خوزتوریسم
مطالعه ی تطبیقی- تحلیلی محوطه ی گچ سنگی گتوند بر اساس مدارک سفالی
مقاله مطالعه ی تطبیقی- تحلیلی محوطه ی گچ سنگی گتوند بر اساس مدارک سفالی
سفال در جایگاه چونان ماده‌ی فرهنگی، مدرک مهمی برای دست‌یابی به گاهنگاری و شناخت دوره‌های استقراری در هر محوطه‌ی باستانی است. یکی از محوطه‌های مهم و شاخص از نظر داده‌های فرهنگی، به‌ویژه یافته‌های سفالی، محوطه‌ی گچ‌سنگی شهرستان گتوند است. این محوطه در شمال دشت شوشان و در کنار رودخانه‌ی کارون است. در راستای کاوش آموزشی محوطه، مقادیری سفال در بررسی سطحی و محدوده‌ی کارگاه I و گمانه‌های آن گردآوری و مبنای پژوهشی بر بنیاد چند پرسش گردید. پرسش‌های اصلی مطرح در این پژوهش عبارتند از: 1-گونه‌های شاخص سفالی از چه نوع و منقش به چه طرح‌هایی است؛ 2- این گونه‌ها به کدام فازها تعلق دارد؟ در ضمن، بررسی تحلیلی وضعیت و جایگاه محوطه در بین محوطه‌های دشت شوشان مسأله‌ی دیگر این پژوهش است. برای رسیدن به پاسخ‌های مستدل 86 قطعه سفال شاخص انتخاب شد و با روش تطبیقی-تحلیلی مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج این مطالعه نشان داد که بیشترین سفال‌ها از گونه‌ی دهانه‌باز مانند کاسه‌ها و لیوان‌ها است. غیر از تعداد انگشت‌شمار که دارای نقوش حیوانی، مابقی منقش به طرح‌های هندسی است و از منظر زمانی متعلق به فازهای شوشان میانی و متأخر است. به‌عبارتی از منظر گاهنگاری سفالی می‌توان گفت: این زیستگاه در اواخر هزاره‌ی ششم و اوایل هزاره‌ی پنجم قبل‌ازمیلاد (شوشان میانی) شکل گرفته بود؛ مسأله‌ای که در بررسی‌های پیشین باستان‌شناسانی چون هنری رایت (1969) این فاز زمانی در محوطه شناسایی نشده بود. این محوطه بی‌وقفه از زمان شکل‌گیری در فاز مذکور تا واپسین دوران آغازشهرنشینی محل سکونت بوده است. همچنین مطالعه و مقایسه‌ی سبکی و تکنیکی سفال‌های شاخص نشان می‌دهد، صرف‌نظر از استمرار برخی گونه‌ها، به تناسب تغییر و نفوذ سنت سفالی، به‌ویژه در شوشان جدید 1، این محوطه نیز بی‌تأثیر از این تحولات نبوده و روابط فرهنگی با سایر مناطق فرهنگی داشته است.
برای دانلود روی تصویر زیر کلیک کنید
