سنگ‌ نگاره «کول فرح»

سنگ‌ نگاره کول فرح یکی از آثار تاریخی استان خوزستان است که در منطقه‌ای به نام تنگه کول فرح در ۷ کیلومتری شمال شرقی ایذه قرار دارد. سنگ‌ نگاره کول فرح شامل ۶ نقش برجسته است که به دوران عیلامیان (ایلام کهن) تعلق دارد.

کول فرح از دو واژه «کول» به معنای دره و «فَرَح» به معنی شادی و خوشحالی تشکیل شده است. دره‌ها عموماً نقاطی عمیق و بسته می‌باشند، اما این دره برخلاف معمول، روح‌افزا و دلباز است از این رو به این نام معروف شده است.به دلیل عدم رسیدگی مطلوب و لازم در سال های اخیر این اثر مهم تاریخی با فرسایش طبیعی منطقه رو به نابودی و ناپدید شدن نقوش برجسته آن قرار دارد و همچنین محلی برای نوشته شدن یادگاری های برخی افراد محلی تبدیل شده است.

این محوطه باستانی در منطقه ‌ای به نام تنگ کول فرح یا کول ‌فره در انتهای دشت ایذه واقع شده است. تنگ دره‌ای است که بیش از اندازه طبیعی ژرف و باریک باشد. در سمت راست ورودی این دره در کنار یک رشته کوه دو قطعه سنگ عظیم و نامنظم وجود دارد که بر بدنه آنها نقوش ظریف و زیبایی از شمایل انسان ها و جانوران در حالات نیایش و احترام، حمل خدایان، قربانی کردن و اجرای موسیقی قابل مشاهده است.

سنگ‌ نگاره کول فرح شامل شش نقش برجسته متعلق به دوران عیلامیان است و با توجه به تصاویر این سنگ نگاره و بقایایی همچون گورها، کانال آب، ساختمان‌ها و مناطق دید‌بانی که از محل زندگی مردمان آن روزگار در میان کوه‌ها باقی مانده گمان می رود که این محل پرستشگاه یکی از خدایان ایلامی به نام نارسینا بوده است.

در حریم محوطه باستانی کول‌ فرح تپه‌ های باستانی پرچستان و چغاکره و نیز تالاب میانگران وجود دارد. منطقه باستانی کول فرح علاوه بر دارا بودن آثار تاریخی ارزشمند، به سبب قرارگیری در یکی از مناطق بسیار خوش آب و هوای استان خوزستان، از نقاط گردشگری این استان به شمار می رود.

عکس:علی معرف/ایرنا