خوزتوریسم

یادی از مقاومت مردم دزفول

جنایت‌های رژیم بعث عراق در جنگ تحمیلی در بمباران و موشکباران شهرهای ایران در حالی رخ می‌داد که مجامع به اصطلاح جهانی هیچگونه واکنشی نشان نمی‌دادند و شکایت‌های ایران از این مجامع هم همیشه بی‌پاسخ می‌ماند. ایران در حالی شاهد قربانی شدن مردم غیرنظامی و زیر ساخت‌های شهری خود توسط عراق بود که می‌توانست مقابله به مثل کند.

به گزارش ایسنا، ساعت ۱۵:۳۵ و ۱۸، ۲۸ آذرماه سال ۱۳۶۱ دو فروند موشک زمین به زمین به دو نقطه پرجمعیت دزفول اصابت و بیش از ۲۰۰ منزل مسکونی و مغازه را ویران، ۶۲ نفر را شهید و ۲۸۷ نفر را مجروح کرد. پس از این تاریخ به دلیل اصابت موشک‌های فراوان، دزفول به «بلد الصواریخ» یا «شهر موشک‌ها» معروف شد. در واقع اولین موشک جنگ به دزفول اصابت کرد.

رژیم بعثی عراق، هر بار که در رویارویی مستقیم با رزمندگان اسلام در میادین نبرد، شکست می‌خورد برای جبران ضعف‌ها و همچنین اعمال فشار بر جمهوری اسلامی ایران، شهرها و مناطق مسکونی را موشکباران و بمباران می‌کرد و در همین راستا، در روز ۲۸ آذر ۱۳۶۱، دزفول برای چندمین بار هدف یورش بی‏رحمانه موشکی رژیم بعث عراق قرار گرفت. اگرچه قبل از این جنایت، هواپیماهای عراقی بارها شهرهای ایران را بمباران کرده بودند، اما حمله به دزفول، نخستین حمله در ابعاد گسترده به وسیله موشک‌‏های زمین به زمین بود.

یکی از مهمترین اهداف رژیم بعث عراق از بمباران و موشک‌باران شهرها به ویژه شهر دزفول این بود که با از بین بردن زیرساخت‌های اقتصادی و ناامن کردن شهرها، به مردم ایران بگوید که از مقاومت دست بردارید. این رژیم با وجود برخورداری از همه نوع تجهیزات جنگی و نیروی انسانی شکست‌های سنگینی از رزمندگان اسلام متحمل می‌شد؛ رزمندگانی که با تشویق و ترغیب پدران و مادران خود عازم دفاع از دین و میهن اسلامی خود شده بودند و حالا صدام می‌خواست با شهید کردن مردم بی‌دفاع در شهرها، آنها را از ادامه کارشان باز دارد.

این تاکتیک، یک تاکتیک مرسوم در هر جنگی محسوب می‌شود. یعنی فشار غیرمستیقیم به طرف مقابل برای عقب‌نشینی از مواضع سیاسی و دفاعی. اما صدام با همه ادهایش هیچگاه نتوانست بفهمد که دفاع ملت ایران نه تنها با سایر جنگ‌ها تفاوت دارد بلکه مردمی هم که در مقابلش ایستاده است، یک مردم انقلابی با پیشینه دینی و اسلامی است که راهبری مدبر، آنها را هدایت می‌کند.

آرمان‌های انقلاب اسلامی چنان در روح و جان مردم ایران نفوذ کرده بود که مقاومت در برابر هر بحرانی را بر آنها تسهیل می‌کرد. مردم مقاوم دزفول هم که در خط مقدم دفاع از خاکریز انقلاب اسلامی قرار داشتند، به ویژه در اوایل جنگ تحمیلی رسالتی مضاعف بر دوش خود احساس می‌کردند چون دشمن تا حدود ۲۰کیلومتری این شهر رسیده بود و تا زمان رسیدن و حضور نیروهای نظامی، مردم با دست خالی از شهر دفاع کردند و دشمن مجبور شد به پشت رودخانه کرخه عقب‌نشینی کند. به عبارت دیگر دزفول سد بزرگی مقابل عراق در دستیابی به اهدافش شده بود. سدی اعتقادی.

بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، گروهک‌های منافق به ویژه گروهک «خلق عرب» وابسته به رژیم حاکم عراق شروع به ایجاد ناامنی کردند و می‌خواستند خوزستان را ناامن کنند. در سرکوب این گروهک‌ها، مردم دزفول نقش اساسی ایفا کردند. همچنین با اعزام نیرو به خرمشهر و آبادان که نیروهای منافق در آنجا بودند توانست پیشروی آنها را بگیرد.

عراق هم در راستای درهم شکستن مقاومت مردم از هیچ راهی دریغ نکرد. دزفول نه تنها مقاومت کرد، بلکه هیچگاه خالی از سکنه نشد و زندگی در شهر جریان داشت. با وجود حملات سنگین صدامیان، مردم دزفول خطوط زیادی در جبهه ایجاد کردند و اعزام‌های ۱۰۰۰ تا ۵۰۰۰ هزار نفری به جبهه‌ها داشتند. اعزام‌های شهر دزفول به قدری گسترده بود که تیپ ولی عصر (عج) برای شهر دزفول ایجاد و بعد تبدیل به لشکر شد که تمام خوزستان را در برمی‌گرفت.

به لحاظ موقعیت سوق‌الجیشی، دزفول دروازه شمالی خوزستان محسوب می‌شد و بعد از شروع جنگ تحمیلی، صدام برای تصرف خوزستان باید ارتباط شمال این استان با کشور را قطع می‌کرد. دزفول برای صدام یک شهر استراتژیک و نظامی به حساب می‌آم. د چنین دلایلی باعث شده بود تا صدام فشار را بر این شهر بیشتر کند.

رژیم بعث عراق در مدت هشت سال جنگ، ۱۷۶ موشک غول پیکر «فراگ ۷» و «اسکاد» به شهر دزفول شلیک کرد. هواپیماهای دشمن ۴۸۹ بمب و راکت بر سر مردم بی دفاع شهر فرو ریختند و آتشبارهای عراق با شلیک ۵۸۲۱ گلوله توپ نقاط مختلف شهر را ویران ساخت.

در این شهرستان حدود ۱۹۵۰۰واحد مسکونی، تجاری، آموزشی و مذهبی بین ۲۰ تا ۱۰۰ درصد ویران و به تلی از خاک مبدل شد. اما با این همه خسارت، مردم دزفول با تقدیم ۲۶۰۰ شهید، ۴۰۰۰ جانباز، ۴۵۲ آزاده سرافراز و ۱۴۷ مفقود و جاویدالاثر حماسه مقاومت و پایداری را در تاریخ درخشان انقلاب اسلامی ایران جاودان ساخت.

اگر نگاهی به تقویم بیندازیم در کنار سوم خرداد و آزادسازی خرمشهر، مناسبت «روز استقامت و پایداری روز دزفول» در چهارم خرداد را می‌بینیم. روزی که سال ۶۶ در زمان ریاست جمهوری مقام معظم رهبری در تقویم رسمی کشور به نام «روز مقاومت و پایداری» ثبت شد.

جنایت‌های رژیم بعث عراق در جنگ تحمیلی در بمباران و موشکباران شهرهای ایران در حالی رخ می‌داد که مجامع به اصطلاح جهانی هیچگونه واکنشی نشان نمی‌دادند و شکایت‌های ایران از این مجامع هم همیشه بی‌پاسخ می‌ماند. ایران در حالی شاهد قربانی شدن مردم غیرنظامی و زیر ساخت‌های شهری خود توسط عراق بود که می‌توانست مقابله به مثل کند. اما با تاکید بر آموزه‌های اسلامی هیچگاه نخواست شاهد کشته شدن افراد غیرنظامی دشمن در شهرها باشد و حتی پیش از هدف گرفتن زیرساخت‌ها و محل‌های نظامی، ساکنان شهر و منطقه مورد نظر را آگاه می‌ساخت تا خسارت انسانی احتمالی به حداقل ممکن برسد و این شیوه را تا پایان جنگ تحمیلی ادامه داد.

گذر زمان در خرمشهر

خرمشهر دیروز شهری که پس از ۵۷۸ روز تصرف به دست نیرو‌های بعثی، در سوم خرداد ماه سال ۱۳۶۱ آزاد شد و روزی که نصرت الهی شامل حال دلیرمردانی شد که خداوند در دلهایشان جای داشت

به گزارش گروه عکس خبرگزاری صدا و سیما؛ سوم خرداد، یادآور مقاومت مردم خرمشهر به عنوان حماسه‌ای فراموش نشدنی‌ست، مردمانی که مهر ۵۹ به یکباره مورد هجوم دشمنانی تا بن دندان مسلح قرار گرفتند و بی آنکه از قبل آماده باشند، جان در کف اخلاص گرفته و با هر چه داشتند، صفی مستحکم در برابر دژخیمان آراستند، ملتی که ۳۵ روز مقاومت را در آن ایام سخت رقم زدند و اگرچه مجبور به ترک شهرشان شدند، اما ۵۷۸ روز بعد، بازگشتند تا ضمن خونخواهی جوانمردان شهیدشان، خرمشهر را بازپس بگیرند. به اهتزاز در آوردن پرچم جمهوری اسلامی ایران و اقامه نماز جماعت در مسجد جامع خرمشهر، اولین رخداد‌های بعد از فتح این شهر بود؛ انعکاس خبر این پیروزی بزرگ، ایران را به وجد آورد و غرق سرور و شادی کرد و ملت ایران نماز شکر به جای آوردند.

 مسجد جامع خرمشهر، نماد مقاومت و آزادی

مسجد جامع خرمشهر قلب شهر و قلب تپنده ملت ایران بود. این بنا علاوه بر قدمت تاریخی و ارزش معماری دارای ارزش‌های معنوی در مکان و موقعیت قرارگیری خود در این شهر است. این مکان جایی است که ایمان و معنویت رزمندگان معادلات را برهم می‌زند.

 آزادسازی خرمشهر یکی از مهم‌ترین اهداف عملیات بیت المقدس در دوره جنگ ایران و عراق بود که پس از ۵۷۸ روز اشغال در روز سوم خرداد سال ۱۳۶۱ صورت گرفت. این عملیات توسط ارتش جمهوری اسلامی ایران به فرماندهی شهید سپهبد علی صیاد شیرازی و سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به فرماندهی سردار محسن رضایی انجام گرفت. فتح خرمشهر بازتاب جهانی داشت و عراق با از دست دادن خرمشهر از نظر سیاسی تکیه‌گاهش را برای مذاکره از دست داد.

اما آنچه که رزمندگان اسلام را برای آزادی این شهر ترغیب می‌کرد،اولاً فرمان امام(ره) و دوم، نقطه اتصال آنها در خرمشهر بود. نقطه اتصالی که محل برنامه ریزی، پشتیبانی و گاهی پرکشیدن نیروهای انقلاب بود. آری نقطه ای به نام مسجد جامع خرمشهر. به مناسبت سالروز آزادسازی خرمشهر و پیروزی رزمندگلان اسلام در عملیات بیت‎المقدس، با مسجد جامع خرمشهر بیشتر آشنا می‌شویم و تصاویر آن را در گذر زمان ورق می‌زنیم.

 مسجد جامع خرمشهر

مسجد جامع خرمشهر، مسجدی نام‌آشنا برای تمام مردم ایران و حتی توریست‌های خارجی است. این مسجد را می‌توان تنها بنایی دانست که بدون شاخص‌های تاریخی و معماری در کنار سایر مکان‌های معماری تاریخی در ایران می‌درخشد و مورد توجه قرار گرفته است. مسجد جامع خرمشهر در خیابان چاسبی، مرکز شهر، قرار گرفته است. این مسجد از دیرباز به دلیل قرار گرفتن آن در کنار بازارهای سیف و صفای خرمشهر به‌عنوان یکی از مساجد پرتردد شهر شناخته می‌شد.

تاریخ مسجد جامع خرمشهر

این مسجد بیش از ۱۲۰ سال قدمت دارد؛ ولی از مؤسس و بانی آن اطلاعات دقیقی در دست نیست. در سال ۱۳۴۸، قطعه زمینی از ضلع غربی به مسجد اضافه شد و به‌صورت فعلی تجدید بنا گردید، با مساحـت ۱۲۰۹ مترمربع. با توجه به طبقات موجود ۱۰۲۸ مترمربع اعیانی که در اثر جنگ تحمیلی ۴۰ درصد آن تخریب گردید، به‌گونه‌ای که دو گلدسته آن کاملاً تخریب و گنبد بزرگ نیز بر اثر توپ دشمن آسیب دیده و در حال حاضر از اعتبارات بازسازی پس از پذیرش قطعنامه ۱۳۶۷ همه ساله مبالغی تخصیص یافته و هزینه گردیده و در ضمن توسط حفظ آثار و ارزش‌های دفاع مقدس جهت طرح توسعه مسجد جامع، ۴۰۰۰ مترمربع از ضلع شمالی مسجد خریداری و تملیک گردید و با احداث مهمانسرایی جهت زائرین و رواق گذر عابر پیاده در دو ضلع شرقی و غربی و ایجاد محل تجـاری و حوض آب‌نما شد.

 معماری مسجد جامع خرمشهر

مسجد جامع دارای نمای آجری و حدود هزار مترمربع کاشی آیات خشتی و ۷۷۰ مترمربع کاشی‌کاری معرق است و دارای دو گلدسته با ارتفاع ۲۸ متر از کف زمین و دو گنبد بزرگ و کوچک است که گنبد بزرگ و گلدسته‌ها با کاشی معرق تزیین شده و با سه دستگاه ارکاندیشن تهویه مطبوع و سیستم خنک کننده مرکزی ایجاد گردیده است.

مسجد جامع و جنگ تحمیلی خرمشهر

مسجد جامع خرمشهر قلب شهر و قلب تپنده ملت ایران بود. این بنا علاوه بر قدمت تاریخی و ارزش معماری دارای ارزش‌های معنوی در مکان و موقعیت قرارگیری خود در این شهر است. این مکان جایی است که ایمان و معنویت رزمندگان معادلات را برهم می‌زند.

این مسجد در میان هزاران مسجد دیگر در گستره کشورمان دارای نقش برجسته‌ و اثر بخشی در طول دوران دفاع مقدس داشته به‌طوری که اگر این مسجد نبود در همان روزهای نخست خرمشهر به اشغال دشمن در می‌آمد، مسجد خرمشهر با پشتیبانی از رزمندگانی که از شهر دفاع می‌کردند، در واقع مرکز ثقل دفاع جانانه این شهر بوده است.

زمانی که جنگ در مرز شلمچه آغاز شد، سپاه (تازه در خرمشهر شکل‌ گرفته بود) مسجد جامع خرمشهر را به‌عنوان قرارگاه نیروهای مقاومت مردمی انتخاب می‌کند، جنگ نفربه‌نفر درمی‌گیرد، پیشروی ارتش بعث به سمت شهر آغاز می‌شود و درگیری‌های سنگین میان ارتش تادندان‌ مسلح بعث عراق، نفربرها و انبوهی از تانک‌ها با نیروهای مقاومت مردمی که از تکاوران کلاه سبز نیروی دریایی ارتش، دانشجویان دانشگاه افسری، نیروهای سپاه (شهید سید محمد جهان‌آرا) و مردم خرمشهر تشکیل‌ شده بود، ادامه پیدا کرد.

نیروهای مقاومت موفق می‌شوند که ۴۵ روز ارتش تادندان‌مسلح را در کوچه و پس‌کوچه‌های شهر نگه‌ دارند و در این مدت مسجد جامع، کانون مقاومت بود. مسجد جامعی که نقش بیمارستان و ستاد عملیات مقاومت شهر را بر عهده داشت در تیررس دشمن قرار گرفت و به شدت آسیب دید. در ۴ آبان ۱۳۵۹ سقوط خرمشهر رسماً اعلام می‌شود؛ سقوط مسجد جامع سقوط خرمشهر بود.

خرمشهر آزاد شد

در نهایت این شهر پر حادثه پس از ۵۷۸ روز اشغال در روز سوم خرداد سال ۱۳۶۱ در عملیات بیت المقدس که توسط ارتش جمهوری اسلامی ایران (به فرمانده‌ی علی صیاد شیرازی) و سپاه پاسداران انقلاب اسلامی (به فرمانده‌ی محسن رضایی) انجام گرفت آزاد شد. فتح خرمشهر انعکاس جهانی داشت و عراق با از دست دادن خرمشهر از نظر سیاسی تکیه‌گاهش را برای مذاکره از دست داد.

در پی آزادی خرمشهر، امام خمینی(ره) در پیامی این پیروزی را به ملت ایران و رزمندگان اسلام تبریک گفتند و در قسمتی از پیام خود فرمودند: امروز با فتح خرمشهر مظلوم، دولت و ملت پیروزمند ما از موضع قدرت سخن می گویند و من به پیروی از آنان به شما اطمینان می دهم که اگر از اطاعت بی چون و چرای امریکا و بستگان آن دست بردارید و با ما به حکم اسلام و قرآن کریم رفتار کنید، از ما جز خیر و پشتیبانی نخواهید دید و شما بدانید آن قدر که ابرقدرت ها از صدام این نوکر چشم و گوش بسته پشتیبانی کردند، از شماها که قدرت های کوچک و حکومت های ضعیف هستید، پشتیبانی نمی کنند و شما عاقبت این جنایتکار و هم قطار جنایتکارش شاه مخلوع را به عیان دیده اید.

بازسازی مسجد جامع خرمشهر

طرح توسعه و سفت‌کاری مسجد جامع خرمشهر در سال ۱۳۹۴ کلید خورد. اکنون این مسجد به‌عنوان قطب فرهنگی خرمشهر شناخته می‌شود.

مسجد جامع سال‌هاست که به‌عنوان یکی از مهم‌ترین بناها نه‌تنها در کشور بلکه در جهان معروف شده است، این مسجد سالانه میزبان خیل عظیم زائرانی از اقصی نقاط کشور و حتی گردشگران خارجی است.

مسجد جامع خرمشهر سی هزارمین اثر تاریخی ایران است که در سال ۱۳۹۰، در فهرست آثار ملی به ثبت رسید. بنایی مشابه این مسجد تاریخی، در باغ - موزه دفاع مقدس در تهران، اتوبان حقانی، جنب پارک طالقانی ساخته شده است.

خرمشهر. شهر ایستادگی

سوم خرداد سال ۱۳۶۱ یادآور یکی از بزرگ‌ترین حماسه‌های دفاع مقدس است. در این روز پس از ۲۴ روز رزم بی‌امان در عملیات بیت المقدس که از ۱۰ اردیبهشت همان سال آغاز شده بود، خرمشهر پس از ۵۷۸ روز اشغال توسط رژیم بعثی عراق، به‌طور کامل آزاد شد. این واقعه تمام تحلیل گران نظامی جهان را حیرت‌زده کرد و باعث تغییر موازنه نظامی در جنگ به نفع ایران شد. خرمشهر سمبل آزادی، ایستادگی و پیروزی یک ملت است و نام این شهر تا ابد برای هر ایرانی مایه غرور خواهد بود، اما نبرد با دشمن خرمشهر به‌جز افتخار و آزادی، آسیب هایی نیز بر پیکره شهر بر جای گذاشت، همانطور آثار گلوله و ترکش ها بر روی دیواره برخی ساختمان ها باقی مانده است، این گزارش حاوی تصاویری از یادگارها، ایستادگی و مقاومت مردم خرمشهر از جمله تصویر شهید نوجوان (بهنام محمدی راد) اسطوره مقاومت و ایثار است که دیدن دوباره این تصاویر یاد و خاطره شهدا را زنده می کند. در این گزارش همچنین تصاویری از مناطق مرزی و موزه جنگ خرمشهر نیز وجود دارد.

عکس:مهر

چغازنبیل با اهرام مصر ثبت جهانی شد اما این کجا و آن کجا

*عاطفه رشنویی مدیر پایگاه جهانی چغازنبیل از بی‌توجهی به آثار جهانی خوزستان می‌گوید*

دورانتاش که در میانه خود برخوردار از یک نیایشگاه است و ما به آن چغازنبیل می‌گوییم، شهری به مانند یک موزه روباز است که روایت‌های بی‌شمار پیدا و پنهان دارد. به همین دلیل محوطه‌های باستانی هفت‌تپه و چغازنبیل دارای ارزش‌های خارق‌العاده است. در حال حاضر ایران ۳۲ اثر ثبت جهانی دارد. وقتی اثر و یا مجموعه‌ای ثبت جهانی می‌شود، باید تشکیلاتی شامل مدیر، گروه کارشناسی، گروه خدماتی و عوامل اجرایی آن را اداره و مراقبت کنند تا در روند حفاظت و مدیریت مجموعه ثبت جهانی، سه اصل اصالت، سلامت و یکپارچگی اثر حفظ شود.

میراث جهانی چغازنیل در استان خوزستان دارای پایگاهی مادر است و اکثر افرادی که در سطوح مختلف میراث‌فرهنگی فعالیت می‌کنند روزگاری در پایگاه چغازنبیل کار کرده‌اند. به همین دلیل این پایگاه در دو دهه گذشته در تربیت نیروی انسانی و کادرسازی اثربخش بوده است. از سویی نوع مطالعه و کارهای اجرایی که در پایگاه میراث جهانی چغازنبیل انجام می‌شود با نظارت بین‌المللی و در همان سطح بوده است، بنابراین سطح بالای کار موجب رشد افراد شده است. اگرچه در دو دهه اخیر افراد بی‌شماری در چغازنبیل کار را یاد گرفته و یا در سطوح بالای کارشناسی در این پایگاه اشتغال داشتند و به مرور رشد کردند اما بعد از مدتی با تغییر محل ماموریت خود، چغازنبیل را خالی کرده و این دست تنهایی گاه موجب آن شده تا چغازنبیل از درودن پوسیده و تهی شود. با وجود این‌که از گروه دوره طلایی هنوز اندک افرادی باقی مانده‌اند ولی جوابگوی وسعت آن نیست. اما با این وجود گستره شهر دورانتاش با همه ویژگی‌های فرهنگی و طبیعی‌اش که ۱،۰۰۰ هکتار وسعت عرصه و حریم دارد یک موزه بکر و دست نخورده است که همواره موجب کادرسازی شده ولی این گوهر ارزشمند همچنان نیاز به یک هسته اجرایی، علمی و قدرتمند دارد.

اگر رگ غیرت مدیران ارشد استانی برای میراث‌فرهنگی جنبید آن وقت است که می‌توان امیدوار بود که از وجود سه گوهر ارزشمند میراثی در خوزستان از جمله چغازنبیل، شهر باستانی شوش و سازه‎‌های آبی تاریخی شوشتر باخبرند و باید برای آن فکر کرده و برنامه‌ریزی عملیاتی انجام دهند.

، 

با توجه به اینکه موزه هفته‌تپه که زیر مجموعه پایگاه چغازنبیل قرار دارد، دو سال از سوی ایکوم، سازمان جهانی موزه‌ها به عنوان موزه برتر شناخته شد، با عاطفه رشنویی مدیر پایگاه جهانی چغازنبیل که سابقه دو دوره معاونت میراث‌فرهنگی خوزستان را در کارنامه دارد گفت وگو کردیم

گزارش کامل در ادامه نوشته 

مدیر موزه ایذه در جمع ۳ موزه‌دار برتر کشور

در مراسمی که به مناسبت هفته میراث‌فرهنگی باحضور وزیر میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی در تهران برگزار شد، مدیر موزه باستان‌شناسی ایذه از استان خوزستان به عنوان موزه‌دار برتر کشور در کنار موزه‌دارانی از استان‌های اصفهان و گلستان معرفی و تقدیر شد.

به گزارش روابط‌عمومی اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی خوزستان، احمدرضا حسینی‌بروجنی معاون میراث‌فرهنگی استان امروز پنجشنبه ۳۰ اردیبهشت‌ماه ۱۴۰۰ با اعلام این خبر اظهار کرد: «به مناسبت روز جهانی موزه‌ها و هفته میراث‌فرهنگی، مراسمی در محوطه باز کاخ گلستان با موضوع انتخاب برترین‌های حوزه موزه‌ها در حضور دکتر مونسان وزیر میراث‌فرهنگی و مسئولان دیگر برگزار شد که در این مراسم صادق شیخی مدیر موزه باستان‌شناسی شهرستان ایذه از استان خوزستان به عنوان یکی از سه موزه‌دار برتر کشور شناخته و شایسته تقدیر شد.»

 
او در تشریح موزه باستان‌شناسی شهرستان ایذه بیان کرد: «این موزه در ۲۷ دی ماه ۱۳۹۸ در شهر تاریخی ایذه با حضور مسئولان کشوری و استانی افتتاح شد؛ مساحت کل موزه ۳۷۰۰ مترمربع و فضای نمایشی آن ۱۰۰۰ متر مربع و در یک طبقه ایجاد شده است.»
 
معاون میراث‌فرهنگی خوزستان با بیان این‌که باتوجه به‌ طراحی چیدمان و تعداد آثار تاریخی موجود، موزه ایذه به عنوان بزرگترین موزه جنوب‌غربی کشور محسوب می‌شود افزود: «این موزه دارای هفت تالار شامل آثار و اشیاء تاریخی از دوران پارینه‌سنگی جدید در حدود چهل‌هزارسال پیش تا عصر معاصر است.»
 
او اضافه کرد: «این موزه به لحاظ بصری و نمایشی به صورتی جامع و کامل است تا جایی که به زعم کارشناسان خبره به مانند دانشکده‌ای به بهترین نحو با بازدیدکننده ارتباط می‌گیرد.»
 
حسینی‌بروجنی با اشاره به این‌که موزه باستان‌شناسی ایذه تا قبل از پاندمی کرونا با استقبال بی‌نظیری توسط گروه‌های مختلف سنی روبرو بود گفت: «این موزه به ویژه درخصوص کودکان، با آموزش و پرورش همکاری دارد به صورتی که دانش‌آموزان از پایه ابتدایی به بالا برای آشنایی و درک اهمیت و حفظ میراث‌فرهنگی به صورت مستمر از موزه بازدید می‌کردند و آموزش‌های لازم به آن‌ها ارائه می‌شد.»‌
 
او در ادامه تصریح کرد: «شاخص‌هایی مانند مرمت و ساماندهی اشیاء و ثبت آن‌ها به‌صورت مستمر درحال انجام است؛ همچنین این موزه در شاخص‌هایی مانند پژوهش و توسعه مدیریت، با ارتباط و تعامل با پژوهشگران و مسئولان شهری و استانی نهایت استفاده و بهره‌برداری را کرده است بصورتی که اشیاء حاصل از کاوش که در موزه نگهداری می‌شوند، برای انجام کارهای تحقیقاتی و نمایشی، با رعایت قوانین امانت در اختیار پژوهشگران و موزه‌های دیگر قرار داده و نتیجه آن به صورت مقالات، کتاب و همایش‌ها ارائه می‌شود.»
 
معاون میراث‌فرهنگی خوزستان افزود: «همچنین بخشی از موزه نیز برای هنرمندان به منظور نمایش آثار مرتبط با میراث‌فرهنگی درنظر گرفته شده است.»
 
او عنوان کرد: «با تلاش مدیر موزه باستان‌شناسی شهرستان ایذه، این موزه در زمان شیوع ویروس کرونا و تعطیلی موزه‌ها هم به فعاليت‌های پژوهشی، مرمتی و تجهیزاتی خود ادامه داد و در فضای مجازی (صفحه رسمی موزه باستان‌شناسی شهرستان ایذه در اینستاگرام) به تهیه کلیپ، عکس و معرفی در رسانه‌های محلی و ملی به مناسبت‌های مختلف پرداخته است.»
 
حسینی‌بروجنی افزود: «همچنین مدیر این موزه، از شرایط موجود نهایت استفاده را کرد و به منظور رفع نواقص و بهبود وضعیت ساختاری موزه، ارتقاء سیستم تهویه و الکترونیکی کردن فروش بلیط را در دستورکار قرار داد که همه این موارد و اقدامات پیش‌گفته انتخاب آقای شیخی به عنوان یکی از سه موزه‌دار برتر کشور را توجیه می‌کند و نشان از این دارد که این انتخاب شایسته او است.»
 
موزه باستان‌شناسی ایذه در محوطه اداره میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی شهرستان ایذه (ساختمان سابق جهادکشاورزی) در خیابان شهیدمطهری واقع شده است.

«مسموطه»

مسموطه غذای سنتی و محبوب هموطنان عزیز در فلاحیه (شادگان)  می باشد  که این غذا طبق گفته ی محلی ها از زمانهای بسیار دور در این نواحی و در مناطق همجوار در عراق نیز پخت میشود و طبق بعضی از گفته ها از زمان سومری‌ها شاید در این نواحی پخت می شد

این غذا یک غذای سنتی و قدیمی ریشه گرفته از محصولات سنتی منطقه می‌باشد در این نواحی که نزدیک هور می‌باشد درگذشته ماهی بنی هور فراوان بوده و امروزه ماهی تیلا پیا ، و همچنین کاشت بامیه در روستاهای اطراف فلاحیه از قدیم رواج داشته در نتیجه این غذا یک خوراک ریشه دار در برگیرنده ی محصولات محلی می‌باشد که با نان محلی و خرما که باز هم محصول همین منطقه است خورده می‌شود.در ابتدا بعد از صید ماهی اگر فروان بود مقداری از ماهی ها را پاک کرده نمک میزنند به نخ کشیده و در آفتاب خشک می کنند بعد از خشک شدن در محلی خنک نگهداری میشود. بعد از مدتی اگر تصمیم به پخت مسموطه بگیرند ماهی خشک را در آب ولرم به گرم خیس می کنند.
در آن سو
گوجه رنده شده ۵عدد
بامیه ۲۵۰گرم
پیاز خرد شده یک سر درشت
سیر به دلخواه
ادویه زردچوبه به دلخواه
پیاز را سرخ می کنیم سپس ادویه زردچوبه و نمک میزنیم سیر را یا با پیاز سرخ می کنیم یا در خورشت انداخته و سپس خارج می کنیم.
اکنون گوجه ی رنده شده را اضافه کنید و خوب سرخ کنید بعد مقداری آب ریخته چند سر لیموی عمانی اضافه کنید وقتی خورشت در حال روغن انداختن بود ماهی‌های خیس شده را از آب خارج کرده و به خورشت اضافه کنید تا با خورشت پخته و جا بیفتد. معمولا این خورشت با ماهی‌های کوچک صید شده پخت میشود.

امیدوارم سنتها و هویت این مرز و بوم برای نسل‌های بعد نیز حفظ شود باشد که ما اهالی شط نیز سهمی در این حفاظت داشته باشیم.

نویسنده: ندی اهوازی/شط پرس

تجسم دوباره‌ی تاریخ دریا و دریانوردی در ساختمان قدیم بندر خرمشهر

۱۸ می (مصادف با ۲۸ اردیبهشت) روز جهانی موزه گرامی باد.
موضوع تعیین شده از طرف ایکوم (شورای بین المللی موزه‌ها) برای روز جهانی موزه سال ۲۰۲۱ :
آینده موزه ها: بازیابی و باز اندیشی (تجسم دوباره)
International Museum Day 2021 – “The Future of Museums: Recover and Reimagine”

به گزارش شط پرس و به نقل از سایت  اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خوزستان:

شورای بین المللی موزه ها “ایکوم” در یازدهمین مجمع عمومی خود (ژوئن ۱۹۷۴ م.) در کپنهاک اهداف موزه را این گونه بیان می‌کند: “موزه مؤسسه‌ای است غیرمادی که درهای آن به روی همگان گشوده است و در خدمت جامعه و پیشرفت آن فعالیت می‌کند.”
بر این اساس یکی از اهداف موزه‌ها تحقیق در مورد شواهد و قرائن برجای مانده از انسان‌های پیشین و محیط زیست آنان و گردآوری و حفظ وایجاد ارتباط بین این آثار بویژه به نمایش گذاشتن آنها به‌منظور بررسی و بهره‌وری معنوی است.
نقش موزه‌ها در این هدف، کاملاً آموزشی و علمی در نظر گرفته شده است که در این حالت می‌تواند در توسعه جامعه نقش ارزنده‌ای داشته باشد. همچنین از گشوده بودن درهای آن بروی مردم گفته شده، که این مورد تاکید بر این مهم است که باید به هر روشی مراجعه به موزه را برای مخاطبین و پژوهشگران فراهم نمود، اکنون که تکنولوژی پیشرفت کرده، می‌توان از هر جای کره زمین به موزه‌ها سفر کرد و استفاده نمود لذا باید زیرساختهای چنین موزه‌هایی بر اساس تکنولوژی های روز فراهم شود تا امکان بازدید از دور و نزدیک برای همگان فراهم شود.
موزه‌های امروزی در کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه بر پایه یک سناریو و طرح از پیش تعیین شده شکل می‌گیرند که هدف اصلی آنها پاسخ به نیازهای کنونی جامعه و سوالهای مخاطبین می‌باشد و بر عکس موزهای اولیه صرفا مختص به نمایش اشیا تاریخی نیستند. این روش باعث ایجاد ارتباط دوسویه بین بازدیدکننده و کارکنان و محتویات موزه شده و در واقع بخشی از سناریو، هدف و ایده‌های پویایی موزه را خود مخاطب با ارتباط صحیح برعهده می‌گیرد.

گزارش کامل در ادامه نوشته

موزه هفت تپه در سیزدهمین آئین موزه برتر ایران، در چهار شاخص به عنوان موزه برتر معرفی شد.

به گزارش  ایرنا از روابط عمومی پایگاه میراث جهانی چغازنبیل و هفت‌تپه، مدیر این پایگاه گفت: آئین موزه‌های برتر که هر ساله همزمان با هجدهم می، در روز جهانی موزه‌ها برگزار می‌شود، موزه های برگزیده را در شاخص های دوازده گانه انتخاب و معرفی می‌کند.

عاطفه رشنویی افزود، در این آئین که به ابتکار کمیته ملی موزه‌های ایران برگزار می‌گردد، فعالیت‌های سالانه موزه‌های کشور در شاخص‌های تعریف شده مورد ارزیابی قرار می‌گیرند.

وی با بیان اینکه این آئین در سال گذشته، با توجه به همه گیری ویروس کرونا، به سال ۱۴۰۰ موکول شد، ادامه داد: کمیته ملی موزه‌های ایران پس از ارزیابی فعالیت‌های دوسالانه موزه‌های کشور، موزه‌های برتر را معرفی کرد.

مدیر پایگاه میراث جهانی چغازنبیل و هفت تپه بیان کرد: سایت موزه چغازنبیل و موزه هفت تپه در رده موزه‌های دولتی کوچک در چهار شاخص «نگهداری و حفاظت»، «معرفی»، «آموزش» و «پژوهش» به عنوان موزه برتر برگزیده شد. وی افزود: روند تغییرات در موزه هفت تپه و سایت موزه چغازنبیل که از سال ۱۳۹۶ با اعمال تغییرات و استانداردهای فیزیکی آغاز شده بود، در ۲ سال اخیر ابعاد بسیار گسترده‌تری گرفت. رشنویی گفت: نگهداری و حفاظت اصولی از اشیا و یافته‌های معماری سایت موزه چغازنبیل و هفت تپه در سال‌های ۱۳۹۸ و ۱۳۹۹ با خواناسازی و مرمت‌های مداوم ساختارها، افزایش امنیت، ثبت اشیا در فهرست آثار و سامانه‌های ملی و انتقال و جابه جایی اشیا همراه بوده است. وی افزود: در شاخص معرفی، پایگاه میراث جهانی چغازنبیل و هفت تپه در ۲ سال اخیر از هیچ درگاهی برای معرفی دقیق‌تر سایت موزه چغازنبیل و موزه هفت تپه دریغ نکرده که راه اندازی وبگاه، بازدید مجازی و معرفی در صفحات مجازی صرفا بخشی از این فعالیت‌ها بوده است. مدیر پایگاه میراث جهانی چغازنبیل و هفت تپه با اشاره به بند پنج راهنمای اجرایی کنوانسیون میراث جهانی، توانمندسازی نقش آوران محلی را از مهترین وظایف میراث جهانی دانست و اظهارداشت: این پایگاه در همین راستا آموزش به گروه‌های سنی و اجتماعی مختلف را در محیط اجتماعی شهری و روستایی پیرامون سایت موزه چغازنبیل و موزه هفت تپه با نگاهی ویژه به توسعه پایدار در منطقه در دستور کار قرار داده است. وی افزود: چاپ سالنامه پایگاه با رویکرد ظرفیت سنجی پژوهشی و آغاز به کار بخشی با عنوان جستارها در وبگاه پایگاه در شاخص پژوهش نخستین گام‌ها در راه رسیدن به استانداردهای جهانی بوده است. رشنویی در رابطه با شاخص فعالیت مجازی نیز گفت: موزه هفت تپه در بخش فعالیت‌های مجازی نیز مورد توجه و تقدیر هیئت داوران قرار گرفت. وی افزود: امید است که با تکیه بر تجارب و دانش متخصصین، موزه هفت تپه و سایت موزه چغازنبیل بتوانند به استانداردهای بین اللملی نزدیک‌تر شوند. موزه‌ هفت تپه در محوطه باستانی هفت تپه، در نزدیکی شوش قرار دارد و از موزه‌ها و جاهای دیدنی شوش به شمار می‌آید. مجموعه موزه اشیایی را دربرمی‌گیرد که در منطقه هفت ‌تپه کشف شده‌اند. برخی از این اشیا شامل گل‌نوشته و کتیبه‌های سنگی به خط میخی و زبان اکدی، مهرهای سنگی و گلی، ظروف سفالی مانند کوزه‌های کف‌گرد و نوک‌تیز، ساغرهای پایه‌دار و خمره‌ها، اشیای تزیینی مانند گردنبندهایی از جنس سنگ‌های نیمه‌قیمتی همچون عقیق و سنگ سلیمان، دکمه‌های تزیینی با اشکال دایره و چهارگوش از جنس استخوان، پلاک‌های منقوش از جنس مفرغ یا قیر طبیعی، موزاییک‌هایی با نقوش هندسی، سردیس‌های گلی از مرد و زن ایلامی، ابزارآلاتی نظیر اسکنه، مغار و تبر و پیکرک‌های سفالی انسان می‌شود.

​​​​​آینده موزه‌ها، بازیابی و تجسم مجدد

۱۸ می‌ برابر با ۲۸ اردیبهشت‌ماه به‌عنوان روز جهانی موزه‌ها گرامی باد

با گسترش روزافزون موزه‌ها در سراسر جهان، بی‌شک ارتباط و همکاری همه جانبه در رسیدن به اهداف مشترک فرهنگی موزه‌ها، نیازمند تدوین برنامه‌هایی مؤثر و هماهنگ با هدف مشخص بین مردم و موزه‌ها در سطح جهانی است.

از اینرو در دوازدهمین مجمع عمومی کمیته بین‌المللی موزه‌ها ایکوم (ICOM) که در سال ۱۹۷۷ میلادی در مسکو برپا شد، روز ۱۸ می‌ برابر با ۲۸ اردیبهشت‌ماه به‌عنوان روز جهانی موزه‌ها اعلام و از آن تاریخ در روز یاد شده در همه کشورهای عضو، مراسمی اجرا و شعاری سالیانه برای این روز تعیین می‌شود.

امسال نیز «آینده موزه‌ها، بازیابی و تجسم مجدد» به عنوان شعار سالیانه کمیته بین‌المللی ایکوم برای بزرگداشت این روز جهانی و محور فعالیت موزه‌داران و موزه‌ها در نظر گرفته شده است، که با انتخاب این مبحث، ایکوم بر ارزش‌های اساسی موزه‌ها برای ساختن آینده و بهبود آن‌ها تأکید می‌کند.

شعاری که بر احیای آینده موزه‌ها تمرکز کرده تا با برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته در راستای سیاست‌های موزه‌ها، چشم‌انداز آینده هر موزه مشخص شود.

با توجه به شیوع کرونا از سال گذشته و تاثیر مخرب آن بر تمامی جوانب زندگی بشری در جهان، موزه‌ها نیز به عنوان مهم‌ترین مراکز فرهنگی و آموزشی از این پاندمی در امان نبوده و این ویروس تاثیرات منفی اقتصادی، اجتماعی فراوانی را به موزه‌ها و کارکنان آن‌ها تحمیل کرده است.

این آسیب‌پذیری در واقع تلنگری است برای تغییر روش در برنامه‌ریزی‌های موزه‌ای، در واقع این بحران به نوعی یک کاتالیزور برای نوآوری‌هایی است که قبلا در موزه‌ها در جریان بوده و می‌توان با روش‌های نوین و فنآوری، تجربه جدید از فرهنگ و موزه را به نمایش درآورد.

در راستای این شعار و دعوت شورای بین‌المللی موزه‌ها برای بازیابی و تجسم مجدد، استفاده از شیوه‌های جدید و روش‌های نوآورانه در بهبود موزه‌ها در دوران پساکرونا ضروری به نظر می‌رسد؛ زیرا موزه‌ها به عنوان مهم‌ترین ابزار تبادل فرهنگی بین جوامع، باید تغییرات را راهبری کرده و با استفاده از روش‌های جدید و تصور و اشتراک آن به فراخور شرایط جامعه، در راستای بهبود شرایط قدم بردارد، در واقع برنامه‌ریزی برای آینده موزه‌ها با چشم‌انداز مجدد و تصورات جدید.

فرزانه ولی‌پور

کارشناس امور موزه‌