در جذب توریست و گردشگر ورزشی مزیت‌های خاصی برای استان داشته باشد اما در خوزستان سایت پروازی معتبر ثبت شده نداریم.

هومن خدری در گفت‌وگو با ایسنا، اظهارکرد: ورزش هوایی علاوه بر این‌که می‌تواند ورزشکاران خاصی را تربیت کند، این رشته‌ها باعث جذب توریست ورزشی و گردشگر ورزشی در استان خوزستان نیز می‌شود؛ در نوروز ۱۴۰۳ شاهد حضور چهار گروه ۳۰ نفره در قالب توریست ورزشی برای پرواز با پالاگلایدر در آسمان استان بودیم اما متاسفانه تاکنون نتوانسته‌ایم سایت پروازی معتبر (سایت ثبت شده) برای ورزشکارانمان مهیا کنیم تا هم بتوانیم توریست‌ها و گردشگران را ساماندهی و هم قوانین و مقررات موجود در فضاهای ورزشی را اعمال کنیم.

وی ادامه داد: نبود همین سایت هوایی باعث شده شاهد یکسری اتفاقات در سال‌های اخیر باشیم؛ ۲۸ اسفندماه سال ۱۴۰۲ یک ورزشکار خوب استان را در یکی از سایت‌های هوایی ایذه از دست دادیم زیرا قوانین و مقررات را رعایت نکرده بود. حتی در نوروز امسال هم شاهد حوادثی بودیم و یک خانم پس از پرواز، به کوه برخورد کرد و دچار شکستگی نخاع شد. بنابراین می‌طلبد نگاه ویژه‌ای به سایت‌های پروازی پالاگلایدر در استان خوزستان شود.

رییس هیات انجمن‌های ورزشی خوزستان گفت: به هر حال با داشتن سایت‌های معتبر می‌توانیم ورزش‌های هوایی را برای ورزش استان خوزستان سودآور کنیم ولی نبود نظارت لازم که لازمه آن سایت‌های ثبت شده و معتبر است نیز می‌تواند ضررده باشد. استان خوزستان تنها استان در کشور است که در طول شش تا هفت ماه از سال، امکان برگزاری یکسری از ورزش‌ها مثل پالاگلایدر و پاراموتور را دارد و این به خاطر قابلیت آب و هوایی خوزستان است. به هر حال می‌توانیم از این فرصت استفاده کنیم و بزرگترین مسابقات هوایی و گردهمایی‌ها را در استان داشته باشیم که متاسفانه سایت‌های پروازی استان ثبت شده نیستند.

وی عنوان کرد: خوشبختانه مدیرکل ورزش و جوانان خوزستان همکاری لازم را با ما دارند و نگاه او به ورزش‌های هوایی مثبت است اما نیاز است که استانداری و منابع طبیعی نیز پای کار بیایند. یکی از سایت‌های پروازی استان خوزستان که حتی قابلیت برگزاری مسابقات بین‌المللی را هم دارد، سایت سراک ایذه است که نیاز به ثبت دارد. متاسفانه اکنون هیچ سایت ثبت شده در استان خوزستان نداریم و این در حالی است که ورزشکاران در همین سایت‌ها مشغول به فعالیت هستند.

خدری عنوان کرد: با ثبت سایت‌های مدنظر، ورزش هوایی در استان خوزستان جدی‌تر و قانونمند دنبال می‌شود و می‌توانیم آمار دقیقی از ورزشکاران داشته باشیم. ضمن این‌که کارآفرینی هم می‌شود. اگر سایت‌های موجود در استان ثبت شوند، فکر می‌کنم سالانه حدود ۴۰۰ ورزشکار از استان‌های دیگر را پذیرا باشیم که در این راستا نیز بحث توریست ورزشی و گردشگر ورزشی مزیت های خاص خود را برای استان خواهد داشت.

🔺نفت سفید؛ شهری که در گذر زمان به روستا و سپس به دهکده گردشگری تبدیل شد


چشمه‌های نفتی روستای نفت سفید اگر چه در ابتدا رونق‌بخشِ این روستا بود اما آنگاه که تن آن از مکیدن‌های مکرر تلمبه‌های‌ نفتی رنجور شد، یله و رها با مشعل‌های روشنش به حال خود واگذار شد تا بدانجا که اکنون مخروبه‌ای بیش از آن نمانده .
بوی نفت که آمد، سر و کله انگلیسی‌ها پیدا شد. انگلیسی‌ها پیش‌تر به مسجدسلیمان و اهواز رفته بودند و بعد به روستای نفت سفید آمدند. در میان کوه‌های موسوم به "کرایی" میان مسجد سلیمان و هفتکل و در میانه میادین نفتی، چاه زدند.وقتی دیدند نفتش سفید است سکنی گزیده و شهر نفت سفید را ساختند.جایی که اندکی بعد به "پاریس ایران" معروف شد.
نفت سفید در همین زمان هم با واسطه همه گذشته‌اش می‌تواند در زمره روستاهای خاص قرار گرفته و ثبت جهانی شود.
حدود ۹۰ سال پیش، هندی‌ها به دستور انگلیسی‌ها شروع به ساخت دهکده‌ای مدرن کردند. روستایی سنگی با امکانات مجهز در حد یک شهر با بخش‌های کارگری و کارمندی. البته به جز انگلیسی و هندی‌ها کارگران ایرانی هم در دهکده حضور داشتند.
روستای نفت سفید، به قسمت‌های کارگران، مدیران و مدیران عالی رتبه، تقسیم شده بود. بنگله‌ها به تناسب رتبه‌ای که افراد در کارخانه‌ها داشتند، از هم جدا شده بودند.
نخستین‌بار در سال ۸۹ که مسافری شب رو در جاده‌های فرعی خوزستان بودم با مشعل‌های روشن در حیاط خانه‌هایی مواجه شدم که مرا مسحور خود کرد. مشعل‌های دائم روشن روستاهای "نمره دوازده"، "نفت سفید" و "چمن لاله"، نوید حیاتی کم فروغ در این مناطق است. نفت به همراه گاز از چاه بیرون می‌آید، که پس از جداسازی گاز، با خط لوله تصفیه‌ شده و برای پالایشگاه گاز می‌فرستند؛ اما چون قبلا پالایشگاه گاز نبود، این گاز را می‌سوزاندند. اکنون نیز در برخی مناطق، از نفت سفید گرفته تا عنبل در شهرستان لالی همین‌طور است و اهالی از این گاز برای روشنایی و گرما استفاده می‌کنند.
روند رو به رشد نفت سفید تا سال ۱۳۴۷ بود، اما پس از خروج انگلیسی‌ها در سال ۴۷ از این منطقه، کم کم بساط نفت برچیده شد و نفت سفید در سراشیبی سقوط قرار گرفت، البته این که چرا مدیریت آن وقت شرکت ملی نفت (اقبال) تصمیم گرفت دهکده زیبای نفت سفید را با قراردادی ناچیز و تنها به مبلغ ۱۳ میلیون و سیصد هزار تومان به ارتش واگذار کند، جای سوال دارد.
در هنگام جنگ عراق با ایران، شهرِ خالی از سکنه، به مأمنی برای جنگ زدگان بدل شد و پس از پایان جنگ، نفت‌سفید با ویرانی‌هایی دو چندان باز هم تنها شد. اما نفت سفید آنقدر مدرن و همسان با محیط طبیعی پیرامون ساخته شده بود که توانست به سختی، زیبایی‌های خود را حفظ کند.
تعداد کارکنان مناطق نفت‌خیز مستقر در نفت‌سفید در ۳۱ دسامبر ۱۹۵۶، ۸۴۷ نفر و در همین هنگام تعداد سکنه نفت سفید بیش از ۲۰ هزار نفر بود که این جمعیت در حال حاضر به ۱۰۰ خانوار رسیده که یا دامپروری می‌کنند یا در حراست از تاسیسات نفتی نگهبانی می‌دهند و در پالایشگاه‌ها و مجموعه‌های نفتی مشغولند.
سی برنج، پشت برج، کوی ژاندارمری و بنگله‌های کارگری و کارمندی را از مناطق مختلف نفت سفید و آن را به روستایی خاص تبدیل کرده .
ساکنان نفت سفید در گذشته از امکانات مدرنی شامل:سیستم مخابرات، بانک، بازارچه، تلفن‌های مدرن هندلی، سینما، مدرسه، سیستم فاضلاب، استخر سرپوشیده و روباز، ایستگاه تولید برق و حتی برق زیرزمینی، منازل ضد زلزله و... برخوردار بودند که امروزه در بخش‌های مختلف آن جز تلی از خرابه نمانده. نفت‌سفید روزگاری سرآمد شهرهای پیشرفته بود.
مدرسه "نظام وفا" از قدیمی‌ترین مدارس آن منطقه توسط مرحوم نظام وفا فرزند میرزا محمود از مشاهیر ادب ایران افتتاح شد که در حال حاضر تخریب شده است.
نفت سفید در خاطرات خود بازارچه‌ای سرپوشیده داشته که دور تا دور آن مغازه بوده و مردم برای خرید مایحتاج خود به آنجا می‌رفتند، اما شوربختانه اکنون به‌جز دیواره‌های تخریب شده چیزی باقی نمانده و مردم برای خرید باید مسافتی ۳۰ کیلومتری را تا هفتکل طی کنند.
این روستا در گذشته چشمه‌های نفتی داشته که نفتِ سفید از آن برداشت می‌شد. نفتِ سفید، نفتی تصفیه شده و تمیز است که برای سوخت جت از آن استفاده می‌شود. در ایران تنها این منطقه چاه نفت سفید دارد.
این روستا در سال ۱۹۳۸ م با میدان عظیم نفتی حاوی ۳۰۰ میلیون بشکه نفت کشف شد. تا سال ۱۹۷۰ از ۱۰ چاه تولیدی برخوردار بود. طبق آمار رسمی در سال ۱۹۵۷ م مصادف با ۱۳۳۶ ش، ۲۷ چاه داشته که تعداد ۱۰ چاه آن فعال بوده است. متوسط تولید در سال ۱۹۷۵، ۴۶ هزار بشکه در روز بوده و تعداد کارکنان در همین تاریخ نیز ۸۱۲ نفر اعلام شده است.

نگارش :مجتبی گهستونی

منبع: میراث باشی

عکس‌ سعید فتوحی

«قلعه سلاسل» و «نهر داریون» شوشتر

«قلعه سلاسل» دژی است بسیار بزرگ در شوشتر که دارای حیاط‌های مفصل و متعدد، شبستان‌ها، برج‌ها، باغچه‌ها و خندق بوده ‌است.اکنون تمامی عمارت‌های آن تخریب شده‌اند و به غیر از اتاق‌های زیرزمینی، شوادان‌ها و تونل‌های داریون چیزی از آن نمانده ‌است.متون تاریخی از وجود آن در زمان هخامنشیان حکایت می‌کنند و قلعه تا حدود ۵۰ سال پیش آباد بوده‌ است.

این قلعه به غیر از نقش دفاعی که از شهر شوشتر داشته‌ مرکز کنترل نهر «داریون» و همچنین محل استقرار والی خوزستان نیز بوده است.با وجود تخریب قسمت عمده این قلعه بخش‌های باقیمانده چشم‌گیر و بسیار دیدنی هستند. در نزدیکی قلعه یکی از مهم‌ترین و البته حیرت‌انگیزترین سازه‌های مهندسی باستان یعنی «داریون» واقع شده است.این نهردر زمان داریوش هخامنشی توسط دست حفر شده است.وظیفه این نهر، آبیاری دشت میاناب شوشتر است.این نهر تنها سازه آبی شوشتر است که پس از گذشت قرن‌ ها همچنان نام بانی خویش را یدک می ‌کشد

عکس : علی معرف/ایرنا

در گفتگو با ایلنا مطرح شد؛

تهیه مواد اولیه کپوبافی در شهر جهانی آن با چالش روبه روست

استاد حصیر بافی و کپوبافی در دزفول درباره چالش‌های تهیه مواد اولیه این صنایع دستی در مرکز آن که به عنوان شهر جهانی ثبت شده‌است، گفت: تهیه مواد اولیه کپوبافی از سایر شهرها باعث می‌شود که قیمت نهایی حدودا ۵۰ درصد افزایش یابد.

به گزارش خبرنگار ایلنا، مریم تختایی‌پور (استاد حصیر بافی و کپوبافی) متولد سال ۵۱ از روستای رزگه از شهرستان دزفول استان خوزستان است. ۸ نشان ملی دارد و ۲ بار هم هنرمند برتر شده است. حداقل در ۵۰ نمایشگاه هم شرکت کرده و درخصوص حصیر بافی می‌گوید: حصیر بافی یکی از هنرهای قدیم دزفول است که از نخل خرما درست می‌شود و مواد درون آن از علف هرزی به نام کرتک است. باترکیب این مواد اولیه، ظروف حصیری از جا برنجی و سطل و جا میوه‌ای گرفته تا ساعت و حتا سفره هفت سین درست می‌کنیم.

او ادامه داد: سایزها و انواع ظروف حصیری خیلی متنوع ومتفاوت است وهمین امر سبب می‌شود بتوانیم محصولات مختلفی برای فروش داشته باشیم که هزینه‌های زندگی را پوشش می‌دهد. بازار کپو بافی خوب است.

به گفته تختایی پور، با وجود بازار خوب برای فروش ظروف حصیری و کپوبافی‌ها اما چالش‌هایی در این حوزه نیز وجود دارد چراکه تامین مواد اولیه بامشکل روبه روست. مواد اولیه‌ای که در دزفول وجود دارد کفاف نیاز حصیربافان و کپو بافان را نمی‌دهد چراکه فقط ۵ هزار کپوباف در دزفول فعال هستند که تامین مواد اولیه برای آن‌ها کار دشواری است. تهیه نخل خرما برای این کار باید از بخش زینتی باشد تا کپورهای با کیفیت تولید شود از این رو مواد اولیه از بوشهر، برازجان و بندرعباس وارد می‌شود که در نهایت بر قیمت تمام شده تاثیر می‌گذارد.

او خاطرنشان کرد: حدود ۵۰ درصد قیمت محصول تولید شده به دلیل تامین مواد اولیه از خارج از دزفول افزایش پیدا می‌کند اما بازار کپو نسبتا خوب است چراکه ظروف خیلی بزرگ نیستند تا قیمت خیلی زیاد شود. برای مثال قیمت بزرگترین ظرف کپو در حدود ۳۰۰ و ۴۰۰ هزار تومان است و بازار کشش فروش با این قیمت را دارد. البته کپوهای بسیار ظریف باف هم داریم که ممکن است با قیمت‌های ۳ و ۴ میلیون به فروش برسند اما قالب کارهای بازار با قیمت‌های مناسب به فروش می‌رسند.



استاد حصیر بافی و کپوبافی گفت: رشته کپوبافی در دفزول به گونه‌ایست که عموم افراد در خانه‌های خود مشغول تولید آن هستند. من به عنوان تولید کننده اصلی باید درصدد تامین مواد اولیه برآیم و سفارش‌ها را ثبت کنم و برای تولید این امکانات را در اختیار تولیدکنندگان خانگی قرار دهم. با توجه به آنکه دزفول شهر جهانی کپوبافی است تقریبا می‌توان گفت در هر خانه‌ای کپوبافی انجام می‌شود. عموما هم توسط خانم‌ها تولید می‌شود که در کنار انجام کارهای خانگی کپو نیز می‌بافند. کپو بافی نسل به نسل در میان مردمان دزفول منتقل شده و تا امروز ادامه یافته. من نیز از مادرم یاد گرفتم و مادرم هم از مادربزرگ خود یاد گرفته بود.

او درخصوص نوآوری‌هایی که در کپوبافی شاهد هستیم، گفت: طراحی ظروفی که متشکل از چوب خراطی شده و کپو است، تلفیق مدل‌های مختلف و درست کردن اشکال مختلف کاربردی امروزی از جمله خلاقیت‌هایی است که در کپوبافی شاهد هستیم. حتا در طرح‌ها و رنگ‌ها نیز خلاقیت داشتیم. در گذشته بیشتر ظروف کپو بافی دایره‌ای شکل بودند حتا در زبان بختیاری به سر کپو معروف است چراکه کپو گرد بود. درواقع کپو ظرفی برای نگهداری مایه خمیر بود و چونه‌ها در این ظروف نگهداری می‌کردند تا مانع خشک شدن خمیر شوند. سینی‌های بزرگ کپو نیز باری پخت نان استفاده می‌شد. اما امروز اشکال مربع، لوزی، بیضی و… را نیز شاهد هستیم.

تختایی‌پور همچنین در خصوص طرح‌هایی که در کپوبافی شاهد هستیم، گفت: لوزی‌ها نشان از آجر کاری دزفول دارند و رنگ‌ها نیز بر گرفته از آداب و رسوم ما هستند. البته این روزها با توجه به نیاز و سلیقه مشتری رنگ‌ها و طرح‌ها قابل تغییر است. اما درحال حاضر حصیر سبز و سفید-کرم رنگ طبیعی به حساب می‌آید و برای سایر حصیرها که قهوه‌ای یا رنگ‌های دیگر هستند از رنگ استفاده می‌کنیم. اگر از رنگ طبیعی استفاده کنیم قیمت بیشتر می‌شود از این رو عموما از رنگ شیمیایی استفاده می‌کنیم.

به گفته او، ثبت جهانی دزفول به عنوان شهر جهانی کپوبافی در فروش این صنایع دستی و شناسانده شدن آن در عرصه‌های بین‌المللی تاثیر گذار بوده و شاید بتوان گفت تاثیر آن درحدود ۱۰ درصد بوده اما نیاز است تا راه‌های صادرات هموار شود تا تولید کنندگان بتوانند آثار خود را به سایر کشورها ارسال کنند.

منبع: ایلنا