خوزتوریسم

دوم فوریه روز جهانی تالاب ها گرامی باد.
 

زندگی در تالاب شادگان

تالاب بین‌المللی شادگان در جنوب غربی ایران و در جنوب شهر شادگان در استان خوزستان واقع شده‌است و رودخانه جراحی بزرگترین تامین کننده آب این تالاب است این تالاب دارای تنوع زیستی غنی و جاذبه های گردشگری فراوان است.تالاب شادگان یا هورالفلاحیه از معدود تالاب هایی است که در سازمان بین المللی یونسکو به ثبت جهانی رسیده است.
.
رفت وآمد در این روستا و بین روستاهای اطراف با قایق است و اهالی روستاهای صراخیه و رگبه ساکنان اصلی تالاب شادگان را تشکیل می دهند. .
کنوانسیون رامسر معاهده‌ای بین‌المللی است که در ۱۹۷۱ امضا شده‌ است به منظور حفظ و نگه‌داری تالاب‌ها می‌باشد. در این کنوانسیون فهرستی از تالاب‌های مهم جهان نیز تهیه شده که به «فهرست رامسر» شهرت دارد. و تالاب بین المللی شادگان نیز جز این تالاب ها می باشد
.

 میلاد حمادی/تسنیم

مجموعه جهانی آسیابها و آبشارهای شوشتر

مجموعه جهانی آسیابها و آبشارهای شوشتر مجموعه‌ای به هم پیوسته از پلها، بندها، آسیاب‌ها، آبشارها، کانال‌ها و تونل‌های عظیم هدایت آب هستند که در ارتباط با یکدیگر کار می‌کنند و در دوران هخامنشیان تا ساسانیان، جهت بهره‌گیری بیشتر از آب ساخته شده‌اند . در سفرنامه مادام ژان دیولافو باستان‌شناس نامدار فرانسوی از این محوطه به عنوان بزرگ‌ترین مجموعه صنعتی پیش از انقلاب صنعتی یاد شده است.مجموعه تاریخی شوشتر به صورت یکجا به عنوان دهمین اثر ایران در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده‌ است.

 مهدی پدرام خو

محوطه تاریخی شوش

پرونده محوطه تاریخی شوش در ژوئیه ۲۰۱۵ در شهر بن آلمان به ثبت جهانی رسید. این محوطه تاریخی شامل کاخ شاپور، کاخ آپادانا، دروازه شرقی، کاخ هدیش، شهر پانزدهم، روستای هخامنشی، مسجد جامع شوش و مجموعه بناهای دوره اسلامی، تپه‌های آکروپول و قلعه فرانسوی‌هاست شهر باستانی شوش روزگاری مرکز برخورد دو تمدن مهم بوده که هریک به سهم خود در دیگری تأثیر داشته‌است یکی تمدن میان‌رودان و دیگری تمدن عیلام . قرار گرفتن این منطقه در شمال خلیج فارس و نیز همسایگی با میان‌رودان در پیدایش این وضع ویژه تأثیر بسیاری داشته‌است

اندیمشک، دروازه طلایی خوزستان

شهر اندیمشک در جنوب غربی ایران و در شمالی‌ترین قسمت استان خوزستان واقع شده که به عنوان دروازهٔ طلایی استان خوزستان نیز شناخته شده است و در نزدیکی دامنه‌های کوه‌های زاگرس قرار گرفته است. مرکز شهرستان اندیمشک، شهر اندیمشک است.

به گزارش جام جم آنلاین، وجود دو سد بزرگ و شناخته شدهٔ کرخه و دز در این شهرستان مقصد بسیار خوبی را برای گردشگران و توریست‌ها فراهم ساخته است. اندیمشک از شمال به استان لرستان و غرب به استان ایلام و از جنوب به شهر شوش و از شرق به شهر دزفول محدود می‌شود. آزادراه اندیمشک-خرم‌آباد یکی از مهمترین راه‌های ترانزیت بار ومسافر در کشور محسوب می‌شود.

شهرستان اندیمشک دارای موقعیت استراتژیک ویژه است. زمین‌های خوب کشاورزی، معادن نفت، گازسیلیس، گچ، ماسه، آهک وسنگ آهن و جاده ترانزیتی آسفالته وخط راه آهن سراسری، اندیمشک به تهران که خوزستان را به مرکز و شمال شرقی ایران پیوند می‌دهد داشتن سدهای بزرگ مانند سد کرخه دراندیمشک که بر ارزش این شهرستان افزوده‌اند و بخش بزرگی از نیروی برق استان وکشورونیز آبیاری زمین‌های کشاورزی شمال خوزستان را تأمین می‌کند.

اندیمشک به عنوان گذرگاه جهان باستان در فاصله بین دشت و کوهستان قرار دارد که مأمن تمدن‌های بزرگ آوان یا اِوان (ایوان کرخه)، تمدن شوشان یا سوزیانا و تمدن سیماش در لرستان کنونی بوده است. این منطقه دارای آثار و محوطه‌های باستانی بسیاری است که گویای ارتباط تاریخی اندیمشک با این تمدن‌هاست.

پلاژ دریاچه دز

پلاژ سد دز در 35 کیلومتری شهرستان اندیمشک در کنار دریاچه سد دز واقع شده است. این منطقه دارای تأسیسات، رستوران، طبیعت و جاذبه‌های حیاط وحش می‌باشد. همچنین این منطقه موقعیت مناسب برای ایجاد رستوران شناور را دارد.

دره تنگوان

تنگوان نام کوهی است در شمال شهر اندیمشک. این کوه از جمله کوه‌های مهم ناحیه شمال خوزستان محسوب می‌گردد. ضلع شمال غربی کوه تنگوان در بالارود شمالی با یک پرتگاه قطع می‌شود و سپس با یک شیب ملایم به طرف جنوب شرقی ادامه می‌یابد. ضلع جنوب شرقی تنگوان را کوه سنگ سیلان تشکیل می‌دهد که در نهایت به در ه‌های عمیق رود دز و قلعه_مختار و چمسبز ختم شده و رشته کوه تنگوان در این ناحیه پایان می‌پذیرد. ارتفاع تنگوان حداکثر ششصت متر بوده و هرچه به طرف جنوب شرقی تنگوان پیش می‌رویم از ارتفاع آن با یک شیب کند کاسته می‌شود. تنگوان و دیواره سنگی، صخره‌ای و صاف آن به همراه دره‌های عمیق و پرتگا ه‌های متعدد این کوه را برای ورزش‌های کوهنوردی به ویژه صخره نوردی بسیار مناسب نموده بطوریکه صعود به این کوه همراه به خطراتی است.

قلعه مختار

منطقه قلعه مختار در 11 کیلومتری شرق شهرستان اندیمشک و در کنار رودخانه دز است.

وجود پتانسیل، زمین حاصلخیز و منابع آبی باعث شده که از گذشته دور تاکنون منطقه قلعه مختار به محلی جالب و جذاب جهت سکونت مطرح باشد؛ که در همین راستا پروژه‌های ایجاد امکانات فرهنگی، تفریحی توسط میراث فرهنگی جهت توسعه منطقه ایجاد شده و دارای ساحل زیبا برای قایق سواری، ماهیگیری و ورزش آبی شنا است.

منطقه گردشگری منگره

منگره از چند دره تشکیل گردیده و در شمال بخش الوار گرمسیری واقع شده است؛ و یکی از مناطق کوهستانی می‌باشد و محدود است از شمال و غرب به کوه «چوونی» و دورق (Duragh شهری از ناحیه خوزستان بوده است و به نام دورق فرس مشهور بوده است که بنظر می‌رسد این همان دورق باشد. رودخانه‌ای که از دهکده گرداب سرچشمه می‌گیرد، پس از عبور از تنگه کول گاو به رودخانه انارکی می‌پیوندد و جاده سراسری را در محلی موسوم به بالارود قطع می‌کند.

بقعه امیرسیف یا دژ سرقلا

در دامنه کوه «سیه» در میان گورستان قدیمی، بقعه‌ای است که بنام امیرسیف مشهور است. (که مربوط به قرن ششم و هفتم هجری است) اندازه داخل آن 30/3×30/4 متر و هر دیوار آن محراب کوچکی دارد. در وسط قبری است بطول و عرض 95×179 و ارتفاع 70 سانتی‌متر که تماماً با کاشی سبز تزیین گردیده بلندی گنبد نزدیک به 12 متر است. اندازه در ورودی آن 75×125 سانتی‌متر است که به سمت جنوب باز می‌شود تمامی بقعه با سنگ قلوه و ملاط ساخته شده است. احتمالاً امیرسیف یکی از اتابکان لر کوچک باشد امیر سیف واقع در دهکده امیر سیف و در کنار رودخانه گرداب حوالی دژ سرقلا دهستان قیلاب، بخش الوارگرمسیری در تاریخ 6 اسفند 1385 با شمارهٔ ثبت 17397 به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

معبد ستاره‌های نشان دار ساسانی

در شمال غربی دهکده گرداب منگره در دهستان قیلاب بخش الوار گرمسیری شهرستان اندیمشک به فاصله شش کیلومتر، دهکده‌ای است موسوم به «شیخ» که مقبره این شخص در گورستان دهکده، قرار دارد با سنگ و ملاط ساخته شده است. گنبد آن مخروطی شکل و اندازه‌ای داخل مقبره 40/3×30/3 متر بوده و شباهت زیادی به گنبد امیر سیف دارد. تنها تفاوتی که این دو مقبره با هم دارند، دو گلدسته می‌باشد که بی شک سالهای بعد ساخته شده‌اند. در ورودی مقبره شرقی است سنگ قبری در این مقبره مشاهده نشد. سنگ قبرهای بزرگی با خط کوفی در گورستان اطراف مقبره دیده شده که تاریخ بعضی از آنها مربوط به قرن هفتم هجری می‌باشد بر بالای سر قبرها نیز سنگهایی بطول 80 تا 90 سانتی‌متر بطور عمودی کار گذاشته شده ورودی بعضی از آنها به خط کوفی آیاتی بطور برجسته شده است.

روستای باریکاب

حاجی باریکاب در کنار دیگر شیخ یا عالم‌های منطقه یعنی داوود خادم و شیخ پیرمار در سمت راست دهکده منگره در دهستان قیلاب بخش الوار گرمسیری و شمال شهرستان اندیمشک قرار داردهمچنین نام باریک آب از گونه‌ای سمندر در حال منقرض گرفته شده که به نام سمندر لرستانی شناخته می‌شود. این سمندر که تنها در زاگرس وجود دارد، با این که در لرستان کشف و ثبت ملی شده، اما در اندیمشک دارای 30 زیستگاه می‌باشد. از دیدنی‌های حاجی باریک آب وجود یک درخت تنومند در وسط مقبرهٔ او بود که متأسفانه چند سال پیش قطع شد.

قلعه کوران

یکی از قلعه‌های نظامی ومهم بخش الوار- اندیمشک است که در شمال شرق این شهرستان و در500 متری شرق جاده اندیمشک واقع شده است، این قلعه از جمله قلعه‌هایی است که در دوره اسلامی کاربرد داشته وقدمت آن به دوره صفویه برمیگردد. قرار گرفتن قلعه کوران (کورو یا کهرو) در کنار جاده اندیمشک چشم اندازهای طبیعی منطقه و بکر و دست نخورده بودن آن و سپس آنکه این منطقه یکی از مناطق زیارتی و تفریحی شهرستان اندیمشک بخصوص در فصول بهار و تابستان است که در تاریخ 12 بهمن 1381 با شمارهٔ ثبت 7149 به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

قلعه رزه

این قلعه منزلگاه کاروانیان جاده خرم‌آباد به اندیمشک (صالح آباد قدیم) بوده و اکنون نیز جاده سراسری خوزستان از کنار آن می‌گذرد که در 45 کیلومتری جاده ارتباطی اندیمشک خرم‌آباد و در حدود 500 متری جنوب شرقی روستای قلعه رزه و در حاشیه جاده می‌باشد که در تاریخ 12 بهمن 1381 با شمارهٔ ثبت 7148 به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. قلعه رزه که در ادوار گذشته در محلی بنام رزه بر سر راه کاروانها ساخته شده محل حکومت سلاطین اشکانی بوده که گرهشکان یا به زبان محلی گرشکان یا گرشگو در قسمت جنوبی این قلعه وجود دارد که قسمت غرب و جنوب غربی آن رودخانه کرخه می‌باشد. این کاروانسرا دارای پلان چهارگوش و مستطیل شکل در جهت شرقی و غربی بوده و از نوع چهار ایوانی و از بناهای دوره صفوی می‌باشد.

قلعه حسینی

شمال کاروانسرای قلعه رزه، در کنار جاده اندیمشک - پلدختر و دهکده قلعه رزه الوار گرمسیری، یک بنای منفرد دیگر با فاصله تقریبی 150 متر بنا گردیده است که با پلان چهارگوش و بصورت دو طبقه، ساخته شده است. طبقه فوقانی، محلی جهت نگهبانی است. کاروانسرا دارای چهار اتاق و یک حیاط مرکزی می‌باشد بنای مذکور در جهت غربی دارای پلکانی است که به طبقه دوم راه دارد، در طبقه دوم نیز پلکان دیگری تعبیه شده که به پشت بام منتهی می‌شود. دلیل وجودی بنا با توجه به اینکه مانعی طبیعی در شمال کاروانسرای قلعه رزه و خارج از محدوده ساختمانی قرار گرفته و دیده بانی مناسب را سلب نموده، لذا اقدام به ساخت این بنا یا قلعه نموده‌اند تا مشرف بر نواحی شمالی باشد.

مصالح این بنا دقیقاً همان است که در ساخت کاروانسرای رزه بکار گرفته شده است. این بنا در نزد عامه به قلعه حسینی معروف می‌باشد وجه تسمیه قلعه حسینی از این قرار است که شخصی بنام حسین چندین سال متوالی در آن مسکن گزیده و تاق که همان اتاق می‌باشد در گویش محلی به معنی ساختمانی که محل زندگی فردی به نام حسین بوده نامیده شده است.

این قلعه نیز مربوط به دوره صفوی می‌باشد که در تاریخ 15 اسفند 1385 با شمارهٔ ثبت 18003 به‌عنوان یکی ازآثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

پل باستانی صیحه

این آباره در 6 کیلومتری جاده اندیمشک به شوش (روبروی شهر آزادی) و در حاشیه شرقی جاده واقع شده است. این آباره در سال 1379 شناسایی گردید و کار خاکبرداری و مرمت آن از سال 1380 آغاز گردید. این بنا دارای 12 دهانه می‌باشد و در گذشته کاربری انتقال آب را داشته است و آب را بوسیله کانال به این منطقه آورده و پس از عبور آب از روی پل زمینهای کشاورزی آن طرف پل را آبیاری می‌نمودند. پلهای آبرو تنها جهت آبیاری زمینهای کشاورزی به کار می‌آیند و اصطلاحاً آباره گفته می‌شود. این پل مربوط نیز به دوره صفوی می‌باشد که در تاریخ 9 اردیبهشت 1382 با شمارهٔ ثبت 8376 به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

پل بالارود

یکی از با ارزشترین آثار تاریخی اندیمشک از عهد ساسانیان پل بالارود بر روی رودخانه بالارود می‌باشد که در روستای بالارود شمالی واقع شده است. از ویژگی‌های بارز پل می‌توان به سنگهای تراشیده شده که بصورت آجر چیده شده‌اند و به پایه‌های پل نمای مستحکم بخشیده است اشاره کرد. جنس پل از ساروچ و دارای 4 پایه مستحکم و مربع شکل بوده است که سالیان قبل به علت سیل ویرانگر سقف پل ریزش می‌کند. این پل که در 27 کیلومتری شمال شهرستان اندیمشک و در مجاورت بزرگراه اندیمشک پلدختر و همچنین آزاد راه اندیمشک - پل زال و روستای بالارود از توابع بخش الوارگرمسیری قرار دارد، در تاریخ 23 شهریور 1382 با شمارهٔ ثبت 9969 به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

نگاهی به کلیساهای آبادان/ آثار وحدت ادیان در گوشه گوشه شهر

آبادان – یکی از مصداق های بارز وحدت در شهر آبادان آن است که افراد با فرهنگ های مختلف در آن زندگی می کنند که وجود کلیساها در آبادان نمادی از این وحدت و همدلی میان ادیان مختلف است.

به گزارش خبرنگار مهر، وقتی با دقت به گوشه و کنار خیابانها و مناطقی مثل زند و بریم آبادان نگاه بیندازید، می توان به وضوح بناهایی را دید که نشان از وحدت اقوام ساکن آن داشته و دارد. ساکنانی که با خوبی و خوشی در کنار یکدیگر زندگی می کنند و آئین های اعتقادی خود را نیز برپا می دارند. 

زند نام خیابانی است در آبادان که از قدیم الایام کلیسای سورقارپت (کارپت) در کنار مسجد امام جعفر صادق (س) گذر ایام را به نظاره نشسته است و آن را خیابان ادیان می خوانند. در شهر آبادان به طور مجموع چهار کلیسا توسط گروه اطلاعات و آمار خوزستان شناسایی شده که متاسفانه تاکنون مشخصاتی از کلیسای قلب مسیح در اختیار این گروه پژوهشگر و یا سایران قرار ندارد. 

کلیساهای شهر آبادان در مجموع دارای چهار هزار و ۷۱۰ متر مربع مساحت کل و دو هزار و ۵۱۰ متر مربع زیر بنا هستند، این کلیساها که متعلق به مسیحیان آشوری، پروتستان و گریگوری آبادان بودند در گذشته توسط سه کشیش ۴۷، ۶۰ و۶۱ ساله، یک متولی ۴۳ ساله، یک خادم ۵۷ ساله و دو سرایدار ۳۰ و ۶۲ ساله اداره می شدند. 

کلیسای سنت کریستوفر 

کلیسای سنت کریستوفر در سال ۱۳۰۶ هجری شمسی (۱۹۲۸ میلادی) در سالهای اوج پیشرفت صنعت نفت در منطقه بریم آبادان احداث شد که متعلق به مسیحیان پروتستان بود، این کلیسا در مدرسه غیر انتفاعی پالایشگاه روبروی روابط عمومی این شرکت واقع شده که دارای هزار و ۱۱۰ متر مساحت با ۳۱۰ متر مربع زیر بنا است. 

نحوه تصرف کلیسای کریستوفر به شکلی واگذاری شده است که دارای سالن اجتماعات به مساحت ۱۵۰ متر مربع است که گنجایش ۴۰۰ نفر را برای استماع سخنرانی دارد، در گذشته دو نفر این کلیسا را اداره می کردند. 

در زمان حاضر این کلیسا جزو پروژه «طرح موزه صنعت نفت» است که اگر با همت و حمایت مسئولان برای بازسازی به سبک موجود همراه شود می تواند به عنوان یک پتانسیل ناب گردشگری مورد استفاده قرار گیرد. 

کلیسای آشوری 

کلیسای آشوری آبادان نیز در سال ۱۹۵۱ میلادی برابر با ۱۳۲۹ هجری شمسی در این شهر ساخته شد، این کلیسا با مساحت دو هزار و ۹۴۲ مترمربع  و زیربنای دو هزار مترمربع دارای سالن اجتماعاتی به وسعت ۲۰۰ متر مربع بود که گنجایش ۲۰۰ نفر را برای استماع سخنرانی داشت ضمن آنکه دو نفر نیرو نیز آن را اداره می کردند. 

از این کلیسا که در نزدیکی فلکه الفی آبادان جای داشت و مورد استفاده مسیحیان آشوری آبادان بود امروز دیگر اثری باقی نمانده است. 

کلیسای سورقارپت 

کلیسای ارامنه آبادان با نام «سورقارپت» یا سورکارپت بنایی مربوط به دوره پهلوی است که در آبادان ابتدای خیابان زند و جنب مسجد امام موسی بن جعفر(ع) واقع شده است. این اثر با کاربری مذهبی در نهم اردیبهشت ماه سال ۱۳۸۲ با شماره ثبت ۵۲۸۳ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. 

کلیسای ارامنه گریگوری آبادان(سورکارپت) در سال ۱۹۵۸ میلادی برابر با ۱۳۳۶ هجری شمسی در این شهر بنا شد و به عنوان بزرگترین تالار اجتماعات ارامنه مقیم آبادان به شمار می رفت، مجاورت این کلیسا با مسجد امام موسی بن جعفر(ع) جلوه ای از احترام متقابل میان پیروان ادیان مختلف الهی و از زیباترین جلوه های گفتگوی تمدنها را به تصویر می کشد. 

این کلیسا در گوشه ای از ساختمان مدرسه ملی ادب که ویژه دانش آموزان ارامنی مقیم آبادان ساخته شد، بنا شده است که در دوران هشت سال دفاع مقدس به عنوان یکی از سنگرهای دفاع رزمندگان نیز به شمار می رفت. 

کلیسا سورکارپت آبادان که در دوران هشت سال دفاع مقدس ۴۰ درصد آسیب دیده بود پس از اتمام جنگ از سال ۱۳۷۵ کار بازسازی اش آغاز و در سال ۱۳۷۸ به پایان رسید که پس از اتمام کار بازسازی و با حضور اسقف ارامنه جنوب ایران و اصفهان، کوریون پاپیان و میهمانانی از کشور لبنان، فرماندار و تنی چند از مسئولان محلی و ۴۰۰ میهمان از شهرهای تهران، اصفهان و شیراز بازگشایی شد. 

دیوارهای کلیسا دارای چهار در دو لنگه قهوه ای رنگ چوبی است که بر هر لنگه آن نقش صلیبی برجسته است؛ کلیسا دارای دو گنبد مخروطی شکل آلومینیومی است که یکی بر ساختمان اصلی کلیسا و دیگری در قسمت انتهایی کلیسا جایی که ناقوس واقع شده قرار دارند. 

پیش از جنگ تحمیلی  بین یک هزار و ۷۰۰ تا دو هزار خانوار ارمنی در آبادان سکونت داشتند که پس از جنگ تعداد کمی از آنها به آبادان بازگشتند، این کلیسا مربوط به خلیفه گری ارامنه تهران است. 

در زمان حاضر تنها مادر مسیحی شهر بنام «صوفی کاروازیان» ملقب به خانم مانوکیان (به واسطه نام فامیل همسرش) تنها کلیدار کلیسای این شهر است که به طور سالانه و در روز عید کریسمس، در کلیسا را به روی مردمان شهرش که برای تبریک سال نو به او می آیند، می گشاید.

آستان امامزاده حیدر بن موسی جعفر الکاظم(ع) در بهبهان

امامزاده حیدر بن موسی جعفر الکاظم(ع) در بهبهان از فرزندان امام موسی کاظم(ع) هفتمین پیشوای شیعیان جهان است. همچنین از ایشان بنام امیر حیدر بن موسی کاظم یا امامزاده حیدر فرزند بدون واسطه حضرت موسی کاظم( ع)و برادر حضرت فاطمه معصومه نام برده می‌شود.

دژ محمدعلی‌خان سردشت دزفول

دژ محمد علی خان دزفول قلعه ای طبیعی بوده که در بخش سردشت در شمال شهرستان دزفول واقع شده است. برای رفتن به این محل زیبا در جاده ی سردشت بعد از روستای گوروی (توت علیا) از جاده ی اصلی به سمت چپ در مسیر احمد فداله منحرف شده و بعد از گذشتن از روستای لب سفید و روستای بوالحسن، وسیله ی نقلیه را متوقف نموده و حدود یک و نیم ساعت پیاده روی و کوهپیمایی بایستی نمود. دژ محمد علی خان یکی از محل های مناسب جهت برگزاری گلگشت های پاییز و زمستانه می باشد و تا اوایل بهار نیز می توان به آن سفر نمود. با وجود طبیعت زیبا و چشم نواز منطقه، آبشار دژ به آن منطقه زیبایی دوچندانی داده است.
گروه های کوهنوردی و طبیعت گردی زیادی هر ساله برنامه هایی برای رفتن به این محل برگزار می نمایند و بهتر است برای بازدید از این منطقه با این گروه ها همراه شد. مردم محلی به این دژ، “ممدلی خان” یا علیمردان خان نیز می گویند. در طول مسیر این دژ آبشار زیبایی خودنمایی می کند که از دو قسمت تشکیل شده و اطراف آن را درخت “مورد” پوشانیده است علاوه بر آن پوشش گیاهی منطقه با تغییر فصل ها عوض شده و می توان در هر فصل، حسی متفاوت از سفر به این منطقه تجربه نمود. همچنین در مسیر درختان انجیر ، بُنه و بلوط نیز به چشم می خورد.مناطق طبیعی دزفول در شمال خوزستان ظرفیت مناسبی برای توسعه و رونق صنعت گردشگری استان خوزستان هستند.

آنچه می توان علاوه بر زیبایی منحصر به فرد دژ و مسیر سر سبز کوهستانی و زندگی ساده و بی آلایش عشایر منطقه به آن اشاره کرد، آرامشی است که نشانه ی بکر و دست نخورده بودن این منطقه است و همین موضوع این مکان را تبدیل به محیطی آرام برای دوستداران طبیعت و گردشگران کرده است و می توان با سفر به این منطقه هفته ای شاد و سرشار از انرژی را برای خود و خانواده به ارمغان آورد.

متن:محمد آذرکیش

قلعه سلاسل شوشتر

اين قلعه از سمت شرق تا غرب توسط خندقي عميق محاصره شده بود و سمت غرب آن توسط رود محاصره ميشد. و همين ويژگي اين قلعه را به صورت دژ نظامي مستحكمي در مقابل حملات دشمنان قرار داده و يكي از ويژگي هاي بارز اين قلعه كه آنرا از ديگر قلعه ها متمايز مي كند همين عبور نهرداريان از زير قلعه و راه هاي دسترسي به آب نهر توسط پلكانهايي كه در درون قلعه قرار داشت و اين ويژگي باعث مي شد در هنگام محاصره قلعه در زمان جنگ افراد درون قلعه ماهها و حتي سالها بتوانند در درون قلعه در مقابل حملات دشمنان مقاومت كنند.درون قلعه فضاهايي مختلفي قرار داشته كه عبارتند از 1- شوادان ها 2-حمامها 3-آشپزخانه ها 4-نانوايي 5-قورخانه(سربازخانه) 6-قاپيهاي (دروازه)متعدد 7-باغچه ها 8- نقارخانه. اين قلعه داراي 1 شوادان بزرگ بوده كه به طريقي با شوادانهاي درون بافت شهر در ارتباط بود. اين شوادانها در گرماي 40 درجه خوزستان محيطي خنك در حدود 25 درجه براي افراد پديد مي آورد. اين قلعه داراي 2 دروازه بزرگ بوده كه يكي روبروي زندان و در كوچه اي كه اكنون مسجد شاه صفي بود قرار داشته و دروازه كه درست روبروي كوچه پمپ بنزين و دبيرستان قرار دارد. در مقابل دروازه جنوبي يك ميدان وسيع قرار داشته كه ظاهراً از مسافتهاي دور عبورو مرور افراد را زير نظر مي گرفتند و اختلاف ارتفاع بين كف حياط قلعه تا پائين ترين سطح قلعه ( تونلهايي در زير قلعه) در حدود 30 مترمي باشد. قلعه داراي استحكامات عالي و چندين طبقه بود كه امرا و سلاطين مختلف در آن عمارات بسيار زيبا و عالي ساخته و كوشكهاي باشكوه كه بوسيله طلا و مينا و لاجورد منقش شده بود. بنا به گفته مورخين سلطان زين الدين توسط منصور آل مظفر درون اين قلعه زنداني بوده است. و اميرتيمور گوركاني در يورش به خوزستان اين قلعه را تصرف كرده. اسراي لرستان و مشعشعيان خوزستان با اتكا به اين قلعه بارها بر عليه حكومت صفوي دست به قيام زدند. اين قلعه تا زمان حكومت نادرشاه محل حاكم محلي بود. و هر يك از مستوفيان در قلعه عمارت مخصوص به خود داشتند تا اينكه بعد از نادر قلعه متروك شد و حاكم ولايت در قلعه مستقر نمي شد. در زمان ناصرالدين شاه قلعه دوباره مرمت و مسكوني گرديده تا اينكه در سال 1341 هـ .ق رئيس اداره دارايي وقت (نبوي) براي ساخت اداره دارايي كليه ساختمان آنرا خراب ومصالح قلعه را براي بكار بردن در اداره دارايي مورد استفاده قرار داد[1]. تا چندين سال پيش يك توپ بزرگ كه معروف به توپ نادري بود كه در هنگام ماه مبارك رمضان وقت شرعي را با صداي اين توپ اعلام مي كردند و صداي توپ تا روستاي اطراف شوشتر مي رسيده و درون قلعه قرار داشت. يكي از خصايص مهم اين قلعه اين است كه آب توسط تنبوشه هاي سفالي در تمام قلعه پخش مي شده و كاري مانند لوله كشي عصر حاضر را انجام داده بودند. در ساختمان قلعه آجرهايي با ابعاد مختلف بكار رفته و پي ها تماماً از سنگ لاشه مي باشند و كف حياط قلعه را بوسيله قلوه سنگ فرش كرده بودند. در درون قلعه چندين حياط مختلف وجود دارد. روبروي عمارت بزرگ يك حياط نسبتاً بزرگ قرار داشته كه ظاهراً اتاقهايي دور تا دور آن قرار داشته كه بعنوان سربازخانه يا اتاقهاي استراحت بكار مي رفته است. و درست در پشت اين اتاقها انبارهاي ذخيره مواد غذايي بوده است.

بطور كلي عوامل تسخير ناپذير بودن قلعه عبارت بودند از:

• قرار گرفتن قلعه بر روي صخره طبيعي .
• وجود خندق در اطراف قلعه .
• احداث برجها و ديوارهاي مرتفع پيرامون قلعه.
• داشتن امكانات و تجهيزات دفاعي قوي كه در موقع نياز مي توانستند از آنها استفاده كنند.
• دسترسي به آب رودخانه امكان دفاع از قلعه را به مدت طولاني ميسر مي كرد.

وجه تسميه سلاسل:

در مورد نام سلاسل روايات بسياري نقل شده است

1- برخي باني آنرا شخصي بنام سلاسل يكي از غلامان فارس مي دانند كه برج و باروي اين قلعه را ساخت و براي نشان دادن عظمت اين قلعه بر ضد حكومت فارس كه وي تابع آن بود شورش كرد و هنگامي كه پادشاه فارس براي سركوب و شكست وي آمد او به درون قلعه رفت و مقاومت كرد و آنقدر در قلعه ماند كه شاه قارس ناگزير به بازگشت شد. در راه بازگشت اين غلام خود را به خدمت شاه فارس رساند و عرض ادب كرد و گفت كه به خاطر اين كه به شما نشان بدهم اين قلعه چقدر مستحكم و غير قابل نفوذ است اين كار را كردم[2].

2- سلاسل به معناي زنجير است و برخي مي گويند در گذشته در امتداد رودخانه شطيط و بر روي رود جسري از قايق هايي كه به هم متصل شده بودند مانند زنجير قرار داشته كه بنام سلاسل خوانده مي شدند و چون در كنار اين قلعه بوده اند قلعه نيز بنام سلاسل معروف شده است[3].

3- برخي نيز نام سلاسل را به نام شخصي به اسم ابن ابي سلاسل كه در سال 315 ه ق آنرا مرمت كرده است مي خوانند و به احتمال زياد اين قلعه قبل از اسلام نام هاي ديگري داشته است[4].

[1][1] مريدي شوشتري،اكرم،شوشتر يعني خوبتر،موسسه انتشارات آيات،چاپ انديشه، اهواز، 1377، ص41

[2] جرايري،سيد عبدالله،تذكره شوشتر،چاپخانه حيدري،صص 22-23

[3] تقي زاده،محمد،شوشتر در گذر تاريخ،مؤسسه مطبوعاتي دارالكتاب(جزايري)،قم،1376،ص 169

[4] شوشتري،علاءالملك ابن نورالله،فردوس در تاريخ شوشتر و برخي از مشاهير آن،تهران،انجمن آثار ملي،صص 157-158

برداشت انگور میوه بهشتی در خوزستان

در قرآن بیش از ۱۰ بار با عناوینی همچون عنب و اعناب به انگور اشاره شده و به تأمل در پدید آمدن و رسیدن آن (انعام/۹۹) و تأمل در کیفیت انگورها (رعد/۴) دعوت شده است. پدید آمدن انگور از نشانه های خداوند معرفی شده (نحل/۱۱ و یس/۳۴) و همچون خرما، شربت انگور نیز رزق نیکو خوانده شده است (نحل/۶۷). در گزارش ذیل نگاهی داریم بر برداشت انگور میوه بهشتی در خوزستان.

محمد آهنگر

خورموسی ماهشهر

بندر ماهشهر به لحاظ داشتن طبیعتی منحصر به فرد، قابلیت جذب گردشگر بسیار زیادی را دارد. بندر ماهشهر همچون شادگان از معدود شهرهای ایران است که دارای خور می‌ باشد و مهمترین آ‌نها خور موسی نام دارد که از نظر استراتژیک و اقتصادی بسیار حائز اهمیت است. خور در فارسی به شاخه‌ ای از دریا گفته می ‌شود که به خشکی داخل شده باشد و موسی ناخدای معروفی بوده که این خور به نام او نامگذاری شده است.

خورموسی که متصل به آبهای خلیج فارس است، حیات وحش دریایی بسیار زیبایی دارد. این خور زیستگاه دلفین های گوژپشت محسوب می شود. تماشای گروه دلفین های گوژپشت در خورموسی برای گردشگران بسیار جذاب است. همچنین خورموسی، محل زندگی بسیاری از پرندگان بومی و مهاجر محسوب می شود. هر سال از اسفند تا خرداد ماه حضور حجم انبوه پرندگان مهاجر و بومی در خورموسی قابل توجه است که مناظر بسیار بدیعی را به وجود می آوردند. جزایر بسیار بکر و زیبای خورموسی تحت مدیریت سازمان حفاظت محیط زیست قرار دارند. در این میان جزایر قمر، قبر ناخداد و حیات وحش منحصر به فرد این منطقه از مواردی هستند که سفر به آنها می تواند برای گردشگران از جذابیت فوق العاده ای برخوردار باشد.