اکوتوریسم در حاشیه شط

اگر به جنگ تحمیلی به عنوان بخشی از تاریخ این مرز و بوم بنگریم جغرافیای جنگ را می‌توان به عنوان مناطقی با قابلیت جذب گردشگر به شمار آورد.

احمد جعفری‌ماجد، مدیرعامل انجمن دوستداران میراث فرهنگی و گردشگری تیری، در یادداشتی نوشت: برای مطرح شدن روستاهای هدف گردشگری در استان ناچار به بازخوانی مجدد فهرست مناطق جنگی و جنگ‌زده هستیم.

در ضلع غربی اهواز، قریه به قریه و آبادی به آبادی، هنوز ردپای جنگ روی زمین مانده است و کابوس ناآبادی تن نحیف روستاها و روستاییان را می‌خراشد.

تانک‌های نیمه‌جان، دیوارهای زخمی، کاروان‌های تشییع شهدای تفحص شده، همه و همه یادگار آن روزها هستند. ۱۰ کیلومتر بیرون اهواز به سمت غروب، روستای دیروز و بخش امروز «گمبوعه»، که یکی از بخش‌های شهرستان حمیدیه است، واقع شده است.

نام این روستا شاید هنوز تن دشمن را بلرزاند؛ همان دشمنی که توپ‌هایش مغلوب «فاله» شدند و حیله‌هایش تسلیم «مگوار». هنوز کودکان آن‌جا نام اجدادشان را از بَر هستند و حتی وقتی یک بازی ساده فوتبال روی زمین داغ خاکی را می‌برند شعار «الطوب احسن لو مگواری» (چوب دستی‌ام بهتر است یا توپ جنگی تو) را سر می‌‎دهند تا تاریخ آن رشادت‌ها را از یاد نبرد.

یادمان جهاد عرب در جنگ جهانی اول مقابل متجاوزان انگلیسی، کماکان گردشگران را به سوی خود فرامی‌خواند. گمبوعه علاوه بر نمادهای مقاومت، پارک جنگلی وسیعی دارد که نیازمند توجه بسیار است. امروز نیز در کنار این ظرفیت‌ها مجموعه‌های گردشگری در حال راه‌اندازی هستند تا گردشگران بیشتری را با این مرز و بوم آشنا سازند.

همچنین در شمال شهر حمیدیه مسیر گردشگری «روستاهای خسرج» با جنگل‌های سرسبز و تپه‌های شنی دیدگان هر بیننده‌ای را به خود جلب می‌کنند. با تاسیس مکان‌های گردشگری در بلندی تپه‌های رملی ثبیت ‌شده می‌توان رصدخانه، محل عرضه تولیدات روستایی و محلی برای به نمایش گذاشتن صنایع دستی و فرهنگی مردمان بومی تاسیس کرد زیرا این کار می‌تواند منجر به توسعه گردشگری محلی و توسعه‌ی اشتغال روستایی شود.

روستاهای کناره رود کرخه همچون «علاونه ضعیف»، «علاونه فای»، «حلاف»، «شریعتی» و یا حتی «قصر حمیدیه» بستر مناسبی برای رونق گردشگری آبی هستند. در این میان می‌توان محصولات و تولیدات این روستاها چون پشم، بافته‌هایی مانند کلاه و دستکش یا سبزی، صیفی و خرما را نیز معرفی و عرضه کرد.

از سوی دیگر روستای «سیدعباس» یا «شریعتی» در کناره غربی رودخانه کرخه را می‌توان یکی از بی‌نظیرترین روستاها برای معرفی به عنوان هدف گردشگری نام برد. آرامگاه سیدمحسن مشعشعی به عنوان یکی از شخصیت‌های عالم و مبارز شیعه در جهان اسلام یکی از ظرفیت‌های مهم این روستاست. «سلطان محسن مشعشعی» یکی از امرای پر آوازه حکومت مشعشعیان، همزمان با دوره صفویان بود که توانست حکومت خود را تا الاحساء، قطیف، سور بغداد و بندرعباس گسترش دهد. او توانست در مرکز حکومتی خود شهرهای مهمی چون «مُحسنیه» در نزدیکی هویزه کنونی و قلعه‌ «دایر» در شوش را بنا کند.

از دیگر ظرفیت‌های روستای سید عباس و شبیشه وجود گلستان‌ها و باغ‌های گل با رنگ‌ها و انواع مختلف است. کاشت باغ‌های گل در این منطقه هر سال به صورت فصلی آغاز و عمر این باغ‌ها از اواخر بهمن شروع می‌شود و تا اواخر فروردین ادامه دارد.

روستای «طراح» یکی دیگر از روستاهای زیبای غرب اهواز است که مقر استقرار شهید چمران و نیروهای چریکی در جنوب شرقی حمیدیه و در نزدیکی روستای پیچ سیدجابر بود در جنگ تحمیلی نقش ویژه‌ای داشت و اولین شکست نیروهای بعثی در ۹ مهر ۱۳۵۹، در نزدیکی آن از سوی مردمان شهر حمیدیه، سپاه، بسیجیان و کشاورزان اتفاق افتاد.

به نظر می‌رسد وجود موزه جنگ در این منطقه ضروری است در حالی که بسیاری از آثار باقی مانده از این دوره با تهدید ناشی از تابش مستقیم خورشید، باران و رویش گیاهان هرز روبه‌رو هستند.

احمد جعفری‌ماجد

اکوتوریسم در حاشیه شط