خوزتوریسم

مفتول های شیشه ای چغازنبیل؛ اولین نشانه های شیشه گری ایران در هزاره دوم پیش از میلاد

شیشه به عنوان یکی از مواد مورد استفاده توسط بشر به صورت یک شی شفاف کدر و رنگی از دیرزمان در صنایع و علم مواد متفاوت مورد توجه بوده است. قدیمی ترین نشانه های استفاده این شیء به هزاره سوم ق.م در منطقه خاور نزدیک و سوریه بر می گردد، لیکن اولین نشانه های کتبی در رابطه با استفاده و ساخت محصولات شیشه ای متعلق به هزاره دوم ق.م در همین مناطق است. مفتول های شیشه ای چغازنبیل به عنوان اولین اثرات شیشه گری در هزاره دوم ق.م ایران شناخته شده و از اهمیت خاصی از بابت جنس مواد سازنده، روش ساخت، شکل و سبک اختصاصی برخوردار هستند. در این مقاله دو قطعه از مفتول های شیشه ای چغازنبیل مربوط به هزاره دوم ق.م متعلق به موزه آبادان مورد بررسی های شیمیایی و ساختاری قرار گرفتند. سؤال اصلی مورد بحث تعیین ترکیب شیمیایی و بلورین این مواد، و فن آوری ساخت و تعیین درجه حرارت پخت این مفتول های شیشه ای است. جهت شناسایی ساختار شیمیایی و بافت بلورین این مواد و فنآوری ساخت آنان از روش QPXRD استفاده شد. ریزساختارشناسی و بافت این قطعات با استفاده از روش ESEM-EDX مورد بحث و تحلیل قرار گرفت و درجه حرارت تولید و به وجود آوردن این مفتول ها با استفاده از روش آنالیز حرارتی STA در محیط نیتروژن انجام گرفت. مطالعات شیمیایی بیانگر این مهم هستند که این قطعات درواقع سرامیک های درجه حرارت بالا بوده که در اثر پدیده زینترینگ همراه با ذوب ناتمام یا جزئی به وجود آمده اند. در این خصوص دمای تغییر حالت در شیشه را به عنوان منطقه استراحت در شیشه معرفی می کنند که نوع ساختار به وجود آمده در شیشه بستگی به سرعت تغییر این مرحله گذار دارد. این پدیده صرفاً یک پدیده سینتیکی است. درجه حرارت ساخت این مواد به حدود C°1000 تا 1100 رسیده و دارای مغز کاملاً شیشه ای و لایه های خارجی و داخلی جدایش یافته و بلورین هستند.

برای دانلود مقاله روی تصویر زیرکلیک کنید

موزه هایی برای تمامی نسل ها؛ موزه های نفت کارآموزان و بنزین خانه

نویسنده : نجلا درخشانی

مردم در پی این هستند که پارا فراتر از مرزهای زندگی روزمره بگذارند، تصور و ذهن خود را به پرواز دراورده و روح و جان خود را پرورش دهند. آنها از اوقات فراغت خود برای دستیابی به این امر استفاده میکنند

موزه ها نهادهایی حیاتی هستند که به تعریف، ثبت و حمایت از تمدن می پردازند. بدون آنها بشریت به سختی می تواند گذشته خود را بشناسد، با حال مواجه گردد، در آینده پیشرفت کند و از تجربه های غنی هنری، تاریخی، صنعتی، طبیعی و جهانی لذت برده و کسب فیض نماید. [۱]
موزه پدیده‌ای است که از ابتدا ظهور و حضور آن با مخاطب پیوند داشته، به‌گونه‌ای که امروزه موزه‌ها با مخاطبان خود معنا می‌یابند. بنابراین باید همواره تمامی اهداف، برنامه ها، طرحها و سیاستهای اجرایی در موزه ها بر پایه ی نیاز و شناخت مخاطبین صورت پذیرد.
موزه هایی می توانند ارتباط خوبی با بازدیدکننده برقرار کنند که همواره برنامه هایی پویا و مطابق با مناسبتها و رویدادهای روز جامعه اجرا نمایند.
“مردم در پی این هستند که پارا فراتر از مرزهای زندگی روزمره بگذارند، تصور و ذهن خود را به پرواز دراورده و روح و جان خود را پرورش دهند. آنها از اوقات فراغت خود برای دستیابی به این امر استفاده میکنند. ممکن است آموزش و تفریح، دو قطب مخالف یکدیگر باشند، اما در هم نفوذ کرده اند، سوال مهمی که در ارتباط با موزه در ذهن افراد نقش میبندد این است که: چگونه بهترین سازماندهی را درباره ی تجربه ی دیدار از موزه داشته باشند.” [۲]
هریک از بازدیدکنندگان به روشی مختلف به یادگیری، تفسیر اطلاعات، تجربه ها و اعتقادها میپردازند. بازدید کنندگان دارای سبکهای یادگیری متفاوتی هستند. این سبکهای یادگیری بهمراه تجربه های قبلی آنها، بر آنچه که مخاطبین از موزه یاد میگیرند اثر خواهد داشت.
بنابراین ایجاد کنندگان موزه ها نه تنها نیاز به دانستن این امر دارند که موزه از مخاطبینش چه میخواهد، بلکه باید بدانند مخاطبین موزه نیز به دنبال چه چیزی هستند.
هر یک از مخاطبین به گونه ای پیامهای ارسالی توسط یک موزه را درونی می سازند که با ادراکها و تجربه های شخصی آنها در تطابق باشند.
موزه‌هایی‌ که‌ رسالت‌ آنها‌ مخاطب‌ محوری‌ می‌باشد،‌ به‌ آزادی‌ مخاطبین‌ می‌اندیشیدند‌ و‌ معتقدند‌ بخشی‌ از‌ موزه‌ مربوط‌ به‌ ذهن‌ مخاطب‌ است‌ و‌ در‌ اختیار‌ موزه‌داران‌ نیست،‌ از‌ این‌ رو‌ ابزار‌ بیانی‌ در‌ این‌ مرحله‌ به‌ مخاطب‌ و‌ نقد‌ او‌ توجه‌ ویژه‌ای‌ نشان‌ داده‌اند‌ و‌ حتی‌ مخاطب‌ را‌ یک‌ رسانه‌، ابزار‌ بیان‌ و سفیر معرفی موزه به دیگران دانسته‌اند. [۳]
هر بازدیدکننده با مجموعه ای از انتظارها و توقعات وارد یک موزه می شود که موزه داران بایستی به طرق مختلف این انتظارات را با توجه به رده ی سنی بازدیدکنندگان، برآورده ساخته و رضایت مخاطب را جلب نمایند و باعث شوند بازدیدکنندگان در هر سنی از تماشای موزه لذت برده و خاطره ای زیبا در ذهن خود ثبت نمایند. تا بتوان بدین وسیله هر مخاطب را یک سفیر تبلیغ و معرفی برای موزه دانست.
“تحقیقات نشان داده اند که افراد به دلایل مختلفی از موزه ها بازدید می کنند که این دلایل عبارتند از:

• جامعه پذیری
• پاداشهای احساسی
• سرگرمی
• کسب دانش
• یادگیری در مورد میراث فرهنگی
• لذتهای زیباشناختی” [۴]
  موزه های نفت توانسته اند به اکثر نیازهای مخاطبین و مراجعه کنندگان به موزه ها پاسخی مثبت دهند و زمینه ی جذب اقشار مختلفی از جامعه را فراهم نمایند. حمایت جامعه ی بومی از یک موزه نقش مهم و سازنده ای در پیشبرد اهداف موزه ها دارد.
  با توجه به روند رو به رشد صنعت گردشگری در ایران ایجاد موزه های نفت گامی مثبت در راستای جذب گردشگران داخلی و خارجی به منطقه ی آزاد اروند (آبادان و خرمشهر) بوده است. این موزه ها می توانند به نیاز چهار گروه از گردشگران فرهنگی، تاریخی، صنعتی و علمی (پژوهشی) پاسخ دهند و زمینه را جهت رشد و توسعه ی گردشگری در سایر محورها و بخشها با جذب افراد فراهم نمایند. موزه های موفق در سرتاسر دنیا به دنبال مخاطبین گسترده و مختلفند زیرا آنها دریافته اند که ارتباطات وسیع باعث محبوبیت موزه و جذب اقشار مختلف با سلایق متنوع خواهد شد.

نجلا درخشانی کارشناس ارشد مرمت، احیا بناها و بافت های تاریخی

منابع و توضیحات :

۱ و ۳ و ۴ – محمود محمدیان، حمیدرضا عسگری ده آبادی، بازاریابی موزه، استراتژیها و تکنیکها
۲- مارک پچر

منبع :شط پرس

بریم و بوارده

با توجه به مسأله‌ی هویت و اصالت در هر شهر که موجب تمایز مکانی از مکان دیگر، ایجاد حس تعلق خاطر در ساکنین بافت‌های تاریخی و افزایش حس مشارکت آن ها در توسعه‌ی شهری می‌باشد، بافت‌های تاریخی و ارزشمند به‌عنوان بخش مهمی از هویت شهری محسوب می‌شوند

منظور از «بافت شهری» سنتزی است از تمام اجزای كالبدی يک كل ارگانيک، كه در سطوح وضوح متمايز بافت شهری قابل مشاهده است. در كلی‌ترين سطح، بافت را می‌توان سازمان خيابان‌ها و بلوک ها توصيف كرد و به طور خلاصه می‌توان بافت شهری را حالات مختلف همجواری و فضاهای پر و خالی در تركيبات مختلف و همچنين نحوه‌ی قطعه‌بندی اراضی مشخص دانست.
بافت (texture) هر شهر كميتی پويا و در حال تغيير است كه وضع كالبدي شهر و چگونگی شكل‌گيری آن را در طول زمان نمايان می‌سازد. بافت هر شهر دانه‌ بندی فضای كالبدی شهر يعنی فضاهای پر و خالی و مقدار آنها را نسبت به يكديگر و چگونگی رابطه و حد نزديكی بين آن ها را مشخص می‌كند و شبكه ارتباطات و نحوه‌ی دسترسی و خصوصيات كلی راه‌ها و كوچه‌ها را آشكار می‌نمايد. به عبارت ديگر بافت شهر به هم تنيده شدن و نحوه استقرار ساختمان ها و تركيب آن ها با يكديگر در ارتباط با شبكه‌ی راه‌ها براساس شرايط محيطی است. (وزارت مسكن وشهرسازی)
بافت هاي شهري كه در زمان های گذشته در هر شهر ايجاد شده‌اند نماينده تاريخ، هويت و اصالت معماری و شهرسازی شهرها هستند که روند تغییرات مورفولوژی شهر را نمایان می‌سازند، لذا شناسائی و تلاش برای حفظ و نگهداری آن ها توام با برنامه‌ريزی برای ساماندهی این بافت‌های ارزشمند باید يكی از محوری‌ترين موارد در طرح‌ها و سیاست‌های توسعه‌ی شهری باشد.

گزارش کامل در ادامه مطلب

مقاله مهندسی ﺳﺎﺯﻩ ﻫﺎﻱ ﺁﺑﻲ ﺷﻮﺷﺘﺮ، ﻳﺎﺩﮔﺎﺭﻱ ﺍﺯ ﺗﻔﻜﺮ ﺁﺑﺎﺩﺍﻧﻲ ﺩﺭ ﺍﻳران

سیستم آبی تاریخی شوشتر (به انگلیسی: Shushtar Historical Hydraulic System) که به نام سازه‌های آبی تاریخی شوشتر نیز نامیده می شود، مجموعه‌ای به هم پیوسته از ۱۳ اثر تاریخی شامل پلها، بندها، آسیاب‌ها، آبشارها، کانال‌های دست کند و تونل‌های عظیم هدایت آب هستند که در ارتباط با یکدیگر کار می‌کنند و در دوران هخامنشیان تا ساسانیان، جهت بهره‌گیری بیشتر از آب ساخته شده‌اند. در سفرنامه مادام ژان دیولافوآباستان‌شناس نامدار فرانسوی از این محوطه به عنوان بزرگ‌ترین مجموعه صنعتی پیش از انقلاب صنعتی یاد شده‌است. این ۱۳ اثر تاریخی به فاصله کمی از یکدیگر درمحدوده شهر شوشتر واقع شده‌اند با احراز معیارهای ۱، ۲ و ۵، با عنوان سیستم آبی تاریخی شوشتر به صورت یکجا به عنوان دهمین اثر ایران در فهرست میراث جهانی یونسکو با شماره ۱۳۱۵ به ثبت رسیده‌اند.

عبدالکریم بهنیا

برای دریافت مقاله روی تصویر زیر کلیک کنید

   بررسی بنای تاریخی زیگورات از دیدگاه زمین‌شناسی مهندسی

معبد زیگورات چغازنبیل در جنوب­غرب ایران، استان خوزستان، 45 کیلومتری جنوب­شرقی شهرباستانی شوش در طول جغرافیایی ‘15وo 48  شرقی و عرض جغرافیایی ‘12 وo32  شمالی می­­باشد.  معبد چغازنبیل که در حال حاضر تاریخ 3300 ساله ایران را از معماری تمدن ایلامی رقم می­زند در قرن 13 بر تاقدس سردارآباد در منطقه زاگرس چین­خورده ساخته شده است. این بنا پس از سالیان متمادی دست­خوش تغییرات بسیاری شده است و آنچه از بازمانده­های این بنا در اختیار است  دو طبقه و نیم از پنج طبقه­ی آغازین آن است. نتایج آزمایشات شیمیایی و مکانیک خاک نشان دهنده آن است که ترکیبات بافت بنای زیگورات  به میزان اندک نسبت به سال­های گذشته بر اثر فرسایش تغییر کرده است و میزان کلر، رس و سیلت نمونه ها بر اثر تماس با آب و شسته شدن کاهش و میزان سولفات خاک و ماسه افزایش یافته است و همین امر موجب فرسوده­تر شدن بنا نسبت به سال­های گذشته می­باشد. با توجه به نتایج ارزیابی­ها به طور کلی مهم­­­ترین عامل تخریبی معبد در حال حاضر به دلیل خشت و گلی بودن  معبد فرسایش ناشی از باران­های منطقه می­باشد. بررسی­های صورت گرفته نشان می­دهد که خصوصیات زمین­شناسی مهندسی بنا تا چه میزان در روند تخریب و فرسایش بنا موثر هستند.

 برای دریافت مقاله روی تصویر زیر کلیک کنید

یزله خوانی چیست /فلسفه رقص شمشیر و قهوه تلخ فیلم

یزله نوعی مراسم آیینی و موسیقی محلی در جنوب است که از دیر باز تا امروز رواج داشته است.

به گزارش گروه وبگردی باشگاه خبرنگاران جوان، عرب‌های اهوازی در دل خود رسم و رسومات کهنی دارند که ریشه تاریخی برخی از آن‌ها به هزاران سال قبل و به عصر ایران باستان باز می‌گردد.

یَزله یا هوسه

یکی از این مراسم، آئین موسیقایی مرسوم به یزلهیا هوسه است، یزله نوعی مراسم آیینی و موسیقی محلی در جنوب ایران است که از دیر باز تا امروز رواج داشته و استاد عبدالحسین احمدی پژوهشگر فرهنگ عامه در بوشهر، در جلد اول کتاب سنگستان در تعریف یزله آن را مراسم رقص و پایکوبی گروهی که بیشتر هنگام جشن و عروسی برپا می‌شود، معنا کرده است.

در بوشهر، این مراسم در شادی‌ها و عروسی‌ها و یا عزاداری (خصوصاً در ماه محرم) اجرا می‌شود.

نحوه انجام آن بدین صورت است که افراد با گرفتن کمر فرد جلو (مانند قطار بازی بچه‌ها)، تشکیل یک قطار انسانی داده و با ضرب آهنگ شعر یزله، به نرمی قدم برداشته و به جلو می‌روند.
در مراسم عزاداری، گروه پس از طی مسافتی ایستاده و دایره وار و خمیده به سمت مرکز، با ریتم یزله شروع به سینه زنی می‌کنند که اشعار و نوحه‌هایی که در این مراسم می‌خوانند بستگی به زمان آن مراسم دارد.

گروه هنری میسان یکی از گروه‌های هنری است که به نمایندگی از مردم عرب خوزستان در جشنواره‌های مختلف فرهنگی و هنری در سراسر کشور به نمایش آداب و رسوم محلی خود از قبیل: نصب سیاه چادر (مُضیف)، پذیرایی با چای و قهوه عربی، اجرای موسیقی سنتی و رقص آئینی، پخت غذا‌های محلی و بازی‌های بومی و محلی می‌پردازند.

از شمشیر به عنوان نماد قدرت استفاده می‌کنیم

باسم حمادی، سرپرست گروه هنری میسان در گفتگو با خبرنگار میراث فرهنگی فارس در خصوص یزله و فلسفه شمشیر در میان اعراب، گفت: ما از شمشیر به عنوان نماد قدرت استفاده می‌کنیم و در مراسم آیینی، رقص محلی و استقبال از میهمان که به آن یزله یا هَوسه می‌گوییم از شمشیر استفاده می‌کنیم تا اعلام کنیم که شمشیر علاوه بر اینکه نماد قدرت است نماد شادی‌های ما هم محسوب می‌شود.

وی افزود: شمشیر همیشه نماد خشونت و جنگ و خونریزی نیست و می‌توان از آن در مراسم جشن و شادی هم استفاده کرد.

پذیرایی از مهمان با ایما و اشاره

حمادی درباره رسم خوردن قهوه در میان اعراب، گفت: ما دانه‌های قهوه را تفت می‌دهیم و آن را دم می‌کنیم، قهوه ما بسیار تلخ و غلیظ است و علاوه بر خصوصیاتی که دارد با آن پیغام می‌دهیم، همیشه بعد از خوردن قهوه تلخ، چای شیرین می‌خوریم تا بگوییم تا تلخی نباشد شیرینی معنایی ندارد.

وی با بیان اینکه رسم قهوه یکی از رسم‌های مهم و مقدس بین اعراب خوزستان است، گفت: هم کسی که قهوه را می‌دهد و هم کسی که قهوه را می‌گیرد باید از دست راست استفاده کند که نشان می‌دهد از هر دستی بگیری با همان دست هم پس می‌دهی و عرف و دین بر راست بودن تأکید می‌کند.

سرپرست گروه هنری میسان تصریح کرد: مهمان باید بدون زمین گذاشتن فنجان، قهوه را سر بکشد. اگر بعد از خوردن قهوه فنجان را تکان دهی به معنای این است که دیگر قهوه نمی‌خواهی، اما اگر آن را به لبه قوری بزنی یعنی مجدداً باید برایتان قهوه بریزیم.

وی با بیان اینک تمام این مراسم با ایما و اشاره انجام می‌شود، گفت: دلیل این امر آن است که اگر کسی در مجلس صحبت کند باید به احترام او سکوت کنی و کلاً پذیرایی ما با ایما و اشاره انجام می‌شود.

حضور اقوام کنار هم نشان‌دهنده وحدت و همبستگی است

حمادی درباره حضور گروه هنری میسان در جشنواره‌های مختلف فرهنگی گفت: ما با حضور در این جشنواره‌ها می‌خواهیم بگوییم که اقوام نمادی از ایرانی کوچک از آن رنگین کمان بزرگ هستند و تنوع زبان، لباس، گویش و آداب و رسوم زیادی دارند.

وی افزود: این تفاوت فرهنگی نه تنها اختلافی ایجاد نمی‌کند بلکه نشان‌دهنده برادری ماست. از این همه فرهنگ متعدد یک فرهنگ واحد خارج می‌شود و آن فرهنگ ایرانی بودن است، بنابراین حضور اقوام کنار هم نشان‌دهنده وحدت و همبستگی است.

تلاش دشمن برای ایجاد اختلاف بین اقوام ناکام ماند

حمادی تصریح کرد: هر چقدر دشمنان خواستند بین این اقوام اختلاف بیندازند، اما اقوام هوشیارتر بودند و در تمام برهه‌های تاریخی از وحدت سرزمین خود دفاع کردند.

وی ادامه داد: بسیاری از افراد خارجی شرکت کننده در جشنواره‌های فرهنگی با با فرهنگ عربی ایرانی آشنایی ندارند و برایشان جالب است که وقتی وارد هر چادر می‌شوند انگار وارد یک کشور جدید می‌شوند و این نشان دهنده غنای فرهنگی ماست.

در زیر بخشی از یزله خوانی اعراب خوزستان را در دوازدهمین جشنواره بین‌المللی فرهنگ اقوام می‌بینید.روی تصویر کلیک کنید

دومین جشنواره ملی اقوام ایرانی در خوزستان 

دومین جشنواره ملی اقوام ایرانی در خوزستان با حضور مسئولین استانی گشایش یافت. این جشنواره از یک اسفند لغایت چهار اسفند در محل دائمی نمایشگاههای بین المللی استان خوزستان پابرجاست.

 مهدی پدرام خو

الکترونیکی شدن بلیت‌فروشی در پایگاه‌های میراث جهانی خوزستان

مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خوزستان از الکترونیکی شدن بلیت‌فروشی در مجموعه‌های پایگاه‌های میراث جهانی استان خبر داد.

به گزارش روابط عمومی اداره‌کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خوزستان، سیدحکمت‌اله موسوی امروز یکشنبه چهارم اسفندماه ۹۸ با اعلام این خبر افزود: «در فاز اول مجموعه‌های پایگاه‌های میراث جهانی استان به دستگاه خرید الکترونیکی بلیت مجهز شده‌اند و در فار بعدی دیگر مراکز به این دستگاه‌ها مجهز خواهند شد.»
 
او با بیان این‌که این مجموعه‌های فرهنگی ـ تاریخی جزو پربازدیدترین جاذبه‌های فرهنگی تاریخی استان هستند گفت: «پیش از این فروش بلیت به صورت دستی انجام می‌شد که علاوه بر نیاز به نیروی انسانی بسیار زیاد، رضایت‌مندی کافی برای گردشگران ایجاد نمی‌کرد؛ اما با راه‌اندازی سامانه فروش الکترونیکی در چند مجموعه فرهنگی تاریخی، اکنون در استان خوزستان شاهد بهره‌برداری از این سامانه فروش بلیت هستیم.»
 
مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خوزستان با تأکید بر این‌که راه‌اندازی این سامانه، صحت و سلامت کار را ارتقاء می‌دهد و باعث افزایش سطح ارائه خدمات به گردشگران می‌شود افزود: «باتوجه به این که گردشگران در سراسر دنیا بلیت اماکن و محوطه‌های تاریخی را به عنوان یادگاری نزد خود نگهداری می‌کنند، تمهیداتی پیش‌بینی خواهد شد تا بلیت الکترونیکی به ‎گونه‌ای باشد که امکان نگهداری آن وجود داشته باشد.»
 
او عنوان کرد: «استفاده از ابزارهای نوین برای افزایش سطح خدمات و ارتقای کیفیت در دستورکار اداره‌کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی قرار دارد و تلاش داریم با ابزارهای نرم‌افزاری تاریخ را در این‌جا بازگو کنیم؛ چراکه باید از حداکثر فناوری برای بازگو کردن تاریخ به گردشگران به ویژه گردشگران خارجی استفاده کنیم.»
 
موسوی جلوگیری از چاپ بلیت‌های کاغذی رنگی در چاپخانه مرکزی دولتی و دشواری‌های انتقال آن به مراکز استان‌ها  و شهرستان‌ها، نظارت دقیق بر سیستم فروش و عرضه بلیت، دریافت آمارهای به‌روز و لحظه‌ای، سرعت، سهولت، حذف صف‌های طولانی تهیه بلیت و راه‌اندازی مراکز فروش بلیت به صورت کاملاً مکانیزه و خودکار را از مزایای این طرح برشمرد و خاطرنشان کرد: «کلیه گردشگران علاقمند به بازدید از آثارهای میراث جهانی چغازنبیل و هفت‌تپه، میراث جهانی شوش و میراث جهانی شوشتر می‌توانند با مراجعه به یکی از سایت‌های www.tik۸.com، www.alaedin.travel و www.cinematicket.org بلیت خود را به صورت اینترنتی دریافت کنند.»
 
او با اشاره به این‌که بلیت فروشی الکترونیکی با همکاری مرکز فناوری اطلاعات وزارت میراث فرهنگی کشور انجام می‌شود اضافه کرد: «همچنین گردشگران در صورتی که برنامه کاربردی تاپ را روی گوشی همراه خود نصب کنند، می‌توانند بلیت خود را در هر مکانی خریداری کنند.»

عوامل شکل دهنده هویت شهري دزفول

با وجود ارتباط نزدیک و متقابل هویت شهري و توسعه ي پایدار، کمتر به تاثیرگذاري رابطه آنها در برنامه ریزي شهري، توجه شده است. در عصر جهانی شدن، بیش از گذشته هویت ایرانی- اسلامی مورد تهدید قرار گرفته، لذا بررسی این موضوع براي شهرهاي ایرانی حیاتی به نظر می رسد. در این مقاله به مطالعه و شناسایی عوامل شکل دهنده هویت شهري دزفول به عنوان یکی از شهرهاي مهم تاریخی و گردشگري کشور، پرداخته شده است و مهمترین عوامل هویت بخش و تاثیرات آن در رسیدن به توسعه پایدار مورد توجه قرار گرفته است. روش تحقیق به دو صورت مطالعات اسنادي و میدانی صورت گرفته است. نتایج بدست آمده از این پژوهش نشان داد ضروري است برنامه ریزان شهري در دستیابی به توسعه ي پایدار شهر دزفول، حفظ عواملی چون رود دز ، پل تاریخی، بافت تاریخی، بناهاي مذهبی تاریخی، صنایع دستی، اراضی کشاورزي و باغات اطراف شهر را به عنوان مهمترین عوامل هویت بخش شهري، در اولویت برنامه هاي خود قرار دهند و بدون در نظر گرفتن نقش و تأثیرات آنها نمی توان به سمت شهري پایدار حرکت نمود. همچنین نتایج نشان داد هویت شهر تاریخی دزفول، به عنوان سرمایه اي ارزشمند و ماندگار، نقش ویژه اي در رونق گردشگري و ارتقاي شاخص هاي مختلف شهري داشته و در رسیدن به شهري انسان مدار و پایدار، با ارزش هاي ایرانی- اسلامی نقشی شایان، ایفا می نماید

برای دانلود روی تصویر زیر کلیک کنید

وارسیِ زیستگاه های روستانشینی آغازینِ دشت شمالِ مرکزی خوزستان

باتوجه به فراوانی زیستگاه های پیش ازتاریخی شناخته شده طی هفتاد سال گذشته در دشت شمال مرکزی خوزستان، شمار زیستگاه های متعلق به مراحل آغازین استقرار در روستا، بسیار ناچیز است. تاریخچۀ مدارک شناسایی شدۀ مربوط به دورۀ روستانشینی آغازین، گواهی می دهد که تقریباً همگی شواهد مربوط به آن دوره به طور تصادفی به دست آمده است؛ بنابراین، اولین مسئلۀ ما این است که چه عواملی باعث شده است تا یافته های ما عمدتاً تصادفی به دست آیند؟ برای توضیح چنین مسئله ای، فرضیاتی مدنظر قرار گرفته است؛ احتمالاً به دلیل پهنه های زیست محیطی پویا که عمدتاً در دشت شمال مرکزی خوزستان به کار است، فرآیندهای نهشته گذاری باعث ناپیدا بودن زیستگاه های مربوط به این دوره شده است. برای این فرضیه، مقیاس کوچک چنین زیستگاه هایی که عمده مصالح به کار رفته در آن ها چینه و خشت های اولیه بوده نیز مدنظر قرار گرفته است. علاوه بر آن، توان زیست محیطی مساعد و روند رو به رشد زیستگاه های ادوار بعدی به سان پوششی گسترده بر بقایای برجای ماندۀ زیستگاه های اولیه قرار گرفته و آن ها را برای همیشه ناپیدا ساخته است. در آخر این که، حدس قوی می رود که روش های به کار گرفته شده در بررسی های باستان شناسی طی چند دهۀ گذشته نیز ازجمله مشکلاتی است که دانسته های اندک ما را درخصوص زیستگاه های آغازین خوزستان باعث شده است؛ بنابراین، برای توضیح مسئلۀ ایجاد شده و با توجه به فرضیات اشاره شده، ارزیابی ما ابتدا معطوف به پهنه های مرتفع و مناطق سیلابی کهن تر در سطح دشت شده است. منطقه ای حدفاصل رودهای شور و عجیروب در جنوب دزفول که بیشترین شواهد مربوط به روستانشینی آغازین دشت شمال مرکزی خوزستان از آنجا به دست آمده است. ارزیابی برخی شواهد منتشر شده در مجموعه های قدیمی، که کمتر به آن ها اعتنا شده و بازدید میدانی این نوید را به ما داده است که روستا های اولیۀ دشت شمال مرکزی خوزستان بسیار بیش از میزانی است که پیش تر دانسته شده بود. نتایج این ارزیابی نشان داده است که حداقل بیش از 11 زیستگاه در دشت شمال مرکزی خوزستان شواهدی از روستا های اولیه را در خود دارند؛ این درحالی است که پیش تر شش محوطه از این دوره شناسایی شده بود.

برای دانلود مقاله روی تصویر زیر کلیک کنید