خوزتوریسم

گذری به  شهر تاریخی بهبهان 

شهرستان بهبهان با داشتن قدمت و سابقه‌ی تاريخي و تمدني شش هزار ساله، يكي از مناطق مهم شكل‌گيري و تكميل تمدن اين سرزمين كهن به شمار می‌رود. اين شهرستان با دارا بودن 104  اثر ملي و شهر تاريخي ارجان كه خود شامل چند دوره‌ی تاريخي بوده و سه منطقه‌ی نمونه‌ی گردشگري يكي از قطب‌هاي تاريخي و گردشگري استان خوزستان است. بهبهان علاوه بر دارا بودن تاريخي كهن و ديرينه، از لحاظ مذهبي هم جایگاه ویژه‌ای دارد. یکی از دلایل اهمیت این شهر از لحاظ مذهبی را می‌توان وجود قدمگاه حضرت امام رضا (ع) در اين شهر دانست. این شهرستان همچنین آرامگاه چند تن از فرزندان امام موسي كاظم (ع) از جمله امام‌زاده حيدر بن موسي (ع)، امام‌زاده شاه فضل بن موسي (ع) و شاه ميرعالي حسين را در خود جای داده است. بهبهان از لحاظ ادبي خواستگاه فرزانگاني همچون آيت الله وحيد بهبهاني، آخوند ملا علي بهبهاني و ميرزا شوقي بهبهاني بوده است.

موقعیت جغرافیایی
شهرستان بهبهان در جنوب شرقی استان خوزستان و دامنه‌ی جنوبی کهگیلویه (از سلسله جبال زاگرس) بین دو منطقه‌ی نفتون آقاجاری و گچساران در 50 درجه و 16 دقیقه طول شرقی و 30 درجه و 35 دقیقه عرض شمالی در ارتفاع متوسط 320 متری از سطح دریا واقع شده است. فاصله‌ی‌ این شهرستان از مرکز استان یعنی اهواز از طریق رامهرمز، 195 کیلومتر است. بهبهان از شمال و شمال شرقی به شهرستان کهگیلویه (دهدشت)، از جنوب به بخش زیدون، از مغرب به آقاجاری و امیدیه و از شرق به گچساران منتهی شده است.

پیشینه‌ی تاریخی
آن‌چه امروزه بر طبق تحقیقات باستان‌شناسی صورت گرفته در رابطه با پیشینه‌ی تاریخی بهبهان می‌توان گفت آن است که بهبهان شهری است که همگام با ارگان یکی از نقاط تمدن‌خیز منطقه شمرده می‌شده و آثار باستانی موجود در آن نشان از شهری با تمدن غنی دارد. سنگ‌های آسیاب کشف شده در محله‌ی "سلطان محراب" بهبهان پس از تحقیقات سن‌شناسی و کربن 14، قدمتی 7 هزار ساله را به این شهرستان نسبت داد که با انجام تحقیقات بیشتر در اطراف این شهرستان در تابستان 1394 و آثاری که در ناحیه‌ی " گیوه‌پا" در نزدیکی بهبهان به‌دست آمد، پیشینه‌ی تاریخی این منطقه را نه هزار سال برآورد کرده‌اند.
تاکنون سه نظریه در رابطه با دلیل نامیده شدن این شهر به نام "بهبهان"  ذکر شده است :
برطبق آن‌چه در کتاب "ناهید خداوند هفت قلعه" نوشته‌ی محمدابراهیم باستانی پاریزی آمده است، بهبهان در کره‌ی زاگرس در نزدیکی ارگان محلی بوده است که آن را محل بغان می‌نامیدند. بغ نام خدای زرتشتی بوده است و بغان جمع بغ است. و بهبهان کنونی را بغبغان می‌نامیدند که در اثر تکرار کلمه در میان مردم بغبغان به بغبغو و کلمه‌ی بغبغو در اثر تکرار و برای سهولت تلفظ به بهبهو تغییر پیدا کرد.
بهو به جای مناسب برای اتراق یا مکانی مسطح در میان برآمدگی‌های تپه‌ها و دامنه‌های کوه‌ها و مکانی‌که امنیت ساکنین را در هنگام باد و باران تامین می‌کند، گفته می‌شود. پس بهو را می‌توان دشت دانست و بهبهو به معنای بهترین دشت است.
نظریه‌ی بعد، نام قدیم بهبهان را کوشک‌دشت می‌داند. کوشک به معنای قصر و به‌خصوص قصری است که در باغ واقع شده است و کوشک‌دشت، خبر از قصری می‌دهد که در دشت بنا شده بود. با توجه به رودخانه‌هایی که از دشت بهبهان می‌گذشتند و در مسیر خود ارگان را نیز طی می‌کردند و وجود باغ‌های زیتون و نارنجستان‌هایی که در بهبهان وجود داشته، نامیدن این شهر به کوشک دشت بسیار به‌جا بوده است. پس از آن، این شهر بهبهان نامیده شد که همان معنای کوشک دشت را می‌دهد.

گزارش کامل در ادامه مطلب 

پل های اندیمشک

پل زال

این میان برنامه پل های قدیمی شهرستان اندیمشک را معرفی می نماید.

پل زال میان خوزستان و لرستان 

برای دانلود  وتماشا  روی تصویر زیر کلیک کنید

معماری هفت تپه

هفت‌تَپه یک محوطه باستانی در استان خوزستان در حدود ۱۵ کیلومتری جنوب شرقی شهر شوش و در مجاورت شهرستان دزفول واقع شده و مجموعه‌ای از تپه‌های باستانی‌است که احتمالاً شهر تیکنی یا کابناک از تمدن ایلام را درخود جای داده‌است.گستردگی این محوطه باستانی به مراتب باعث جلب توجه کاوشگران مختلف قرار گرفته‌است. بنابر نظریه‌هایی از این شهر به عنوان یک مرکز مهم سیاسی در زمان حکومت ایلامیان و پادشاهی تپتی‌اهر در سده پانزده پیش‌از میلاد یاد شده‌است که پس‌از ویرانی آن، شهر شوش به مرکز قدرت تبدیل شده‌است، هرچند هنوز مدرکی محکم برای اثبات آن بدست نیامده‌است.

برای دانلود مقاله روی تصویر زیر کلیک کنید

مقاله تجزیه وتحلیل اقلیمی شوادون ها درخانه های دزفول

امروزه برای جبران صدمات انقلاب صنعتی برطبیعت، بشر ناگزیر به اقداماتی شده است که براصول توسعه پایدار مبتنی باشد. این درحالی است که درسرزمین ما همانند بسیاری از نقاط دارای تمدن کهن اندیشه های مبتنی بر تعامل اندیشمندانه با طبیعت تا پیش از ظهور وبروز مظاهر مدرنیسم وجود داشته است. ساخت بناهای متناسب بااقلیم وبدون نیازبه استفاده از انرژی های فسیلی برای سرمایش وگرمایش با دستاورد حفظ محیط زیست ازجلوه های همین تعامل محسوب می گردد. مقابله با وضعیت آب وهوایی حاد خوزستان مهم ترین دغدغه معماران ودست اندر کاران ساختمان سازی از گذشته تا حال این دیاربوده است. بررسی و تحلیل یکی از روش های سنتی مقابله با این معضل اقلیمی را می توان مسئله اصلی شکل گیری این مقاله دانست. شوادون (Shavadoon)اززمان باستان یک مأمن مناسب برای فرار از تنگنای شدید اقلیمی بوده که تازمان معاصر استفاده از آن در دزفول رایج بوده است به طوریکه درهرخانه یک شوادون حفرشده است. این نوشتاردر ابتدا با بیان و معرفی بخش های مختلف شوادون ها نظیرصحن؛"کت"؛"دریزه"؛"تال" وپله پهن خصوصیات ویژه هریک را تبیین می کند. سپس با تجزیه و تحلیل عملکردهای متعدد آن، عواملی را که موجب خنکی آن شده مورد بررسی قرار می دهد و درنهایت نکاتی راکه طراحان ودست اندرکاران می توانند از شوادون وخصوصیات اقلیمی آن اقتباس نمایند پیشنهاد می گردد.

برای دانلود روی تصویر زیر کلیک کنید

دره توبیرون یکی از دیدنی های طبیعی بکر و شگفت انگیز خوزستان

دره توبیرون دراستان خوزستان واقع می باشد. یکی از دیدنی های طبیعی بکر و شگفت انگیز شهرستان دزفول در فصول گرم سال دره توبیرون است. “تو” در لهجه دزفولی به معنی تب (گرما) و توبیرون بمعنای مکانی که گرما را از تن میزداید وگفته می شود که در قدیم برای کاهش آلام درد بیماری ها از این محل استفاده می شده است.
دره‌ توبیرون نتیجه‌ی هزاران سال فرسایش آبی بوده و از سرازیر شدن آبِ حاصل از بارش‌های فصلی در بخش‌های بالاتر و جاری شدن آن به صورت تنداب‌ها در کوه‌ها و تپه‌ها به وجود آمده است. سنگ‌های موجود در دره، از نوع ماسه سنگ و کنگلومرا (نوعی سنگ رسوبی از شن، ماسه و سنگ‌ریزه‎‌های گرد که معمولا با کلسیت، سیلیکا یا اکسید آهن به هم چسبیده‌اند) بوده که حاصل این فرسایش‌های طولانی مدت هستند.

به دلیل عمیق بودنِ دره توبیرون ، در فصل‌های خشک و کم آب، دره مانند یک زهکش عمل نموده و آبِ سفره‌های زیرزمینی در کف آن جمع می‌شود که این ویژگی سبب به وجود آمدن دو آبشار کوچک و زیبا در مسیر دره شده است. در بخش‌هایی از دره توبیرون، آب شفاف و زلالی از کف و دیواره‌های صخره‌ای آن به بیرون تراوش می‌کند. از طرفی نزدیک بودن دیواره‌هایِ صخره‌ایِ دو سوی دره به یکدیگر و نیز بلندیِ آن‌ها، باعث ایجاد سایه در اکثر قسمت‌ها می‌شود. این ویژگی‌ها از دلایل خنک بودن فضای داخل دره بوده و حتی در فصول گرم سال و هوای ۴۰ درجه‌ی شهر، دمای آن به حدود ۲۰ تا ۲۵ درجه‌ی سانتی‌گراد می‌رسد. درون دره، باد خنک، روح‌نواز و دل‌انگیزی می‌وزد که تمام خستگیِ راه را از تن شما بیرون خواهد کرد.

درختان زیبای انگور و انجیر نیز باعث سرسبزی و طراوت این منطقه شده و در کنار ویژگی‌های منحصر به فردِ دره، توجه بازدیدکنندگان را به خود جلب می‌کند.
دره “توبیرون” در فاصله حدود ۲۰ کیومتری از شهر در مسیری چند کیلومتری در بخش سردشت قبل از رسیدن به منطقه تنگه سرا در شمال دزفول واقع است. دیواره‌های رفیع آن با ارتفاع بلند که گاه تا بیش از یکصد متر می رسد و انبوه درختان انگور، انجیر وحشی، برگ ‌‌های شاووشان، آبشارها و آب ‌ چکان ها جلوه بسیار زیبایی به این دره‌ ها داده است که چشم هر بیننده ‌ ای را محو تماشای خود می ‌ سازد.
گرچه قدم گذاشتن به چنین فضای خنکی در گرمای سوزان جنوب و دمی آسودن در هوای مطبوع آن، خود به تنهایی می‌تواند یک تفریح باشد؛ اما پیاده روی در آبِ جاری در مسیر دره و تماشای شگفتی‌ها و زیبایی‌های آن، از لذت‌بخش‌ترین کارهایی است که می‌توانید در این دره تجربه کنید. آب بازی و تماشای ماهی‌های بزرگ و کوچکی که درون آبِ کف دره به این سو و آن سو می‌روند نیز خالی از لطف نخواهد بود.هنگامی که در حال حرکت در امتداد دره هستید گاهی قطره‌های آب زلال از دیواره‌های آن بر روی سر و صورتتان خواهد چکید و باعث می‌شود که حسِ خوشایندِ بودن در طبیعتِ بکر را با تمام وجود درک کنید.همچنین زیبایی‌ها و شگفتی‌های تمام نشدنی این دره، آن را به مکانی فوق‌العاده برای عکاسی تبدیل کرده است. اگر علاقه‌مند به عکاسی حرفه‌ای از طبیعت هستید؛ دره توبیرون چشم‌اندازهای کم‌نظیر و شگفت‌انگیزی برای این کار در اختیارتان خواهد گذاشت

نکاتی که لازم است در بازدید از دره توبیرون به آن‌ها توجه کنید

• با توجه به اینکه دره‌ توبیرون در منطقه‌ای بکر قرار دارد، بهتر است برای رفتن به آن با گروه‌های کوهنوردی محلی همراه شوید و یا از تورهای گردشگری استفاده کنید.
• به دلیل شباهت بخش‌های مختلف دره به یکدیگر، ممکن است مسیر را گم کنید؛ بنابراین توصیه می‌شود که برای بازدید از دره‌ از یک فرد راه بلد و یا یک راهنمای محلی کمک بگیرید.
• برای پیاده روی در دره، حتماً از کفش مناسب استفاده کنید؛ زیرا کفِ دره مملو از سنگریزه‌هاییست که ممکن است پاهایتان را اذیت کند.
• دره‌ توبیرون طبیعتی دست نخورده و تمیز است که این امر نشان از بازدید تعداد کمی از گردشگران از این مکان زیبا دارد. بیایید در زمان بازدید از این جاذبه‌ی طبیعی شگفت‌انگیز، زباله‌های خود را در محیط رها نکنیم و حتی در صورت مشاهده‌ی زباله‌ها در مسیر دره، اقدام به جمع‌آوری آن‌ها نماییم تا با انجامِ وظیفه‌ی خود در مقابلِ طبیعتِ سخاوتمند، به زیبا و بکر ماندن این دره‌ی اعجاب انگیز کمک کنیم.

عکسها:

سایت کارناوال

خبرگزاری ایسنا

ر

طبیعت پاییزی ایذه بهشت خوزستان

دشت سوسن یکی از جاذبه‌های طبیعی استان خوزستان است که در ۳۵ کیلومتری شمال غربی شهرستان ایذه قرار دارد .این دشت یکی از گذرگاه‌های رودخانه خروشان کارون است و توسط این رود به دو بخش شرقی و غربی تقسیم می‌شود. در واقع عبور رود کارون از میان دشت سوسن، موجب پیدایش اراضی حاصلخیز در این ناحیه شده است. این دشت از ماه بهمن تا خرداد، طبیعت بسیار زیبایی می‌یابد به طوری که در این ایام افراد بسیاری به این منطقه مراجعه می‌نمایند تا از زیبایی چشم‌نواز آن بهره ببرند

 مهدی پدرام خو/تسنیم

آداب و رسوم ازدواج در شوشتر

 در گذسته رسم بر این بوده که خانواده  برای پسرشان دختری  را انتخاب کنند و معموﻷ پسر اعتراضی نمی  کرد روش دیگر این بود که با بدنیا آمدن نوزاد دختری در میان بستگان ٬ اگر خانواده ای فرزند  پسر داشتند  با موافقت دو خانواده آنها را به نام هم  نامزد می کردند و به اصطلاح ناف  دختر را به نام  پسر می بریدند  دربین شوشتریها همانند دزفولیها زنانی هستند که  به آنها دلال dalâl  می گویند . دلالها  برای خانواده های پسر داردختری  را پیدا می کردند و در واقع  باعث آشنایی دو خانواده  می شدند و در صورت رضایت  دو خانواده از طرف خانواده  داماد هدیه ای دریافت می کردند .
خواستگاری و عقد
در روز خواستگاری پس از تعیین مهریه وشیربها و موافقت  دو طرف مادر پسر حلقه ای  موسوم  به بلکهBelke  درانگشت دختر می گذارد . علاوه بر آن هدایای دیگری از قبیل لباس و عطربه عروس هدیه می کنند که به این رسم نشونه ونون nešunevanun می گویند. سپس مقدمات عقد را فراهم می کنند .
حنا بندان
شب قبل از عروسی حنا بندان است که شوشتری ها به آن دس رزون dasrazun می گویند.عروس و داماد  را به صورت جداگانه در خانه خودشان حنا می زنند . عروس تا پولی به عنوان من دسی mendasi نمی گرفت اجازه نمی داد به دستش حنا بزنند . پس از آن کف  دستش را حنا زده ٬ تکه ای  نبات در دست  او و ورقه ای طلا زیر زبانش می گذاشتند که به آن زیر زبونی می گفتند . زیر پای عروس یک کرسی  نهاده و پایش را حنا می زدند .
عروسی
روز عروسی مراسم با شادی برگزار می شد . در گذشته رسم بر این بوده  که  درون کاسه ای  پر آب چهار  عدد تخم مرغ  پخته  گذاشته و آن ظرف را  زیر پای عروس  می گذاشتند و فردای  آن  روز عروس  تخم مرغها را خورده  و آب آن را روی  سرش می ریخت . به  این رسم در اصطلاح  آب بخت می گویند . در شوشتر فردای عروسی تا سه وعده برای عروس و داماد غذا می بردند .

منابع:
1.    تراب زاده،عباس،آرزو عبدی،شیما رشناوادی،فرزانه امیری.مردم نگاری شهرستان شوش- پژوهشکده مردم شناسی سازمان میراث فرهنگی کشور-اداره کل میراث فرهنگی ،صنایع دستی و گردشگری خوزستان- زمستان  80
2.    مزارعیان،خداداد،علیرضا نوچه ناسار،محمود پارسا پور.مردم نگاری شهرستان شادگان - پژوهشکده مردم شناسی سازمان میراث فرهنگی کشور-اداره کل میراث فرهنگی ،صنایع دستی و گردشگری خوزستان-  
3.    فلسفی میاب،عباس،الینا رضایی، شیما رشنوادی.مردم نگاری شهرستان آبادان- پژوهشکده مردم شناسی سازمان میراث فرهنگی کشور-اداره کل میراث فرهنگی ،صنایع دستی و گردشگری خوزستان- دیماه   80
4.    طلاییان پور،پرویز،خداداد مزارعیان،حمید حسینی.مردم نگاری شهرستان ایذه - پژوهشکده مردم شناسی سازمان میراث فرهنگی کشور- اداره کل میراث فرهنگی ،صنایع دستی و گردشگری خوزستان- زمستان 78  
5.    طلاییان پور،پرویز،حمید حسینی،علی محمد  زمانیان و دیگران.مردم نگاری شهرستان  اندیمشک - پژوهشکده مردم شناسی سازمان میراث فرهنگی کشور-اداره کل میراث فرهنگی ،صنایع دستی و گردشگری خوزستان- پاییز 80
6.    حسنی، حمید رضا، پرویز طلاییان پور.مردم نگاری شهرستان بهبهان -پژوهشکده مردم شناسی سازمان میراث فرهنگی کشور-اداره کل میراث فرهنگی ،صنایع دستی و گردشگری خوزستان-پاییز 76  
7.    طلاییان پور،پرویز،خداداد مزارعیان،هجیر عزیزی.مردم نگاری شهرستان دزفول - پژوهشکده مردم شناسی سازمان میراث فرهنگی کشور- اداره کل میراث فرهنگی ،صنایع دستی و گردشگری خوزستان- زمستان 79  
8.    رضایی صدر،حمید،پرویز طلاییان پور.مردم نگاری شهرستان شوشتر - پژوهشکده مردم شناسی سازمان میراث فرهنگی کشور- اداره کل میراث فرهنگی ،صنایع دستی و گردشگری خوزستان- 1376

روابط عمومی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان خوزستان

گاهی به چالش‌های گردشگری خوزستان/

‌تصویر غلطی که از جاذبه‌های نفتی در ذهن مردم نقش بسته است

گردشگری ‌یکی از ظرفیت‌های فرهنگی و اقتصادی بالقوه خوزستان است، اما چرا صنعتی با این همه مزایا و جاذبه، جایگاهی در توسعه استان ندارد؟ ‌

به گزارش خبرگزاری تسنیم از اهواز، گردشگری یکی از ظرفیت های مهم در حوزه فرهنگ و اقتصاد است. گردشگری به مثابه یک صنعت موثر و طلایی در حوزه اقتصاد می‌تواند بسیاری از گره‌ها را باز کند.

ورود 14 میلیون گردشگر به خوزستان در بازه تعطیلات عید

خوزستان با داشتن جاذبه های تاریخی و طبیعی بسیار یکی از قطب های گردشگری کشور است. به طوری که در بازه زمانی 27 اسفندماه 97 تا 16 فروردین‎ماه 98، 14میلیون و 321 هزار و 834 نفر گردشگر وارد استان شده و از مراکز تاریخی، تفریحی و گردشگری خوزستان دیدن کردند.

از حجم گردشگر ورودی به خوزستان، چهار میلیون و 621هزار و 472 نفر از جاذبه‎های تاریخی ـ فرهنگی، پنج میلیون 495هزار و 112 نفر از جاذبه‎های طبیعی و چهار میلیون و 205هزار و 250 نفر نیز از جاذبه‎های دست‎ساز بازدید داشتند.

متاسفانه بیش از این ظرفیت ها، هر زمان که صحبت از سفر به خوزستان می‌شود گرما و نفت را به خاطر می‌آوریم و زمینی تفتیده و ‌آتش‌هایی را در ذهن ترسیم می‌کنیم که در بالای دکل‌های نفتی شعله‌ور هستند.

متاسفانه این تصویری است که به دلیل تعریف غلط از جاذبه‌های استان از خوزستان در ذهن‌ها القا شده و این موضوع را به ویژه می‌توان در فیلم‌های ساخته شده در دوران قبل از انقلاب دید.

بسیاری از نکاتی که امروز به عنوان مشکل مطرح می شود می تواند به یک ظرفیت تبدیل شود.گرمای خوزستان تا همین نفت می‌تواند در نقش یک جاذبه عمل کند. تعدد اقوام که رنگین کمانی از آداب و سنتی را در خوزستان شکل دادند می تواند هر علاقمندی را مجذوب خود سازد.

جاذبه‌های طبیعی خوزستان منحصر به فرد است

 جاذبه‌های طبیعی خوزستان در جای خود منحصر به فرد است. وجود 18 هزار کیلومتر نهر، مسیل، رود و رودخانه فصلی و دائمی و 5 دریاچه بزرگ پشت سد و 680 کیلومتر ساحل دریا از دیگر ظرفیت‌ها بالقوه برای جذب گردشگر و درآمدزایی است.

بیابان‌های ماسه‌ای در کنار جنگل و رودخانه؛ بهترین محل برای بیانگردی به شمار می‌آید. این استان دارای مناطق حفاظت شده فراوانی است که بعضی‌ها همچون کرخه تنها پناهگاه گوزن زرد است.

این استان از تالاب هویزه وشادگان، بامدژ و میانگران برخوردار است که هم پناهگاه پرندگان مهاجر و هم مخزن ماهیان بومی هستند در واقع حیات گیاهی متنوعی دارد که فقط در تالاب‌های استان وجود دارد. روستاهای سرسبز خوزستان با محصولات کاملا ارگانیک بانخلستان‌هایش با جنگل‌های بلوط اقامتگاه‌های بومگردی آن ظرفیتی دائمی برای روستاگردی است.

گزارش کامل در ادامه مطلب

قلعه مدرسه خیرآباد بهبهان

در جنوب شرقی شهرستان بهبهان در استان خوزستان ، در 25کیلومتری مسیر راه بهبهان به شهرستان گچساران و در کنار رودخانه خیرآباد،روستایی به همین نام قرار دارد و در نزدیکی این روستا،بنای تاریخی قلعه مدرسه خود نمایی می کند.این بنا با چهار قرن قدمت ، در سال 1089 هجری قمری همزمان با سلطنت شاه سلیمان صفوی ،به دستور حسین علی خان زنگنه (حاکم ایالت بهبهان و کهکیلویه )ساخته شد. وسعت این بنا از آجر پخته و گچ ساخته شده ،در ابتدا 9 هزار و 943 مترمربع بوده و دارای قسمت های مختلف از جمله مسجد،حجره برای معلمان،آشپزخانه،حمام و بازارچه بود که هم اکنون تنها ، بنای اصلی مدرسه (حدودا 2هزار و 500مترمربع )باقی مانده و آثار بقیه بناها از بین رفته است.عمارت مدرسه با پلان چهارایوان ،بامصالح آجری همچون کاروانسراها ساخته شده است.این بنا با شماره3480 در فهرست آثار ملی کشور ثبت شده و در سال 1385مرمت آن به پایان رسیده است.

عکس: تهمینه رحمانی