خوزتوریسم

یک راهنمای گردشگری مطرح کرد؛

سوءاستفاده از شکاف عمیق بین نظارت و اجرا در حوزه گردشگری

یک راهنمای گردشگری می‌گوید: استان خوزستان که از پتانسیل بالای گردشگری و جذب گردشگر برخوردار است گاهی ارایه‌دهندگان خدمات در این حوزه از شکاف عمیق بین نظارت و اجرا نهایت سوءاستفاده را کرده و گردشگران را با دغدغه به ویژه در زمینه هزینه‌های خدمات مواجه می‌کنند.

کاوه انصاری در گفت‌وگو با ایسنا با بیان اینکه در گردشگری خوزستان بین نظارت و اجرا فاصله زیادی وجود دارد گفت: نمونه بارز آن را می‌توان به نرخ‌های عجیب و غریب و خارج از انصاف مطرح شده توسط برخی قایق‌داران مسیرهای آبی خوزستان اشاره کرد که بدون هیچ گونه نظارتی مبالغ زیادی را از متقاضیان استفاده از گردشگری آبی مطالبه می‌کنند.

وی افزود: در حالی که با ساماندهی امور مربوطه در این حوزه و نیز بهره‌برداری از توان بخش خصوصی در ایجاد و راه‌اندازی خدمات گردشگری آبی در مناطق مستعد از جمله دریاچه عظیم و زیبای سد کارون سه در ۲۸ کیلومتری شهرستان ایذه می‌توان یک بازی بردـ‌برد را در حوزه گردشگری در استان خوزستان رقم زد.

او تصریح کرد: شواهد امر نشان می‌دهد که استراتژی‌ها و نظارت‌ها در حوزه سفرهای داخلی شاید تنها بر روی کاغذ وجود دارد و در اماکن و جاذبه‌های گردشگری ضعف‌های ریز و درشت در این زمینه وجود دارد.

انصاری گفت: همان گونه که همگان می‌دانیم برای داشتن جامعه‌ای سالم و پویا عوامل زیادی باید در نظر گرفته شود تا نسل‌ها یکی پس از دیگری سالم‌تر و غبراق‌تر و با خیالی آسوده و روحیه‌ای آرام مسیر رشد و ترقی را در بسترهای طراحی شده برای یک زندگی طبیعی طی کنند.

وی ادامه داد: ‎از گذشته تا به امروز سفر و مسافرت به عنوان یکی از الزامات زندگی و در قالب غذای روح، جزو جدانشدنی زندگی بشر بر روی این کره خاکی بوده و امروزه با گذر زمان و ورود به دنیای پرهیاهو و پرتنش کنونی این مهم بیش از پیش اهمیت خود را نشان می‌دهد.

او خاطرنشان کرد: ‎حوزه سفر و گردشگری به عنوان یکی از کلیدی‌ترین ارکان ایجاد شادی و نشاط در جامعه در کنار دیگر فاکتورهای انگیزه‌دهنده و امیدبخش از اهمیت زیادی برخوردار است که متاسفانه در کشور ما معنا و جایگاه واقعی خود را از دست داده و بیشتر به عنوان کالایی تجملی در نظر گرفته می‌شود.

این راهنمای گردشگری افزود: ‎تجزیه و تحلیل این موضوع بحثی طولانی و تخصصی است که سفر انواع مختلفی داشته و الزاما یک کالای تجملی نیست اما با نگاهی ساده می‌توان دریافت هر ۲ رکن این مهم یعنی دولت و ملت هنوز به شکل صحیح و اصولی به اهمیت این جنبه از زندگی پی نبرده‌اند.

وی یادآوری کرد: ‎با فشارهای اقتصادی موجود و سخت‌تر شدن شرایط زندگی شاید دیگر سفر به نقاط مختلف دنیا که علاوه بر آشنایی با فرهنگ‌های مختلف ملل و سیری در دنیای بی‌حدومرز جاذبه‌های شگفت‌انگیز به پخته‌تر شدن افراد نیز کمک شایان توجهی می‌کند در این مقطع زمانی دور از انتظار باشد. بنابراین منطقی‌تر است نگاه‌ها را معطوف به سفرهای داخلی و استفاده بهینه از پتانسیل‌های گردشگری بومی کرد.

انصاری عنوان کرد: گلایه‌مندی که از مسؤولان صنعت گردشگری و متولیان این امر می‌توان داشت این است که تا چه اندازه به این بخش مهم توجه و اهتمام ویژه داشته‌اند؟

چلنگری

در روزگاری نه چندان دور مردم برای تامین نیازهایشان به چلنگری روی می آوردند. چلنگری یعنی آهنگری و اشاره دارد به سبک و محلی که در آن اشیاء سبک ‌وزنی مانند نعل، میخ‌طویله، میخ سرکج، نیم‌ذرع بزازی، انبر و سیخ و سه‌پایه‌ی آهنی، زنجیر و سیخانک، قلم، سنبه، منقل آهنی، چفت‌و‌ریزه، تملیک، اسکنه، مقار، درفش، جوالدوز و امثال این‌ها ساخته می شود. چلنگری به عنوان هنر شكل دادن به فلز، در گذشته رونق قابل توجهی داشته است ولی نسل امروز با آن غریبه اند. علیرضا صیافی در اهواز از بازماندگان این پیشه فراموش شده است.

از قشلاق تا کوچ برای ییلاق عشایر لرستان

عشایر لرستان قشلاق خود را در جنوب لرستان و شمال خوزستان میگذرانند و هر ساله با شروع فصل بهار کوچ ییلاقی خود را به سمت شمال لرستان و دامنه رشته کوه گرین آغاز می کنند .

عزیز بابانژاد/تسنیم

کت های دزفول

کت‌های دزفول در دل صخره‌های کنار رودخانه حفر می شوند. درگذشته اغلب برای فرار از گرمای طاقت‌فرسای تابستان مورد استفاده مردم بوده اند.

با وجودی که استان خوزستان یکی از گرم ترین استان های کشور است اما در شمال این استان و شهرستان دزفول ، عبور رودخانه دز از وسط این شهر، تفریحگاه های متنوعی برای فصول گرم سال فراهم نموده که آن را از سایر شهرهای این استان متمایز می نماید و در فصول گرم سال نیز می تواند علاوه براستفاده مردم این شهر و شهرهای اطراف، مقصد گردشگری سایر هموطنان علاقمند به طبیعت و تفریحات تابستانه باشد، تجربه ای که در نوع خود منحصر به فرد می باشد

. یکی از این تفریحات اقامت درحفره های غار مانندی هستند که در کنار ساحل رود دز حفر شده اند و در بین مردم دزفول به کت (kat) مشهور هستند

.کت‌های دزفول در دل صخره‌های کنار رودخانه حفر می شوند. درگذشته اغلب برای فرار از گرمای طاقت‌فرسای تابستان مورد استفاده مردم بوده اند.

دیواره‌ کت‌ها ارتفاعی بین دو تا چهار متر داشته و سقف آن‌ها به وسیله سنگ‌های ریز و درشت که به شکل‌ طبیعی زمین می‌باشند، تزیین شده‌اند. مساحت کت‌ها بسته به امکان توسعه و کاربرد آنها از پنج مترمربع شروع شده و تا بیش ازصد مترمربع نیز حفر می‌شوند.

در گذشته که وسایل خنک کننده مانند امروز وجود نداشت مردم دزفول برای فرار از گرمای هوا در تابستان و هم چنین استفاده از آب رودخانه دز، شنا کردن در آن و لذت بردن از محیط، این فضاها را در صخره‌های مجاور رودخانه دز ایجاد کرده‌اند و به آن‌ها پناه می‌بردند.

امروزه کت ها همچنان محبوبیت خود را حفظ کرده‌ و به محلی تفریحی با کارکرد گردشگری تبدیل شده‌اند. مردم بسیاری از شهرهای مختلف، به خصوص شهرهای با آب و هوای گرم در تابستان به شهر دزفول آمده و ساعاتی از شبانه‌روز را درون این کت‌ها ودر کنار ساحل زیبای رود دز می‌گذرانند.

شبیه بودن فضای درون کت ها به غار و نزدیکی به رود موجب می شود، اقامت در این کت ها در طول گرمای روز برای مردم بدون استفاده از هیچ گونه وسایل برقی و خنک کننده و برای فرار از زندگی ماشینی ، دلپذیر و لذت بخش باشد.

علاوه بر آن در محل‌هایی که عمق رود مناسب است با رعایت نکات ایمنی شنا در رودخانه تفریحی بسیار لذت بخش است. همچنین مجاورت با رود دز فرصت استفاده از قایق سواری و انواع ورزش های آبی دیگر نظیر جت اسکی، ماهی گیری و ... را فراهم می آورد.

علاوه بر فصل تابستان در ایام نوروز نیز این کت‌ها جاذبه‌ی خاصی برای مهمانان نوروزی دارند چرا که در کمتر شهری همچین مجموعه ای کنار رودی زلال چون دز شکل گرفته است . به همین سبب استقبال خاصی از آنها می شود.

منطقه گردشگری کوشک

منطقه گردشگری کوشک در جوار دریاچه سد شهید عباسپور و از توابع شهرستان اندیکا در استان خوزستان واقع شده است. در این منظقه، ویلاهای مجهز و اماکن اقامتی همراه با امکاناتی برای ورزش های مختلف جهت رفاه گردشگران در نظر گرفته شده است.

جزیره کوشک پشت سد شهید عباس پور (یکی از بزرگترین سدهای استان خوزستان بر روی رود کارون) واقع شده است. برای رسیدن به این جزیره باید ابتدا از جاده مسجد سلیمان به سمت سد شهید عباس پور رفت. در این جزیره ۱۲ ویلای یک،دو، سه و چهار خوابه در یک فضای بسیار زیبا ساخته شده است. مناظر زیبا و ویلاهای مجهز و امکانات تفریحی این جزیره باعث شده است که در طول سال به یک منطقه تفریحی تبدیل شود.

منطقه گردشگری کوشک از توابع شهرستان اندیکا در استان سرسبز و پهناور خوزستان واقع شده است. این منطقه دیدنی جزیره ای است واقع در دریاچه سد شهید عباس پور. طبیعت بکر و زیبا همراه با درختان و چمن زارهای پر از گل و گیاه و چشم اندازی از دریاچه اطراف سد همه و همه باعث جذب گردشگران زیاد به این مکان دل انگیز شده است . برای استراحت و تفریح گردشگران ویلاهای زیبا و اماکن اقامتی خاصی در این منطقه ایجاد شده است. هر ویلا دارای یک محوطه فضای سبز اختصاصی به نسبت بزرگ با درختکاری و گل کاری بسیار زیبا است که در این محوطه باربیکیو و تاب و آلاچیق هم برای راحتی بیشتر مهمانان تعبیه شده است. همچنین زمین فوتبال و سالن غذاخوری و سالن ورزشی هم در این جزیره ساخته شده است.

این مجموعه دارای فضای سبز زیبا با گونه های گیاهی متنوع می باشد که چشم اندازی زیبا را بوجود اورده است. مجموعه تفریحی- ورزشی ساختمانهای جنبی سد مارون (پلاژ) با وسعت حدود ۱۳ هکتار در ۲۴ کیلومتری شهرستان بهبهان جنب دریاچه سد مارون واقع شده است. تعداد ویلاهای این مجموعه ۱۸ دستگاه و شامل ۹ دستگاه سه خوابه و ۹ دستگاه تک خوابه می باشد.

ساحل شهر بندر امام

پارک ساحلی شهدای هسته ای بندرامام خمینی(ره) از جمله تفرجگاه‌های خاص استان خوزستان است که به لحاظ موقعیت جغرافیایی که در سواحل شمال خلیج فارس و در حد واسط بین شهر بندر امام خمینی(ره) و منطقه ویژه اقتصادی بندر امام خمینی(ره) واقع شده است.

از جمله امکانات این پارک ساحلی می‌توان به زمین فوتبال ساحلی، زمین والیبال ساحلی، کشتی صبا، دریاچه مصنوعی، جت اسکی، تونل تفریحی، آلاچیق ، ساحل ماسه‌ای اشاره کرد

بقعه «شیخ اسماعیل قصری» در دزفول

یکی از قدیمی‌ترین بناهایی که در شهر دزفول بعد از مسجد جامع این شهر ساخته شد بقعه «شیخ اسماعیل قصری» است که در قرن ششم هجری احداث شد. شیخ اسماعیل قصری از عرفای بزرگ قرن ششم و از اصحاب و شاگردان نمونه شیخ ابونجیب سهروردی بوده است که پس از خاتمه دوران تعلم از اصفهان برای تبلیغ مذهب تشییع به دزفول عزیمت می‌کند. شیخ اسماعیل قصری که مظهر رموز شریعت و طریقت و از علمای علم حدیث بود پس از سال‌ها تلاش و کوشش در ریاضت در سال ۵۸۹ هجری قمری فوت می‌شود و او را در مدرسه و خانگاهش به خاک می‌سپارند که بعدها به بقعه متبرکه تبدیل می‌شود که البته در گذر زمان بر اثر سه زلزله در شهر دزفول از زمان فوت وی تا ۲۰۰ سال پیش مزار شیخ اسماعیل زیر آوار پنهان می‌شود و سال‌های بسیار برای همگان ناشناخته می‌ماند تا این‌ که محمدحسین حکمت‌فر، از پژوهشگران دزفولی، در سال ۱۳۵۵ در یکی از پژوهش‌های خود در حین خواندن کتاب نفحات‌الأنس از عبدالرحمان جامی متوجه می‌شود که شیخ اسماعیل قصری در مکانی در بازار قدیم دزفول دفن شده است.این پژوهشگر دزفولی به همراه سایر خدمتگزاران در همان سال با گرفتن مجوز از میراث فرهنگی اقدام به تعمیر و مرمت بقعه شیخ اسماعیل قصری و یافتن مزار از زیر خروارها خاک می‌کند اما به دلیل گذشت زمان و آسیب فراوان به ساختمان بقعه و به وبژه گنبد آن، با نظر و مجوز کارشناسان میراث فرهنگی، اوقاف و معماران سنتی بعد از هشت سال جنگ تحمیلی، ساختمان بقعه تخریب و اقدام به بازسازی کامل می‌شود.

مهناز دژبان

ایران زیباست؛ دره «تو بیرون» دزفول

گروه عکس: درمیان دیدنی های بی شمار کشور پهناورمان، در دل منطقه ی گرم و سوزان خوزستان، دره ای وجود دارد که نامش برای مردم محلی آشناست، دره ای که در میان کوه های بلند و استوار واقع شده، وهوای مطبوع و زیبایی های شگفت انگیز آن پاداش بی نظیری است که طبیعت با سخاوتمندی به عاشقان سفر و گردشگران مشتاق می بخشد. دره «تو بیرون» در نزدیکی شهر دزفول در استان خوزستان است. این مکان شگفت‌انگیز در ۲۰کیلومتری دزفول و در منطقه تنگه‌سرا بخش سردشت این شهرستان در جنوب ایران قرار دارد. موقعیت شهر دزفول هم در شمال استان خوزستان بوده و دومین شهر بزرگ این استان است. «تو بیرون» از ۲ کلمه «تو» و «بیرون» ترکیب شده است که کلمه «تو» در گویش مردمان محلی معنی تب را می‌دهد و کلمه «بیرون» هم به بریدن و ازبین‌بردن معنا شده است. در گذشته‌ها، مردمان محلی برای درمان دردهای بدنشان به دره «تو بیرون» می‌آمدند. آن‌ها بر این باور بودند که آب این دره از خواص درمانی برخوردار است.

پوریا پاکیزه

فرودگاه مسجد سليمان؛ نخستين فرودگاه خاورميانه

فوران چاه نفت در خرداد ماه 1287 (1908 ميلادي) در مسجد سليمان، نياز به تسهیلات بيشتر براي بهره برداری از این ماده حیاتی را شدت بخشيد و چندي نگذشت كه نخستين پرواز يك هواپيما به خاورميانه، در زمینی مسطح در مسجد سلیمان به زمين نشست.

اين هواپيما از نوع رايپر 46 و مبدا حركت آن لندن بود. مسافران این پرواز را کارشناسان زمین شناسی و تجهيزات آن را اقلام و لوازم كاري آنها، میکروسکوپ و مقداری دارو تشكيل مي داد. زمیني كه هواپيما بر آن فرود آمده بود بنای احداث اولین فرودگاه ايران قرار گرفت كه در منطقه نفتی "یمهه" واقع در مسجد سلیمان، جهت جابجایی مدیران و اقلام و مراسلات نفتی ساخته شد.

بسياري پروازي را كه به خلباني کوزمینسکی روسي با هواپيماي بلوبر 11 در سال ۱۲۹۲ خورشیدی در تهران انجام شد، نخستین پرواز يك هواپيما بر فراز آسمان ایران ناميده اند، اما واقعيت اين است كه پرواز هواپيماهاي صنعت نفت در ايران پيش از اين تاريخ انجام گرفته است.

البته نخستین فرودگاه رسمي ايران نيز فرودگاه قلعه مرغی بود که در تاریخ هشتم مرداد ۱۳۰۱ مورد بهره برداری قرار گرفت، اما شهرهاي نفتي ايران، از جمله مسجد سليمان، پيش از اين تاريخ صاحب فرودگاه شدند.

به هر روي اولین فرودگاه مسجد سلیمان، بي رقيب نماند و با افزایش تردد انگلیسی ها به این منطقه، فرودگاهی ديگر در محلی معروف به "گلگیر" احداث شد. در آن روزگار شرکت هایي چون شرکت کی ال ام هلندي و بريتيش ايرويز انگلیسی رفت و آمد زیادی به آنجا داشتند. نخستين هواپيماهاي نفت از نوع "رايپر" بود كه بعدها هواپيماي "داوو" (Dove) با ظرفيت 12 نفر نيز خريداري شدند و با كادر خلباني انگليسي به پرواز درمي آمدند.

همزمان با آغاز توليد نفت در جنوب كشور، فرودگاه هاي يمهه مسجد سليمان، فرودگاه اهواز (كوت عبدا..)، هفتكل، گچساران و فرودگاه آبادان، مورد بهره برداري قرار گرفتند و هواپيماهاي حمل و نقل هوايي نفت در آنها شروع به كار كرد. در سال هاي بعد نيز با عملياتي شدن مخازن و ذخاير جزاير خارگ، لاوان و سيري پرواز هواپيماها به اين جزاير نيز انجام گرفت.

با كاهش فعاليت هاي نفتي در اين مناطق، البته بسياري از اين فرودگاه ها نیز بلااستفاده ماند. هر چند فرودگاه مسجد سليمان كه هم اینک به نام فرودگاه شهید آسیایي شناخته می شود، بعد از ملی شدن صنعت نفت با خرید چند فروند هواپیما توسط وزارت نفت، شاهد پروازهاي بسياري بود.

در آبان 1387 به مناسبت صد سالگی فرودگاه مسجد سليمان و به عنوان نخستين فرودگاه در خاورمیانه، حدود پنج میلیارد تومان برای مرمت و باز گشایی اين فرودگاه از سوی وزارت نفت اختصاص یافت.

شرکت هواپیمایی نفت که یکی از قدیمی ترین شرکت های هواپیمایی در کشور است یکی از 4 فروند فوکر 100 خود را به نام مسجد سلیمان نامگذاری کرده است.

مريم اسماعيلي

موزه ها و اسناد صنعت نفت

بازار نقره فروشان اهواز

اینجا بازار نقره فروشان اهواز است که به آن بازار شیطان هم می گویند. در این بازار انواع و اقسام نقره جات و همچنین اشیای عتیقه خرید و فروش می شود، از انگشتر، سنگ های قیمتی، تسبیح، ساعت و عینک گرفته تا لوازم و وسایل کار کرده و مستعملی که به هر دلیلی سر از این بازار درآورده است و باعث شده تا این بازار به نام بازار شیطان معروف شود.

نکته در خور ذکر این است که کسبه اصلی و همیشگی این بازار از اینکه نام بازار شیطان به آن اطلاق می شود شکایت و گلایه دارند و معتقدند چنین نامی با حرفه و پیشه آنان که مبتنی بر کسب رزق و روزی حلال است همخوانی ندارد.

عکس: علیرضا محمدی - ایسنا خوزستان