بالاگریوه، بسته کاملی از گذشته ایران
ایسنا/خوزستان یک پژوهشگر میراث فرهنگی گفت: منطقه بالاگریوه در شمال خوزستان (بخش الوار اندیمشک) از دیرباز تاکنون توجه پژوهشگران و سیاحان جهانی و چهره‌های علمی و فرهنگی ممتاز داخلی را به خود جلب کرده است.
یک پژوهشگر میراث فرهنگی گفت: منطقه بالاگریوه در شمال خوزستان (بخش الوار اندیمشک) از دیرباز تاکنون توجه پژوهشگران و سیاحان جهانی و چهره‌های علمی و فرهنگی ممتاز داخلی را به خود جلب کرده است.
امیرهوشنگ عارفیان در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) - منطقه خوزستان اظهار کرد: پژوهش‌ها و کتاب‌های بسیاری درباره این منطقه نوشته و چاپ شده که نشان از اهمیت آن دارد.
وی افزود: بالا گریوه سرزمینی است به شکل مثلثی فرضی که جنوب لرستان، شمال خوزستان و شرق ایلام را شامل می‌شود و به معنی بالای گردنه و سراشیب صعب العبور است. شاید در شعر حافظ به معنی آن نزدیکتر شویم که می‌فرماید: در شاهراه جاه و بزرگی خطر بسی است / آن به کزین گریوه سبکبار بگذری» و نظامی گنجوی می‌فرماید: شد بر آن اشقر گریوه نورد / کز شتابش ندیده گردون گرد.
عارفیان خاطرنشان کرد: اولین موضوعی که در این منطقه جلب توجه می‌کند گویش مردم این دیار است که بیشترین واژه‌های زبان ایران باستان از جمله زبان اوستای پهلوی ساسانی و ... در این منطقه هنوز جاری است. دوم این که پوشش مردم این دیار نمادهای کهن هفت هزار ساله ایران را درون خود به زیبایی و ظرافت نهفته دارد. سوم این که قدیمی‌ترین آثار باستانی و حتی آثاری از دوران پارینه‌سنگی در این منطقه کشف شده و خواستگاه اولین قوم ایرانی کاسی‌ها (لرها) بوده و بکر بودن این منطقه باعث شده فرهنگ و نمادهای اصیل ایرانی در این منطقه محفوظ بماند.
این پژوهشگر میراث فرهنگی بیان کرد: قطعا هر ایران‌پژوهی می‌تواند بسته کاملی از گذشته ایران در این منطقه را به تماشا بنشیند چون طبیعت زیبا و افسونگر و مردم خونگرم و صمیمی و نجیب و اصیل و نحوه زندگی و آیین و رسوم و باورهایشان به غنای این منطقه اعتلا بخشیده و در کانون توجه چهره‌های مشهور جهانی قرار گرفته است.
او ادامه داد: به برخی از آنها به صورت فهرست‌وار و نوشته‌هایشان اشاره می‌شود: ۱ ابودلف شاعر و جهانگرد اهل یمن ۳۳۱ هجری قمری ۲ ابن حوقل جغرافی‌دان معروف ۳ ابن بطوطه و مستوفی صاحب کتاب نزهه القلوب و تاریخ گزیده ۴ محمدرضا نجفوند، کارشناس ارشد زبانشناسی همگانی، مترجم و دبیر زبان انگلیسی در شهرستان اندیمشک.
وی همچنین با اشاره به کتاب "فرهنگ لری؛ گونه بالاگریوه" توضیح داد: نگارش این کتابی ۱۲ سال طول کشید و هم‌اکنون در دست چاپ است. نحوه نگارش کتاب بر مبنای روش واژه پایه الفبایی صورت گرفته که از این منظر نوآوری در فرهنگ‌نویسی به حساب می‌آید. در این روش ابتدا واژه پایه به عنوان مدخل نگاشته می‌شود و سپس ترکیب‌های واژگانی، اصطلاحات و ضرب‌المثل‌هایی که واژه پایه مذکور، هسته معنایی آنها را تشکیل می‌دهد ذیل آن نگاشته می‌شوند.
عارفیان ادامه داد: در کتاب "فرهنگ لری؛ گونه بالاگریوه" توصیف زبانشناسی جامعی از زبان و گویش لری شمال خوزستان، از چشم‌انداز آواشناسی بین‌المللی، واج‌شناسی، دستور زبان، ساخت‌واژی، کاربردشناسی و ریشه‌یابی (از زبان‌های فارسی باستان، اوستایی و پهلوی) صورت گرفته است.
این پژوهشگر میراث فرهنگی افزود: هنری راولینسون، دولت‌مرد مشهور و شرق شناس و کارشناس نظامی، اولین کسی بود با کپی‌برداری خط میخی را ترجمه کرد و باعث شهرت جهانی‌اش شد و بعدها وزیر مختار انگلیس در ایران شد که شرح جامع لرهای شمال خوزستان نوشته و توسط دکتر امان الهی ترجمه شده است.
وی گفت: پروفسور مینورسکی محقق برجسته به زبان‌های فارسی، انگلیس، فرانسوی و آلمانی تسلط داشته که روس تبار بوده و کتاب‌های متعددی درباره ایران و لرهای شمال خوزستان نوشته از جمله "تصحیح حدود عالم"، "اهل حق" و… که ترجمه امان الهی می‌باشد. ویلیام داگلاس، مشاور و معاون کندی ریس جمهور وقت آمریکا، که به منطقه سفر کرده و کتاب "سرزمین شگفت‌انگیز" او با ترجمه سعید صادقی چاپ شده است. گروه محققان دانمارکی به سرپرستی اس. جی. فیلبرگ در سال ۱۹۳۵به بالاگریوه سفر و کتاب "کوچ‌نشینان غرب ایران" را نوشته و 30 سال بعد "قوم‌شناسی دیگر" دانمارکی ادلبرگ و در نهایت این که دمانت مورتنسن این تحقیقات را ادامه و در ۱۹۹۳ کتاب جامعی را تدوین کرد.
عارفیان بیان کرد: خانم ای. ر. دوراند به مدت شش سال حضور سفرنامه دوراند را نوشته و محمدعلی ساکی آن را ترجمه کرده است. ژاک دمورگان فرانسوی، باستان‌شناس، درباره این منطقه کتابی تحت عنوان "مطالعات جغرافیای" نوشته است. همچنین می‌توان از چهره‌های شاخص جهانی و داخلی که در این باره مطلب نوشته‌اند نام برد. از جمله گریشمن، فریا استارک، فرانک هول، مسعود میرزا، حزین لاهیجی، میرعبدالطیف شوشتری، حسن‌علی خان‌افشار، حاج میرزانجم الملک، سپهبد رزم‌آرا، امیر احمدی، بارون دوید و… که اسامی همه افرادی که درباره این منطقه نوشته‌اند طولانی و خارج از این مقاله است.
خوزتوریسم
