خوزتوریسم

رئیس پایگاه میراث لنج سازی در گفتگو با مهر مطرح کرد؛

احیای ۵۰ لنج چوبی/ خط ساحلی خلیج فارس گردشگری می شود

رئیس پایگاه میراث لنج سازی گفت: در بندر کنگ حدود ۵۰ لنج برای استفاده گردشگری احیا شده اند در نظر داریم تا از این شناورها پس از تدوین دستورالعمل گردشگری دریایی در خط ساحلی استفاده کنیم.

ایوب زارعی رئیس پایگاه میراث دانش سنتی لنج سازی و دریانوردی خلیج فارس درباره ابلاغ مصوبه امحای لنج‌های سنتی و چوبی در هیأت دولت به خبرنگار مهر گفت: متأسفانه در جریان ابلاغ مصوبه امحای لنج‌ها نبودیم. از ما مشورتی نمی‌گیرند. همیشه تصمیمات از بالا به پایین و وارداتی کار دستمان داده است. ما با اعضای شورای شهر، لنج داران و فعالان این حوزه و نمایندگان مجلس درباره مصوبه سازمان دریانوردی جلساتی گذاشتیم تا در جریان قرار بگیرند و نظراتشان را بیان کنند چون همه نگران این مصوبه بودند. با معاون میراث فرهنگی کشور نیز جلساتی برگزار کردیم و گفتند که نامه‌ای از سوی وزارت خانه به سازمان دریانوردی ارسال می‌شود. این اطلاع رسانی در فضای مجازی نیز انجام شد ضمن اینکه همراه با نماینده غرب هرمزگان قبل از ابلاغ مصوبه، با رئیس سازمان بنادر جلسه برگزار کردیم. صحبت آنها این بود که صاحبان کالا درصددند، کالای ایمن تری به دستشان برسد به همین دلیل به سمت شناورهای فلزی با حجم کالای بیشتر و به صورت کانتینری می‌روند. ما هم کار خدماتی انجام می‌دهیم. ولی بحث ما این بود که برخی از این مصوبات موجب زیر سوال رفتن حفاظت میراث ناملموس کشور می‌شود. شما شناورهای فلزی را اضافه کنید اما شناورهای سنتی را حذف نکنید.

گزارش کامل در ادامه نوشته

«شهرهای خلاق» برگزیده معرفی شدند

برگزیدگان نخستین دوره «شبکه‎ شهرهای خلاق» با حضور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی معرفی شدند.

به گزارش ایسنا  به نقل از ستاد اطلاع‌رسانی شبکه شهرهای خلاق فرهنگ و هنر، مراسم پایانی این جشنواره، امروز (یکشنبه، پنجم اردیبهشت‌ماه) به صورت مجازی برگزار شد و برگزیدگان به این شرح معرفی شدند: 

در حوزه موسیقی شهرهای گنبد کاووس از استان گلستان، میانه از استان آذربایجان شرقی، قوچان از استان  خراسان رضوی، بندر کنگ از استان هرمزگان، خاش از استان سیستان و بلوچستان، بوشهر، اسلام‌آباد غرب از استان کرمانشاه، ایذه  از استان خوزستان و منوجان از استان کرمان به عنوان شبکه شهرهای خلاق معرفی شدند.

در حوزه  ادبیات هم  شهرهای برازجان  از استان بوشهر، فومن از استان  گیلان، گتوند  از استان خوزستان، تربت حیدریه از استان خراسان رضوی، سلطانیه  از استان زنجان، شبستر  از استان آذربایجان شرقی، نیشابور از استان خراسان رضوی، سرباز از استان سیستان و بلوچستان و تبریز از استان آذربایجان شرقی به عنوان شبکه شهرهای خلاق  شناخته شدند.

در حوزه مد و لباس شهرهای پیرانشهر از استان آذربایجان غربی،  آق قلا از استان گلستان،  نوشهر از استان مازندران، اوز از استان فارس و جیرفت  از استان کرمان به عنوان شبکه شهرهای خلاق معرفی شدند.

همچنین در حوزه سینما، شهرهای بندرعباس از استان هرمزگان، بندرانزلی  از استان گیلان، قصر شیرین از استان کرمانشاه، تفت از استان یزد، کاشان از استان اصفهان و چابهار از استان سیستان و بلوچستان به عنوان شبکه شهرهای خلاق اعلام شدند.

در حوزه هنرهای تجسمی نیز شهرهای کرمان، شیراز  از استان فارس، یزد، نهبندان از استان خراسان جنوبی، اردبیل، خوی از استان  آذربایجان غربی،  گرگان  از استان گلستان، قم، قزوین، جوانرود از استان کرمانشاه و بابلسر از استان  مازندران به عنوان شبکه شهرهای خلاق معرفی شدند.

در حوزه هنرهای نمایشی هم شهرهای اهر از استان آذربایجان شرقی، مسجد سلیمان از استان خوزستان، تفرش از استان مرکزی، بهبهان از استان خوزستان و میناب از استان  هرمزگان به عنوان شبکه شهرهای خلاق شناخته شدند.

در حوزه صنایع دستی شهرهای میبد از استان یزد، زنجان، سیرجان از استان کرمان، سمنان، مود از استان خراسان جنوبی، کوزه کنان از استان آذربایجان شرقی،  مینودشت از استان گلستان، لالجین و  ملایر  از استان همدان و کیش  از استان هرمزگان به عنوان شبکه شهرهای خلاق معرفی شدند.

در حوزه چاپ و بسته‌بندی گلمورتی از استان سیستان و بلوچستان،  جلفا و اسکو از استان  آذربایجان شرقی و بم  از استان کرمان به عنوان  شهرهای خلاق معرفی شدند.

در حوزه رسانه و مطبوعات مشهد از  استان خراسان رضوی به عنوان تنها شهر خلاق معرفی شد.

«شبکه شهرهای خلاق فرهنگ و هنر» عنوان طرحی برای شناسایی ظرفیت‌های فرهنگی و هنری در شهرها و مناطق جغرافیایی ایران با نگاه آمایش سرزمینی و ایجاد شبکه‌هایی برای تعریف همکاری‌ها و برنامه‌های مشترک میان آن‌ها است. اولین دوره شبکه شهرهای خلاق فرهنگ و هنر با محوریت معاونت امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و همچنین با مشارکت نهادها و دستگاه‌های فعال فرهنگی و هنری از جمله سازمان شهرداری و دهیاری‌های کشور، وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی و کمیسیون ملی یونسکو اجرا شد.

قلعه حسین‌خان افشار شوشتر نمونه‌ای فاخر از معماری + فیلم

قلعه حسین‌خان افشار یکی از قلعه‌های باارزش دوره قاجار است که در مرکز روستای درب خزینه قرارگرفته و نمونه‌ای فاخر از معماری روستایی شهرستان شوشتر است.

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما مرکز خوزستان ، قلعه حسین‌خان افشار از خشت، سنگ و آجر ساخته شده است و تزئینات آجر، سنگ، چوب و گچ‌بری به زیبایی هرچه‌ تمام‌تر در این مکان به‌ کار رفته است.

این قلعه دارای دو برجک نظامی مشرف به رودخانه گرگر (شاخه‌ای از رود کارون) است و وظیفه کنترل عبور و مرور‌های این رودخانه را بر عهده داشته است.

شوشتر دارای حدود ۳۵۰ اثر ثبت ملی و ۱۳ سند تاریخی در فهرست میراث فرهنگی است ، این شهرستان با بیش از ۱۰۰ بنای آبی تاریخی متعلق به دوران‌های مختلف از شهر‌های کهن ایران است.

برای گزارش روی تصویر زیر کلیک کنید

شعار سال روز زمین پاک انتخاب شد

شعار امسال روز زمین پاک، «احیای دوباره زمین همراه با افزایش بهره‌وری برای توسعه پایدار» انتخاب شده است.روز جهانی زمین پاک فرصتی مغتنم است برای ترویج فرهنگ حفاظت و نگهداری از زیست بوم و زیستگاهی که در آن زندگی بشری به رشد و بالندگی خواهد رسید و توجه به آن نقش انکارناپذیری را در نهادینه ساختن باور و اراده انسان برای داشتن و حفظ محیطی سالم دارد.
 

روز زمین پاک یک روز نیست بلکه یک جنبش محیط زیستی است. امسال نیز مانند هر سال در ایران همراه با سراسر دنیا این روز گرامی داشته می‌شود تا همگان از اهمیت زمین و موهبت‌های آن و گام‌هایی که می‌توانند برای حفظ آن بردارند، آگاه شوند.در سال ۱۹۷۰ در پاسخ به بحران محیط زیست، روز ۲۲ آوریل مصادف با دوم اردیبهشت و هر چهار سال یک بار سوم اردیبهشت ماه، به عنوان روز زمین پاک انتخاب شد؛ روزی برای ارتقای آگاهی و آموزش در مورد مسائل زیست‌محیطی و ترویج فرهنگ حفاظت و پاسداری از زمین.در این سال در پی برگزاری اولین روز زمین پاک، موجی از اقدامات محیط زیستی به راه افتاد. تصویب قوانین زیست محیطی، قانون هوای پاک، آب پاک و قانون حفاظت از گونه‌های در معرض انقراض در ایالات متحده آمریکا و تشکیل آژانس محیط زیست آمریکا از جمله اقداماتی بودند که در پاسخ به اولین روز زمین پاک انجام شدند.

ایران نیز در این رویداد با دیگر کشورهای جهان همراه شده است و هر ساله هفته زمین پاک را که از روز دوم اردیبهشت ماه با نام روز زمین پاک آغاز می‌شود، به مدت یک هفته در سراسر کشور برپا می‌دارد.چالش‌های فراوان و فرصت‌های بسیار موجود در اقدامات مرتبط با احیای زمین، این موضوع را به مهمترین موضوع روز زمین پاک امسال تبدیل کرده است و به همین دلیل شعار امسال روز زمین پاک، «احیای دوباره زمین همراه با افزایش بهره‌وری برای توسعه پایدار» انتخاب شده است.هر چند امسال به دلیل حضور میهمان ناخوانده‌ای که به همه کشورهای جهان سرزده و تعداد زیادی را خانه‌نشین کرده است، رعایت فاصله اجتماعی از اهم اقدامات پیشگیرانه است و لذا امکان برگزاری همایش و جشنواره‌های حضوری وجود ندارد، جشن‌های روز جهانی زمین پاک در جای جای دنیا به‌صورت مجازی برگزارمی‌شود.

درباره ورزش زورخانه‌ای و موسیقی آن

رقصی چنین میانه میدانم آرزوست!

زمانی که نام «زورخانه» آورده می‌شود، یاد یک گود، مرشد و چند ورزشکار برایمان تداعی می‌شود که میل‌هایی به دست گرفته و در حالی که آنها را با دست‌هایشان جا به جا می‌کنند، صدای آواز مرشد فضا را دربرگرفته است. این ورزش باستانی که امروزه شاید حتی از ۵۰ سال پیش کمرنگ‌تر شده باشد، زمانی اصلی‌ترین ورزش مردان ایران زمین محسوب می شد که راه و رسم جوانمردی و پهلوانی را به آنها می‌آموخت.

ورزش زورخانه‌ای موسیقی خاص خود را دارد و در حقیقت تمام مراحل آن با موسیقی پیوند خورده است. بر همین اساس درباره تاریخچه زورخانه، ابزار آن، عناوینش و موسیقی آن با یک پژوهشگر و کارشناس حوزه موسیقی گفت وگویی داشته ام.

اسناد ما از تاریخ زورخانه محدود و پراکنده است

علی مغازه‌ای ـ کارشناس و پژوهشگر موسیقی ـ درباره موسیقی زورخانه به ایسنا می‌گوید: در مبحث تاریخچه زورخانه باید گفت این مقوله نیز همانند بسیاری از آداب و فرهنگ‌ها و خرده‌فرهنگ‌های ملی یا ایرانی در میان لایه‌های غبار فراموشی مدفون یا ناآشکار می‌نماید و ما تنها بر اساس اسناد و شواهد بسیار پراکنده با نظرورزی و چیدن قطعات پراکنده در کنار یکدیگر می‌توانیم به سطوحی از ماهیت وجودی آن پی ببریم. و طبیعی‌ است این نظرورزی‌ها ممکن است دارای اشکالات و اختلالاتی هم باشد. در این ارتباط می‌توان اشاره داشت که در پی گسست‌های تاریخی و اجتماعی و جابجایی‌های حاکمیتی و دگرگونی‌های عظیم فرهنگی، این سنت ورزشی و فرهنگی تغییرات و تحولات پیچیده‌ای به خود دیده که ریشه و منشأ تاریخ آن را گنگ و محو، ناپیدا و شاید دور از دسترس می‌کند. تمام اندیشمندان، مورخان و پژوهشگران هر کدام از منظر و دریچه‌ای به این بحث نگاه کرده‌اند که اینها همه بر پایه شکل کل اجرایی موجود یا بر پایه اسناد متأخر بوده است. به همین جهت جز گمانه‌زنی درباره تاریخچه این ورزش که آن هم توسط پژوهشگران برجسته تاریخ ایران باستان صورت گرفته که در آنها تنها اشاراتی به گذشته باستانی این ورزش شده است. چاره‌ای هم نیست و در حال حاضر باید همان اشارات را با شرح و بسط بیشتر مورد توجه قرار دهیم.

گزارش کامل در ادامه نوشته

بررسی عملکردی سازة آبیِ چغازنبیل

شهر باستانی دور اونتاش (چغازنبیل) بازمانده از هزاره دوم پیش از میلاد و از آثار دوران ایلام میانی است. محوطه شهر از سه بخش اصلیِ حصار مرکزی، حصارمیانی و حصار بیرونی تشکیل شده که ابنیه شاخصی چون زیگورات، مجموعه کاخ ها و آرامگاه ها و تاسیسات شهری را در خود جای داده است. سازه های آبی محوطة چغازنبیل مانند ناودان ها، چاه های جذبی و همچنین سازة آبی واقع در حصار سوم، از جمله مهمترین تاسیسات شناخته شدة مجموعه هستند و بررسی نحوة عملکرد سازة اخیر موضوع نوشتار پیش رو است.
تاکنون پیرامون نحوة عملکرد سازة آبی حصار سوم چغازنبیل فرضیاتی مطرح شده که شناخته شده ترین آنها متعلق به رومَن گیرشمن (1979-1895) باستان شناس و حفار مجموعه است. وی اعتقاد داشت که آب انتقال یافته از رودخانة کرخه در محل سازه آبی تصفیه شده و مورد استفادة ساکنین شهر قرار می گرفته است. این فرضیه، در عمدة منابع، به شکل یک اصل پذیرفته شده است و گه گاه نیز مورد بسط قرار می گیرد. لیکن بررسی های جدیدتر حاکی از مرتفع بودن محوطه باستانی نسبت به نقاط اطراف است و به نظر می رسد جهت جریان آب از محل سازة آبی دفعی است.
این تناقض در نحوة عملکرد سازه آبی، انجام پژوهشی را لازم می کرد که علاوه بر نقد نظریات قبلی بتواند داده های جدیدی را به بررسی های پیشین بیفزاید. انجام این پژوهش با کمک روش های تکمیلی و استفاده از فنّاوری های ژئومغناطیس، اسکن لیزری و همچنین دانش هیدرولوژی، تا حدودی امکان پذیر شد. نهایتاً بررسی به مدلسازی جدیدی از وضعیت اولیه سازه آبی منجر گردید که فرضیه عملکرد دفعی(زهکش) را بیش از بقیه تایید می کند. فرضیه ای که می تواند با بررسی های آتی باستان شناسی تدقیق گردد.

برای دانلود مقاله روی تصویر زیر کلیک کنید

لیوس؛ روستای سنگی دزفول

گردشگری روستایی، نوعی از گردشگری است که علاقه مندان آن با سفری کوتاه به روستا، علاوه بر تجربه ای متفاوت، با سبک زندگی در روستا و فرهنگ و آداب و رسوم آنجا آشنا می شوند. ایران روستاهای گردشگری بینظیری دارد که هر کدام ویژگی هایی خاص برای انتخاب آنها به عنوان مقصد سفر دارند. روستای لیوس، یک روستای سنگی در شهر دزفول است که جاذبه های طبیعی و تاریخی دیدنی متعددی دارد.

روستای لیوس در 73 كیلومتری شمال دزفول در دامنه كوه لنگر همچنان بافت قدیمی و سنتی خود را حفظ كرده و نحوه معیشت، فرهنگ و سنن، گویش ، آداب و رسوم و برپایی آیین های مذهبی نیز به شكل سنتی در این روستا برگزار می شود.

این روستا از شمال غربی به كوه لنگر و از غرب به دره كول محدود می شود و دارای آب و هوای معتدل كوهستانی است.

قدمت تاریخی، بافت سنگی و معماری خانه ها، نزدیكی به روستاهای گردشگری سزار و گوشه ، طبیعت بكر، باغ های انار و نخلستانهای زیبا، دامنه زیبای لنگركوه ، قدمگاه مشهور به امام رضا(ع) و نیز جاده ماشین رو آسفالته از جمله ظرفیت های ویژه گردشگری روستای لیوس می باشد كه قابلیت معرفی در حد روستاهایی نظیر ماسوله و ابیانه به عنوان یك روستای سنگی و ارزشمند تاریخی را دارد.

 روستای لیوس علاوه بر بافت زیبای تاریخی خانه ها ، دارای جاذبه های گردشگری طبیعی و بكر از جمله مناطق كوهستانی، مراتع زیبا ، باغ میوه ، رودخانه و آبشار است كه در فصول بهار ، پاییز و زمستان با آب و هوای مناسب می تواند پذیرای گردشگران از سراسر كشور باشد.

 روستای لیوس علاوه بر بافت زیبای تاریخی خانه ها ، دارای جاذبه های گردشگری طبیعی و بكر از جمله مناطق كوهستانی، مراتع زیبا ، باغ میوه ، رودخانه و آبشار است كه در فصول بهار ، پاییز و زمستان با آب و هوای مناسب می تواند پذیرای گردشگران از سراسر كشور باشد.

بافت كنونی روستای لیوس سابقه ای بیش از 700 سال دارد و وجود آسیاب هایی با قدمت دوره ساسانی پیشینه این منطقه به دوره جنگ ایران و روم باز می گردد.

به استناد تحقیقات گروه محقق ایتالیایی ، ˈ لیوس ˈ قسمتی از نام یك سردار رومی است كه نامگذاری روستای همجوار آن به اسم سزار نیز با این موضوع همخوانی دارد.

این فعال میراث فرهنگی با اشاره به سبك معماری این روستا افزود:این روستا دارای یك سبك خاص معماری است كه از تمام بخش های موجود در یك ساختمان استفاده بهینه شده است.

آذركیش چنار و چشمه جاری را از دیگر چشم اندازهای زیبای روستای لیوس عنوان كرد و گفت:مقبره سیدولی الدین گوشه نیز از جمله ابنیه های تاریخی ومذهبی این روستا به شمار می آید.

وی بقایای آسیاب های آبی را از دیگر بناهای تاریخی روستای لیوس متعلق به دوره ساسانیان معرفی كرد و افزود:گیاهان گل گاو زبان، بابونه،باغ های انار ،بادام كوهی، انجیر ، درختان كنار،كوه لنگر ،جنگل های بلوط و كلخنگ در اطراف این روستا موجب زیبایی فراوان و لطافت هوای منطقه شده است.

وی اظهار داشت:حیات وحش منطقه نیز با برخورداری از گونه های نادر جانوری مانند شغال، گرگ، روباه، خرگوش، آهو، قوچ، میش، بزكوهی، گراز، خرس، پلنگ، كفتار، كبك و قرقاول نظر گردشگران را جلب می كند.

کپو، قالی، سیاه چادر و حصیر را از مهم ترین صنایع دستی مردم این روستا عنوان كرد و گفت:ترشی انار و صنایع دستی از جمله سوغاتی های این منطقه اند

روستای لیوس در سال 1387 به عنوان یكی از روستاهای گردشگری استان خوزستان دارای شناسنامه شده است.

نگاهی به آثار شهید بهروز مرادی و ماندگارسازی نام او با احیاء یکی از بناهای باقی مانده از جنگ

* نجلا درخشانی:به بهانه روز جهانی هنر و روز جهانی بناها و محوطه.های تاریخی

گذشته های پیچیده :آینده های گوناگون :موضوع سال 2021 ایکوموس جهانی

شهيد بهروز مرادی در اول دی ماه ۱۳۳۵ه.ش. در خرمشهر و در خانواده‌ای اصفهانی متولد شد. تحصيلاتش را در خرمشهر شروع كرد و در مدرسه بازرگانی كوروش كبير، با شهيد «محمدعلی جهان آراء» همكلاس بود. پس از آن به عنوان معلم آغاز به كار كرد.

بهروز به همراه ساير بچه‌های خرمشهر، در جريان پيروزی انقلاب اسلامی نقش موثر داشته است.

او در سال ۱۳۶۴ه.ش. در رشته هنر در دانشگاه پرديس اصفهان قبول شده و مشغول به تحصيل شد، اما بخاطر حضور در جبهه جنگ و دفاع از خاک و ناموس خود، تحصیل را نیمه کاره رها کرده و به طور کامل در خرمشهر ماند و بجای قلم و دفتر در دانشگاه، ارپی جی، دوربین و قلم بدست گرفته و در خرمشهر به دفاع و ثبت وقایع و مکتوباتی پرداخت که بعدها آثاری ماندگار شده و سرلوحه کار خیلی از مستندسازان بوده‌اند.

گزارش کامل در ادامه نوشته

گردشگری گاومیش به قلم مجتبی گهستونی

يكي از جاذبه هايي كه هر گردشگري وقتي به خوزستان سفر مي كند و دلش مي خواهد مشاهده كند، «لب كارون» و «شب هاي لب شط» است. در كنار همين لب كارون هم جاذبه هاي ديگري وجود دارد كه به جذابيت سفر اضافه مي كند. البته كه جنوبي ها به رودخانه، «شط» مي گويند. گردشگري كه عينك ريبون زده كنار «پل سفيد» عكسي به يادگار مي گيرد، گروهي هم در بلم هاي درون شط عكس دسته جمعي خود را به يادگار مي گيرند تا در آلبوم خوش بنشيند. البته گروهي از گله داران هم وقتي كه گرم شان مي شود و مي خواهند تني به آب بزنند در كنار گله «گاوميش» خود آب تني مي كنند.گردشگران هم كه سوار بلم مي شوند، اگر شيب رودخانه را به سمت جنوب پايين بروند در رودخانه كارون بين دو محله «گلستان» و «آخرآسفالت» حيواناتي شبيه «بوفالو» مي بينند كه اسم آنها گاوميش است. حيواناتي كه متعلق ‬به ‬دسته ‬پستانداران، ‬زير ‬دسته ‬سم داران، ‬راسته ‬سم شكافتگان، ‬زير ‬راسته ‬نشخواركنندگان هستند و از پنج هزار سال پيش اهلي شده اند. شواهد ‬و ‬مداركي ‬وجود ‬دارد ‬كه ‬اين ‬نژاد ‬در ‬استان ‬لرستان ‬ايران ‬درقرن ‬نهم ‬قبل ‬از ‬ميلاد ‬پرورش ‬مي ‬يافت، ‬به ‬طوري ‬كه ‬نقش ‬۶ ‬سر ‬گاوميش ‬بر ‬روي ‬عصاي ‬برنزي ‬متعلق ‬به ‬اين ‬دوران ‬كنده ‬كاري ‬شده ‬است. ‬ 

خوزستان خاستگاه حيوانات و جانوران مهمي همچون شير ايراني (منقرض شده)، اسب اصيل عرب ايراني، گوزن زرد، سمندر امپراتور، گاوميش و... است. مشاهده اين حيوانات و جانوران نوعي گردشگري حيات وحش است. گردشگراني كه صرفا براي بررسي گونه هاي جانوري و شناخت بيشتر اقليم آن منطقه سفر مي كنند. وجه صحيح گردشگري حيات وحش، مشاهده حيوانات و عكسبرداري از آنها در حالت طبيعي خودشان است. 

اما با توجه به جامعه آماري گاوميش ها و تراكم جمعيت آنان در خوزستان، فرصت مناسبي براي گردشگران هستند: فرصتي كه به آن توجه نشده و هيچ برنامه ريزي اصولي براي آن صورت نگرفته است. مثلا بخش عمده اي از گردشگراني كه به شهرستان «ورزنه» سفر مي كنند حتما به ديدن «گاوچاه» مي روند. گاوي كه با خواندن آواز دشتي صاحبش حركت مي كند و از چاه آب مي آورد. 

يا گردشگران به ديدن «كبوترخانه» ها مي روند تا نحوه زندگي بسيار رمزآلود كبوترها را در كبوترخانه رصد كنند.
اما با توجه به اينكه گاوميش ها دو زيست هستند و در خشكي و آب زندگي مي كنند و از سويي در برخي استان هاي كشور پراكندگي دارند حيوان ناشناخته اي است. به همين دليل مشاهده آن توسط گردشگران ايراني و خارجي كه با گاوميش غريبه هستند جذابيت دارد. گردشگراني كه به تالاب بين المللي «شادگان» در خوزستان سفر مي كنند عمدتا شاهد زيست اين گاوميش ها در سطح تالاب ها هستند. در اهواز محله اي به گاوميش آباد در حاشيه شط كارون وجود دارد كه جمعيت قابل توجهي از گاوميش هاي اهواز در آنجا ساكن هستند. در ابتداي شهر ثبت جهاني سازه هاي آبي تاريخي شوشتر محله اي به نام گاوميش آباد وجود دارد كه ساكنان آن عمدتا گاوميش دار بودند. 

جالب است بدانيد كه گاوميش ‬مانند ‬گاو ‬چهار ‬معده اي ‬و ‬نشخواركننده است. وزن ‬گاوميش ‬بالغ ‬ بر ‬۴۵۰ ‬تا يك هزار ‬كيلوگرم ‬متغير ‬است. البته گاوميش ‬مقدار ‬قابل ‬توجهي ‬شير ‬نيز ‬توليد ‬مي كند. مثلا در سال ١٣٩٦ افزون بر ۳۲۶ هزار تن شير در استان خوزستان توليد شد. در اين ميان گاوهاي دورگ با ۴۰ درصد توليد شير استان، بيشترين سهم توليد را بر عهده داشته اند و بعد از آن گاوميش با ۱۸ درصد در رتبه بعدي قرار دارد. 
آنچه براي بسياري از گردشگران مشاهده ويژگي هاي ‬رفتاري ‬و ‬جايگاه ‬پرورش ‬گاوميش است كه سفر را جذاب تر مي كند. گاوميش ‬علاقه ‬زيادي ‬به ‬آب تني دارد ‬و ‬معمولا ‬پس ‬از ‬مدتي ‬چرا كردن ‬خود ‬را ‬به ‬آب ‬مي رساند ‬و ‬در ‬آن ‬غوطه ‬ور ‬مي شود. اين صحنه را مي توانيد به كرات در ساحل شرقي رودخانه كارون، آن هم در محله آخر آسفالت و كوي مشعلي ببينيد. 

در ‬مناطق ‬جنوب ‬غربي ‬ايران، ‬گاوميش ها ‬در ‬سراسر ‬سال ‬به ‬طور ‬آزاد ‬در ‬مراتع ‬و ‬نيزارها ‬مشغول ‬چرا ‬هستند ‬در ‬حالي ‬كه ‬در ‬مناطق ‬شمالي ‬ايران ‬در ‬كرانه ‬درياي ‬خزر، ‬دام ها ‬فقط ‬در ‬ايام ‬زمستان ‬در ‬جايگاه ‬بسته ‬نگهداري ‬مي ‬شوند. ‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬
طبق ‬آمار ‬سال ‬۱۳۸۸، ‬جمعيت ‬گاوميش ‬در ‬ايران ‬حدود ‬۴۵۹ ‬هزار ‬راس ‬برآورد ‬شده ‬كه ‬اكثريت ‬اين ‬جمعيت در استان خوزستان پراكنده است. 
گردشگراني كه تمايل به خوردن شير دارند بهتر است بدانند كه ‬قيمت ‬شير ‬گاوميش ‬دو ‬برابر ‬شير ‬گاو ‬است. همچنين ‬از ‬پوست ‬گاوميش ‬در ‬صنعت ‬چرم سازي ‬استفاده ‬مي شود. ‬از ‬پهن يا كود ‬گاوميش ‬به ‬عنوان ‬سوخت ‬در ‬مناطق ‬روستايي ‬استفاده ‬مي شود. 
اگر خواستيد سوار گاوميش شويد يا به آن نزديك بشويد حتما احتياط كنيد وگرنه مثل نويسنده اين نوشتار توسط گاوميش آسيب مي بينيد و راهي بيمارستان خواهيد شد.

نگارش مجتبی گهستونی

عکس: مرتضی جابریان

کوچ عشایر خوزستان به استان‌های سردسیر

در حالی که زندگی شهرنشینی امروزی با تجمل گرایی همراه شده است ولی”ساده زیستی” همچنان در زندگی عشایر حرف اول را می زند و این سادگی با جاذبه های فراوانی همراه است.

نحوه معیشت و زیست، الگوی سكونت و باورداشت ها، سنت ها و آداب و رسوم ، طبیعت منحصر به فرد منطقه و سرانجام ویژگی راه های ایلی از جمله جاذبه های دیدنی شیوه زندگی عشایر بختیاری است . كوچ نشینی كهن ترین شیوه زیست بشر است كه پابرجا بودن آن تا عصر حاضر از بزرگ ترین جاذبه های این شیوه معیشت است و همین شیوه خاص زندگی سبب شده ایلات و عشایر «دیدنی ترین جاذبه عصر تكنولوژی» لقب بگیرند . عشایر به شیوه ای جذاب و باورنكردنی طی قرن ها وسال های طولانی اقدام به حفظ سنن و آداب و رسوم گذشته خود نموده اند و این اصالت به جاذبه ای برای صنعت گردشگری تبدیل شده است.

همنشینی با عشایر و مسكن عشایر و نوع زندگی آن ها، زبان و موسیقی، غذاهای محلی، صنایع دستی، رقص و لباس های محلی به همراه آیین های به جای آوردن جشن های عروسی و محلی از مهم ترین جاذبه های ایلات و عشایر است. بارزترین مشخصه ایلات و عشایر شیوه زیست آنان است كه بر خلاف یك جا نشینان روستایی و شهری, در كوچ و نقل و انتقال دایمی سیاه چادرها و رمه های خود هستند.

عشایر كوچ رو كه یكی از جاذبه های مهم گردشگری فرهنگی به شمار می آیند در همه نقاط ایران, در حوزه های غرب و جنوب غرب, شرق و جنوب شرق, شمال غرب, شمال شرق و مركزی ایران ایلات و عشایر پراكنده شده اند .

زندگی عشایر در عین سادگی خود یک جاذبه مهم گردشگری برای مردم شهرهاست چراکه با کمترین امکانات بیشترین تلاشها را در زندگی انجام می دهند.

کوچ بهاره عشایر بختیاری و قشقایی استان خوزستان به مناطق سردسیری آغاز و حجم بالایی از این عشایر به صورت سنتی از مسیرهای کوهستانی شهرستان ایذه در حال تردد به استان چهارمحال و بختیاری هستند.

عکس:وحید اورکی