خوزتوریسم

آشنایی با شهر تاریخی قلعه تل - خوزستان

همشهری آنلاین - محمد ملاحسینی: شهر تاریخی قلعه‌تُل یکی از شهرهای لرنشین استان خوزستان است و در بخش مرکزی شهرستان باغ‌ملک قرار دارد.

این شهر از قدیم مرکز دهستان قلعه تل و محل آمد و رفت ساکنان اطراف و تأمین خدمات اولیه روستاهای این دهستان بوده‌است.

سکونت در شهر قلعه تل با استناد آثار تاریخی بدست آمده در نشستگاه آن به گذشته‌ای بسیار دور در دوره حاکمیت پادشاهی عیلام باز می‌گردد.

این پادشاهی که در حدود ۵۰۰۰ سال پیش در پهنه‌ای از جنوب غرب و غرب ایران کنونی وجود داشت از چندین شهر و ناحیه مهم تشکیل می‌شد که معروف‌ترین آنها آنزان یا آنشان بود که گمان بر این است منطبق بر منطقه اطراف شهر ایذه کنونی است.

اهمیت این شهر و نزدیکی شهر کنونی قلعه‌تل با آن و نیز احتمال عبور کاروان‌های بین شهر آنزان و شوش از مسیر میانکوهی منطبق بر دشت قلعه تل بر احتمال رونق حیات این شهر در روزگار عیلامیان می‌افزاید.

از آثار عیلامی کشف شده در این شهر، دو سنگ بزرگ است که سال‌ها پیش هنگام حفر زمین برای ساخت و ساز، از زمین بیرون آورده شدند.

یکی از این سنگ‌ها پایه ستون و دیگری سنگی منقوش به پیکره چهار نفر است که دو نفر روبروی دو نفر دیگر دست به سینه ایستاده‌اند.

گذشته از این وجود منابع آب و خاک مناسب برای کشاورزی و مراتع وسیع و غنی در کوه‌های اطراف قلعه تل، وجود جمعیت یکجانشین و کوچ‌نشین در این منطقه را محتمل می‌سازد.

علاوه بر سابقه حیات دیرین در قلعه‌تل که عمدتاً با هاله‌ای از ابهام همراه است، بخش دیگری از سابقه حیات شهر قلعه تل که از آن زمان تا کنون استمرار دارد، به دوره قاجاریه و اندکی قبل از آن باز می‌گردد.

این حیات دارای نماینده‌ای پابرجاست که روی تپه‌ای مشرف به دشت و رودخانه جاری در پای آن به شکل قلعه‌ای پر هیبت ولی رنگ و رو باخته خود نمایی می‌کند. این قلعه توسط محمد تقی خان بختیاری ساخته شد.

از این قلعه برای فرماندهی قشون استفاده می‌شد. وصف این قلعه و حیات اجتماعی درون و بیرون آن که نشانی از سکونت در این شهر را به همراه دارد، در سفرنامه سر هنری لایارد (شهروند انگلیسی) آمده‌است. در این سفرنامه تنها اشاره اندکی به جمعیت ساکن در خارج قلعه که باید افراد غیر مرتبط با خاندان خان باشند، شد.

شهر قلعه‌تل نخست در اطراف تپه‌ای بنا شده که زیر بنای قلعه موجود شهر است. این قلعه بر روی تپه‌ای طبیعی قرار دارد که بر اساس گفته‌ها بخشی از ارتفاع آن بصورت مصنوعی ایجاد شده‌است.

قلعه دارای چهار برج و به شکل مربع ساخته شده و در یکی از زاویه‌های آن یک عمارت چهار ضلعی احداث شده بود که در طبقه فوقانی آن "لامردون" و یا مهمان خانه قرار داشت. در طبقه تحتانی راهرو مسقف طویلی این ساختمان را به محوطه مرکزی قلعه متصل می‌ساخت. قلعه دارای دو حیاط بود که قسمت بیرونی جهت میهمانان و مستخدمین و گارد محافظ و قسمت داخلی مخصوص خانواده خان شامل خانواده محمد تقی خان و برادرش آکلب‌علی بود.

قلعه بلندترین نقطه و گویاترین نشانه شهر برای تازه‌واردان به شهر یا مسافرانی است که از مسیر ارتباطی اهواز به اصفهان عبور می‌کنند. در پای این قلعه رودخانه‌ای وجود دارد که آب چشمه‌هایی را به رودخانه گلال انتقال می‌دهد. این رودخانه منبع تأمین آب اراضی فراوانی در قلعه تل و بوگری است که عمدتاً زیر کشت صیفی‌جات و برنج هستند. روستای بوگری که اینک به شهر قلعه تل بسیار نزدیک شده یکی از نقاط سرسبز و خوش عطر دشت قلعه‌تل است. یکی از چشمه‌های مسدود شده در پای این قلعه از قدیم مهمترین منبع تأمین آب ساکنان بود که تا مدت‌ها آب پاک و گوارایی داشت.

شهر قلعه‌تل در شرق اهواز و در سمت راست جاده ارتباطی اهواز ـ (هفتکل) ـ باغملک ـ ایذه ـ اصفهان، پس از عبور از شهر باغ‌ملک قرار دارد.

شهر تاریخی قلعه تل، میراث تاریخی عیلامیان است و در گوشه گوشه مساحت ۸/۶ کیلومتری خود بناهایی از دوران‌های مختلف تاریخی را جای داده است. از عیلامیان و ساسانیان گرفته تا قاجار.

همشهری آنلاین 

مشاور گردشگری اداره کل میراث فرهنگی ،صنایع دستی و گردشگری خوزستان با شهردار اهواز گفتگو کرد*

*شهردار اهواز: تا جایی که بتوانیم از برنامه های گردشگری کلانشهر اهواز استقبال و حمایت میکنیم*

مشاور گردشگری  اداره کل میراث فرهنگی و گردشگری استان و رییس انجمن سفیران گردشگری خوزستان گفت: گردشگری یک صنعت  فرابخشی است و اگر چه متولی اصلی آن در استان ؛ اداره کل میراث فرهنگی ، صنایع دستی و گردشگری خوزستان است  و این اداره کل در یکسال اخیر  در حوزه میراث فرهنگی ، پروژه های گردشگری و حمایت از صنایع دستی استان کوشیده است ، ولی  با توجه به فرابخشی بودن این صنعت ،می بایست مجموعه ای از ظرفیت ها و دستگاهها در کنار همدیگر قرار گرفته تا خدمات مناسب و مطلوب به گردشگران ارائه گردد. بنابراین تا سایر دستگاهها و ادارات  مرتبط نیز  که وظایفی بر عهده دارند ، به این حوزه  ورود ننمایند و همکاری لازم را نداشته باشند  ؛ میراث فرهنگی استان به تنهایی قادر به مرتفع کردن مشکلات حوزه های سه گانه میراث فرهنگی ، صنایع دستی و گردشگری نخواهد بود.
زیبا راکی گفت :شهرداری یکی از مهمترین دستگاه های مرتبط   وموثر  در ارتقا حوزه های سه گانه نامبرده است. مهمترین وظایف مدیریت  شهری در حوزه گردشگری ،  فراهم نمودن بسترهای توسعه پایدار گردشگری ، حفاظت از بافت های تاریخی،برندسازی گردشگری شهری اهواز،تجهیز ومناسب سازی  فضاهای گردشگری ؛ ارائه تسهیلات در زمینه حمل و نقل می باشد.لذا *به همین منظور طی جلسه ای با شهردار اهواز،ارتباط موثر میان شهرداری اهواز و اداره  میراث فرهنگی  و در گام اول ارائه    *خدمات ساده ، قابل اجرا و کم هزینه اولیه  ،*  از جمله  *نصب علائم و تابلوهای معرفی مکان های تاریخی ، تفریحی ، فرهنگی و گردشگری اهواز، همچنین اختصاص اتوبوس گردشگری  شهر اهواز ویژه روزهای پایانی هفته،* *پاکسازی مناطق  تاریخی ، تفریحی مورد بازدید گردشگران را خواستار شد،همچنین درخصوص  بر طرف نمودن موانع *راه اندازی  پارک بانوان ، تجهیز و افتتاح  آن  با فضاسازی فرهنگی، گردشگری ،ایجاد غرفه های دائم صنایع دستی بانوان  و  مکانی* مناسب را برای اوقات  فراغت بانوان کلانشهر اهواز با شهردار شاعری گفتگو کرد.  و  از جمله سایر پیشنهاد ات برنامه ریزی و سامان دهی بافت و بناهای تاریخی با همکاری میراث فرهنگی  بود. 

در این نشست   موسی شاعری، شهردار اهواز ، نسبت به ورود شهرداری  به حوزه گردشگری کلانشهر اهواز  استقبال کرد و گفت: علیرغم اینکه در حال حاضر در تلاش به برطرف نمودن نیازهای  فوری و ضروری شهروندان محترم  اهوازی هستیم ؛ اما تا جایی که امکان داشته باشد از برنامه های توسعه ای گردشگری هم حمایت میکنیم چرا که گردشگری صنعتی اشغالزا و درآمد است و مدیریت شهری اهواز با ورود به حوزه های فرهنگی ، گردشگری در تعامل و همکاری موثر، از طرح ها و برنامه های قابل اجرای فعالان این بخش؛ استقبال و حمایت و بزودی  *نشست هم اندیشی با فعالان و انجمن های مردم نهاد حوزه گردشگری کلانشهر اهواز برگزار* خواهد کرد.

تشکیل کارگروه تخصصی برای پیگیری ساخت موزه صنعت نفت در مسجد سلیمان

باقرگل فر:مدیر طرح موزه‌های صنعت نفت از تشکیل کارگروه تخصصی به‌منظور پیگیری ساخت موزه صنعت نفت در مسجدسلیمان خبر داد.

بنابه گزارش سرویس نفت و پتروشیمی به نقل از به نقل از شرکت ملی حفاری ایران، اکبر نعمت‌الهی به همراه تعدادی از مدیران و کارشناسان موزه‌های صنعت نفت، امروز (چهارشنبه، یکم آبان‌ماه) در نشستی به‌منظور پیگیری ساخت موزه صنعت نفت در مسجدسلیمان اظهار کرد: شرکت ملی حفاری در ساخت موزه صنعت نفت مسجدسلیمان مشارکت و همکاری دارد که به این منظور کارگروهی تخصصی با هدف هماهنگی برای پیگیری این موضوع تشکیل شد.

مدیر طرح موزه‌های صنعت نفت اظهار کرد: این کارگروه به طور مستمر تشکیل جلسه خواهد داد و نکات مورد نظر را تا حصول نتیجه و اجرای کار دنبال می‌کند.

مهران مکوندی، معاون امور فنی و مهندسی شرکت ملی حفاری ایران نیز در این نشست گفت: با توجه به برنامه‌های وزارت نفت درباره ایجاد موزه‌های صنعت نفت در مناطق نفت‌خیز، شرکت ملی حفاری در ساخت موزه صنعت نفت مسجد سلیمان حضوری فعال خواهد داشت.

وی افزود: اختصاص تجهیزات قدیمی کاربردی در عملیات حفاری، مستندات و… برای ارائه در چیدمان موزه در دست بررسی و اقدام است.

مدیر طرح موزه‌های صنعت نفت و هیئت همراه از تجهیزات اداره آموزش و تجهیز سرمایه انسانی شرکت ملی حفاری ایران از جمله دکل آموزشی، شبیه‌ساز، کلاس‌ها و امکانات آموزشی در کارگاه شماره یک شرکت بازدید کردند.

مقدمات راه‌اندازی موزه‌های صنعت نفت ایران با تایید وزیر نفت فراهم شد و از آن زمان ساخت موزه در مسجدسلیمان، آبادان و تهران در دستور کار و اجرا قرار گرفت.

«روایت نفتون»

در تاریخ ۲۸ ماه مه سال ۱۹۰۱ میلادی، در زمان سلطنت مظفرالدین شاه قاجار، ویلیام ناکس دارسی، تاجر بزرگ طلا در انگلستان امتیاز کشف نفت ایران را از آن خود کرد، فوران نفت از نخستین چاه نفت ایران و خاورمیانه در تاریخ ۲۵ ماه مه ۱۹۰۸ میلادی پنجم خردادماه ۱۲۸۷ تحول عظیمی در اقتصاد ایران و خاورمیانه پدید آورد. با ورود کارشناسان نفتی از انگلیس، نخستین شهر پیشرفته و مدرن ایران در منطقه‌ای به نام مسجدسلیمان یا «نفتون» سابق تأسیس شد. همزمان با آن بسیاری از نخستین‌ها و اولین‌های کشور و ده‌ها منطقه تفریحی و رفاهی در آن به وجود آمد. اولین‌هایی همچو نخستین کارخانه گوگردسازی خاورمیانه، نخستین تصفیه‌خانه آب ایران، نخستین کارخانه تولید برق در ایران و خاورمیانه، نخستین راه‌آهن، نخستین فرودگاه مسافربری، نخستین و مجهزترین بیمارستان کشور، نخستین کلوب تفریحی، نخستین پیست دوچرخه‌سواری، نخستین استخر شنا در ایران، نخستین باشگاه گلف، نخستین زمین رسمی فوتبال و… شهری که پنجاه سال قبل به دلیل حضور مستشاران خارجی به پاریس کوچک شهرت یافته بود و به موجب امکانات بسیار آن، افراد فراوانی از نقاط مختلف ایران و حتی هند و پاکستان برای اشتغال به این شهر آمده بودند تا مهاجرپذیرترین شهر در ایران باشد. شهری که بسیاری از اولین‌ها را در کشور داشت امروز زیر بار مشکلات کمر خم کرده، تا از لحاظ مشکلات یکی از گرفتارترین شهرهای ایران بشمار آید.

مسجد سلیمان سومین هاب پتروشیمی کشور بعد از عسلویه و ماهشهر است، اما با گذشت ۱۱۰ سال از ثبت اولین چاه نفتی خاورمیانه در آنجا، نفت هیچ سودی برای مسجدسلیمان نداشته است. از ۵۶۰ حلقه چاه نفت موجود در مسجد سلیمان، اکنون حدوداً از ۴۰ حلقه چاه در آن بهره‌برداری انجام می‌شود. به دلیل عدم توجه به صنایع پایین دستی به واسطه تمرکز بر نفت خام، امروز شاهد فقدان صنایع و کارخانه‌های مختلف و بحران بیکاری در شهرستان هستیم. بیکاری مشکلات بسیاری برای مردم به وجود می‌آورد. این شهرستان با اینکه دارای منابع بزرگ زیر زمینی گاز است، فاقد لوله کشی گاز در بعضی از مناطق آن است. بوی گازهای سمی نشت شده از زمین، تنفس را دچار مشکل می‌کند. استفاده غیر مجاز از گازهای غیر استاندارد منجر به رها شدن بخش قابل توجهی گاز در فضای شهر و برخی روستاهای منطقه شده است. این شهر به واسطه کشف نفت در آن، شهر اول مدرن کشور به شمار می‌رود، اما بعد از استخراج بی محابای نفت از میادین نفتی مسجدسلیمان و کاهش حجم آن، به شدت روند نزولی خود را طی کرد به گونه‌ای که امروزه با روند نزولی جمعیت، بالاترین آمار بیکاری (بیش از ۴۳ درصد) را دارد. اما شاید در گذشته کمتر کسی گمان می‌کرد با گذشت زمان مسجد سلیمان دچار مشکلات عدیده‌ای برای زندگی مردم آن شود تا ساکنین آن برای مهاجرت و ترک شهرشان لحظه شماری کنند. شهری که دست‌کم در ۶۷ مورد از جلوه‌های توسعه مدرن در ایران، پیشگام و نخستین بوده، حالا نامش را در فهرست مناطق کمتر توسعه یافته و محروم، در صدر جدول‌ها می‌نویسند. کلکسیونی تمام عیار از آلودگی‌های زیست‌محیطی؛ زمین آلوده به نفت و هوای آکنده از گازهای سمی و هزاران واحد مسکونی در مناطق نفتی که در انتظار جا به جایی‌اند. این شهر بعد از سال‌ها استخراج ذخایر با ارزش نفت به این وضعیت وخیم رسیده است. بسیاری از تحلیل‌گران بر این باورند که روزگار مسجدسلیمانی‌ها، روایت زندگی آدم‌هایی است که نفت خوشبخت‌شان نکرده است. و این سرانجام شرکت شهری است که با تکیه بر اقتصاد تک‌پایه، نفت موفق به ایجاد مشاغل مختلف، تنوع اجتماعی و هویت مدرن شهری مستقل شده بود و با زوال منبع اصلی اقتصاد، یعنی نفت، رو به زوال گذاشته و روزگار شکوهش گذشته است. با دیدن وضعیت این شهر نفتی می‌توان در مورد فردای کشور به عنوان یکی از مهمترین تولید کننده و صادر کنندگان نفت در جهان و پایان ذخایر سوخت فسیلی در آن هشدار داد. و سرگذشت این میدان نفتی را با مقیاسی بزرگ‌تر به کل ذخایر نفتی کشور و روزگار پس از اتمام آن تعمیم داد.

علی حامد حق دوست..مهر

«توشمال»، صدای مهجور موسیقی بختیاری

«تشمال» یا «توشمال» نوزاندگان محلی ایل بختیاری هستند که موسیقی و ساز جزیی جدایی‌ناپذیر از زندگی آنهاست.

"تشمال" یا "توشمال" نوزاندگان محلی ایل بختیاری هستند که موسیقی و ساز جزئی جدایی‌ناپذیر از زندگی آنهاست، این نوازندگان قدیمی از نواختن سازهای جنگی تا ساز عروسی و عزا و مراسم‌های ساده‌تری مانند ختنه‌سوران را در کارنامه‌ی خود دارند. توشمال از ترکیب دو واژه‌ی توش یا تش (نور و روشنایی) و مال (روستا) به معنای روشنایی روستا ساخته شده و به این مفهوم و پیشینه‌ی تاریخی که هر جا که نوازنده‌ای در روستا حضور دارد، همانجا شادی و روشنایی نیز هم هست، اشاره دارد.

توشمال‌ها امروزه به‌صورت پراکنده در شهرهای ایران زندگی می‌کنند. تعدادی از عشایر توشمال استان چهارمحال و بختیاری، هرساله با گرمای تابستان راهی روستای بازُفت می‌شوند و با خنکای پاییز به شهرهایی مانند مسجدسلیمان، دزفول و روستاهای اطراف آن کوچ می‌کنند.

"یادگار طاهری" از بازماندگان نسل توشمال‌های بختیاری است که باوجود کم‌توجهی به موسیقی آنها، همچنان به حفظ و گسترش میراث خود متعهد است، یادگار و پسران او با نواختن در مراسم‌های گوناگون تلاش می‌کنند تا جوان‌های ایل از این میراث کهن بهره‌مند شوند و از فراموشی آن جلوگیری کنند.

دهل، کرَنا، سرنا که به دست خود توشمال‌ها ساخته می‌شد در کنار سازهای امروزی مانند کیبورد، مجموعه‌ی موسیقی این نوازندگان محلی را تشکیل می‌دهد.

امروزه توشمال‌ها تنها از راه نوازندگی امرار معاش می‌کنند، با این‌حال نوازندگی آنها تنها برای کسب درآمد نیست و در کارهای خیریه مانند مراسم طلب عفو و بخشش نیز از آن استفاده می‌کنند.

نواختن موسیقی به دست توشمال‌ها آئین خاص خود را نیز دارد که پوشیدن لباس‌های محلی مانند شلوار دَبیت و چوخا بخشی از آن است. توشمال‌ها پیشاپیش جمعیت شروع به نواختن می‌کنند، موسیقی آنها براساس نوع مراسم با درونمایه‌های عاشقانه و سوگواری همراه است، مراسم با صدای ساز آنها آغاز و با خاموشی ساز نیز به پایان می‌رسد.

منبع: مهر

تحلیل تاثیر راه آهن به عنوان میراث صنعتی در ایران

با پیشــرفت فنــاوری و دانــش بشــری، بســیاری از صنایع که پــس از انقالب صنعتی شــکل یافتــه بودند در مســیر تغییــر و تحول واقع شــدند. اهمیــت و ارزشهای نهفتــه در صنعت، موضوع میــراث صنعتی را وارد حوزه فرهنگ جهانی نموده و موجب شــکل گیری برنامه های گســتردهای در حفاظت، نگهداری و بهره بــرداری مجــدد از مراکز، معــادن، مجتمعها، نواحی و مناظر صنعتی در جهــان و توجه به ثبت این آثار در فهرست میراث جهانی گردید. با توجه به سابقه طولانی صنعت در ایران، میزان شناخت جامعه از تاریــخ شــکل گیری و ارزشهــای هویتــی، ملــی و بومــی مســتتر در ایــن صنایع بســیار محــدود و تعریف میراث صنعتی در کشــور، همچنان مهجور مانده اســت. این پژوهش با رویکرد کاربردی-کیفی به شیوه توصیفی و ارجاع به مطالعات کتابخانه ای، اسناد و تصاویر به موضوع پرداخته است. با پرسشهایی، به بازشناسی مفاهیم کلی در میراث و بررسی تاریخ شکل گیری صنایع جدید و چالشهای آن از دوره قاجار تا پهلوی دوم میپردازد. جهت تدقیق موضوع، تاریخ شــکل گیری راه آهن ایران بررســی و ارزشهای آن معرفی شده و راهکارهایی جهت حفاظت و توسعه و ترویج میراث صنعتی در کشور به دست میدهد.

برای دریافت مقاله روی تصویر زیرکلیک کنید

ابادان همجواری مسجد وکلیسا احترام متقابل ادیان الهی

آبادان - ایرنا - مجاورت مسجد و كلیسا در آبادان شهری كه از آن به عنوان شهر نخستین ها یاد می شود، جلوه‌ای از احترام متقابل ادیان الهی را به گردشگران نشان می دهد.

آبادان از شهرهای منحصر به فرد كشور است كه جاذبه های گردشگری تاریخی، فرهنگی، صنعتی و گردشگری صنعتی و گردشگری جنگ را به یكجا در خود جای داده است.
تاریخ پرفراز و نشیب این شهر در تاریخ نفت، وجود پالایشگاه و مجتمع پتروشیمی، همجواری با اروندرود و كارون، وجود بازارها و مراكز خرید، و وجود جاذبه های تاریخی و یادمان های دفاع مقدس، این شهر را مقصد گردشگری منحصر به فرد برای گردشگران و مسافران تبیدل كرده است.
اما یكی از نكاتی كه شاید كمتر به چشم می خورد، همجواری كلیسای ارامنه كاراپت مقدس در كنار یكی زا مساجد این شهر است.
این كلیسا زیر نظر شورای خلیفه گری ارامنه جنوب و اصفهان فعالیت می كند و بنای آن با شماره 8352 در تاریخ نهم اردیبهشت ماه 1382 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.
وجود كلیساهای متعدد، كنیسه ها، معابد سیك ها و هندوان، مساجد سایر ملل مسلمان و مسلمانان پیرو دیگر مذاهب اسلامی، همگی حاكی از وجود اعتقاد و احترام نسبت به معتقدان به دیگر ادیان است.
هر چند كه از این معابد و زیارتگاه ها تعداد محدودی بیشتر باقی نمانده آن هم به صورت نیمه ویران و متروكه و از بعضی از آنها فقط نامی بجا مانده است.
آبادان از دیر باز یكی از مظاهر گفت وگوی تمدن ها و پذیرش آرا و ادیان سایر مذاهب بوده است، این موضوع را می توان با نگاهی ساده به تعداد معابد و مساجد پیروان سایر مذاهب و ادیان در این شهر كهن ایرانی دریافت.
یكی از این مكان ها كه هنوز سالم مانده، كلیسای كاراپت مقدس یكی از سه كلیسای شهرستان آبادان است.
كلیسای ارامنه گریگوری آبادان، محلی كه سال 1958 میلادی (1336هجری خورشیدی) بنا شده و بزرگترین تالار اجتماعات ارامنه مقیم آبادان محسوب می شده است.
مجاورت این كلیسا با مسجد امام موسی بن جعفر (ع) جلوه ای از احترام متقابل پیروان الهی و از زیباترین جلوه های گفت وگوی تمدن ها را به تصویر كشیده است.
كلیسا در گوشه ای از ساختمان مدرسه ملی ادب كه ویژه دانش آموزان ارمنی مقیم آبادان است قرار گرفته و در روزهای دفاع مقدس نیز همچون مساجد شهر یكی از سنگرهای دفاع رزمندگان به شمار می آمد.
بازسازی كلیسا پس از جنگ تحمیلی كه 40 درصد آن آسیب دیده بود از سال 75 شروع شد و سال 78 پایان یافت و مجددا در این سال و با حضور اسقف ارامنه جنوب ایران و اصفهان، دكتر كوریون پاپیان، مهمانانی از كشور لبنان، فرماندار وقت و جمعی از مسوولان محلی و 400 میهمان از شهرهای تهران، اصفهان و شیراز بازگشایی شد.
دیوارهای كلیسا دارای چهار در دو لنگه قهوه ای رنگ چوبی است كه بر هر لنگه آن نقش صلیبی برجسته است.
كلیسا دارای دو گنبد مخروطی شكل آلومینیومی است كه یكی بر ساختمان اصلی كلیسا و دیگری در قسمت انتهایی كلیسا جایی كه ناقوس واقع شده قرار دارند.
پیش از جنگ تحمیلی بین یكهزار و 700 تا دو هزار خانوار ارمنی در آبادان سكونت داشتند كه پس از جنگ تعداد كمی از آنان به آبادان بازگشتند.
ارامنه آیین های مذهبی خود را در طول سال شامل روز 25 دسامبر، تولد حضرت عیسی (ع)، مراسم ژانویه و آغاز سال میلادی، 6 ژانویه مراسم غسل تعمید برگزار می كنند و روزهای یكشنبه نیز آیین عبادت انجام و ناقوس كلیسا به صدا درمی آید و گروهی سرود مذهبی می خوانند و كشیش نیز برای عبادت كنندگان دعا و نیایش می خواند.
كلیسای كریستوفر و آشوری دو كلیسای دیگر آبادان بودند كه اكنون هیچ اثری از آنها بر جای نمانده است.
كلیسای كریستوفر در منطقه بریم آبادان در سال 1928 میلادی (1306 هجری خورشیدی) احداث شد و متعلق به مسیحیان پروتستان آبادان بود.
كلیسای آشوری نیز در سال 1951 میلادی (1329 هجری خورشیدی) در نزدیكی فلكه الفی تاسیس و مورد استفاده مسیحیان آشوری آبادان قرارمی گرفت.
با حفظ، معرفی و تبلیغ جاذبه های گردشگری و داشته ها، می توان به معنای واقعی در راستای معرفی فرهنگ غنی كشور و منطقه محل اقامت گام برداشت.
اصل مهمی كه بزرگان و بنیانگذاران صنعت گردشگری جهان، آن را خیلی بیشتر از ما محقق كرده اند.
گزارش از: عدنان جواهری

نخستین سینماهای سیّار ایران در آبادان

آبادان دهه 1340 خورشیدی با جمعیت نیم ملیون نفری خود 28 سینمای عمومی بزرگ داشت که بالاترین آمار در میان شهرهای ایران بود. به عبارتی اگر بخواهیم به نسبت جمعیت بسنجیم تعداد سینماهای آبادان حتی از سینماهای تهران نیز بیشتر بود. تهران هفت میلیون نفری در آن زمان حدودا 80 سینما داشت که البته این آمار در پایان این دهه از مرز یک صد سینما گذشت.

اما داستان سینماهای سیار آبادان، که نخستین سینماهای سیار در ایران به شمار می آیند، به اوایل دهه 1330 بازمی گردد؛ یعنی زمانی که تعداد سینماهای عمومی آبادان، اندک و کم شمار بود. این سینماها که شرکت نفت متولی آنها بود، همان گونه که از اسم شان پیدا است، وضعیتی متفاوت با سینمای ثابت داشتند و طبعا کارکرد آنها نیز متفاوت بود.

عمده ترین وظیفه سینماهای سیار اطلاع رسانی عمومی در عرصه های مختلف از اجتماعی و اقتصادی گرفته، تا سیاسی و آموزشی بود. تقریبا تمام فیلم هایی که به نمایش درمی آمدند، صامت بودند و یا حداکثر زیرنویسی به زبان انگلیسی داشتند. در چنین وضعیتی، یکی از متصدیان پخش با بلند گوی دستی، شرح ماوقَع می فرمود و توضیحاتی به زبان فارسی به مردم می داد.

به این ترتیب سینماهای سیار، برخلاف تصور موجود، فیلم سینمایی پخش نمی کردند، بلکه وظیفه عمومی آنها در چند رده زیر خلاصه می شد.

الف: پخش فیلم های کوتاه خبری. مثلا سفر مقامات، جهت بازدیدهای استانی یا افتتاح تاسیسات نفتی در آبادان!

ب: آشنا کردن مردم با علایم و نشانه های راهنمایی و رانندگی، بویژه هماهنگ کردن حیوانات توسط صاحبان اصلی آنها جهت عبور و مرور از خیابان ها و جاده ها .

ج: ارایه فیلم های کوتاه آموزشی، مثلا آموزش نقشِ پشه آنوفل در اشاعه بیماری های فصلی، در نهرهایی که غالبا در نخلستان های پیرامون شهر آبادان، باعث انتقال بیماری های مُسری، مانند وبا یا مالاریا می شدند. همچنین فیلم های کوتاه به زبان ساده؛ در مورد ایجاد قارچ کچلی و شیوه های جلوگیری از آن! و گاهی هم نحوه مراجعه مردم به مراکز درمانی معرفی شده از سوی بهداری شرکت نفت.

سینماهای سیار در ابتدا به وسیله خودروهای جیپ کوچک که در هر کوی و برزنی، بساط خود را پهن می کردند، عرضه می شدند. معمولا پرده را بالای چیپ به صورت لوله شده، حمل می کردند و پروژکتور داخل خودرو جای می گرفت و به محض پیدا شدن مکان و زمان مناسب پرده به جایی نصب می شد و پروژکتور فیلم را از داخل جیپ روی پرده می تاباند.

سینماهای سیار معمولا کار خود را از غروب و در مناطق شلوغ و پر رفت و آمد آغاز می کردند. این کار یک دلیل عمده داشت. کم نور شدن هوا جهت رویت بهتر فیلم روی پرده! چون در روز با آن روشنایی شدید خورشید چنین کاری عملا غیر ممکن بود.

در واقع می توان گفت سینمای سیار به این گونه خاص آبادان و برخی شهرهای اطراف مثل مسجد سلیمان بود، هر چند بعدها سینماهای سیار به طور پراکنده و با اهداف آموزشی و تبلیغی توسط نهادهای دولتی در نقاط مختلف کشور مورد استفاده قرار گرفت.

در نوع پیشرفته سینماهای سیار، همان طور که در عکس ها می بینید «پرده نمایش» به صورت سقف کاذب، بالای کامیون قرار می گرفت راننده پس از یافتن مکان مناسب، سقف کاذب را به صورت کشویی پایین می داد، به شکلی که به بدنه کامیون تکیه می کرد، پس از آن پروژکتور را به بیرون از کامیون انتقال می دادند و فیلم را روی پرده می تابانیدند.

در مدل های قدیمی تر، که اصلا به آبادان نیامد، اما در کشورهای خارجی رواج داشت، سینمای سیار به صورت یک سه چرخه بزرگ، به حرکت در می آمد. صفحه نمایش کوچکی مثلا در حدود «یک در دو» داشت که ثابت بود و پروژکتور، از پشت به صفحه نمایشِ شفافِ آن نور می تاباند. در واقع می شد این وسیله را چیزی میان شهر فرنگ و سینما نامید. پس از اتمام نمایش نیز، کرکره کوچکی روی صفحه نمایش کشیده می شد تا از آسیب های احتمالی مصون بماند!

پس از افزایش نسبی سینماهای آبادان، سینماهای سیار رو به کاهش گذاشت. زیرا کپی همین فیلم ها به سینماهای موجود داده شد تا به عنوان «پیش پرده» به نمایش درآیند. اواخر دهه چهل نیز به واسطه ورود انواع تلویزیون و گسترش آن در میان خانواده ها، بساط سینماهای سیار به حداقل رسید. به طوری که در پایان همین دهه، برای همیشه به موزه پیوستند.

احمد کعبی فلاحیه

منبع:http://www.petromuseum.ir

موزه باستان شناسی شوش

در سال 1345 هجری شمسی ساخت موزه شوش جهت نمایش آثار بدست آمده در طول قریب 160 سال کاوشهای باستانشناسی شوش درون باغ با صفایی با زیربنای 550 مترمربع به اتمام رسید و بعدها با اضافه کردن 2 سالن به 4 سالن قبلی به فعالیت خود ادامه داد. در سال 1359 با شروع جنگ تحمیلی موزه تعطیل می شود. در طی این مدت یکبار تعمیر و بطور غیررسمی به فعالیت ادامه داده ولی بعد از مدتی مجدداً تعطیل می گردد. تعمیرات کلی موزه وافزایش متراژ بنا ( اضافه شدن دو سالن جنبی ) از سال 1377 شروع شد و اینک موزه با اشیاء متنوعی از هزاره پنجم پیش از میلاد تا دوران قاجار و آجرنوشته ها در شش سالن آماده نمایش می باشد. باغ موزه شوش نیز با مساحتی معادل 8هزار متر مربع در جوار محوطه تاریخی شوش واقع شده است که پس از افتتاح موزه در خرداد ماه 1383 برای رفاه بیشتر بازدید کنندگان داخلی و خارجی نیاز به احیای کامل داشت . این پروژه با اعتباری معادل یک میلیارد و دویست میلیون ریال آغاز گردید که در سال 86 به طور رسمی افتتاح شد و اکنون به عنوان یکی از مهمترین موزه های روباز کشور منصوب می شود .
موزه شوش یکی از مهمترین موزه های ایران است. این موزه که در میان باغی بزرگ ساخته شده است، دارای شش تالار بزرگ است و آثار به نمایش درآمده در آن حاصل بخشی از حفاریهای منطقه شوش و چغازنبیل می باشد. آثار این موزه به دوره پیش از تمدن عیلام تا دوران پس از اسلام تعلق دارد.

 مهدی پدرام خو...تسنیم