
آیین مشعل گردانی محرم در بهبهان
آیین مشعل گردانی محرم در بهبهان
از جمله رسوم قدیمی كه در روزهای دهه ی اول محرم برگزار می شود، رسم مشعل گردانی بهبهانی ها است. در گذشته مشعل هایی با پنج شعله در هر محله بین عزاداران گردانده می شد. مردم مشعل را در جلوی هر محله روشن كرده تا نور و روشنایی محفل گردد، سپس در بین عزاداران و سینه زنان گردانده می شد.
آتش و روشنایی از عهد باستان تاكنون در فرهنگ ایران زمین وجود داشته و مورد احترام بوده چرا كه آن را نماد نور، روشنی، حرارت و پاكی می دانستند.
محله ی پَر یكی از محله های قدیمی شهر بهبهان است كه مشعل گردانی را حفظ كرده و این آیین در شب عاشورا در آن اجرا می شود.
مشعل ها از جنس آهن هستند و دارای سه شاخه(همانند مشعل محله بدیعا)، چهار یا پنج شاخه(مانند مشعل محله پَر) به شكل استوانه ای كه با فاصله به یكدیگر مرتبط و همه به پایه ی بلند اصلی كه بلندترین شعله است متصل شده اند. برای شعله ور كردن آتش مشعل از چند روز پیش از فرا رسیدن محرم و اجرای آیین، پارچه های كهنه به وسیله ی مردم محل جمع آوری می شود.
پارچه ها را به شكل لوله شده آماده كرده و درون ظرفی پر از نفت می خیسانند تا دیرتر بسوزند. بعدها بعضی از محله ها از فانوس به جای مشعل استفاده كردند كه راحت تر بود. این مشعل یك نفر چرخاننده و دو نفر همراه كمكی دارد. رسم بر این است كه ابتدا در شب عاشورا میان سینه زنان آن را یك بار می چرخانند و سپس در خانه هایی كه در محدوده ی محله، نذوراتی دارند، چرخانده می شود.
به تدریج مشعل های قدیمی كنار گذاشته شد و كم كم به دست فراموشی سپرده شدند.
تا سال 1350 مشعل گردانی در بهبهان رواج داشته و از آن پس رفته رفته اجرای آن كمتر شده و هم اكنون برگزاری این آیین تنها محدود به یك نقطه و محله از این شهر شده است.
عکاس: میلاد خراسانی