خوزتوریسم

به مناسبت هفته میراث‌فرهنگی

خط میخی و سفال‌گری در خانه سمن‌های اهواز آموزش داده شد

به‌مناسبت روز جهانی موزه و هفته میراث‌فرهنگی، کارگاه آموزشی سفالگری و کتیبه‌نویسی با همکاری اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی خوزستان و خانه سازمان‌های مردم‌نهاد خوزستان برگزار شد.

به‌گزارش روابط‌عمومی اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی خوزستان، سیدمحسن حسینی، معاون میراث‌فرهنگی استان، در حاشیه برگزاری این کارگاه آموزشی که در خانه سمن‌های استان واقع در اهواز برگزار شد، اظهار کرد: آموزش سفال‌گری و کتیبه‌نویسی به عموم مردم و همچنین آشنایی اولیه با شیوه‌های تخصصی سفال و کتیبه‌نویسی در راستای ایجاد علاقمندی بیشتر به حوزه میراث‌فرهنگی در مردم و آشنایی آن‌ها با علوم باستان‌شناسی و کسب و کارهای میراث پایه، از جمله اهداف برگزاری این کارگاه بود.

معاون میراث‌فرهنگی خوزستان با بیان این‌که کارگاه یادشده با همکاری اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی خوزستان و خانه سازمان‌های مردم‌نهاد خوزستان در ۲۳ اردیبهشت‌ماه به‌مناسبت هفته میراث‌فرهنگی و به مدت چهار ساعت اجرا شد افزود: در واقع، از آنجا که معاونت میراث‌فرهنگی استان خوزستان بر آن است که پس از اتمام امتحانات دانش‌آموزان و دانشجویان عزیز طی تابستان آتی به برگزاری کارگاه‌های آموزشی مختلفی در خصوص علوم باستان‌شناسی مبادرت کند، این کارگاه مقدمه‌ای است برای کارگاه‌های تابستانه میراث‌فرهنگی خوزستان که قرار است با همکاری خانه سمن‌ها و سایر نهادهای علاقمند برگزار شوند.

او در ادامه گفت: در این کارگاه‌ها از اساتید و کارشناسان سفال و صنایع‌دستی خوزستان و متخصصان رشته‌های باستان‌شناسی، زبان‌شناسی و زبان‌های باستانی استان به‌منظور آموزش استفاده می‌شود که این خود نشان‌دهنده حمایت میراث‌فرهنگی خوزستان از نیروهای متخصص بومی استان است که موجب شکوفایی کارشناسان حوزه میراث‌فرهنگی خوزستان در تعامل با علاقمندان این حوزه می‌شود.

حسینی در رابطه با جزئیات کارگاه آموزشی سفالگری و خط میخی عنوان کرد: آموزش این کارگاه بر عهده منصور بزرگ‌مهر متخصص زبان‌شناسی و زبان‌های باستانی معاونت میراث‌فرهنگی خوزستان و اعظم قنواتی‌پور استاد برجسته سفالگری در استان خوزستان بود.

او تصریح کرد: در بخش نخست این کارگاه، منصور بزرگمهر شرکت‌کنندگان در کارگاه را با ریشه و جغرافیای خطوط مختلف میخی، دوره‌های تاریخی خطوط میخی و همچنین سیر تحول خطوط میخی آشنا و پس از آن شرکت‌کنندگان را به نگارش خط میخی با کمک قلم و راهنمای نشانه‌های خط میخی بر روی گِل سفال‌گری دعوت کرد.

معاون میراث‌فرهنگی خوزستان افزود: شرکت‌کنندگان در کارگاه ابتدا مدتی را به تمرین نگارش نشانه‌های میخی پرداختند و سپس واژگان و اسامی موردنظر خود را بر روی گل سفالگری نگاشتند. همچنین، در بخش دوم کارگاه اعظم قنواتی‌پور ضمن ارائه مقدمه‌ای درباره سفالگری، با به کارگیری چرخ سفالگری و به صورت عملی آموزش‌های لازم را به شر‌کت‌کنندگان ارائه کرد و از آن‌ها خواست تا به نوبت پشت چرخ سفال‌گری بنشینند و به طور عملی به سفالگری با چرخ بپردازند؛ خوشبختانه حاصل تعامل اساتید کارگاه و شرکت‌کنندگان، نگارش کتیبه‌های میخی و ظروف سفالی‌ای شد که پس از خشک شدن به رسم یادگار به عزیزان شرکت‌کننده در کارگاه اهداء شدند.

او اضافه کرد: تبلیغات و کارگاه‌گردانی این کارگاه بر عهده خانم زهرا زیلابی از فعالان حوزه تبلیغات و میراث‌فرهنگی بود.

حسینی خاطرنشان کرد: معاونت میراث‌فرهنگی خوزستان به توصیه ارزنده خانه سمن‌های استان از خوراکی و نوشیدنی کاملاً طبیعی برای پذیرایی از میهمانان عزیز استفاده کرد تا فرهنگ سلامت در برگزاری کارگاه‌ها را ارزش نهاده باشد.

او همچنین یادآور شد: برنامه‌های هفته میراث‌فرهنگی، علاوه بر ‌کارگاه کتیبه‌نویسی و سفالگری، شامل یک کارگاه عروسک‌های باستانی و محلی برای کودکان و یک نشست تخصصی در حوزه موزه‌داری برای بزرگسالان به مناسبت روز جهانی موزه‌ها نیز است

با حکم قضایی انجام شد؛

تخریب چهار ساخت و ساز غیرمجاز در عرصه محوطه باستانی شهر ارجان بهبهان

رئیس اداره میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی بهبهان از تخریب چهار ساخت و ساز غیرمجاز در عرصه درجه یک محوطه باستانی شهر ارجان با حکم قضایی خبر داد.

علی حداد ۲۲ اردیبهشت‌ ماه ۱۴۰۳ با اعلام ابن خبر افزود: ساخت و سازهای یاد شده در عرصه درجه یک محوطه باستانی ارجان انجام شده بود و پرونده این چهار ملک از اوایل سال ۹۷ گذشته در مراجع قضایی در دست بررسی بود که پس از تشریفات قضایی و دریافت حکم قطعی، با همکاری عوامل شهرداری بهبهان و پشتیبانی نیروی انتظامی شهرستان و نماینده اجرای احکام دادگستری، ۱۴۰۰۰هزار مترمربع از اراضی تصرف‌شده که ساخت و ساز و حصار کشی بدون توجه به تذکرات یگان حفاظت و اداره میراث‌فرهنگی انجام شده بود، تخریب شد.

رئیس اداره میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی بهبهان ادامه داد: بیش از ۴۲ مورد ساخت و ساز غیرمجاز در عرصه و حریم شهر تاریخی ارجان انجام شده است که از این تعداد، چهار مورد در عرصه تخریب شده است و مابقی در حریم محوطه باستانی بدون مجوز از جهاد کشاورزی و میراث‌فرهنگی، حصارکشی، فنس‌کشی شده و اتاقک‌های انباری درون آن‌ها ساخته شده است که پیگیری آن در دستورکار است و بعد از حکم قضائی و اجرای احکام اجرایی تخریب آن‌ها اجرایی خواهد شد.

او تصریح کرد: این یک هشدار جدی به افراد خاطی است که بدون توجه به اخطار و تذکر نیروهای یگان حفاظت میراث‌فرهنگی که ضابط قضایی هستند به چنین اعمالی اقدام می‌کنند و در صورت مشاهده هرگونه ساخت و ساز بدون مجوز در عرصه اصلی و در حریم باستانی با حکم قضایی این ساخت‌وسازها تخریب می‌شوند و با جریمه سنگینی مواجه می‌شوند.

حداد با بیان این‌که ساخت‌وساز در عرصه محوطه‌ باستانی ارجان همانند سایر عرصه‌های باستانی کاملاً ممنوع است افزود: درخصوص ساخت‌وساز در محوطه ۵۰۰۰ هکتاری شهر باستانی ارجان نیز، چنانچه مجوز جهاد کشاورزی دریافت شود، میراث‌فرهنگی نیز می‌تواند مجوز ایجاد ساخت‌وساز به صورت سنتی را صادر کند.

حداد خاطرنشان کرد: محوطه ۵۰۰۰ هکتاری باستانی ارجان در سال ۹۲ تعیین عرصه و حریم شد و بر این اساس هرگونه دستکاری و ساخت و ساز در عرصه محوطه‌های باستانی ارجان جرم محسوب می‌شود.

در اولین مطالعات پیرامون شهر قدیم ارجان، قدمت این شهر به دوره ساسانیان (۲۲۴–۶۵۲ میلادی) نسبت داده شده است ولی در سال ۱۳۶۱خورشیدی در نزدیکی این محوطه باستانی، آثار یک آرامگاه متعلق به حدود هزاره دوم قبل از میلاد و به دوره ایلامی کشف شد که باب جدیدی در باستان‌شناسی این محوطه تاریخی گشود.

فاجعه بافت تاریخی در شوشتر؛ تاریخ زیر آب بافت تاریخی شوشتر

نادر نینوایی– جهان صنعت نیوز؛ گزارش‌ها حاکی از آن است که بافت تاریخی شوشتر حال و روز خوشی دارد. پر شدن شوادان‌های (شوادان به معنی نوعی زیرزمین عمیق است که در جنوب غرب ایران رواج دارد) خانه‌های تاریخی با آب و تخلیه نشدن آنها، شرایط پیچیده‌ای را رقم زده و می‌توان گفت بافت تاریخی شوشتر دارد ذره‌ذره زیر خروارها آب غرق می‌شود.

خانه جزایری که قدمت آن به دوره صفوی منتسب شده و نیز خانه تاریخی نجاتیان شوشتر از جمله قربانیان غفلت از بافت تاریخی این شهر هستند. حجم بالای آب جمع‌شده در شوادان خانه نجاتیان گواه آغاز شمارش معکوس برای ریزش این بنای تاریخی است.

مشکل جمع شدن آب در شوادان‌های خانه‌های تاریخی شوشتر و بی‌توجهی مالکان و انفعال میراث فرهنگی داستان امروز و دیروز نیست و مدت‌هاست که انتظار می‌رود اقدامی موثر برای مقابله با این شرایط رقم بخورد.

ابوالفضل مهدی پور از فعالان میراث فرهنگی در تشریح وضعیت کنونی بافت تاریخی شوشتر از عبارت «در معرض نابودی کامل قرار گرفتن این بافت» استفاده کرد، تا عمق فاجعه‌ای که در حال روی دادن است بیش از پیش برایمان آشکار شود.

برای تماشای گزارش جهان صنعت نیوز روی تصویر زیر کلیک کنید

مکافاتِ حفظِ آثار باستانی خشتی در بارندگی‌ها/ بازدید از چغازنبیل ممنوع و حفاظت از آن بعد از بارندگی‌ استمرار دارد

بارش‌های شدید اگرچه یک موهبت الهی در دوران خشکسالی ایران است اما همان اندازه که برای جبران کم آبی مفید و خوشحال کننده است به همان اندازه حفاظت از آثار ملی و جهانی که با خشت و گل ساخته شده‌اند، را دشوار می‌کند.

به گزارش خبرنگار ایلنا، معبد باستانی چغازنبیل، این زیگورات دوران عیلامی که تمام آن حدود ۴ هزار سال قبل با خشت و گل ساخته شده است نخستین اثر ثبت جهانی شده ایران در سال ۱۹۷۹ در فهرست میراث جهانی یونسکو است.

اما بخش‌هایی از آن هر سال با بارندگی‌های موسمی خوزستان شسته می‌شود و این اتفاق فعالیت حفظ و نگهداری این اثر را بیش از آثار سنگی نظیر تخت جمشید و… دشوارتر می‌کند.

خسارت بارش‌ها بر محوطه‌های خشتی بیشتر است

عاطفه رشنویی، مدیر پایگاه میراث جهانی چغازنبیل در گفتگو با ایلنا به شیوه‌های حفاظت و نگهداری از این محوطه باستانی ثبت جهانی شده در طول سال، قبل و حین و بعد از بارندگی‌ها اشاره می‌کند و می‌گوید: میراث جهانی چغازنبیل یک محوطه باز و مملو از آثار تاریخی خشت و گل است. بنابراین بارش‌ها بیشترین آسیب را به چنین محوطه‌ای وارد می‌کند.

او می‌گوید: محوطه‌ها و بناهای باستانی خشت و گل نیازمند مدیریت در پیش، حین و پس از بارش است. یعنی مدیر یک محوطه باستانی خشت و گل باید همیشه با سامانه‌های هواشناسی همراه شود و در مورد چغازنبیل ما همیشه آماده بارش‌های موسمی خوزستان که دانه درشت‌تر و سریع‌تر هستند و آسیب‌های زیادی به بدنه‌های خشتی میراث جهانی چغازنبیل وارد می‌کنند، هستیم.

رشنویی با اشاره به فعال بودن کارگاه‌های خشت زنی و کاهگل‌سازی محوطه باستانی چغازنبیل در تمام طول سال، گفت: کارگاه‌های خشت زنی چغازنبیل با حضور پرسنلا و کارگران شریف و نجیب و زحمتکش این محوطه باستانی در تمام طول سال فعال است تا زمینه حفاظت از این محوطه باستانی در پیش از بارش‌ها فراهم باشد.

گزارش کامل ایلنا در ادامه نوشته

منبع : ایلنا

در گفت‌وگو با ایلنا مطرح شد؛

بلاتکلیفیِ ۵ هزار گورِ جمعی در چگاسفلی

دلیل نادیده گرفتن مهمترین ذخیره ۶ هزار ساله انسانی چیست؟

چگاسفلی به‌عنوان مهمترین مرکزیت سیاسی، اقتصادی و آیینی جنوب و جنوب غربی ایران در هزاره پنجم میلاد و مهمترین ذخیره‌گاه غنی انسانی در ۶ هزار سال قبل همچنان از داشتن یک سایت موزه محروم است. کاوش‌های باستان‌شناسی این محوطه تاریخی ارزشمند از سال ۱۳۹۸ تعطیل شده و تکلیف ۵ هزار گور جمعی عهد باستان با ویژگی‌های استثنایی در ابهام باقی مانده است.

به گزارش خبرنگار ایلنا، سال ۱۳۹۴ بود که کلنگ باستان‌شناسان در جنوب شرق خوزستان و محوطه باستانی «چگاسفلی» فرود آمد و یکی از مهمترین گورستان‌های باستانی ایران با ۵ هزار گور سر از خاک بیرون کشید. گورهای کاملا طراحی شده که به‌گفته سرپرست هیات باستان‌شناسی این محوطه باستانی با تشریفات خاص ساخته شده بودند. به‌طوری که برای نخستین بار در تاریخ بشر، باستان‌شناس‌ها با گورهای آجری ۶ هزارساله مواجه شدند.

گورهای آجری تنها کشفیات باستان‌شناسان در محوطه باستانی چگاسفلی نبود. جمجمه‌های خربزه‌ای در گورهای دسته‌جمعی و خانوادگی با شیوه تدفین خاص از دیگر کشفیات این منطقه استراتژیک باستانی محسوب می‌شد که باستان‌شناسان را متحیر کرد. آنطور که عباس مقدم (سرپرست کاوش‌های باستان‌شناسی چگاسفلی) به ایلنا می‌گوید: فقط در یکی از گورها ۵۲ اسکلت شناسایی شد و در گور دیگر ۱۲۰ اسکلت انسانی وجود داشت.

با این وجود، این محوطه ارزشمند تاریخی در کارنامه باستان‌شناختی خود تنها ۴ فصل کاوش دارد که از سال ۱۳۹۴ تا ۱۳۹۸ به طول انجامید. پس از آن نه کاوشی در این محوطه صورت گرفت و نه این گورستان ارزشمند باستانی به سایت موزه تبدیل شد.

«عباس مقدم» سرپرست هیات باستان‌شناسی چگاسفلی، در رابطه با اهمیت تاسیس موزه چگاسفلی می‌گوید: سالهاست که برای تاسیس سایت – موزه چگاسفلی و ساماندهی حجم وسیعی از گورهای باستانی تلاش کرده‌ام، تلاشی که متاسفانه هیچ‌گاه به نتیجه نرسید.

او با بیان اینکه چگاسفلی ذخیره غنی ۶ هزارساله ایران است، ادامه می‌دهد: یک ثروت و غنای فرهنگی به نام چگاسفلی داریم. این محوطه باستانی، نقطه کانونی برای به‌حرکت درآوردن بسیاری از فعالیت‌های اقتصادی منطقه است. به عبارتی نوعی تلنگر در ظرف آب، شما وقتی به ظرف آب تلنگر می‌زنید شعاع آن به تمام دیواره‌های ظرف می‌رسد و چگاسفلی دقیقا دارای چنین ویژگی منحصربه‌فردی است. محوطه‌ای اگر هر جای دنیا بود، پیرامون آن حصار می‌کشیدند و نه‌تنها مطالعات باستان‌شناسی آن متوقف نمی‌شد که با حرکت چرخ‌های توسعه پایدار منطقه، اقتصاد آن هم رونق می‌گرفت. اما این محوطه ارزشمند هم‌اکنون به امان خدا رها شده است.

مسئولان اهمیتی برای چگاسفلی قائل نیستند

مقدم معتقد است، اگر به چگاسفلی توجه شود مردم نه تنها به این محوطه که به ارجان و حفاظت از آن هم اهمیت می‌دهند. درحال حاضر مردم از اینکه مسئولان در این محوطه باستانی هیچ اقدامی نمی‌کنند، ناراحت هستند.

او می‌گوید: سال گذشته جوانانی که دوستدار میراث فرهنگی بودند و به‌شدت از این منطقه تاریخی محافظت می‌کردند طی تماس تلفنی با بنده ابراز ناراحتی کردند که چرا مسئولان اهمیتی برای چگاسفلی قائل نیستند و حمایتی از مردم و دوستداران میراث‌فرهنگی در جهت حفظ این محوطه نمی‌کنند؟ در حالی که چگاسفلی یکی از بهترین مقاصد گردشگری خوزستان است که در فاصله ۱۵ کیلومتری از دریای خلیج‌فارس قرار گرفته و این ظرفیت را دارد که به قطب گردشگری خوزستان تبدیل شود.

سرپرست کاوش‌های باستان‌شناسی چگاسفلی می‌گوید: این محوطه باستانی نیازهای متعدد دارد. اما درحال‌حاضر مهمترین نیاز آن تاسیس سایت موزه است که برای تاسیس سایت موزه کافیست ایمان پیدا کنیم که سایت‌های تاریخی ثروت ما هستند نه دردسر! اگر صرفا در بخش گورستانی چگاسفلی سایت موزه احداث کنیم شک نکنید به‌خاطر اهمیت این گورها، با سیل گردشگر از نقاط مختلف ایران و دنیا مواجه می‌شویم.

چگاسفلی ویترینِ فرهنگِ شوش و انشان

عباس مقدم با بیان اینکه سایت –موزه چگاسفلی می‌تواند استثنایی‌ترین موزه خاورمیانه باشد، ادامه می‌دهد: گورستان باستانی چگاسفلی بسیار متمایز از گورستان‌های هم‌دوره خود است. این گورها کاملا طراحی شده و با تشریفات خاص ساخته شده‌اند به طوری‌که برای نخستین بار در تاریخ بشر، آجر را در گورهای باستانی مشاهده کردیم.

او می‌گوید: در هزاره پنجم پیش از میلاد، یک اتفاق خاص در مغز انسان‌های آن زمان رخ داد که قوت گرفتن موضوعات مذهبی در جامعه انسانی ۶ هزار سال پیش بود. اتفاقی که تا آن زمان وجود نداشت. مردم آن دوره مردگان خود را کف خانه‌ها دفن می‌کردند و در همان دوره است که تصمیم به ایجاد مکانی گرفتند که مردگان خود را آنجا دفن کنند.

«آیا محوطه باستانی چگاسفلی دارای ویژگی خاص تدفین است؟» عباس مقدم در پاسخ به این سوال می‌گوید: در ایران ۵ محوطه وجود دارد که شاخصه‌های گورستان باستانی چگاسفلی را دارد. یکی از این محوطه‌ها شوش است که دمورگان اوایل قرن بیستم به حفاری آن پرداخت. محوطه دیگر هکلان در کوه‌های ایلام است و محوطه آباد که در دشت زهره واقع شده است. نکته جالب اینجاست که در دشت زهره فقط چگاسفلی نیست. یک گورستان هم اخیرا به واسطه حفاری غیرمجاز کشف شد که دارای شاخصه‌های گورستان باستانی است.

وجود ۵ هزار گور تاریخی در چگاسفلی

این باستان‌شناس معتقد است: پراکندگی گورها در چگاسفلی بسیار زیاد است. هم‌اکنون نزدیک به ۵ هزار گور تاریخی در این محوطه وجود دارد و با توجه به محوطه‌ای که از نظر من یک نیایشگاه است و در چگاسفلی آن را کاوش کردیم، به‌نظر می‌رسد این محوطه تاریخی از یک مرکزیت سیاسی، اقتصادی و آیینی برخوردار بوده است. چراکه هم وسعت آن بسیار بیشتر از دیگر محوطه‌هاست و هم موقعیت منطقه و قرارگیری آن در نزدیکی خلیج‌فارس و برخورداری از تمام دستاوردهای فرهنگی شوش و انشان، این منطقه را دارای جایگاه تمدنی خاص کرده بود.

مقدم می‌گوید: چگاسفلی نه‌تنها دریایی از اطلاعات علمی و داده‌های تاریخی و باستانی برای باستان‌شناسان است که به نوعی آیینه عبرت هم به شمارمی‌رود. او می‌گوید: زمانی که در چگاسفلی درحال کاوش بودیم مردم منطقه می‌آمدند و در کنار محوطه نماز می‌خواندند و برای آن‌ها خیلی جالب بود که انسان‌ها به زندگی پس از مرگ آگاه بودند و مردگان خود را به این شیوه تدفین می‌کردند.

او می‌گوید: با تمام اطلاعات علمی موجود از محوطه چگاسفلی و رفت و آمدهایی که برای تاسیس موزه داشتم هیچ اتفاقی برای این محوطه باستانی و انتفاع مردم و جوامع محلی رخ نداد.

مقدم می‌گوید: سال ۹۵ جلسات بسیاری با استاندار و معاونین خوزستان برگزار کردم و ساعت‌های زیادی از اهمیت این منطقه صحبت کردم. همان زمان معاون مالی و برنامه و بودجه استانداری ۵ میلیارد بودجه برای تاسیس موزه چگاسفلی اختصاص داد که با برکناری مدیر وقت تمام طرح‌ها زمین گذاشته شد و هیچ اتفاقی رخ نداد.

این باستان‌شناس معتقد است، تازمانی‌که هیچ اقدامی در جهت حفاظت از محوطه‌های باستانی و رونق اقتصادی مردم منطقه نشود با ده‌ها نیروی یگان حفاظت هم نمی‌توان از منطقه پاسداری کرد.

او می‌گوید: وقتی مردم ببینند که زندگی‌شان از آمدن گردشگر و حفظ محوطه‌های باستانی رونق می‌گیرد به خودی خود تبدیل به حافظ میراث‌فرهنگی می‌شوند و زمانی که دولت با احداث یک موزه، کوچکترین گام برای حفاظت از میراث فرهنگی برنمی‌دارد. مردم هم این ثروت بزرگ را نادیده می‌گیرند.

او می‌گوید: درست است که میراث‌فرهنگی بودجه ندارد اما اگر همت و عزم جدی داشته باشد با شرکت‌های نفتی و بنادر که در آن منطقه مستقر هستند، می‌توانند وارد مذاکره شود و با تفاهم‌نامه‌ای بخشی از بودجه را تامین کنند.

مقدم اعلام کرد: طی ۸۰ روز کاوش باستان شناختی که در چگاسفلی داشتیم به دلیل حفاظت از محوطه، هیچ اطلاع‌رسانی انجام ندادیم. اما در ۸۰ روز ۴ هزار و ۲۰۰ نفر از محوطه بازدید کردند. درحالی که هیچ اطلاع‌رسانی صورت نگرفته بود. بنابراین اگر یک سایت موزه در چگاسفلی احداث شود، معتقدم که حداقل سالی ۱۰۰ هزار گردشگر روانه این محوطه باستانی خواهند شد که این اتفاق با توجه به پتانسیلی که این منطقه دارد، می‌تواند باعث ساخت مسیرهای گردشگری شود و بهبهان رونق دوچندان پیدا کند.

منبع:ایلنا

ماجرای تابوت‌های جوبجی چیست؟

معاون میراث‌فرهنگی خوزستان با اشاره به ویدیویی که چند روز اخیر در چند کانال خبری منتشرشده گفت: این فیلم مربوط به مراحل کاوش‌های فصل پنجم در سال ۱۳۹۸ است.

به‌گزارش رسانه گردشگری و فرهنگی خوزستان به نقل از روابط‌عمومی اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی خوزستان، سیدمحسن حسینی دهم اردیبهشت‌ماه ۱۴۰۳ اظهار کرد: با صدور مجوز فصل پنجم کاوش از سوی پژوهشگاه میراث‌فرهنگی کشور در سال ۱۳۹۸، هیأت باستان‌شناسی به منظور کاوش علمی و نجات‌بخشی در محل محوطه تاریخی جوبجی حضور یافت که به دنبال آن، کاوش کاملاً علمی باحضور کارشناسان متخصص باستان‌شناس و مرمت‌گر انجام شد که حاصل این کاوش‌ها کشف تعدادی تابوت بود که در بعضی از آن‌ها بقایای اسکلت انسانی وجود داشت.

معاون میراث‌فرهنگی خوزستان ادامه داد: از همین‌رو، باحضور کارشناس مرمت‌گر در هیأت، اقدامات علمی و مرمتی اولیه روی تابوت‌ها و اسکلت‌ها انجام شد و سپس با ساماندهی اصولی، همه تابوت‌ها به منظور اقدامات بعدی از جمله مستندنگاری و مرمت، به کارگاه و آزمایشگاه پایگاه میراث‌جهانی منتقل شدند که در محیط آزمایشگاهی و کاملاً علمی مطالعات و اقدامات حفاظتی انجام شد و در حال حاضر نیز این تابوت‌ها در انبار قرار دارند و به محض راه‌اندازی موزه باستان‌شناسی رامهرمز، همه اشیاء و تابوت‌ها به موزه رامهرمز انتقال خواهند یافت.

او افزود: از آغاز کار دولت مردمی حفظ و حراست از اموال و اشیای ملی در اولویت کار میراث‌فرهنگی قرار گرفته و در سال جدید هم به منظور ساماندهی این تابوت‌ها و نیز اشیا و اموال فرهنگی پنج شهرستان دیگر، تأمین اعتبار انجام داده‌ایم.

حسینی با اشاره به ویدیوی خبری منتشر شده گفت: بعد از گذشت پنج سال دوباره یک خبر که در زمان خود پاسخ داده شده بود را بازپخش کرده‌اند.

او افزود: در هر هیأت کاوش باستان‌شناسی حداقل یک نفر مرمت‌گر و یک نفر استخوان‌شناس وجود دارد که اقدامات و موارد حفاظتی اولیه را روی اشیاءِ مکشوف انجام می‌دهند.

معاون میراث‌فرهنگی خوزستان خاطرنشان کرد: اشیا و اموال حاصل از کاوش‌های جوبجی در محل استانداری و مخزن امن قرار دارند، بخش از کشفیات هم در مجهزترین آزمایشگاه‌های میراث‌فرهنگی کشور توسط کارشناسان مرتبط و مجرب در دست بررسی هستند.

۷۰ اثر موزه شوش مرمت شد

سرپرست پایگاه میراث‌جهانی شوش گفت: هفتاد اثر باستانی موزه شوش طی یک طرح تخصصی زیرنظر اداره‌کل موزه‌ها و اموال منقول فرهنگی‌تاریخی کشور و معاونت میراث فرهنگی خوزستان مرمت شد و تحت حفاظت قرار گرفت.

به‌گزارش میراث‌آریا به نقل از روابط‌عمومی اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی خوزستان، علی بویری چهارم اردیبهشت‌ماه ۱۴۰۳ اظهار کرد: باتوجه به وضعیت ویترین‌ها و آثار شاخص و منحصر به‌فرد موجود در آن‌ها که بعضاً سال‌ها بود در وضعیت نامطلوبی قرار داشت و جز پایش‌های موزه‌ای امکان حفاظتی دیگری نداشتند، پس از ارزیابی و اولویت‌سنجی براساس پایداری وضعیت و همچنین وضعیت نمایش موزه‌ای بر اساس اولویت‌های استاندارد این حوزه و ارزش‌گذاری بر حفظ آثار تاریخی و حفظ شأن و ارزشمندی آثار و نیز احترام به بیننده موزه‌ای، مرمت هفتاد اثر با نظارت معاون میراث‌فرهنگی استان و کارشناس پایگاه میراث‌جهانی به عنوان ناظر مقیم در دستورکار قرار گرفت.

سرپرست پایگاه میراث‌جهانی شوش ادامه داد: در این راستا، هفتاد شیء از بخش‌های مختلف پیش از تاریخ، تاریخی و اسلامی از جنس سفال و شیشه، به‌منظور عملیات حفاظت و مرمت به کارگاه و آزمایشگاه مرمت پایگاه میراث‌جهانی شوش انتقال یافتند و پس از طی فرآیند حفاظت و مرمت، به تالارهای موزه و ویترین‌های نمایش برای بازدید عموم برگردانده شدند

او با اشاره به این‌که آثار تاریخی مرمت‌شده در این طرح شامل اشیایی از دوره‌های تاریخی مختلف از جمله پیش از تاریخ، ایلامی، هخامنشی، اشکانی، ساسانی و اسلامی و از جنس سفال و شیشه بودند افزود: شاخص‌ترین این آثار، لیوان‌های منقوش، ظرف‌ها وجام‌های پیش از تاریخ موزه بودند که وضعیت حفاظت و مرمتی آن‌ها نامطلوب و به علت حساسیت آن‌ها سال‌ها بود که دست‌نخورده باقی مانده بودند که در این طرح، اشیاءِ یادشده، بازبینی و مستندنگاری دقیق شدند و پاک‌سازی آثار از رسوبات و آلاینده‌های محیطی نیز انجام شد. همچنین حذف آثار مرمت‌های متعدد و کهنه و نیز الحاقات هم در دستورکار قرار گرفت و اتصالات جدید و مرمت بخش‌های کمبود با تکیه بر استانداردهای جهانی این حوزه و استحکام‌بخشی ساختار نیز روی آن‌ها اجرا شد و برای مشاهده عموم دوباره در موزه قرار گرفتند.

بویری خاطرنشان کرد: موزه باستان‌شناسی شوش در سال ۱۳۴۵، در جوار قلعه و محوطه باستانی شوش گشایش یافت و از شاخص‌ترین موزه‌های ایران به‌شمار می‌رود که آثار ارزشمندی از دوره‌های مختلف باستانی ایران را در خود جای داده است.

حمام جلودار شوشتر (خانه سبز هنرمندان شوشتر) از وعده های بی نتیجه مسولین تا خطر تخریب

.حمام جلودار شوشتر مکان تاریخی که به خانه هنرمندان شوشتر معروف است فعالیت های فرهنگی و هنری مختلف و گسترده ای در سطح شهرستان شوشتر، استان خوزستان و منطقه داشته است و حدود بیست سال پیش این ساختمان با همکاری فرماندار، شورای شهر در راستای فعالیت های فرهنگی و هنری به تعدادی از هنرمندان شهرستان تحویل داده شد.
مجید بهداری مدیر خانه سبز هنرمندان شوشتر هنرمندی دلسوز که با تمام سختی ها مشکلات هنوز چراغ این مکان فرهنگی را روشن نگه داشته در گفتگو با ابوالفضل مهدی پور با با بیان اینکه این مکان از سه سالن شماره یک( انتظار)، سالن شماره دو (حمام جلودار با قدمت تاریخی سیصد ساله) و سالن شماره سه (نمایش) تشکیل شده است گفت این مکان بصورت یک ساختمان متروکه رها شده بود که توسط هنرمندان ترمیم، تعمیر و بازسازی شد و با توجه به قدمت تاریخی مکان با پیگیری های زیاد و همراهی مهندس محمدی مدیر وقت میراث فرهنگی شهرستان و تنی چند از هنرمندان در سال ۱۳۸۴ ثبت ملی شدو تا به امروز برنامه های فرهنگی و هنری متنوع و گسترده ای همانند تمرین و اجرای تئاتر، برگزاری نمایشگاه کتاب، عکس، خط و نقاشی، برگزاری هفت دوره همایش مذهبی-حماسه و عاشورا، برگزاری جلسات مشورتی و تصمیم گیری برای ده دوره همایش،بزرگداشت فردوسی، برگزاری نشست های پژوهشی ماهانه شاهنامه، برگزاری جشن ثبت جهانی سازه های آبی تاریخی شوشتر و آموزش و تمرین ده ها نمایش با موضوعات متنوع در رده های سنی مختلف با حضور صدها علاقمند در آن اجرا شده است.
این مکان با ارزش که در گذشته کاربری حمام داشته است توسط اداره‌کل راه‌وشهرداری مورد تملک قرار گرفته و از همان زمان امیدها به مرمت و نگهداری آنه بیشتر شد. اما این اداره نیز همچون بسیاری ادارات دیگر که خانه‌های تاریخی تحت تملکشان است، کمترین توجه و رسیدگی را به این بناهای تاریخی داشته می باشد و هر روز شاهد تخریب بخشی از این اثر می باشیم
او در ادامه گفت:
سالهاست مدیران و مسولین شهری استانی و کشوری از این اثر بازدید کردند و قول مساعدت برای مرمت بازسازی این بنا دادند ولی متاسافانه تاکنون نتیجه بخش نبوده است
ابوالفضل مهدی پور با بیان گلایه نسبت به بی توجهی دستگاه های مسول استان به این مکان تاریخی تاکید کرد: قطعا تعطیلی این مکان باعث رکود در فعالیت های فرهنگی و هنری بخش عظیمی از هنرمندان و فعالان فرهنگی شهر خواهدشد و صدمات جبران ناپذیری را هم به این مکان تاریخی در پی خواهد داشت لذا از مسئولان مربوطه تقاضا داریم قبل از بروز پیامد های منفی و جبران ناپذیر بیشتر چاره اندیشی کنند و با حداقل حمایت خود، کورسوی امید در خانه هنرمندان ناامید روشن کنند.

'گزارش ابوالفضل مهدی پور

فعال گردشگری و میراث فرهنگی استان خوزستاچاپ روزنامه سر آغاز

مورخ 1403/2/5

برای دانلود روزنامه روی تصویر زیر کلیک کنید

در بزرگداشت روز جهانی بناها و محوطه‌های تاریخی انجام شد

رونمایی از 5 کتاب حوزه میراث‌فرهنگی/

تجلیل از ۱۴ استادکار، خیر و بهره‌بردار/ از استاد کار قنات زارچ و سازه‌های آبی شوشتر تا دهیار هورامان

در بزرگداشت روز جهانی بناها و محوطه‌های تاریخی و تجلیل از فعالان وکنشگران بناها و محوطه‌های تاریخی از پنج کتاب منتشر شده توسط معاونت میراث‌فرهنگی رونمایی و از ۱۴ استادکار، کنشگر، خیر و بهره‌بردار موفق میراث‌فرهنگی قدردانی شد.

به گزارش خبرنگار میراث‌آریا، بزرگداشت روز جهانی بناها و محوطه‌های تاریخی و تجلیل از فعالان و کنشگران بناها و محوطه‌های تاریخی صبح امروز سه‌شنبه ۲۸ فروردین ماه ۱۴۰۳ در سالن فجر وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی برگزار شد.

گزارش نشست‌های تخصصی میراث‌فرهنگی، عملکرد آموزشی معاونت میراث‌فرهنگی، چهارمین همایش کارگاهی معاونان میراث‌فرهنگی کشور، انجمن خیران میراث‌فرهنگی و معماری و شهرسازی ایرانی‌اسلامی آنچه که هست و آنچه که باید باشد پنج کتاب منتشر شده توسط معاونت میراث‌فرهنگی هستند که در این مراسم از آنها رونمایی شد.

قدردانی از ۱۴ استادکار، کنشگر، خیر و بهره‌بردار موفق میراث‌فرهنگی از دیگر بخش‌های این مراسم بود که در ادامه به اسامی تجلیل شوندگان و فعالیت‌های آن اشاره شده است.

عبدالحسین دشتی، استادکار مقنی یزدی که در طول ۷۳ سال سابقه کاری خود فعالیت‌های ماندگاری در حفر قنات‌های متعددی از جمله زارچ، فیروزآباد، محمودی، مهدی‌آباد رستاق، نجف‌آباد، دهنو و حسن‌آباد داشته است.

محمدحسین معماریان از استان خوزستان که ۶۵ سال سابقه کاری دارد و در رزومه کاری خود تعمیر و مرمت پل بند شادروان، پل سنگ، ساباط‌های شوشتر، بقعه امامزاده عبدالله، خانه مستوفی، بازسازی گنبد مقام صاحب‌الزمان شوشتر و مساجد جامع سطح استان را جای داده است.

سید غلامرضا استوار استادکار برجسته‌ از استان خراسان رضوی که مرمت تزئینات مربوط به معماری مدرسه غیاثیه خرگرد، مسجد ملک زوزن، رباط شرف، آرامگاه عطار، مسجد شاه، مزار قطب‌الدین حیدر، مزار جام، کاخ خورشید کالت نادری از جمله فعالیت‌های او در طول ۴۵ سال سابقه کاری است.

محمدرضا مشاکیان استادکار برجسته خوزستانی که فعالیت در سازه‌های آبی شوشتر و راه‌اندازی آسیاب‌های آبی ثبت جهانی شده شوشتر از جمله کارهای او در طول ۳۰ سال فعالیت است.

عبدالله ملکی زیارتی استاد کار سازه‌ها چوبی، شیر سرهای چوبی، اجرای تکنیک شموشه بافی خانه‌های زیارت، مرمت تکایای گرگان ، مرمت تلگرافخانه استرآباد، مرمت خانه‌های کبیر، خراسانی، شعر باف ، احمددوست و فاضل در گرگان را در ۵۰ سال فعالیت کاری خود جای داده است.

قربان مافی استادکار مرمت سازه‌های چوبی از استان قزوین است که مرمت کار مدرسه علمیه التفاتیه، مدرسه دیانت، گلدسته مناره مسجد جامع، مجموعه دولت خانه صفوی، حسینیه امینی‌ها، امامزاده حلیمه خاتون روستای عصمت‌آباد، کاروانسرای سعدالسلطنه، خانه تاریخی معین‌الدین، خانه تاریخی نبوی، گره چین مسجد جامع شهرک پیریوسفیان، خنچه پوش خانه تاریخی زعیم، نمای مسجد کیال‌ها، بخشی طاق و قوس‌های بازار قیصریه را در سابقه ۴۸ ساله خود دارد.

فرهاد معزی از استان کردستان دهیار روستای بزلانه در منظر فرهنگی هورامان است که در راستای همیاری و تسهیل‌گری ثبت جهانی هورامانات و همکاری در حفاظت و احیای میراث ملموس و ناملموس روستایی کارهای ارزشمندی را انجام داده است.

الیار عاصمی‌زاده از استان تهران، ریاست شورای هماهنگی سازمان‌های غیر دولتی میراث‌فرهنگی، برگزاری سه دوره جشنواره سمن‌ها، سین هشتم نوروز در سه سال متوالی، برگزاری جشنواره دو سالانه ملی مشارکت‌های اجتماعی «ایران بانان» را در رزومه خود دارد.

میرحسین حسینیان از استان مازندران جزو خیران میراث‌فرهنگی محسوب می‌شود که در مرمت حرم امامزادگان محمد و محمود بابل مشارکت داشته است.

محمد جعفر عظمایی از استان آذربایجان شرقی در راستای مسئولیت اجتماعی در مرمت و استحکام بخشی مسجد جامع تسوج، تامین هزینه مطالعه، حفاظت و مرمت کتیبه تاریخی اورارتویی سیغین دل ورزقان و احیای بافت تاریخی روستای اشتبین مشارکت داشته است.

محسن نوروزوند از استان اردبیل، مشاور طرح مرمت و احیای بناهای حمام پیرزرگر اردبیل، خانه صادقی اردبیل و خانه رمدانی مازندران از جمله فعالیت‌های او است.

همچنین در این مراسم از سه بهره‌بردار موفق محمد حسین مقنی فرسادی از استان آذربایجان شرقی (کاروانسرای یام)، سامیه مهراب‌نیا از استان لرستان (حمام گپ)، غلامرضا صیادی از استان خوزستان (کاروانسرای افضل) قدردانی شد.

مسولین امر خانه های تاریخی شوشتر را دریابند

خانه‌های تاریخی به عنوان ظرفیت بسیار مهم در بافت تاریخی و سنتی شوشتر قرار گرفته‌اند.

از جاذبه های گردشگری کهن شهر باستانی شوشتر میتوان به خانه های تاریخی شوشتر نام برد

این خانه‌ها بیشتر به زمان «صفویه» و «قاجار» بر می‌گردند. خانه‌های تاریخی شوشتر مانند موزه ای در برگیرنده معماری، فرهنگ، هنر و زندگی به سبک ایرانی است که پس از احیا و نوسازی می‌تواند فضای آرام بخشی را برای گردشگران و ارتباط با گذشتگان فراهم کند.

یکی از این خانه ها خانه تاریخی به نام خانه گازر که سال ساخت آن به دوران حکومت قاجاریان بازمی‌گردد. کارشناسان این بنای کهن را دومین خانه‌ از لحاظ اهمیت و ارزش در بین عمارات تاریخی شوشتر معرفی کرده‌اند که در گذشته به عنوان منزلی مسکونی مورد استفاده قرار می‌گرفت. امروزه این بنا به سه بخش تقسیم شده است و می‌توان در آن معماری بومی و منطقه‌ای را به خوبی مشاهده کرد. و بخشی از تاریخ فرهنگ و هنر مردمان این دیار را مانند موزه ای معماری به نمایش گذاشته است

جالب است بدانید که این خانه‌ تاریخی بدون اندرونی ساخته شده است و سازندگان آن را به صورت بیرونی احداث کرده‌اند. حیاط مرکزی، شودان، ایوان، اتاق و شبستان از بخش‌های تشکیل‌دهنده‌ این عمارت کهن است. آجرکاری، گچبری‌های مشبک و حجاری از جمله تزئیناتی است که در قسمت‌های مختلف خانه مانند نورگیرهای پیشانی، طاق‌نماها، سطوح دیوار ایوان و سردر ورودی اتاق‌ها انجام شده است. از نکات جالب و قابل توجه در مورد این بنای کهن، می‌توان به تزئینات آجری انجام شده در آن اشاره کرد که بسیار زیبا و متنوع صورت گرفته و نظر هر بیننده‌ای را به خود جلب می‌کند.
متاسفانه این خانه مانند دیگر خانه های تاریخی مانند خانه تاریخی امین زاده،خانه تاریخی نجاتیان به دلیل نشت آب به زیرزمین و باران های اخیر در حال تخریب کامل می باشد.
و با توجه به همجواری با خانه تاریخی قصاب از خانه های باارزش دوره قاجاریه در صورت عدم مرمت و رسیدگی کامل به این بنا ممکن است خسارت های هم جانی و هم مالی به دو خانه با ارزش به بار آورد

هر چند سرپرست میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی شوشتر با بیان این‌که بخش‌های متعددی از خانه‌ تاریخی گازُر به مرمت و استحکام‌بخشی نیاز دارد گفت: اگر مشکل مالکیت این بنا که در اختیار راه و شهرسازی است برطرف شود، آمادگی مرمت آن را داریم.

مشکل اداره در عدم مرمت خانه گازر، مالکیت دولتی این بنا است و لازم است تا از طرف مالک نسبت به مرمت‌های لازم اقدام شود.

سرپرست میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی شوشتر با اشاره به ماده ۹۸ برنامه پنج ساله توسعه ششم کشور خاطرنشان کرد: مالکان دولتی بناهای ارزشمند و تاریخی موظف‌اند بناهای تاریخی که در تملک دارند را با هماهنگی و نظارت اداره میراث‌فرهنگی از محل اعتبارات خود تأمین اعتبار و در زمینه حفظ و نگهداری و مرمت بنا اقدام کنند.

او گفت: بخش‌های متعددی از خانه‌ تاریخی گازر شوشتر به مرمت و استحکام‌بخشی نیاز دارد و اگر مشکل مالکیت این بنا که در اختیار راه و شهرسازی است برطرف شود، آمادگی مرمت آن را داریم.

نجارآسیابانی با اشاره به این‌که این خانه تاریخی هم‌اکنون فاقد کاربری و بهره‌برداری است، تأکید کرد: اداره میراث‌فرهنگی شوشتر در صورت واگذاری این بنا، آمادگی دارد تا از محل‌های در اختیار، اعتبار لازم را با هدف انجام فعالیت‌های مرمت اضطراری، استحکام‌بخشی و احیای این خانه‌ تاریخی را به انجام برساند.

خانه تاریخی گازر هفتم خرداد ۱۳۸۷ با شماره ۲۳۰۰۷ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید.

گزارش ابوالفضل مهدی پور

انتشار روزنامه سرآغاز

تاریخ چاپ:۲۵ فروردین ۱۴۰۳

شماره ۱۸۵۶

با سپاس از مجتبی گهستونی

مطلب مربوط به خانه تاریخی امین زاده :

آب خانه تاریخی امین‌زاده شوشتر را با خود می‌برد؟