خوزتوریسم

خوزستان| عبابافی بهبهان میراث ۵۰۰ ساله صنایع دستی که در آستانه نابودی است

هنر عبابافی از گذشته‌هایی دور در جای جای کشورمان رونق داشته است که بیشتر شهرت صنعت عبابافی بهبهان به خاطر کیفیت مواد اولیه به‌کار رفته در ساخت آن و همچنین شیوه قدیمی و سنتی بافت آن است.

به گزارش خبرگزاری تسنیم از بهبهان، لباس هر انسان چیزی‌ است که به وسیله آن تن خود را می‌پوشاند اما برای ایرانیان، لباس چیزی فراتر از یک پوشش معمولی برای بدن آن‌ها است چون ایرانیان نه فقط به تناسب آب و هوایی که در آن زندگی می‌کنند بلکه با توجه به موقعیت اجتماعی و اقتصادی افراد پوشش‌های بسیار متنوعی را برای مردان و زنان داشته‌اند و یکی از این پوشش‌های سنتی «عبا» لباسی بسیار ساده و سبک است که معمولا آن را بر روی لباس‌های دیگر می‌پوشیدند.

طبق سنت‌های ایرانیان عبا معمولا جامه و لباس اهالی علم و روحانیون بود، هر چند به دلیل راحتی این لباس تا همین یک دهه پیش بسیاری از مردان ایرانی در خانه‌هایشان آن را بر روی دوش‌های خود می‌انداختند اما استفاده از پوشش عبا در کشور گستردگی بسیاری داشته و نمی‌توان آن را به مکانی خاص تعمیم داد.

شهرهایی همچون بهبهان، بوشهر، نایین و مشهد از جمله شهرهایی بودن که عبابافی در آنها رونق چشم‌گیری داشته است که در این شهرها، کارگاه عبابافی بسیاری به فعالیت و تولید عبا مشغول بوده‌اند اما این سنت کهن در اغلب شهرهای کشور در سایه عدم نگاه جدی مسئولان مربوطه به فراموشی و به ورطه نابودی رسیده است.

شهرت عبای بهبهان

علت اصلی شهرت صنعت عبابافی در بهبهان به‌خاطر کیفیت مواد اولیه به‌کار رفته در ساخت و شیوه قدیمی و سنتی بافت آن است. نخ این عبا به‌وسیله مواد و رنگ دانه‌های طبیعی و به شیوه کاملا سنتی رنگ‌آمیزی و در رنگ‌های مشکی، خرمایی، خاکستری و شیری در بازار عرضه می‌شوند.در شهر تاریخی بهبهان می‌توان بیش از 10 کارگاه عبابافی فعال را پیدا کرد که اکثر این کارگاه‌ها در بافت قدیمی این شهر و خانه‌های با صفا و حیاط‌دار آن بر پا شده‌اند.

استادکاران بسیاری عبابافی بهبهان را رونق بخشیده‌اند، علی خوب، غلام عظیمی، تقی پریزاد، ایرج مهدیان، اسدالله پریسوز، اسدالله یوسفی، ناصر مویدی، حسین مترصد، محمد دهداریان و جعفر مشغول الذکر معروف‌ترین کارگاه‌های عبابافی شهر بهبهان هستند که بیشتر این کارگاه ها در خیابان پیروز بهبهان و در مجاورت مسجد مکتب‌المهدی یا در کوچه شهید قنبریان واقع شده‌اند.

استاد خوب، میراث‌دار میراث 500 ساله بهبهان

استاد علی خوب درباره صنعت عبابافی در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم در بهبهان اظهار داشت: این هنر از دیرباز در مناطق مختلف ایران مانند بوشهر، نائین و مشهد رواج داشته و حتی در کتب تاریخی آمده است، از زمان پیامبر بافت عبا در شهرهای عربستان مرسوم بوده و پس از آن، تولید عبا در بهبهان متمرکز شده و حدود 500 سال است که هنر عبابافی به عنوان یکی از صنایع دستی مهم در بهبهان محسوب می‌شود.

وی در تشریح تفاوت بافت عبا کنونی در مقایسه با دوران پیشین، افزود: شیوه بافت عبا در بسیاری از شهرها در مقایسه با گذشته متفاوت است و از دستگاه‌های مدرن یا پنبه‌های کارخانه‌ای در بافندگی استفاده می‌شود اما در بهبهان، بافندگان عبا همان شیوه قدیمی را که از اجدادشان به یادگار مانده است در بافت به‌کار می‌برند و دستگاه های عبابافی ساختاری قدیمی و سنتی دارند.

این صنعت کار سنتی با اشاره به این که عبای بهبهان در رنگ‌های سفید، قهوه‌ای، سیاه یا خاکستری از پشم گوسفند بافته می‌شود، بیان کرد: برای بافت هر عبا با رنگ مخصوص از پشم گوسفندی با همان رنگ استفاده می‌شود، پشم‌های گوسفند پس از چیده شدن، شسته و پس از تبدیل شدن به نخ در بافت عبا مورد استفاده قرار می‌گیرد.

وی گفت: هر نخ شانه مخصوص دارد، نخ‌ها از لحاظ ضخامت با یکدیگر متفاوت هستند و هر نخی با میزان ضخامتی که دارد روی شانه مخصوص قرار می‌گیرد اگر هر نخی شانه خودش را نداشته باشد، پارچه به خوبی بافته نمی‌شود، عبا بعد از بافته شدن از دستگاه جدا می‌شود و در دستگاه دیگری پرداخت و در مرحله آخر اتوکشی می‌شود.

این صنعت کار سنتی عنوان کرد: در حال حاضر در شهرهایی مثل مشهدمقدس، قم و شهرهای جنوبی و کشورهای حاشیه خلیج فارس روحانیون یا محلی‌ها عبا سفارش می‌دهند اما در مقایسه با سال‌های گذشته به ویژه 40 سال پیش میزان سفارشات کمتر شده است چون سال‌های قبل از انقلاب عبابافی در ایران با رکود روبه‌رو شد و پس از اشغال کویت ضربه دیگری به این صنعت وارد شد اما در حال حاضر تلاش‌های زیادی برای احیا و توسعه این هنر می‌شود.

استاد خوب تصریح کرد: بهترین راه برای توسعه این هنر، سرمایه‌گذاری و کارآفرینی است. با استخدام جوانان علاقه‌مند و تاسیس کارگاه‌های آموزشی این هنر و مشغول به کار شدن استادان و متخصصان صنعت نساجی، صنعت عبابافی توسعه پیدا می‌کند و کمک فراوانی به اقتصاد کشور و پیشگیری از رکود این هنر می‌شود.

وی ادامه داد: کارگاهی که من در آن مشغول به‌کار هستم، سنتی است و در حیاط خانه ام ساخته شده است اما سازمان میراث فرهنگی و صنایع دستی بهبهان قصد دارد تا اعتباراتی را برای ساخت کارگاه های جدید یا مرمت کارگاه های قدیمی اختصاص دهد و امیدواریم با برنامه‌ریزی صحیح و تلاش های مسئولان، از رکود این صنعت جلوگیری شود

منبع:تسنیم

جاده‌باغات شوشتر ظرفیتی نیازمند به ساماندهی

در نشست سرپرست معاونت گردشگری اداره‌کل میراث‌فرهنگی خوزستان با فعالان گردشگری شهرستان شوشتر، بر ساماندهی فعالیت‌های گردشگری در جاده‌باغات این شهرستان تأکید شد.

به گزارش روابط‌عمومی اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی خوزستان، جاده‌باغات در شوشتر، زمین‌های کشاورزی‌ای هستند که در دو دهه گذشته بدلیل فوت مالکان اصلی، به قطعه‌زمین‌هایی کوچک و حداکثر ۱۵۰۰ متری تبدیل شده‌اند و به دلیل خشک شدن چاه‌های کشاورزی قدیمی، از دوران شکوه پیشین فاصله گرفته‌اند و دیگر آن صرفه اقتصادی را که باید برای کاشت محصولات سنتی داشته باشند ندارند.
 
از این‌رو، مالکان این زمین‌ها در ابتکاری خلاقانه به منظور استفاده بهینه از ظرفیت‌های این زمین‌ها، به فعالیت‌های اقتصادی ترکیبی روی آورده‌اند.
 
این مالکان با اقدام خود، ضمن حفظ کاربری این زمین‌ها، با راه‌اندازی کسب و کارهای گردشگری، این منطقه را به مقصدی برای گردشگران تبدیل کرده‌اند.
 
همچنین این خرده‌مالکان با دریافت مجوزهایی همچون زنبورداری، پرورش سنتی دام و باغداری از سازمان جهاد کشاورزی، محصولات با کیفیتی را به گردشگرانی که به این منطقه سفر می‌کنند عرضه می‌دارند.
 
بر همین اساس، در نشستی که ۲۴ خردادماه ۱۴۰۰ باحضور پیمان نبهانی سرپرست معاونت گردشگری خوزستان، کارشناسان این معاونت و اداره میراث‌فرهنگی شهرستان شوشتر و نیز تعدادی از فعالان گردشگری در این منطقه برگزار شد، در خصوص نحوه ساماندهی فعالیت‌های گردشگری منطقه بحث و تبادل نظر صورت گرفت.
 
در این نشست پیمان نبهانی سرپرست معاونت گردشگری اداره‌کل میراث‌فرهنگی خوزستان در خصوص ساخت و سازهای غیرمجاز در این منطقه گفت: «باتوجه به این‌که ساخت و سازهایی بصورت غیرمجاز و بدون کسب مجوز از ادارات ذیربط صورت گرفته،  امکان خدمات‌رسانی در حوزه‌های زیرساخت و همچنین بهره‌مندی از تخفیفات، تشویقات و تسهیلات حوزه گردشگری برای این بنگاه‌های اقتصادی که فعالیت گردشگری دارند وجود ندارد.»
 
او در ادامه عنوان کرد: «براساس مصوبه هیأت وزیران، این امکان وجود دارد که اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی، متناسب با درخواست سرمایه‌گذاران، برای هرکدام از مصادیق ۱۶گانه ذکرشده درماده "۱" آئین‌نامه ایجاد، اصلاح، تکمیل و درجه‌بندی و نرخ‌گذاری تأسیسات گردشگری، موافقت اصولی صادر و با استعلام از مراجع قانونی و کسب مجوزهای موردنیاز از کارگروه‌های مرتبط مجوز صادر کند و بر ساخت وسازهای گردشگری نظارت‌های لازم را انجام دهد؛ بنابراین، بهره‌مندی متقاضیان از تسهیلات حمایتی، تخفیفات و تشویقات، مشروط به طی کردن روند قانونی پیش‌گفته است.»
 
سرپرست معاونت گردشگری اداره‌کل میراث‌فرهنگی خوزستان با بیان این‌که گردشگری کشاورزی از جمله فعالیت‌های ترکیبی است که با جذب گردشگر به بهبود کیفیت محصولات کمک می‌کند افزود: «اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان در تعامل با سازمان جهاد کشاورزی استان سعی بر صدور مجوز فعالیت‌های گردشگری برای متقاضیان دارد و با مجوزدار کردن این بنگاه‌ها در تلاش است تا نوع جدیدی از گردشگری را رواج دهد که اتفاقاً مورد علاقه گردشگران داخلی و خارجی نیز است.»
 
او در پایان خاطرنشان کرد: «باتوجه به کمبود فضای اقامتی در شوشتر و نظر به این‌که گردشگران بی‌شماری هرسال از اماکن تاریخی این شهر بازدید می‌کنند، در صورت دریافت موافقت مراجع ذیربط، سعی ما بر افزایش فضای اقامتی و پذیرایی با سرمایه‌گذاری‌های خرد و کلان بخش خصوصی است و این موضوع یکی از اولویتهای ما محسوب می‌شود.»
 
درخور ذکر است بدلیل ساخت و سازهای غیرمجاز و شکایت جهاد کشاورزی حکم تخریب برخی از سازه‌های غیرمجاز در این منطقه توسط مقام قضائی صادر شده است.

بردِ شیر (شیر سنگی) نماد باشکوه ایل بختیاری

شهرکرد-ایرنا-برد شیرها تندیس‌هایی از جنس سنگ‌اند که در گذشته توسط سنگ‌تراش‌های ایل بختیاری در ایران به شکل شیر تراشیده می‌شدند و به نشانهٔ شجاعت، دلاوری و ویژگی‌هایی چون هنرمندی در شکار و تیراندازی در جنگ و مهارت در سوارکاری، بر آرامگاهِ بزرگانِ قوم خود قرار می‌دادند.

در فرهنگ قوم کهن ماندگار زاگرس میانی (لر بزرگ) قوم بختیاری شیر را یک نماد سمبولیک قلمداد کرده و این نماد در فرهنگ قوم از دیرباز عجین گردیده است. چنان‌که شیر سنگی یا مجسمه شیر به‌وفور در حجاری‌های باستانی ایران‌زمین و در اکثر نقاط از جمله همدان (هگمتانه) اصفهان، کرمانشاه و... مشاهده شده است.

معمولاً اندازه شیرهای سنگی قرار گرفته شده بر روی قبور بستگی به جایگاه متوفی نزد بازماندگانش دارد و ساختار شیرهای سنگی به گونه‌ای است که انتهای دست و پای شیر معمولا بر روی سطحی سنگی گذاشته می‌شود تا برای سر پا ماندن شیر در دل خاک دفن گردد و دستها به شکل حراست به جلو کشیده شده‌اند که البته شیوهٔ تراش شیرهای سنگس نزد قبایل مختلف بختیاری دارای تفاوت‌های جزئی با یکدیگر می‌باشند و شمشیر، خنجر یا گرز از جمله نقش‌هایی است که بر روی آنها حک می‌گردد.

شیر به جهت خصوصیات کم نظیرش، جایگاهی ویژه در فرهنگ تصویری و شفاهی اقوام متعدد داشته است از نگارکنده های صخره ای ، تندیس های متنوع و سکه های رایج ادوار تاریخی گرفته تا نقش دست آفریده ها و بافته های عشایر و بردشیرهای (شیر سنگی) قوم بختیاری ، معانی سمبلیک شیر در ادبیات زندگی ملل بیشتر نماد پیروزی ، قدرت، دلاوری، نجابت، نیروی ماورا انسانی و … بوده است.

ابلاغ حکم دبیرخانه شهر ملی مینای صبی به شهرداری اهواز

اهواز - ایرنا - اداره کل میراث فرهنگی، حکم دبیرخانه شهر ملی مینای صبی اهواز را پس از گذشت ۲ سال از ثبت آن، به شهرداری اهواز ابلاغ کرد.

به گزارش روز سه‌شنبه ایرنا از پایگاه اطلاع رسانی شهرداری اهواز، حکم دبیرخانه شهر ملی مینای صبی که از سوی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی ابلاغ شده، همزمان با آغاز هفته صنایع دستی، در دیدار نوشادی شهردار اهواز و موسوی مدیرکل میراث فرهنگی خوزستان به این شهرداری ابلاغ و سند ثبتی شهر ملی مینای صبی تحویل داده شد.

شهردار اهواز یکی از اولویت‌های اساسی شهرداری را بر اساس برنامه پنج ساله توسعه صنعت گردشگری شهری بیان کرد که مبنای آن میراث فرهنگی و اجتماعی و کالبدی شهر است.

ابراهیم نوشادی افزود: رونق یک شهر تاریخی که صاحب میراثی باستانی و فرهنگی است جزو وظایف ذاتی شهرداری است که متاسفانه ما در گذشته عملکرد مناسبی در این خصوص نداشتیم.

وی اضافه کرد: امیدواریم با همکاری شهرداری و میراث فرهنگی فضای مناسبی در زمینه توسعه صنعت گردشگری و حفظ میراث فرهنگی ایجاد کرده تا گذشته را جبران ، و به حفظ و احیای بافت فرسوده و تاریخی شهر کمک کنیم.

مدیرکل میراث فرهنگی و گردشگری و توسعه صنایع دستی خوزستان نیز گفت: در این دیدار علاوه بر سند شهر ملی مینای صبی، حکم دبیر شهر ملی مینای صبی نیز به شهردار اهواز ابلاغ شد.

سید حکمت‌اله موسوی اظهار امیدواری کرد که این اقدام سبب راه اندازی دبیرخانه شهر ملی مینای صبی در کلانشهر اهواز و ترویج صنایع دستی از جمله صنعت میناکاری که خاص شهر اهواز است، شود.

وی افزود: امیدوارم این اتفاقات و همگرایی‌ها منجر به ایجاد اشتغال بیشتر در این حوزه و ارزآوری و صادرات این هنر اصیل مردم خوزستان و به ویژه کلانشهر اهواز شود.

بر اساس این گزارش، مرداد ۱۳۹۸ اهواز به عنوان شهر مینای صبی، و دزفول به عنوان شهر کپوبافی از استان خوزستان در فهرست آثار ملی ثبت شدند.

فرآیند ملی ‎شدن شهرها و روستاها حرکتی است که در راستای برندسازی، معرفی و ارتقای جایگاه صنایع دستی شهرها و روستاهای مختلف و نیز هنرمندان رشته‌‎های گوناگون است.

نخستین نشست مشترک بین اداره میراث‌ فرهنگی اهواز و شهرداری برای ایجاد و راه‌اندازی دبیرخانه شهر ملی مینای صُبی نیز اسفند ۱۳۹۹ برگزار شد.

مینای صبی از رشته‌های هنری خاص خوزستان بوده که توسط هنرمندان صنایع دستی صابئین مندایی تولید می‌شود. در گذشته میناکاری بر روی احجام نیز صورت می‌گرفته اما اکنون بیشتر بر روی زیورآلات انجام می‌شود. مینای صبی در سال ۱۳۹۱ با شماره ثبت ۵۱۷ در فهرست آثار ملی به ثبت رسید.

صابئین مندایی پیروان حضرت یحیی (ع) از پیامبران بزرگ الهی هستند و عقیده دینی آنها برگرفته از عقیده حضرت آدم (ع) است که تا آخرین پیامبر آنها حضرت یحیی(ع) ادامه یافته است.
دین صابئین مندایی از قدیمی ترین آیین های الهی است و اصلی ترین رکن دینی آنها غسل تعمید است. اهواز، سوسنگرد، شوشتر و ماهشهر بیشترین محل سکونت آنها در خوزستان است.

سبز قبا، نگین سبز و سرچشمه برکت در دزفول

امامزاده‌ها و حرم‌های ائمه اطهار (ع) و فرزندان آن‌ها در هر شهر و منطقه‌ای مایه برکت است، حرم حضرت سبز قبا هم نگین سبز دزفول محسوب می‌شود.

به گزارش خبرگزاری صداوسیما مرکز خوزستان، وجود حرم مطهر ائمه اطهار علیهم السلام در شهر‌ها و مناطق مختلف ایران اسلامی از نظر ما شیعیان و مسلمانان مایه خیر و برکت هستند و مکانی آرامبخش برای دور شدن از مادیات و تعلقات دنیوی به شمار می‌روند.

هر فردی که در زندگی روزمره دچار دلتنگی و گرفتاری‌های دنیوی می‌شود، با حضور حرم و بقاع متبرکه امامزاده‌ها و توسل به آن‌ها خود را به آرامشی غیرقابل وصف دعوت می‌کند، درددل کردن با افرادیکه که نزد خداوند متعال مقام و منزلت دارند به حدی لذت بخش است که شاید نتوان آن را به زبان آورد.

محمد بن موسی کاظم (ع) ملقب به سبزقبا از فرزندان امام موسی کاظم (ع) و برادر امام رضا (ع) است که حرم این بزرگوار در شهرستان دزفول قرار دارد و بر اساس مستندات تاریخی وی به‌خاطر نبود آزادی سیاسی و عقیدتی در دوران خلفای عباسی و همچنین با هدف ترویج افکار پدر بزرگوارش و امامت برادرش مدینه را ترک کرد و پس از عبور از بصره در کشور و عراق و خرمشهر، به دزفول رسید و تا پایان عمر در این شهر اقامت داشت و مقبره ایشان در خیابان امام خمینی (ع) واقع شده و زیارتگاهی برای عاشقان و دوستداران اهل بیت (ع) است.

علت ملقب شدن به سبزقبا، به تن داشتن قبای سبز رنگ عنوان شده، ضمن اینکه به دلیل نزدیکی به رودخانه دز، برای افرادیکه با فاصله از رودخانه سکونت داشتند و توانایی طی کردن مسیر طولانی نداشتند، آب می‌آورد و سقایی می‌کرد.

مسئول دفتر خادمیاران آستان قدس رضوی در دزفول وجود حرم حضرت سبزقبا (ع) را عامل ارتباط خوب بین مردم این شهرستان و مشهد دانست و گفت: این ارتباط باعث شده هر سال کاروانی از حرم مطهر امام رضا (ع) و آستان قدس رضوی جهت عرض ارادت به ایشان به شهرستان سفر کنند.

رضا آیت با بیان اینکه حرم حضرت سبزقبا (ع) در دزفول یک ظرفیت بزرگ مذهبی و فرهنگی است، افزود: حرم این بزرگوار یک ظرفیت عظیم فرهنگی است که شهرستان را علاوه بر شهر گردشگری به یک شهر زیارتی تبدیل کرده است.

امام جمعه دزفول بر تبدیل سبزقبا (ع) به یک فرهنگ و گفتمان تاکید کرد و بیان داشت: ایشان یک مسئله ملی و نمادی از ایستادگی، مقاومت و ایثار ملت ایران و مردم دزفول در سال‌های جنگ تحمیلی است.

حجت‌الاسلام سید محمدعلی قاضی‌دزفولی با بیان اینکه با تبدیل بقعه مبارک سبز قبا (ع) به یک جریان ماندگار فرهنگی، میراثی ماندگار از ارزش‌های اسلامی و انقلابی برای نسل آینده به یادگار می‌ماند، اظهار کرد: محبوبیت ایشان در دوران حیاتش به‌خاطر اقدامات و اخلاق خیری از جمله سقایی است و همین امر سبب شده تعداد زیادی از دزفولی‌ها از کار‌های خیر ایشان الگو بگیرند

زَراس ، یاقوتی سبز بر کرانه دریاچه کارون ۳

زراس ، دهکده ای است در میان کوه‌های زاگرس و دریاچه کارون ۳ که چشم اندازی خیره کننده را به نمایش گذاشته است.

به گزارش خبرگزاری صدا وسیما مرکز خوزستان ؛ اگر برای لحظه‌ای بخواهیم خوزستان را تصور کنیم ، نخلستان ها ، گرمای شدیدش و دکل های نفتی در ذهن‌مان نقش می‌بندد.

اما طبیعت فوق العاده جذاب و دیدنی دهکده زراس خوزستان با تصور ذهنی اغلب ما از این استان فاصله زیادی دارد ، چیزی که شاید در تصور کسی نگنجد روستایی در دل خوزستان است با حال و هوای بهار.

دریاچه سد کارون ۳ ، در کنار روستا محلی خوش آب و هوا را شکل داده و کوه‌های سربه فلک کشیده ، زراس دهکده‌ای است در خوزستان که رویا را تعبیر کرده.

این دهکده تفریحی توریستی به مساحت ۲۰۶ هکتار، ۲۵۰ کیلومتری شمال شرقی شهرستان اهواز در ۶۹ کیلومتری جنوب شرقی شهرستان ایذه قرار دارد.

اما آبشار شیوند ایذه روبروی دهکده زراس خوزستان قرار دارد و البته روستای شیوند نیز در نزدیکی است و یکی از دیدنی‌های اصلی منطقه به حساب می‌آید.

هم جواری روستای شیوند با دریاچه پشت سد، رودخانه کارون، رشته کوه‌های زاگرس، جنگل‌های بلوط، رودخانه ها، آبراه ها، آبشارها، صخره‌ها و طبیعت بکر، این منطقه را به جایی فوق العاده زیبا تبدیل کرده می‌تواند تبدیل به قطب گردشگری منطقه شود.

کوه‌های مرتفع منگشت دارای قله‌هایی پربرف هستند و بر روی دامنه آن‌ها جنگل‌هایی بکر روییده است.

باغ‌های میوه نیز در همین حوالی جا خوش کرده اند. مناطق پوشیده از درختان بلوط، منطقه تاراز، گلزار، دشت سوسن، تورک، کله، دوتو، دشت بزرگ و کوچک از دیگر دیدنی‌های طبیعی هستند

سوسن، تورک، کله ، دوتو ، دشت بزرگ و کوچک از دیگر دیدنی‌های طبیعی این منطقه هستند .

پامنار ، روستایی بِکر و خیال انگیز

روستای پامنار بواسطه چشم ‌اندازهای بسیار متنوع طبیعی و فرهنگی ، چشم هر بیننده ای را به خود جلب می‌ کند.

به گزارش خبرگزاری صدا وسیما مرکز خوزستان ؛ روستای پامنار یکی از روستا‌های باصفای دزفول در استان خوزستان است که میان دو سد کرخه و دز قرار گرفته است و از شهر دزفول به‌سمت جاده‌ی شَهیون کمتر از یک ساعت با ماشین فاصله دارد.

پامنار با مناظر دیدنی و سکوت و طبیعت دلپذیرش، چشم هر بیننده ای را به خود جذب می‌کند.

جذابیت این منطقه ، در طبیعت دلچسب آن است. جایی که سکوت و طبیعت در کنار هم تجربه‌ی شگفتی می‌آفریند. جزیره ای کوچک که لختی آرامش در آن، خستگی ماه‌ها کار را از تن شما بیرون خواهد کرد.

در اطراف سد یا جزیره‌ها می شود ساعت ها درنگ کرد و از ساحل و تماشای موج‌های ریز دریاچه لذت برد.

زنان زحمت کش پامنار در هنر کپوبافی بسیار ماهر هستند و از جمله صنایع دستی معروف این منطقه است.

کپوبافی از بافته‌های حصیری است و مواد اولیه آن کرتک و برگ نخل‌های خرما است که از سالیان متمادی رواج داشته است.

کرتک نوعی گیاه خودرو است که در حاشیه نهرها، رودخانه‌ها و دشت‌های منطقه شهیون به وفور یافت می‌شود.

قلعه شاداب
کافی‌ست از پامنار به جاده‌ی دریاچه برگردیدتا به قلعه شاداب برسید ، این قلعه از دوره ساسانی به‌جا مانده و نزدیک به دوازده هزار متر مربع وسعت دارد. در طول تاریخ از این قلعه تاریخی در روستای پامنار دزفول استفاده‌های مختلفی شده است.

نام قلعه از کدخدای طایفه به نام شاداب عبدل گرفته شده است.

قبل از آن متعلق به زمین دار بزرگی بود که به نام او قلعه شاه حسین خوانده می‌شد.

در زمان ساسانیان نیز دژ انوشبرد یا دژ فراموشی نام داشت. هنگامی قلعه را می‌بینید ممکن است تصور کنید تنها کوهی استوار در برابر شما است، اما در حقیقت در حال تماشای یکی از طولانی‌ترین قلعه‌های طبیعی ایران هستید.

گورستان
از دیگر دیدنی‌های روستای پامنار دزفول قبرستانی قدیمی است که فاصله کمی با قلعه دارد. گور‌های باستانی این محل دارای سنگ‌هایی عمودی هستند که بر روی آن‌ها نقوش متفاوتی ترسیم شده است.

هر یک از نقش‌ها نشان دهنده مشخصات صاحب گور هستند. برخی از نشانه‌های روی قبر‌ها افراد سوار بر اسب را نشان می‌دهند که نماد جنگاوری آن‌ها بوده اند.

بر روی قبر‌های مربوط به خانم‌ها نیز نشانه‌هایی از جنگاوری و رقص دیده می‌شود. به نظر می‌رسد این قبرستان اطلاعات بسیاری در مورد تاریخ اجتماعی منطقه به دست می‌دهد.

کُنارستان
کمی پایین‌تر از قلعه در روستای پامنار دزفول منطقه کنارستان قرار دارد.

از درختان کنار یا همان سدر استفاده‌های متعددی می‌شود از میوه این درخت برای خوردن مصرف می‌شود، عسل منطقه معروف است و از برگ‌های درخت سدر می‌گیرند.

از درختان بادام هم مصرف مستقیم خوراکی و هم برای تهیه روغن بادام استفاده می‌شود. درختان بادام در پایین این کنارستان در کنار غار زرده یا شکفت قرار دارند. .

مناظر دیدنی این روستا محل خوبی برای علاقه‌مندان به رشته عکاسی و ثبت تصاویری خیال انگیز است ، از گیاهان و پوشش‌های منطقه می‌توان به رملیک، کنار، بنه، بادام، جاز، انجیر، بلوط و نخل اشاره کرد.

غروب پامنار

جایی که خورشید پشت تپه‌ها ی روستای پامنار شروع به پایین رفتن می‌کند و نور نارنجی‌اش را روی دریاچه می‌پاشد بهترین زمان برای عکاسی در این منطقه است. شب که از راه می‌رسد و آسمان ناگهان پر از ستاره می‌شود، وقت آن است که چندتایی ستاره بچینید و همراه خیال شوید.

میناکاری صابئین مندایی، هنری ماندگار

هنر میناکاری آمیخته با ظرافت و زیبایی و با قدمت ۵۰۰ ساله صرفا بر روی فلزات گران‌بها مانند طلا و نقره کار می‌شود و از صنایع دستی ویژه شهر اهواز است که به دست توانای اساتید میناکار هموطنان صابئین مَندایی انجام می‌شود. / عکس: علی معرف

رشته مینای صُبی قدمتی بالغ بر ۷۰۰ سال دارد و منحصراً توسط اقلیت دینی صابئین مندایی در شهر اهواز توسط استادان این رشته انجام می‌شود. این هنرمندان زبردست ب‍‍ا بهره گیری از المان‌های بومی و با ظراف‍ت‌ خ‍‍اص‍‍ی،‌ ن‍ق‍ش ه‍‍ای‌ ن‍خ‍ل‌، ق‍‍ای‍ق‌ و ش‍ت‍ر را ب‍ر روی‌ م‍ی‍ن‍‍ای‌ ری‍خ‍ت‍ه‌ ش‍ده‌ ب‍ر ق‍ط‍ع‍‍ات‌ طلا و نقره، درآورده‌ و دس‍ت‍ب‍ن‍د، ح‍م‍‍ای‍ل، گ‍ردنب‍ن‍د و س‍ی‍ن‍ه‌ ری‍ز، گ‍وش‍واره‌ و ‌ان‍گ‍ش‍ت‍ر می سازند و همه مراحل ساخت، توسط دست انجام می گیرد.

به طور معمول مینای صبی به عراق، کویت و استرالیا صادر شده و در اهواز هم به صورت سفارشی بسته به دلخواه مشتریان کار انجام می‌شود. ای‍ن‌ ‌آث‍‍ار ‌ع‍لاوه‌ ب‍ر ج‍ن‍ب‍ه‌ ‌اق‍ت‍ص‍‍ادی، دارای‌ ‌ارزش‌ ‌ه‍ن‍ری‌ ب‍س‍ی‍‍اری هستند. صابئین یا پیروان حضرت یحیی (ع) هستند.

طرح‌هایی که این افراد صنعتگر بر روی کارهای خوداستفاده می‌کنند برگرفته از فرهنگ و آداب و سنت‌های بومی منطقه است. اهواز به عنوان شهر ملی میناکاری صابئین در سطح کشور ثبت شده است

مدیرکل دفتر امور پایگاه‌های جهانی:

خوزستان محل جغرافیایی طرح مشترک «پایلوت» با هیات ایتالیایی شد

تهران- ایرنا- مدیرکل دفتر امور پایگاه‌های جهانی وزارت میراث فرهنگی گفت: استان خوزستان، محور سه اثر میراث جهانی چغازنبیل- شوش و سازه‌های آبی شوشتر به دلیل ظرفیت‌های طبیعی و فرهنگی متعدد به عنوان محل جغرافیایی انجام طرح «پایلوت» هیات ایتالیایی و ایرانی برگزیده شد.

به‌گزارش گروه فرهنگی ایرنا از میراث‌آریا، رویداد تخصصی میراث‌فرهنگی و گردشگری بین‌المللی با همکاری وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی، سفارت ایتالیا، اتاق بازرگانی ایتالیا در ایران و تعاونی‌های ایتالیا،‌ در محل سفارت ایتالیا در تهران برگزار شد. این رویداد، فاز سوم طرح پایلوت است که به‌زودی و پس از پایان رفع محدودیت‌های ناشی از همه‌گیری کرونا وارد فاز اجرایی خواهد شد.

در این رویداد، نمایندگانی از معاونت میراث‌فرهنگی، معاونت گردشگری، معاونت امور حقوقی و مجلس و معاونت سرمایه‌گذاری وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی، سفیر ایتالیا، مدیر اتاق بازرگانی ایتالیا در ایران، رئیس پژوهشکده باستان‌شناسی پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری، نماینده اتاق تعاون و نمایندگانی از تعاونی‌های مرتبط با موضوع میراث‌فرهنگی و گردشگری در ایتالیا حضور داشتند و در مورد ظرفیت‌های مشترک دو کشور در پیشبرد پروژه مشترک در حوزه تخصصی خود مواردی را مطرح کردند.

فرهاد عزیزی زلانی مدیرکل دفتر امور پایگاه‌های جهانی در این رویداد گفت: در سال‌های گذشته همکاری‌های ویژه‌ای با سفارت ایتالیا و اتاق بازرگانی این کشور در تهران و هتعاونی‌های این کشور در زمینه میراث‌فرهنگی و گردشگری آغاز شد، در این مرحله راهبرد همکاری، جنبه‌های کاری مورد توافق و همچنین آثار ممکن برای انتخاب یک پروژه پایلوت مطرح شد.

او افزود: در فاز دوم همکاری‌ از متخصصان و هیات ایتالیایی در برخی آثار میزبانی شد تا چشم‌انداز بهتری از همکاری با وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی در مباحث تخصصی به‌دست آید. در این فاز از بسیاری آثار جهانی و ملی در غرب کشور نیز بازدید شد و در نهایت جلسه جمع‌بندی با حضور معاون میراث‌فرهنگی و هیات ایتالیایی برگزار شد.

مدیرکل دفتر امور پایگاه‌های جهانی تصریح کرد: در فاز سوم همکاری‌ها، استان خوزستان و محور سه اثر میراث جهانی چغازنبیل-شوش و سازه‌های آبی شوشتر، به دلیل ظرفیت‌های طبیعی نظیر رودخانه‌های دز، کارون و کرخه، سواحل خلیج‌فارس، مناطق کوهستانی و شن‌زارها، مناطق حفاظت‌شده با گونه‌های جانوری و گیاهی خاص، چشمه‌سارها و آبشارها، موقعیت استراتژیک جغرافیایی و نزدیکی به مرزهای جنوبی و غربی و داشتن ظرفیت‌های فرهنگی متعدد و بهره‌گیری از آثار میراث جهانی و آثار میراث‌فرهنگی ملی نظیر سنگ‌نگاره‌های ۴ هزار ساله ایذه، تعدد استقرار تمدن‌های مختلف از هزاره‌های گذشته تاکنون و ماهیت چندفرهنگی و دانش و مهارت‌هایی چون پرورش اسب و شتر و غیره به‌عنوان محل جغرافیایی انجام پروژه پایلوت برگزیده شد

دشت سوسن ایذه ، قطعه ای از بهشت+فیلم

جریان رودخانه کارون ، ارتفاعات سرسبز و جاذبه‌های تاریخی ، دشت سوسن را به نگین انگشتری خوزستان تبدیل کرده است.

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما مرکز خوزستان ؛ دشت تماشایی و سحرانگیز سوسن ، در فاصله ۳۷ کیلومتری شهر ایذه از زیباترین مناطق طبیعی استان خوزستان است

جریان رود کارون ، وجود چشمه‌های آب، تپه‌ها و ارتفاعات سرسبز، گونه‌های مختلف گیاهی از جمله درختان انار، بلوط، انجیر، بابونه، گل‌های نرگس و شقایق ، جاذبه‌های تاریخی و روستا‌های تماشایی دشت ، سوسن را به نگین انگشتری خوزستان تبدیل کرده است.

در سوسن، رود خروشان کارون با عبور خود سرسبزی ، پرآبی و حاصلخیزی را به این دشت هدیه بخشیده و آن را به دو بخش سوسن غربی و سوسن شرقی تقسیم کرده است که هر یک از آن‌ها زیبایی و طبیعت بکر خود را دارد.

در این دشت روستا‌های پلکانی و با معماری سنتی وجود دارد که برای رسیدن به آن‌ها باید از رود با قایق عبور کنید .

مردمان روستا‌های دشت سوسن بختیاری‌های مهربان و خون‌گرمی هستند که به دام‌پروری و کشاورزی مشغول هستند و محصولاتی، چون برنج کشت می‌کنند.

سوسن غربی
روستای ترشک مرکز دهستان سوسن غربی است.

این بخش از دشت سوسن به خاطر داشتن گل‌های نرگس معروف است.

روستای پلکانی «مهرنان» در کنار روستای لولو، ده شیخ و ده ثریا از روستای این بخش است. روستای پلکانی ثریا که به واسطه‌ی ماسوله‌ی خوزستان شهره است از زیباترین نقطه‌ی سوسن غربی است.

برای رسیدن به این روستا باید در ده شیخ قایق سوار شوید و به آن سوی رود کارون بروید. بعد از «ده ثریا» می‌توانید به روستا‌های ده حوض، دانیال و ده کهنه بروید.

سوسن شرقی
روستای جنگه مرکز دهستان سوسن شرقی است. سوسن شرقی برای کسانی که عاشق طبیعت وحشی، بکر است .

جنگل‌های بلوط نیز یکی از زیبایی‌های این مناطق است. این بخش شامل روستا‌های سوسن شرقی شامل روستا‌های جنگه موسوی ، فالح، ممبین، آب‌بید و شیمن و چندین روستای دیگر است که طبیعتی بکر و دست‌ نخورده دارند .

آبشار‌های زیبا، جنگل‌های بلوط و شالیزار‌های برنج به‌همراه کوه‌های سر به فلک کشیده از زیبایی‌های روستای شیمن، در مجاورت دشت سوسن ، محسوب می‌شود.

جاذبه‌های تاریخی دشت سوسن

دشت سوسن علاوه بر طبیعت مسحور کننده و چشم‌نواز، از غنای فرهنگی و تاریخی بالایی نیز برخودرا است .

وجود رود کارون و چشمه‌های آب فراوان ، راه‌های ارتباطی و دسترسی راحت موجب شده است که این منطقه همواره مورد جوامع انسانی در طول تاریخ باشد .

راه دز به پارت یکی از راه‌های باستانی است که از این منطقه عبور می‌کرد، این راه اصفهان و فلات مرکزی ایران را به شوش و بین‌النهرین متصل می‌کرده و در هر پنج فرسنگ آن ، قلعه‌هایی برای رفاه کاروانیان در طول مسیر و برقراری امنیت ساخته شد و هنوز آثار این بنا‌های تاریخی وجود دارد .

راه دز به پارت از اصفهان به دهدز و با گذر از پل شالو ، به دو شاخه تقسیم می‌شد که یکی به ایذه منتهی و دیگری در امتداد رود کارون ادامه می‌یافت.

آثار تاریخی همچون تپه‌های باستانی، پل و بَرد گوری‌ها، سنگ مزار‌هایی به‌شکل شیر‌های سنگی که به‌عنوان نمادی از شجاعت و دلیری شخص متوفی روی مزار‌ها نصب می‌شده است، از دیگر جاذبه‌های تاریخی و گردشگری دشت سوسن هستند.