خوزتوریسم
وایت دیدهشدن خوزستان، میان تصویر، واقعیت و مسئولیت روایت
روایت دیدهشدن خوزستان، میان تصویر، واقعیت و مسئولیت روایت
جشنوارهی چندرسانهای اگر قرار است اثربخش باشد، باید از خوزستان «مسئلهمند اما توانمند» تصویر بسازد، استانی که هم چالش دارد و هم ظرفیت، هم رنج دارد و هم ریشه، هم خاطره دارد و هم آینده.
بهنوش بساک کاظمی، قصهگو، نویسنده و پژوهشگر در یادداشتی نوشت: در روزهای گذشته، خوزستان میزبان جمعی از خبرنگاران و فعالان رسانههای داخلی و خارجی بود که با هدف شناسایی ظرفیتهای استان برای جشنواره چندرسانهای میراث فرهنگی به این سرزمین سفر کردند، سفری کوتاه، فشرده و پر از تصویر. از رود و نخل و خاک گرفته تا صداهای مردمانش.
بیتردید، نفس توجه رسانهای به خوزستان، آن هم در حوزه میراث فرهنگی و گردشگری، اتفاقی مثبت است. خوزستان سالهاست بیش از آنکه دیده شود، روایت شده و اغلب هم نه آنگونه که هست، بلکه آنگونه که سادهتر، بحرانیتر یا کلیشهایتر بوده است. حضور خبرنگاران میتواند فرصتی باشد برای بازتعریف این روایت، فرصتی برای نشاندادن لایههای پنهان، تنوع فرهنگی، زیست بومی و ظرفیتهای انسانی این استان.
آنچه در این سفرها تولید میشود، صرفاً گزارش یا عکس نیست، بلکه تصویر ذهنی از خوزستان است. تصویری که اگر با شناخت عمیق، گفتوگو با کنشگران محلی و درک بافت فرهنگی همراه نباشد، ناخواسته به بازتولید همان روایتهای سطحی منجر میشود، روایتهایی که یا خوزستان را صرفاً زخمی و محروم نشان میدهند، یا فقط به چند نماد تکرارشده بسنده میکنند.
بهعنوان قصهگو و کنشگر حوزه فرهنگی و رئیس کمیته گردشگری ورزشی خوزستان، معتقدم که خوزستان بیش از قابهای سریع و بازدیدهای شتابزده، به هم نشینی و شنیدن نیاز دارد. خبرنگار اگر قرار است روایتگر باشد، باید مجال لمس زیست روزمره مردم، گفتوگو با هنرمندان بومی، زنان کنشگر، جوانان خلاق و فعالان گردشگری محلی را داشته باشد، نه فقط عبور از مسیرهای از پیشطراحیشده.
روی صحبت من نه به اصل حضور، بلکه به شیوه روایت است. جشنوارهی چندرسانهای اگر قرار است اثربخش باشد، باید از خوزستان «مسئلهمند اما توانمند» تصویر بسازد، استانی که هم چالش دارد و هم ظرفیت، هم رنج دارد و هم ریشه، هم خاطره دارد و هم آینده.
امید است آنچه از این سفرها منتشر میشود، نه صرفاً گزارشی گذرا، بلکه روایتی مسئولانه باشد، روایتی که خوزستان را نه فقط برای دیدهشدن در جشنوارهها، بلکه برای زیستن، فهمیدهشدن و سرمایهگذاری فرهنگی معرفی کند.
خوزستان، بیش از آنکه سوژه باشد، صاحب روایت است
