خوزتوریسم
ایذه، شهر سنگ نگاره‌های باستانی ایران
ایذه، شهر سنگ نگاره‌های باستانی ایران
شهرستان ایذه در استان خوزستان قرار دارد که به سرزمین نگارکَنده‌ها و دشت‌های مخملی معروف است. قدیمی‌ترین نگارکنده‌های صخره‌ای و سنگی ایذه که اطراف دشت ایذه را فرا گرفته اند، به دوره "عیلام قدیم" بازمی گردند. فراوانی نگارکنده ها، ایذه را در جایگاه ممتاز جهانی قرار داده و به همین علت از آن به عنوان بزرگ‌ترین موزه سنگی روباز جهان یاد می‌کنند.
شهر ایذه از شهرهای دیدنی استان خوزستان است که در کنار جنگل‌های بلوط و رودهایی که از کارون سرچشمه می‌گیرند، به عنوان بزرگ‌ترین موزه روباز جهان که سنگ‌نگاره‌های تاریخی زیادی در خود جای داده، شناحته می‌شود.
ایذه که پیش از دوره پهلوی به مال امیر مشهور بود، از شهرهای استان خوزستان است که از دوره عیلامی‌ها برجای مانده است. باتوجه به این‌که اولین حجاری‌های ایران باستان در ایذه انجام می‌شده، این شهر را شهر نگارکنده‌های سنگی و صخره‌ای ایران نیز می‌شناسند.
حجاری‌های این شهر را می‌توان به عیلام قدیم و نو تقسیم کرد که دوره عیلام قدیم به سلسله سیمشکی متعلق است. در عیلام قدیم مناطق تاریخی چون نقش برجسته شاهسوار، سلسله سیمشکی و نقش برجسته خونگ اژدر وجود دارد و در عیلام نو کول فره (کول فرح)، روستای کهباد یک و اشکفت سلمان وجود دارند.
اشکفت سلمان: نیایشگاه تاریشا یا اشکفت سلمان، بزرگ‌ترین خط نوشته میخی ایلام نو را در خود جا داده است. در اشکفت سلمان چهار نقش برجسته وجود دارد که دو تای آن داخل غار و دو تای دیگر در خارج از غار دیده می‌شود. بزرگ‌ترین نوشته خط میخی از دوره ایلامی در این غار موجود است که از زمان «شاهک عیلامی» به جای مانده و همچنین برای نخستین بار حضور مصور زن، دوشادوش مرد در نقش برجسته‌های این غار دیده شده است.
کول فرح: سنگنگاره کول فرح شامل ۶ نقش برجسته است که به دوران عیلامیان (ایلام کهن) تعلق دارد و با توجه به تصاویری که در این سنگنگاره نقش بسته و بقایایی همچون گورها، کانال آب، ساختمان‌ها و مناطق دیده‌بانی که از محل زندگی مردمان آن روزگار در میان کوه‌ها باقی مانده، می‌توان گفت این محل پرستشگاه نارسینا (یکی از خدایان ایلامی) بوده است.
از دیگر بخش‌های تاریخی این شهر قدیمی، پل شالو، شیرهای سنگی بردشیر (تندیس‌هایی از جنس سنگ)، مجسمه ایاپیر و پل ایذج است که از ویژگی های این پل جنس آن است که از سنگ و ملات ساروج بوده و بر روی بستر رودخانه‌ای خشک و بسیار عمیقی بنا شده است. همچنین گفته می‌شود که در ایذج آتشکده‌ای قرار داشته که تا زمان هارون الرشید روشن بوده است.
اگر در محوطه‌های تاریخی این شهر گشتی بزنیم بردگوری‌ها (بردگوری همان سنگ گبری‌ها بر گورهای باستانی است که به دلیل اعتقاد زرتشتیان بر مقدس بودن خاک، مردگان را در محفظه‌های سنگی دفن می‌کردند) است که کوه‌های ایذه و بختیاری حکایت از جایگاه دین در میان اهالی این شهر پیش از اسلام و در ایران باستان داشته است.
باتوجه به زیبایی‌های خاص و منحصربه فردی که استان خوزستان دارد، طبیعی است که در شهر زیبایی چون ایذه با مناطق دیدنی بیشتری روبه‌رو شویم. در این بین می‌توان به منطقه باجول (در جنوب شهر ایذه) به عنوان یکی از مناطق گردشگری ایذه اشاره کرد که به یک قطب گردشگری تبدیل شده است. نقش برجسته باجول از دوران شاهان محلی الیمایی در دوره امپراتوری اشکانی بر جای مانده است.
