خوزتوریسم
معاون میراث‌فرهنگی وزارت میراث: شوشترنو را به زودی ثبت می‌کنیم/میراث نیوز
معاون میراث‌فرهنگی وزارت میراث: شوشترنو را به زودی ثبت می‌کنیم
انتشار تصاویری از تخریب خانههای شوشترنو، بار دیگر دوستداران میراث‌فرهنگی را متاثر و با این واقعیت رو‌به‌رو کرد که روند تخریب در بخش‌هایی از محله شوشترنو شدت گرفته است. این در حالی است که شوشترنو به کوشش کامران دیبا از معماران برجسته ایران با توجه به عناصر میراث‌کهن شوشتر طراحی، معماری و اجرا شده و قرار بود نمونه‌ای متعالی از محله‌ای با ساختار مبتنی بر میراث این شهر کهن باشد. اکنون دوستداران میراث‌فرهنگی نگران هستند که این روند همچنان ادامه پیدا کند. محمدحسن طالبیان، معاون میراث‌فرهنگی وزارت میراث فرهنگی به میراث خبر می‌گوید:« به زودی شوشترنو را در فهرست آثار ملی ثبت کشور ثبت می‌کنیم.»
پیگیری‌های مجتبی گهستونی، از فعالان میراث‌فرهنگی استان خوزستان نشان داد؛ خانه‌ای با مجوز مرمت از سوی شهرداری در این محله از سوی مالک ویران شده است و بسیاری از خانههای دیگر روند تخریب را آغاز کرده‌اند؛ روز به روز شرایط این محله نامناسب‌تر می‌شود.
محمدعلی چهارمحالی، رییس میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شوشترنو درباره دلیل این وضعیت می‌گوید: «مراحل ثبت ملی شوشترنو را از سال ۱۳۹۴ تا کنون پیگیری کردیم اما به دلیل نبود همکاری‌های لازم از سوی ارگان‌ها و نهادهای مختلف تا امروز به نتیجه نرسیده است.» به گفته او، متاسفانه هر گونه اقدام برای ساخت‌وساز در این محله بدون استعلام از میراث‌فرهنگی و گردشگری شوشتر انجام می‌شود.
این موضوع را از شهرداری شوشتر پرسیدیم. عباس اسکندری‌نیا، شهردار شوشتر می‌گوید: «ما مجوز مرمت به مالک دادیم نه تخریب. بنابراین ما تقصیری در این اتفاق نداریم.» اما پرسش این‌جاست اگر قرار باشد با همین روند تخریب‌ها ادامه پیدا کند؛ دیگر مهم نیست که چه نهادی مجوز داده است یا نه. امروز زمان آن است که تصمیمی جدی و اساسی برای صیانت از شوشترنو گرفته شود. اولین مرحله برای نجات از این وضعیت ثبت ملی این محله است.
گهستونی می‌گوید: «به عکس‌ها با دقت نگاه کنید، ببینید چقدر زیبا و شگفت‌انگیز و مرتب کار شده، اما به مرور با خارج شدن کنترل از دست مدیران شهری و در نهایت نبود ثبت محله شوشترنو در فهرست آثار ملی کشور، شوشترنو با دادن مجوزهای شهرداری و تخلف مالک و در نهایت نبود یک مدیر محله با تخریب مواجه شده است. اما هنوز امید به مراقبت از صدها خانه، گذار و میدان باقی است. شوربختانه این شهرک ارزشمند با همه‌ی جوایز، شناسایی جهانی و افتخارات گذشته‌ی خود، به مدت سه دهه قربانی بی‌توجهی‌‌ها و دچار تخریب شده است.»
از آخرین کارهای دیبا در سال‌های حضور در ایران، طراحی شهرک شوشترنو بود که سرانجام این معمار را به آرزوی دیرین طراحی شهر و شهرسازی رساند و او توانست ایده‌های شهرسازی خود را که جسته و گریخته در طرح‌های دیگر معماری‌اش نمود یافته بود، در این پروژه به اجرا درآورد. به اصرار دیبا محل احداث شهرک شوشترنو از وسط صحرا به مجاورت شوشتر منتقل شد، چرا که می‌خواست شهرک نو به‌نوعی ادامه و گسترش شهر موجود باشد. کامران دیبا گروه بزرگ و مجهزی را در دفترش برای طراحی این شهرک اختصاص داد و خود با عشق و علاقه‌‌ی زیادی، تا جزئیاتی از جمله نام‌گذاری معابر با نام‌‌هایی از ادبیات ایران مانند شیرین و فرهاد و بلوار وصال را زیر نظر داشت. آن روز که دیبا بر انتقال پروژه‌ی شهرک شوشترنو از میان صحرا به کنار شهر تاریخی شوشتر اصرار ورزید، می‌دانست چه مجموعه‌ی ارزشمندی در این شهر حیات دارد، یعنی همان مجموعه‌ی سازه‌های آبی شوشتر که به‌عنوان بزرگ‌ترین موزه‌ی آبی جهان مطرح است. قرارگیری در کنار چنین مجموعه‌ی عظیمی با تضمین حیات شهرک شوشترنو، عاملی هویت‌ساز برای طرح شوشترنو بوده است.
گهستونی درباره این سرنوشت این محله توضیح می‌دهد:«دیبا فرصت نیافت طرح شهرک را همان‌گونه که می‌خواست با تمام جزئیات و خدمات اجتماعی، آموزشی، مذهبی، فرهنگی و تفریحی به اتمام برساند. او معتقد بود در کشورهای در حال رشد، نقش معمار با تحویل ساختمان‌ها به اتمام نمی‌رسد و روش استفاده‌‌ی صحیح از ساختمان، اغلب محتاج دخالت مستقیم معمار سازنده است.»
حال این پرسش مطرح است که چقدر باید صبر کرد تا محله‌ای که بر اساس آخرین اصول شهرسازی و با نگاهی به تاریخ شوشتر ساخته شده است ویران شود. آیا زمان این نیست که به خاطر آینده مردم شوشتر آن چه امروز داریم برای همیشه حفاظت شود؟ و دوباره بار مالی شهرک‌سازی را بر گرده مردم شهر سوار نکنیم؟ آیا نباید دوباره به خود تذکر دهیم که شوشتر دارای یک اثر ثبت جهانی و آبروی ایران است؟
منبع :میراث نیوز
