خوزتوریسم

نوع زیستی در منطقه کوهستانی گزیر ایذه + فیلم

کوه گزیر با دارا بودن طبیعت بکر و گونه‌های جانوری کمیاب و رو به انقراض، کم نظیرترین نقطه خوزستان از نظر تنوع زیستی و جانوری است .

به گزارش خبرگزاری صدا وسیما مرکز خوزستان ؛ کوه گزیر درمنطقه کارتا یا امامزاده سلطان ابراهیم قرارگرفته است .

این منطقه به دلیل برخورداری از حیات وحش شامل کل و بز، خرس قهوهای، پلنگ ایرانی، گرگ، روباه، کفتار و انواع پرندگان خشک زی و تنوع ماهیان، جزو مستعدترین و غنی‌ترین مناطق حفاظتی استان خوزستان است.

مساحت کوه گزیر بیش از ۲ هزار و ۵۰۰ هکتار است که از دره‌های عمیق و پستی و بلندی‌های زیاد تشکیل شده‌است .

این کوه در حوزه جغرافیایی شهرستان ایذه قرار دارد، اما به دلیل قرار گرفتن در مرز ۲ شهرستان، جزیی از منطقه حفاظت شده شیمبار اندیکا محسوب می‌شود

این کوه از سه طرف با آب محصور شده است و تنها راه زمینی دسترسی به این کوه از روستای شوار امامزاده سلطان ابراهیم ایذه عبور می‌کند.

کوه گزیر را منحصربفردترین نقطه خوزستان از نظر تنوع زیستی و جانوری است و این فیلم توسط سیف الله هاشمی محیط بان پرتلاش منطقه گزیر تصویربرداری شده است .

آبان ۹۷ مدیرکل وقت محیط زیست خوزستان از تصویربرداری از سه پلنگ ایرانی در این منطقه خبر داده بود.

برای تماشای فیلم روی تصویر زیر کلیک کنید

«قلعه‌سرخه»، جلوه‌ای از معماری اصیل ایرانی

خانه اربابی موسوم به قلعه سرخه، در روستایی به همین نام، در محدوده روستای نوترکی و در بخش مرغاب از توابع شهرستان ایذه در خوزستان واقع شده است.

به گزارش روابط‌عمومی اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی خوزستان، براساس شواهد موجود و گفته افراد مطلع به تاریخ منطقه و اهالی روستای قلعه‌سرخه، این قلعه توسط حاج‌اسکندر‌خان احمدخسروی در  اواخر دوره  قاجار (حدود دوره سلطنت مظفرالدین‌شاه و محمدعلی شاه) بنا شده است.
 
اسکندرخان احمدخسروی با همراهی عموزادگان و برادران خود، ار بزرگان منطقه هلایجان و نوترکی بودند و از این خاندان بناهای دیگری نیز در منطقه به یادگار مانده است.
 
الگو و فناوری ساخت بنا، برگرفته از معماری اصیل ایرانی در حوزه فلات مرکزی است و در ساخت بنا و بناهای دیگری که منتسب به این خاندان هستند، از سنگ‌لاشه، قلوه‌سنگ و گچ نیم‌کوب محلی به عنوان ملات و اندود استفاده شده است .
 
این بنا و دیگر بناهای مرتبط با خاندان احمدخسروی مانند خانه‌های اربابی "وَر زَرد" و "مال‌سیدی (سعیدی)" و ...، توسط معماران اصفهانی و یزدی ساخته شده که حداقل نامی که از این معماران برجای مانده، نام یک معمار اصفهانی به نام اوس رحیم بوده که خانه اربابی "وره‌زرد" توسط او بنا شده است.
 
بنای قلعه‌سرخه، به شکل پلان مربع و در سه ضلع، دارای فضاهای سرپوشیده مانند آغل / اصطبل، یک فضای مسکونی با سالن مرکزی و اتاق‌های اندرونی، آشپزخانه و سرویس بهداشتی است. وجه تسمیه این بنا به سبب استفاده از لاشه‌سنگ‌های محلی رایج در منطقه که مایل به رنگ سرخ هستند، قلعه‌سرخه نام گرفته است.
 
باتوجه به ساختار و ویژگی‌های دفاعی مورد انتظار در قلعه‌های نظامی، باید گفت این بنا بیشتر کاربرد عمارت اربابی را داشته است. قلعه‌سرخه باتوجه به ویژگی‌هایش از خانه‌های افراد عادی ممتاز شده است؛ بنابراین این بنا بیشتر یک خانه اربابی برای سکونت خان یا خوانین بوده است تا یک قلعه نظامی.
 
در مقابل این بناها، از بناهای شناخته‌شده دیگری که در منطقه مالمیر (ایذه کنونی) ممکن بود کاربری قلعه را داشته باشند، می‌توان به قلعه‌اناری رکعت در بخش دهدز اشاره کرد که دارای برجک بلند بر بدنه خود و مزغل‌های تیرکش بوده است و به دلیل آبگیری سد کارون ۳، در زیر دریایی از آب برای همیشه به خواب رفته است .
 
گفتنی این‌که، اگرچه عمارت اربابی مال‌سیدی نیز دارای برجک است، اما این بنا به دلیل موقعیت متزلزل آن در برابر حملات پراکنده،ممکن نیست یک قلعه یا کاروان‌سرا باشد و باید گفت در واقع این بنا نیز یک عمارت اربابی برای خوانین منطقه بوده است.
 
به دلیل موقعیت ویژه منطقه مالمیر برای خوانین بختیاری به عنوان قشلاق، از این‌گونه بناها در بیشتر روستاهای شهرستان ایذه قابل مشاهده است که به مرور زمان به نسبت متروک و تخریب شده‌اند.
 
 احیاءِ این بناها ظرفیت بسیار بالایی برای جذب گردشگر در خود دارد که در همین راستا پایگاه میراث‌فرهنگی آیاپیر در حال تهیه طرح‌های مرمتی و احیای این بناها است و امید می‌رود با در اختیار قرار گرفتن اعتبارات لازم این بناها احیاء و به عملکرد مناسب برسند.
 
*گزارش از بهنام رضائی

 خوزستان زیبا؛ منظر چشم‌نواز پل‌های اهواز بر فراز کارون

اهواز مرکز استان خوزستان است و رود کارون نیز از میان این شهر می‌گذرد؛ اما گذشتن کارون از میان شهر اهواز موجب شده این شهر به دو بخش تقسیم و پل‌های متعددی روی آن ساخته شود تا رفت و آمد میان دو بخش شهر را آسان کند. وجود ۱۰ دهنه پل زیبا و منحصربفرد توریستی، اهواز را به "شهر پل‌ها" معروف کرده است و آن در جایگاه نخست خاورمیانه به لحاظ داشتن بیشترین تعداد و زیباترین پل‌های رودخانه‌ای قرار داده است. در میان این ۱۰ پل، پل‌سفید یا پل هلالی مشهورترین پل اهواز بشمار می‌آید که به عنوان نماد این شهر نیز شناخته می‌شود. پل‌سفید با قدمتی حدود ۸۵ سال در سال ۱۳۷۸ با شماره ۲۴۹۳ در قهرست آثار ملی ایران نیز به ثبت رسیده است. همچنین پل هشتم یا همان پل کابلی اهواز نیز یکی دیگر از پل‌های زیبای شهر است که در سال ۱۳۹۰ بر فراز کارون ساخته شد. این پل که سازه‌ای شبیه به پل بروکلین نیویورک دارد، بزرگترین پل کابلی خاورمیانه نیز محسوب می‌شود.

 📸 عکس ـ آرش رادمنش

سیزدهم تیر ماه سالروز ثبت جهانی محوطه باستانی شوش

پرونده محوطه تاریخی شوش درسیزدهم تیر ماه 1394 شمسی در شهر بن آلمان به ثبت جهانی رسید.

این پرونده پس از مدتها تهیه و تكمیل، و در نشست كمیته میراث جهانی سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی ملل متحد -یونسكو- ارایه شد.
پرونده میراث فرهنگی شوش شامل كاخ شائور، آپادانا، دروازه شرقی، هدیش، شهر پانزدهم، روستای هخامنشی، مسجد جامع شوش و مجموعه بناهای دوره اسلامی، تپه‌های آكروپول و قلعه فرانسوی‌ها است.
باستان‌شناسان فرانسوی كه در دوره قاجار نخستین كاوش‌ها را در این منطقه انجام دادند، بر اساس برآوردهای اولیه 400 هكتار از این محوطه‌ را به عنوان عرصه باستانی شوش تعیین كردند اما در بررسی‌ باستانشناسی كه از سوی كارشناسان میراث فرهنگی انجام شد، محوطه باستانی شوش به اضافه حریم آن تا 800 هكتار افزایش یافت.
پرونده ثبت جهانی شوش با همكاری اداره كل میراث فرهنگی خوزستان، كارشناسان پایگاه شوش و پایگاه جهانی چغازنبیل و نیز معاونت میراث فرهنگی كشور تهیه شد.
به گزارش ایرنا، شهر باستانی شوش، پایتخت تمدن چندهزار ساله عیلامیان است كه در دوره‌ای نیز پایتخت زمستانی هخامنشیان به شمار می‌رفت.
كاخ شائور متعلق به دوره اردشیر دوم هخامنشی است كه از آن چندین پایه ستون و دیوارهای خشتی به جای مانده است اما شباهت بسیاری به تخت جمشید دارد.
آپادانای شوش نیز قصر زمستانی شاهان هخامنشی بود كه به دستور داریوش بزرگ پادشاه هخامنشی در حدود سال‌های ۵۱۵_۵۲۱ پیش از میلاد در شوش روی آثار و بقایای تمدن عیلامی بنا نهاد شد. دیوارهای كاخ از خشت و ستون‌های آن از جنس سنگ است.
شهر پانزدهم عنوانی است كه پس از كاوش‌های رومن گریشمن باستان‌شناس فرانسوی روی شمال تپه شهر شاهی شوش درباره آن به كار گرفته شد زیرا لایه‌نگاری‌ها در این تپه وجود 15 شهر تاریخی را ثبت كرد كه حاكی از تمدن و شهرنشینی عیلامیان بود.
هر یك از این لایه‌ها یك یا چند دوره تاریخی را مشخص می‌كنند كه لایه‌های پانزدهم تا نهم مربوط به دوران‌های مختلف عیلامی است؛ لایه هشتم مربوط به دوره هخامنشیان است و لایه هفتم به زمان سلوكیان می‌رسد.
لایه ششم و پنجم این شهر متعلق به اشكانیان است و لایه چهارم تمدن ساسانیان را در این شهر ثابت می‌كند و در نهایت لایه های سوم و دوم و اول به دوران اسلامی می‌رسد؛ تپه آكروپل نیز كه قلعه شوش روی آن بنا شده است، دارای 27 لایه باستان شناسی است.
استان خوزستان تاكنون معبد چغازنبیل و سازه‌های آبی شوشتر را در فهرست میراث جهانی سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی ملل متحد (یونسكو) به ثبت رسانده است.
با ثبت جهانی محوطه باستانی شوش این اثر در هفت هزار سایت جهانی ثبت می شود و مقصد بسیاری از گردشگران خارجی خواهد بود.

 مهدی پدرام خو

ر

زَراس ، یاقوتی سبز بر کرانه دریاچه کارون ۳

زراس ، دهکده ای است در میان کوه‌های زاگرس و دریاچه کارون ۳ که چشم اندازی خیره کننده را به نمایش گذاشته است.

به گزارش خبرگزاری صدا وسیما مرکز خوزستان ؛ اگر برای لحظه‌ای بخواهیم خوزستان را تصور کنیم ، نخلستان ها ، گرمای شدیدش و دکل های نفتی در ذهن‌مان نقش می‌بندد.

اما طبیعت فوق العاده جذاب و دیدنی دهکده زراس خوزستان با تصور ذهنی اغلب ما از این استان فاصله زیادی دارد ، چیزی که شاید در تصور کسی نگنجد روستایی در دل خوزستان است با حال و هوای بهار.

دریاچه سد کارون ۳ ، در کنار روستا محلی خوش آب و هوا را شکل داده و کوه‌های سربه فلک کشیده ، زراس دهکده‌ای است در خوزستان که رویا را تعبیر کرده.

این دهکده تفریحی توریستی به مساحت ۲۰۶ هکتار، ۲۵۰ کیلومتری شمال شرقی شهرستان اهواز در ۶۹ کیلومتری جنوب شرقی شهرستان ایذه قرار دارد.

اما آبشار شیوند ایذه روبروی دهکده زراس خوزستان قرار دارد و البته روستای شیوند نیز در نزدیکی است و یکی از دیدنی‌های اصلی منطقه به حساب می‌آید.

هم جواری روستای شیوند با دریاچه پشت سد، رودخانه کارون، رشته کوه‌های زاگرس، جنگل‌های بلوط، رودخانه ها، آبراه ها، آبشارها، صخره‌ها و طبیعت بکر، این منطقه را به جایی فوق العاده زیبا تبدیل کرده می‌تواند تبدیل به قطب گردشگری منطقه شود.

کوه‌های مرتفع منگشت دارای قله‌هایی پربرف هستند و بر روی دامنه آن‌ها جنگل‌هایی بکر روییده است.

باغ‌های میوه نیز در همین حوالی جا خوش کرده اند. مناطق پوشیده از درختان بلوط، منطقه تاراز، گلزار، دشت سوسن، تورک، کله، دوتو، دشت بزرگ و کوچک از دیگر دیدنی‌های طبیعی هستند

سوسن، تورک، کله ، دوتو ، دشت بزرگ و کوچک از دیگر دیدنی‌های طبیعی این منطقه هستند .

پامنار ، روستایی بِکر و خیال انگیز

روستای پامنار بواسطه چشم ‌اندازهای بسیار متنوع طبیعی و فرهنگی ، چشم هر بیننده ای را به خود جلب می‌ کند.

به گزارش خبرگزاری صدا وسیما مرکز خوزستان ؛ روستای پامنار یکی از روستا‌های باصفای دزفول در استان خوزستان است که میان دو سد کرخه و دز قرار گرفته است و از شهر دزفول به‌سمت جاده‌ی شَهیون کمتر از یک ساعت با ماشین فاصله دارد.

پامنار با مناظر دیدنی و سکوت و طبیعت دلپذیرش، چشم هر بیننده ای را به خود جذب می‌کند.

جذابیت این منطقه ، در طبیعت دلچسب آن است. جایی که سکوت و طبیعت در کنار هم تجربه‌ی شگفتی می‌آفریند. جزیره ای کوچک که لختی آرامش در آن، خستگی ماه‌ها کار را از تن شما بیرون خواهد کرد.

در اطراف سد یا جزیره‌ها می شود ساعت ها درنگ کرد و از ساحل و تماشای موج‌های ریز دریاچه لذت برد.

زنان زحمت کش پامنار در هنر کپوبافی بسیار ماهر هستند و از جمله صنایع دستی معروف این منطقه است.

کپوبافی از بافته‌های حصیری است و مواد اولیه آن کرتک و برگ نخل‌های خرما است که از سالیان متمادی رواج داشته است.

کرتک نوعی گیاه خودرو است که در حاشیه نهرها، رودخانه‌ها و دشت‌های منطقه شهیون به وفور یافت می‌شود.

قلعه شاداب
کافی‌ست از پامنار به جاده‌ی دریاچه برگردیدتا به قلعه شاداب برسید ، این قلعه از دوره ساسانی به‌جا مانده و نزدیک به دوازده هزار متر مربع وسعت دارد. در طول تاریخ از این قلعه تاریخی در روستای پامنار دزفول استفاده‌های مختلفی شده است.

نام قلعه از کدخدای طایفه به نام شاداب عبدل گرفته شده است.

قبل از آن متعلق به زمین دار بزرگی بود که به نام او قلعه شاه حسین خوانده می‌شد.

در زمان ساسانیان نیز دژ انوشبرد یا دژ فراموشی نام داشت. هنگامی قلعه را می‌بینید ممکن است تصور کنید تنها کوهی استوار در برابر شما است، اما در حقیقت در حال تماشای یکی از طولانی‌ترین قلعه‌های طبیعی ایران هستید.

گورستان
از دیگر دیدنی‌های روستای پامنار دزفول قبرستانی قدیمی است که فاصله کمی با قلعه دارد. گور‌های باستانی این محل دارای سنگ‌هایی عمودی هستند که بر روی آن‌ها نقوش متفاوتی ترسیم شده است.

هر یک از نقش‌ها نشان دهنده مشخصات صاحب گور هستند. برخی از نشانه‌های روی قبر‌ها افراد سوار بر اسب را نشان می‌دهند که نماد جنگاوری آن‌ها بوده اند.

بر روی قبر‌های مربوط به خانم‌ها نیز نشانه‌هایی از جنگاوری و رقص دیده می‌شود. به نظر می‌رسد این قبرستان اطلاعات بسیاری در مورد تاریخ اجتماعی منطقه به دست می‌دهد.

کُنارستان
کمی پایین‌تر از قلعه در روستای پامنار دزفول منطقه کنارستان قرار دارد.

از درختان کنار یا همان سدر استفاده‌های متعددی می‌شود از میوه این درخت برای خوردن مصرف می‌شود، عسل منطقه معروف است و از برگ‌های درخت سدر می‌گیرند.

از درختان بادام هم مصرف مستقیم خوراکی و هم برای تهیه روغن بادام استفاده می‌شود. درختان بادام در پایین این کنارستان در کنار غار زرده یا شکفت قرار دارند. .

مناظر دیدنی این روستا محل خوبی برای علاقه‌مندان به رشته عکاسی و ثبت تصاویری خیال انگیز است ، از گیاهان و پوشش‌های منطقه می‌توان به رملیک، کنار، بنه، بادام، جاز، انجیر، بلوط و نخل اشاره کرد.

غروب پامنار

جایی که خورشید پشت تپه‌ها ی روستای پامنار شروع به پایین رفتن می‌کند و نور نارنجی‌اش را روی دریاچه می‌پاشد بهترین زمان برای عکاسی در این منطقه است. شب که از راه می‌رسد و آسمان ناگهان پر از ستاره می‌شود، وقت آن است که چندتایی ستاره بچینید و همراه خیال شوید.

مدیرکل دفتر امور پایگاه‌های جهانی:

خوزستان محل جغرافیایی طرح مشترک «پایلوت» با هیات ایتالیایی شد

تهران- ایرنا- مدیرکل دفتر امور پایگاه‌های جهانی وزارت میراث فرهنگی گفت: استان خوزستان، محور سه اثر میراث جهانی چغازنبیل- شوش و سازه‌های آبی شوشتر به دلیل ظرفیت‌های طبیعی و فرهنگی متعدد به عنوان محل جغرافیایی انجام طرح «پایلوت» هیات ایتالیایی و ایرانی برگزیده شد.

به‌گزارش گروه فرهنگی ایرنا از میراث‌آریا، رویداد تخصصی میراث‌فرهنگی و گردشگری بین‌المللی با همکاری وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی، سفارت ایتالیا، اتاق بازرگانی ایتالیا در ایران و تعاونی‌های ایتالیا،‌ در محل سفارت ایتالیا در تهران برگزار شد. این رویداد، فاز سوم طرح پایلوت است که به‌زودی و پس از پایان رفع محدودیت‌های ناشی از همه‌گیری کرونا وارد فاز اجرایی خواهد شد.

در این رویداد، نمایندگانی از معاونت میراث‌فرهنگی، معاونت گردشگری، معاونت امور حقوقی و مجلس و معاونت سرمایه‌گذاری وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی، سفیر ایتالیا، مدیر اتاق بازرگانی ایتالیا در ایران، رئیس پژوهشکده باستان‌شناسی پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری، نماینده اتاق تعاون و نمایندگانی از تعاونی‌های مرتبط با موضوع میراث‌فرهنگی و گردشگری در ایتالیا حضور داشتند و در مورد ظرفیت‌های مشترک دو کشور در پیشبرد پروژه مشترک در حوزه تخصصی خود مواردی را مطرح کردند.

فرهاد عزیزی زلانی مدیرکل دفتر امور پایگاه‌های جهانی در این رویداد گفت: در سال‌های گذشته همکاری‌های ویژه‌ای با سفارت ایتالیا و اتاق بازرگانی این کشور در تهران و هتعاونی‌های این کشور در زمینه میراث‌فرهنگی و گردشگری آغاز شد، در این مرحله راهبرد همکاری، جنبه‌های کاری مورد توافق و همچنین آثار ممکن برای انتخاب یک پروژه پایلوت مطرح شد.

او افزود: در فاز دوم همکاری‌ از متخصصان و هیات ایتالیایی در برخی آثار میزبانی شد تا چشم‌انداز بهتری از همکاری با وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی در مباحث تخصصی به‌دست آید. در این فاز از بسیاری آثار جهانی و ملی در غرب کشور نیز بازدید شد و در نهایت جلسه جمع‌بندی با حضور معاون میراث‌فرهنگی و هیات ایتالیایی برگزار شد.

مدیرکل دفتر امور پایگاه‌های جهانی تصریح کرد: در فاز سوم همکاری‌ها، استان خوزستان و محور سه اثر میراث جهانی چغازنبیل-شوش و سازه‌های آبی شوشتر، به دلیل ظرفیت‌های طبیعی نظیر رودخانه‌های دز، کارون و کرخه، سواحل خلیج‌فارس، مناطق کوهستانی و شن‌زارها، مناطق حفاظت‌شده با گونه‌های جانوری و گیاهی خاص، چشمه‌سارها و آبشارها، موقعیت استراتژیک جغرافیایی و نزدیکی به مرزهای جنوبی و غربی و داشتن ظرفیت‌های فرهنگی متعدد و بهره‌گیری از آثار میراث جهانی و آثار میراث‌فرهنگی ملی نظیر سنگ‌نگاره‌های ۴ هزار ساله ایذه، تعدد استقرار تمدن‌های مختلف از هزاره‌های گذشته تاکنون و ماهیت چندفرهنگی و دانش و مهارت‌هایی چون پرورش اسب و شتر و غیره به‌عنوان محل جغرافیایی انجام پروژه پایلوت برگزیده شد

دشت سوسن ایذه ، قطعه ای از بهشت+فیلم

جریان رودخانه کارون ، ارتفاعات سرسبز و جاذبه‌های تاریخی ، دشت سوسن را به نگین انگشتری خوزستان تبدیل کرده است.

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما مرکز خوزستان ؛ دشت تماشایی و سحرانگیز سوسن ، در فاصله ۳۷ کیلومتری شهر ایذه از زیباترین مناطق طبیعی استان خوزستان است

جریان رود کارون ، وجود چشمه‌های آب، تپه‌ها و ارتفاعات سرسبز، گونه‌های مختلف گیاهی از جمله درختان انار، بلوط، انجیر، بابونه، گل‌های نرگس و شقایق ، جاذبه‌های تاریخی و روستا‌های تماشایی دشت ، سوسن را به نگین انگشتری خوزستان تبدیل کرده است.

در سوسن، رود خروشان کارون با عبور خود سرسبزی ، پرآبی و حاصلخیزی را به این دشت هدیه بخشیده و آن را به دو بخش سوسن غربی و سوسن شرقی تقسیم کرده است که هر یک از آن‌ها زیبایی و طبیعت بکر خود را دارد.

در این دشت روستا‌های پلکانی و با معماری سنتی وجود دارد که برای رسیدن به آن‌ها باید از رود با قایق عبور کنید .

مردمان روستا‌های دشت سوسن بختیاری‌های مهربان و خون‌گرمی هستند که به دام‌پروری و کشاورزی مشغول هستند و محصولاتی، چون برنج کشت می‌کنند.

سوسن غربی
روستای ترشک مرکز دهستان سوسن غربی است.

این بخش از دشت سوسن به خاطر داشتن گل‌های نرگس معروف است.

روستای پلکانی «مهرنان» در کنار روستای لولو، ده شیخ و ده ثریا از روستای این بخش است. روستای پلکانی ثریا که به واسطه‌ی ماسوله‌ی خوزستان شهره است از زیباترین نقطه‌ی سوسن غربی است.

برای رسیدن به این روستا باید در ده شیخ قایق سوار شوید و به آن سوی رود کارون بروید. بعد از «ده ثریا» می‌توانید به روستا‌های ده حوض، دانیال و ده کهنه بروید.

سوسن شرقی
روستای جنگه مرکز دهستان سوسن شرقی است. سوسن شرقی برای کسانی که عاشق طبیعت وحشی، بکر است .

جنگل‌های بلوط نیز یکی از زیبایی‌های این مناطق است. این بخش شامل روستا‌های سوسن شرقی شامل روستا‌های جنگه موسوی ، فالح، ممبین، آب‌بید و شیمن و چندین روستای دیگر است که طبیعتی بکر و دست‌ نخورده دارند .

آبشار‌های زیبا، جنگل‌های بلوط و شالیزار‌های برنج به‌همراه کوه‌های سر به فلک کشیده از زیبایی‌های روستای شیمن، در مجاورت دشت سوسن ، محسوب می‌شود.

جاذبه‌های تاریخی دشت سوسن

دشت سوسن علاوه بر طبیعت مسحور کننده و چشم‌نواز، از غنای فرهنگی و تاریخی بالایی نیز برخودرا است .

وجود رود کارون و چشمه‌های آب فراوان ، راه‌های ارتباطی و دسترسی راحت موجب شده است که این منطقه همواره مورد جوامع انسانی در طول تاریخ باشد .

راه دز به پارت یکی از راه‌های باستانی است که از این منطقه عبور می‌کرد، این راه اصفهان و فلات مرکزی ایران را به شوش و بین‌النهرین متصل می‌کرده و در هر پنج فرسنگ آن ، قلعه‌هایی برای رفاه کاروانیان در طول مسیر و برقراری امنیت ساخته شد و هنوز آثار این بنا‌های تاریخی وجود دارد .

راه دز به پارت از اصفهان به دهدز و با گذر از پل شالو ، به دو شاخه تقسیم می‌شد که یکی به ایذه منتهی و دیگری در امتداد رود کارون ادامه می‌یافت.

آثار تاریخی همچون تپه‌های باستانی، پل و بَرد گوری‌ها، سنگ مزار‌هایی به‌شکل شیر‌های سنگی که به‌عنوان نمادی از شجاعت و دلیری شخص متوفی روی مزار‌ها نصب می‌شده است، از دیگر جاذبه‌های تاریخی و گردشگری دشت سوسن هستند.

افتتاح «باغ فرهنگ» کمیسیون ملی یونسکو - ایران

تهران- ایرنا- باغ فرهنگ کمیسیون ملی یونسکو - ایران عصر پنجشنبه با برگزاری مراسمی در پارک ملی ایران کوچک استان البرز افتتاح شد.

به گزارش ایرنا از روابط عمومی کمیسیون ملی یونسکو - ایران، این مراسم با حضور منصور غلامی وزیر علوم، تحقیقات و فناوری، حجت‌الله ایوبی دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو - ایران، اصغر کمالی‌زاده شهردار کرج، سید سعیدرضا عاملی دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی، غلامعلی حدادعادل رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی، سرور بختی رئیس موسسه فرهنگی اکو و جمعی از فعالان و چهره‌های فرهنگی برگزار شد.

حجت الله ایوبی دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو - ایران در این مراسم گفت: باعث خوشحالی است در پارک ملی ایران کوچک به‌نام فرهنگ و تنوع فرهنگی و اقوام ایرانی گردهم آمدیم. بنا داشتیم که این برنامه را در روز جهانی تنوع فرهنگی (۲۱ می) برگزار کنیم که میسر نشد. یونسکو، نوامبر سال ۲۰۰۱ میلادی بیانیه‏‌ای در زمینه تنوع فرهنگی صادر کرد و پس از آن، مجمع عمومی سازمان ملل متحد روز ۲۱ ماه مه برابر با ۳۱ اردیبهشت را به‌عنوان روز جهانی تنوع فرهنگی برای گفت‌وگو و توسعه نام‌گذاری کرد.

ایوبی افزود: هرجا اقدامات این‌چنینی انجام شود می‌توان به‌صراحت گفت که آن سرمایه بشری و متعلق به همه جهان است‌.

او ادامه داد: سال ۲۰۰۰، تب‌وتاب جهانی شدن دنیا را فراگرفت و برخی این اندیشه ناصواب را مطرح کردند که جهانی شدن یعنی آمریکایی شدن و از بین بردن خرده فرهنگ‌ها. از این‌رو در آن روزگار این اقدام یعنی نام‌گذاری یک روز به‌عنوان روز جهانی تنوع فرهنگی بسیار بجا و ارزشمند بود و در حقیقت برای پاسداری از سرمایه‌های جهان مطرح شد.

دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو - ایران اذعان داشت: با توجه به این رویکرد، فعالیت شهرداری کرج قابل ستایش و تقدیر است. در این باغ زیبای کوچک، رنگارنگی ایران عزیز را با بناهایش به نمایش گذاشتند و تلاش کردند زندگی اقوام ایرانی را به بهترین شکل به تصویر بکشند.

وی ادامه داد: اساتید برای این اقدام بزرگ فرهنگی این‌جا حضور دارند و کار شما مردان فرهنگ و شما علمداران علم کشور، این اساتید و بزرگان را با جان دل به اینجا کشاند چراکه شما طلایه‌داران پاسداری از میراث جهانی هستید.

ایوبی با تاکید بر این موضوع که اگر دغدغه فرهنگی دارید باید ساخت‌وسازهای این کشور ایرانی- اسلامی شود، گفت: معماری بسیار مهم است در خانه آجری، فرش ماشینی و موکت فرنگی نمی‌اندازیم و روی جاجیم و گلیم می‌نشینیم و دیگر جاز گوش نمی‌کنیم.

دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو - ایران، اظهار کرد: سرانه مصرف موسیقی در کشور در سال ۹۶ در روز ۲ ساعت و ۴۰ دقیقه بوده و اگر گوش و جان مردم از سازها و موسیقی فاخر ایرانی پر شود، سبک زندگی قرآنی- اسلامی را با جان و دل می‌پذیرند. در خانه ایرانی باید تابلوی خط استاد امیرخانی را نصب کرد و با هر گوشه چشمی به آن حظ بصری برد. در این کشور باغ‌های بزرگ فراوان است اما این ویژگی منحصربفرد پارک ملی ایران کوچک را ندارند و نخستین نشان باغ فرهنگ به این باغ تعلق گرفت و این سرمایه‌ای نمادین است.

وی در پایان خطاب به میهمانان خارجی گفت: ایران کشور رنگارنگ است؛ اما همه ما یکی هستیم و ایران اسلامی در جان و فرهنگ ما رخنه کرده و امروز این یگانگی در عین کثرت و دگرگونی را با شما جشن می‌گیریم.

اصغر کمالی‌زاده شهردار کرج نیز در این مراسم افزود: در این پروژه نیامدیم از هر سر تاریخی یک اثر را خلق کنیم همکاران من آثار فاخر سطح کشور را بررسی کردند و قومیت‌های اصلی را شناسایی و در مقیاس کوچک، یک‌یک این آثار را ساختیم.حتی خواستگاه مصالح از مناطقی است که آثار مربوط به آن‌هاست.

او ادامه داد: هدف ما در شهرداری کرج این بود که یک پروژه فرهنگی را تعریف و پیوست عمرانی برای آن داشته باشیم. خلق این پدیده کار دشواری بود و تلاش کردیم این آثار را اجرا کنیم.

کمالی‌زاده تاکید کرد: کرج شهر تنوع فرهنگی است و این باغ را به‌نام کمیسیون ملی یونسکو نامگذاری می‌کنیم تا میزبان برنامه‌های فرهنگی باشیم. متاسفانه ما مقصد گردشگری نیستیم اما با این اقدامات فاخر برگرفته از فرهنگ، تلاش می‌کنیم تبدیل به یکی از سایت‌های خوب گردشگری شویم.

در ادامه سرور بختی رئیس موسسه فرهنگی اکو عنوان کرد: پیش از همه جا دارد از کمیسیون ملی یونسکو و شهرداری کرج برای رونمایی از این باغ باشکوه فرهنگی تقدیر کنم. در فرهنگ مشرق‌زمین باغ جایگاه خاصی دارد و هرگاه مردم از مشغله‌ها و روزمره‌گی‌ها خسته می‌شوند به باغ می‌روند و باغ نماد زندگی است.

او تاکید کرد: عنوان گرفتن فرهنگ برای این باغ، برگرفته از خرد دیرین و اندیشه است. در زندگی مردم منطقه ما باغ جزیی جداناپذیر از زندگی بوده و گویی انسان‌ها افکار خود را با کاشتن بذر دوستی و رفاقت به نمایش می‌گذارند.

بختی ادامه داد: افتتاح این باغ فرهنگی را به فال نیک می‌گیرم و به‌نمایندگی از موسسه اکو اقدام عزیزان مبتکر را شادباش می‌گویم و امیدوارم همه شاهد به بار نشستن این باغ فرهنگی باشیم.

غلامی وزیر علوم، تحقیقات و فناوری نیز تاکید کرد: ایران عزیز ما کشور گسترده و محل حضور فرهنگ و دانش عمیق و ریشه‌دار است و یکایک مردم ما گنجینه دانش و فرهنگ هستند که در جغرافیای گسترده زینت‌بخش این سرزمین هستند.

وی اظهار کرد: وجود اقدام و گویش‌ها ثروث است که بایدوجود این ثروت را به فرزندانمان آن‌را گوشزد کنیم زیرا نمی‌توان از جایی آن‌را به‌دست آورد.

تنوع اقوام و فرهنگ‌ها نعمت خدادادی است. انسان با این سرمایه‌ها زندگی و رشد می‌کند و به بالندگی می‌رسد. خداوند می‌فرماید: «ارزش شما به نیکویی و تقوای شماست لذا هیچ قومی و هیچ نسلی و جمعیتی به دیگری ارجحیت ندارد مگر در اخلاق و فرهنگ و دوستی و مهرورزی و نیکویی.»

غلامی ادامه داد: امیدوارم همه ما این پیش‌گامی را در فراهم کردن خوبی‌ها به مدد فرهنگ داشته باشیم. در شهر کرج کار خوبی را انجام دادند و شاید بشود گفت شهر کرج اولویت بیشتری را برای این مجموعه دارد زیرا این شهر یک باغ الوان از قومیت‌های ایران اسلامی است. به شهردار کرج تبریک می‌گویم. همچنین همکاران ما در کمیسیون ملی یونسکو تلاش کردند ظرفیت‌های فرهنگی شهرهای مختلف را به‌روز برسانند. خمیرمایه زیست و زندگی و شادکامی و آینده و امید در توجه به ریشه‌هاست که بالندگی‌ها را تقویت می کند. اگر می‌خواهیم کشوری استوار و نمونه در جوامع فرهنگی داشته باشیم باید فرزندانمان را با این فرهنگ آشنا کنیم و بی‌تردید آنان پاسداران خوبی برای فرهنگ خواهند بود.

در ادامه سید سعیدرضا عاملی دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی نیز با تقدیر از شهرداری کرج در ایجاد این باغ فرهنگی عنوان کرد: از ایوبی دبیرکل محترم کمیسیون ملی یونسکو که همواره دغدغه فرهنگ را دارد و تلاش می‌کند دسترسی جهانی به نمادهای ایران تحقق یابد، تشکر ویژه می‌کنم. جهان و جهانیان از هر زمانی بیشتر به یکدیگر متصل شده و اتفاقات دنیا جدای از هم نیست. به‌طور حتم این باغ کوچک نماد ایران کوچک به تعبیر رهبر انقلاب محل گردشگری برای استان البرز می‌شود.

عاملی اذعان داشت: اقوام شریف متعلق به ایران شریف است و بودن اقوام کنار یکدیگر امری مهم است و تقویت و ارزش نهادن به اقوام تقویت ایران است. وقتی تعلق قومی و ملی را ارزیابی می‌کنند تعلق قومی از تعلق ملی نمی‌کاهد و اگر ما احترام همه اقوام را داشته باشیم احترام منابع اصلی ایران عزیز را فراهم کردیم.

دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی افزود: نباید قومیت‌گرایی را طوری بیان کنیم که نشان از تقابل هویت ایرانی و اسلامی باشد چراکه این‌ها قوامساز هم هستند. تردید منشاء تشویش هویت است و در این میان قطعیت از بین می‌رود. وقتی ما نگاه تاریک به اقوام داشته باشیم و ارتباط اقوام تاریک شود، بازنمایی دروغین از اقوام صورت بگیرد. اگر در توسعه بین‌فرهنگی در سطح جهانی موفق شویم آرامش بیشتری به لحاظ زیست سرزمینی فراهم می‌شود. تردید میان اقوام خطرات عدم یکپارچگی را در پی دارد از این‌رو باغ فرهنگ یونسکو می‌تواند محمل تعامل اقوام ایرانی و همزیستی مسالمت آمیز باشد.

وی در خاتمه گفت: هرچه تاریخ قبل ورود اسلام و بعد از اسلام را می‌بینیم باهم بودن یک ارزش اجتماعی بوده است؛ در همایش حسینی همه اقوام در کنار هم قرار می‌گیرند و با تنوع و تکثر یک وحدت همساز و همراه را ایجاد می‌کنند.

غلامعلی حداد عادل رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی هم ضمن قدردانی از از بانیان این باغ فرهنگ گفت: تصور می‌کنیم آموزش را باید یا در مدرسه داشت یا دانشگاه، ما آموزش رسمی و غیر رسمی داریم؛ آموزش رسمی در مدرسه و دانشگاه است و آموزش غیر رسمی در هر جایی ممکن است. در این باغ فرهنگ زمینه ایران‌شناسی را داریم؛ برای همه امکان سفر به همه جای ایران نیست اما می‌توانند با چند ساعت گردش در این باغ، نمونه‌ها را همچون جاهای مختلف ایران ببیند که این یک آموزش غیر رسمی مفید است که خوشبختانه امروز پدید آمده است . نمونه‌هایی از این باغ را در دیگر کشورها دیده بودم تا نسل جوانشان را با کشورشان آشنا کنند و آرزو داشتم این کار در کشور ما رخ دهد و مشتاق دیدن این تجربه بودم و صمیمانه به مردم کرج تبریک می‌گویم که نخستین نمونه این باغ در شهر آن‌ها ایجاد شد. بناهایی که در این مجموعه دیدیم جنبه فرهنگی و مردم‌شناسی دارد و می توان نمونه‌های تمدنی نیز به این باغ اضافه کرد.

حداد عادل ادامه داد: مردم هر منطقه ایران به‌ویژه مردم کرج نمونه‌ای از زندگی خود و معماری خود را در این باغ می‌بینند و این باغ فرهنگ به تحکیم هویت ملی کمک می‌کند. امروز که ما برای مقابله با تهاجم فرهنگی به حفظ هویت ملی نیاز داریم این ابتکارها فرهنگ غنی ما را محکم‌تر می‌کند.

وی تاکید کرد: امروز ملت ایران همبستگی خود را بیش از هر زمانی با انقلاب نشان داده و با تنوع دل‌انگیز اقوام و تنوع نواها و آیین‌ها به پر طاووسی شبیه است که هر تارش زیبایی خاصی دارد. سه هفته دیگر انتخابات ریاست جمهوری را داریم که باز می‌توانیم اراده خود را برای تعیین سرنوشت سیاسی به منصه ظهور برسانیم و بگوییم ملت ایران با تنوع فرهنگی یک ملت واحد بوده و امروز نیز یک ملت واحد است که برای سرافرازی خود تلاش می‌کند.

در ادامه پلاک باغ فرهنگ ایران کوچک و تمبر یادبود اولین باغ فرهنگ کمیسیون ملی یونسکو- ایران با حضور غلامی وزیر علوم، تحقیقات و فناوری، ایوبی دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو- ایران، کمالی‌زاده شهردار کرج، عاملی دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی، حدادعادل رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی، بختی رئیس موسسه فرهنگی اکو و جمعی از فعالان و چهره‌های فرهنگی رونمایی شد. همچنین نشان خلاقیت در مدیریت از سوی ایوبی دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو- ایران به کمالی‌زاده شهردار کرج اهدا شد.

بافت سنتی شوشتر الگویی مناسب برای شهرسازی
براساس مقاله :اقلیم و تاثیر آن بر بافت شوشتر

یکی از مهمترین و حتی مؤثرترین عامل در طراحی شهر شوشتر، اقلیم آن شهر می باشد.به نحوی که تأثیر آن در تمام بناهای این شهر و حتی تک تک بناهای تاریخی از دوره های پیش دیده می شود

شوشتر معماری و بافت شهری سنتی خاصی دارد. بافت سنتی معماری این شهر متراکم و فشرده‌است. کوچه‌های باریک و دیوارهای بلند

از نکات قابل توجه در بافت قدیم شوشتر عبارت‌اند از، ساباط‌ها، کوچه‌های پیچ در پیچ با دیوارهای قدیمی منازل، دربهای چوبی، سردر خانه‌ها با تزئینات سنگی و آجری که گاهی منحصر بفردند، ایوان‌های بلند با طاق رومی، شبستان‌های متعدد و شوادون که در عمق زمین (درون تخت سنگ) حفر می‌شود و اغلب بدون استفاده از هیچگونه مصالحی است.
ساباط‌ها علاوه بر ایجاد فضاهای خنک در معابر، ارتباط دو منزل را در فواصل مختلف ایجاد کرده و علاوه بر پیوند معماری، زمینه‌ای را برای ارتباط و ساخت طبقات بیشتر فراهم می‌آورده‌ است.

گذرگاه‌های باریک با پیچ و شکستگی‌های مختلف علاوه‌بر آنکه راه‌حلی برای گریز از گرما و هدایت جریان باد به کوچه پس کوچه‌ها و #دهلیز و خانه‌ها بوده‌اند، محلات مختلف شهر را به دروازه‌ها و مدخل‌های ورودی شهر مرتبط می‌ساخته‌اند.
بافت معماری یک‌دست و همگون با بهره‌گیری از مصالح بومی یعنی آجر و خلق نقش‌های زیبا و ابتکاری تحت عنوان « خوون چینی» بر سر در بناها، جلوه‌های خوشایندی را در معماری این منطقه ایجاد کرده‌است

بافت قدیم شوشتر بخوبی خود را با اقلیم حاکم بر منطقه سازگار کرده است.

اما یک سوال آیا در بافتها و پلان های جدید همچین ترفندهایی بکار می رود یا از این بافتها وپلان های قدیم الگوبرداری می شود.؟؟

در بافتها و پلان های جدید بافتهای جدید بدون درنظر گرفتن اقلیم طراحی می شوند و بیشتر برای فرار از گرما یا سرما روی به وسیله های سرمایشی و گرمایشی می برند و این کار باعث می شود مصرف انرژی بالا رود. در واقع تمام دمای آسایش را با وسیله های که مصرف انرژی دارند و هزینه بردار هستند انجام می دهند و از طبیعت استفاده نمی کنند.

✅ شهرک شوشترنواز نمونه الگوهای مناسب شهرسازیست‌ که‌ توسط کامران ویبا و با الهام بافت و اقلیم شوشتر احداث گردید

امید است با همت مسولین امر در ساخت و سازه های جدید با الگو برداری از گذشتگان این میراث گرانبها را برای آیندگان به ارث گذاشت.
نگارش: ابوالفضل مهدی پور